Μουνιέ στο Gazzetta: «Κόντρα στην ΑΕΚ ή στον Ολυμπιακό, γινόταν χέρι μέσα στην περιοχή μπροστά στον διαιτητή κι εκείνος έλεγε "τίποτα"»

Πώς είναι τώρα που πήρες την απόφαση να σταματήσεις το ποδόσφαιρο;

Δεν ήταν μία εύκολη απόφαση, για να την πάρω. Όταν κάνεις κάτι για περισσότερα από 20 χρόνια, δεν αισθάνεσαι ποτέ πραγματικά έτοιμος για να σταματήσεις. Μπορεί να είσαι πιο προετοιμασμένος από κάποιους άλλους, αλλά δεν είναι εύκολο να αλλάξει όλη σου η καθημερινότητα. Να μην πρέπει πια να ξυπνήσεις για να πας για προπόνηση. Τους πρώτους μήνες ήμουν σπίτι, δεν είχα τι να κάνω. Μελετούσα για ένα δίπλωμα της ακαδημίας της UEFA, πήρα το πτυχίο στο football management και αυτό κράτησε 9 μήνες. Όταν έχεις φτάσει στα 36-37 σου χρόνια, είσαι πια πιο κοντά στο να σταματήσεις. Ήθελα να ξεκινήσω το πτυχίο που ανέφερα. Η προπονητική δεν με ενδιαφέρει στην παρούσα φάση, αλλά θα ήθελα να πάρω τα πτυχία της UEFA. Έχω περάσει αρκετό χρόνο με την οικογένειά μου, μπορώ να πάω τον γιο μου στις προπονήσεις και στους αγώνες. Δεν ήμουν απόλυτα έτοιμος να σταματήσω, σκεφτόμουν ότι θα ήθελα να παίξω ποδόσφαιρο μέχρι τα 40. Ήξερα ότι από πλευράς φυσικής κατάστασης, θα μπορούσα να το κάνω. Όμως, δεν είναι μόνο η δική μου πλευρά. Έπρεπε να βρω ομάδα. Η νοοτροπία των ανθρώπων, παντού στον κόσμο, είναι ότι μετά τα 30, ο παίκτης είναι τελειωμένος. Σκεφτείτε, μετά τα 35, όταν, μάλιστα, έχει μεσολαβήσει και ένα διάστημα χωρίς αγωνιστική δράση για έναν παίκτη. Για κάποιον που είναι στα 36 και έχει χάσει έναν χρόνο, όλοι απορούν σε τι κατάσταση είναι και αν μπορεί να παίξει. Εγώ ξέρω ότι μπορούσα να παίξω άλλες 2-3 σεζόν. Ρώτησα κάποιες ομάδες, αλλά δεν ήθελα να φύγω από την Αθήνα. Δεν ήθελα να αφήσω μόνη της την σύζυγό μου, εκτός και αν υπήρχε η προοπτική ενός τρελού συμβολαίου με τρελά χρήματα. Κάτι τέτοιο δεν έγινε και έτσι ελέγχοντας τα συν και τα πλην, η κατάλληλη απόφαση ήταν να σταματήσω.

Λένε πως όταν αποφασίσεις να σταματήσεις το ποδόσφαιρο, πρέπει να σκοτώσεις τον ποδοσφαιριστή μέσα σου. Συμφωνείς με αυτό;

Υπάρχουν δύο τρόποι να διαχειριστείς την κατάσταση. Είτε βλέποντας ότι κάτι μέσα σου πεθαίνει, είτε ότι κάτι νέο μέσα σου γεννιέται. Προσωπικά μου αρέσει να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Είναι μία νέα ζωή. Εγώ έχω αρχίσει να βρίσκω νέα ενδιαφέροντα, εκτός ποδοσφαίρου. Όπως, για παράδειγμα, στο χώρο των κατασκευών. Βοηθάω, επίσης, την γυναίκα μου στο κομμάτι της γυμναστικής με την οποία ασχολείται. Χαίρομαι, που λίγο ξεκουράζομαι από το ποδόσφαιρο. Επίσης, ασχολούμαι πολύ με το τρέξιμο και αυτό μου αρέσει γιατί διατηρούμαι σε καλή κατάσταση. Δεν μπορώ να μην γυμνάζομαι. Αυτό είναι τρελό γιατί στους περισσότερους ποδοσφαιριστές δεν αρέσει στην προετοιμασία να τρέχουν. Εγώ βλέπω ότι τώρα με βοηθάει πολύ να αδειάσω το μυαλό μου και να αισθανθώ ελεύθερος.

Αν καταλαβαίνω καλά, δεν σε ενδιαφέρει η προοπτική της προπονητικής, αλλά του τεχνικού διευθυντή για το μέλλον;

Πιστεύω ότι δεν είμαι έτοιμος πνευματικά για να γίνω πρώτος προπονητής, αυτό απαιτεί μεγάλη ενασχόληση. Ίσως, να ήμουν μέλος ενός τεχνικού τιμ, αυτό θα μπορούσα να το κάνω. Είμαι ένας θετικός άνθρωπος. Ο ρόλος που βλέπω τον εαυτό μου, είναι αυτός του αθλητικού διευθυντή. Να βγάλω ένα πλάνο για μία ομάδα, να βρίσκω παίκτες, να δώσω ταυτότητα σε ένα κλαμπ. Δεν είναι εύκολο, πρέπει να ξεκινήσεις από ένα σημείο και να αποκτήσεις εμπειρία. Στην αρχή, σίγουρα, θα κάνεις και λάθη. Πρέπει να είσαι ελεύθερος να δουλέψεις, δεν είναι εύκολο. Δυστυχώς, όλα μετριούνται με βάση το αποτέλεσμα. Ο κόσμος ενδιαφέρεται μόνο για το αποτέλεσμα. Δεν κοιτάει τη δουλειά που μπορεί να γίνεται ή το πλάνο. Θα μου άρεσε, επίσης, να δουλέψω με παιδιά σε μία ακαδημία για να χτίσω τους ποδοσφαιριστές του μέλλοντος.

Αυτή η νοοτροπία που αναφέρεις, όλοι να κυνηγούν το αποτέλεσμα, θεωρείς πως υπάρχει λίγο περισσότερο στην Ελλάδα;

Είναι παντού! Στο ποδόσφαιρο υπάρχει πολύ μεγάλη πίεση, το μόνο που έχει σημασία είναι το τι θα κάνεις την Κυριακή. Τον κόσμο δεν τον ενδιαφέρει πόσο μπορεί να έχεις δουλέψει μέσα στην εβδομάδα. Αυτό που θέλουν είναι να πάρεις τους τρεις βαθμούς. Βλέπεις κάποιες φορές μία ομάδα να μην παίζει καλά, να μην έχει πλάνο. Μπορεί να κερδίζει, όμως, αυτό δεν θα κρατήσει για πολύ. Μπορεί να συμβεί για μία σεζόν, αλλά όχι περισσότερο. Αυτό ισχύει και με τους ποδοσφαιριστές. Αν δεν γυμνάζεσαι και δεν δουλεύεις σωστά, μπορεί να κάνεις μία καλή σεζόν, αλλά όχι καριέρα 15-20 χρόνων. Έτσι, βλέπω εγώ τη δουλειά.

Μετά από κάτι περισσότερο από επτά χρόνια στην Ελλάδα, αισθάνεσαι λίγο Έλληνας;

Αισθάνομαι… πολύ Έλληνας! Το πρώτο πράγμα που έκανα μόλις πήρα την απόφαση να σταματήσω το ποδόσφαιρο, ήταν να πιάσω το κινητό μου και να στείλω μήνυμα σε όλους τους προπονητές ή τους τεχνικούς διευθυντές και τους προέδρους των ομάδων στις οποίες αγωνίστηκα. Μεταξύ αυτών, ήταν και ο Μαρίνος Ουζουνίδης. Ο άνθρωπος που με έφερε στον Παναθηναϊκό το 2017 και άλλαξε τη ζωή μου. Όταν έφτασα στην Ελλάδα, δεν ήξερα πολλά για τη ζωή. Ήξερα για τον Παναθηναϊκό, γιατί είναι μία πολύ ιστορική ομάδα. Όμως, δεν ήξερα για την καθημερινότητα στη χώρα. Είναι μία υπέροχη χώρα και δεν θέλω να φύγω από εδώ. Αγόρασα σπίτι και έχω αποφασίσει να ζήσω εδώ. Ήταν μία απίστευτη εμπειρία να παίξω ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, αλλά και γενικότερα. Η γυναίκα μου και τα παιδιά μου είναι χαρούμενοι εδώ.

Τι σου απάντησε ο Μαρίνος Ουζουνίδης;

Μου είπε «Αντονί σε ευχαριστώ πολύ για το μήνυμά σου, το εκτιμώ πολύ. Ήταν τιμή μου να συνεργαστώ μαζί σου»! Θα ήθελα να συζητήσω περισσότερο μαζί του γιατί είναι ένας εξαιρετικός προπονητής και άνθρωπος.

Έχεις αγωνιστεί σε πολύ σπουδαία πρωταθλήματα της Ευρώπης. Τι ήταν αυτό που σου είχε πει τότε ο Μαρίνος Ουζουνίδης και σε έπεισε να έρθεις στην Ελλάδα;

Δεν ήξερα ούτε καν για τον καλό καιρό στην Ελλάδα! Είχα πάει ένα καλοκαίρι στην Μύκονο, είχαμε περάσει πολύ όμορφα. Αλλά δεν ήξερα κάτι άλλο. Ο Ουζουνίδης μου είχε εξηγήσει τότε, ότι η ομάδα επρόκειτο να παίξει στον προκριματικό του Europa League με την Αθλέτικ Μπιλμπάο. Ήθελα κι έπρεπε να έρθω νωρίτερα από αυτά τα δύο ματς, ώστε να είμαι διαθέσιμος. Όμως, καθυστερήσαμε να συμφωνήσουμε στους όρους του συμβολαίου και καθυστερήσαν και τα διαδικαστικά των εγγράφων. Έτσι, ήρθα αργά. Όταν ήρθα, η ατμόσφαιρα ήταν εξαιρετική. Μπορεί να μην ήταν η καλύτερη περίοδος για τον Παναθηναϊκό, όμως, όταν είσαι σε ένα τέτοιο κλαμπ, εισπράττεις πολλά συναισθήματα. Ταξιδεύεις σε μικρά χωριά στην Ελλάδα, βρίσκεις οπαδούς του Παναθηναϊκού παντού. Στο ξενοδοχείο, στο αεροδρόμιο, όπου και αν βρεθείς. Μου είπε ένα πράγμα, που τελικά αποδείχθηκε απόλυτα σωστό. Αν φύγεις από μία χώρα και έρθεις στην Ελλάδα και πιστέψεις ότι επειδή έχεις ένα όνομα και έχεις παίξει στην Πρέμιερ Λιγκ ή στη Serie A ή στην Μπουντεσλίγκα, θα είναι εύκολο, θα κάνεις το μεγαλύτερο λάθος της ζωής σου. Πρέπει να το αντιμετωπίσεις με την κατάλληλη προσπάθεια, σαν να παίζεις στο Champions League. Θυμάμαι όταν ήρθα στην Ελλάδα, πήγαμε να παίξουμε σε γήπεδα – τραγωδία, μικρά με αγωνιστικό χώρο σκ@τ@. Όλες οι ομάδες ήθελαν να μας κερδίσουν. Ήρθα, λοιπόν και μου εξήγησε ότι αν ήρθα για τη ζωή και επειδή πιστεύω ότι θα είναι εύκολο, θα είναι μεγάλο λάθος. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ποδοσφαιριστών με σπουδαίο όνομα που ήρθαν στην Ελλάδα και δεν τα κατάφεραν. Πρέπει να σεβαστείς το ποδόσφαιρο, γιατί αν δεν το κάνεις, θα το πληρώσεις.

Τελικά, πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε στη ζωή σου ο Παναθηναϊκός;

Ευχαριστώ τον Παναθηναϊκό που μου έδωσε την ευκαιρία να έρθω στην Ελλάδα και να αλλάξει, έτσι, η ζωή μου. Στην αρχή, δεν μου άρεσε τόσο. Μετά από έναν μήνα, όμως, γύρισα μια μέρα σπίτι και είπα στην γυναίκα μου ότι θέλω να ζήσω σε αυτό το μέρος για την υπόλοιπη ζωή μου. Της είπα, ακόμα, ότι θέλω να παίξω για πολλά χρόνια στον Παναθηναϊκό. Η αλήθεια είναι ότι στο ποδόσφαιρο αλλάζουν οι προπονητές, οι τεχνικοί διευθυντές και τα πράγματα δεν έρχονται πάντα, όπως τα θέλουμε. Παρ’ όλα αυτά, βρέθηκα και σε μία δύσκολη περίοδο, έδωσα τον καλύτερό μου εαυτό και ποτέ δεν σταμάτησα να προσπαθώ. Ο κόσμος όποτε με συναντά, με ευχαριστεί που στάθηκα στην ομάδα σε μία τόσο δύσκολη συγκυρία. Ήξερα ότι θα μπορούσα να παίξω περισσότερο, να δώσω περισσότερα στην ομάδα. Όμως, η ομάδα δεν ήταν σε καλή οικονομική κατάσταση. Όταν έφτασα, είχα καλό συμβόλαιο. Εγώ έφτασα σε συμφωνία με τη διοίκηση για να σπάσω τα χρήματα που προβλέπονταν για τον τελευταίο χρόνο, σε δύο ή σε τρία χρόνια. Να μείνω στην ομάδα και να παίξω προκειμένου να βοηθήσω. Παρ’ όλα αυτά, ένας συγκεκριμένος άνθρωπος μέσα στο κλαμπ δεν με ήθελε.

Σε έχουμε δει αρκετές φορές στην εξέδρα του Ολυμπιακού Σταδίου για να παρακολουθήσεις αγώνα του Παναθηναϊκού. Αισθάνεσαι, πλέον, εκτός από πρώην παίκτης και οπαδός της ομάδας;

Ναι, σίγουρα. Ο γιος μου μεγάλωσε με φανέλα του Παναθηναϊκού, είναι μέλος της ακαδημίας της ομάδας. Μου αρέσει να πηγαίνω στο γήπεδο, να βλέπω τα παιχνίδια, να βλέπω πως τα πηγαίνει η ομάδα. Αισθάνομαι οπαδός του Παναθηναϊκού.

Όταν ξεκίνησες να παίζεις ποδόσφαιρο στις ακαδημίες της Λυών, φανταζόσουν ότι θα έκανες μία τόσο σπουδαία καριέρα;

Όχι. Είχα, πάντα, αυτό το όνειρο. Ξεκίνησα να παίζω ποδόσφαιρο όταν ήμουν 4-5 χρονών. Όταν πήγαινα σχολείο, μας ρωτούσε η δασκάλα τι θέλουμε να γίνουμε όταν μεγαλώσουμε. Άκουγα τα άλλα παιδιά να απαντούν «γιατρός» ή «πυροσβέστης». Εγώ απαντούσα πάντα «ποδοσφαιριστής». Όταν πήγα στη Λυών, ήμουν 10 χρονών. Σε αυτήν την ηλικία, πρέπει πρώτα και κύρια να απολαμβάνεις το ποδόσφαιρο. Όταν φτάσεις στα 15 ή στα 16 σου χρόνια, πρέπει να προετοιμάσεις τον εαυτό σου για το ψηλότερο επίπεδο. Εκείνη την περίοδο, η Λυών διέθετε την καλύτερη ακαδημία στη Γαλλία και μία από τις καλύτερες στην Ευρώπη. Στα 16 μου είχα την ευκαιρία, ακόμα και αν δεν ήταν κάθε μέρα εύκολη. Ήμουν οπαδός της Λυών από μικρό παιδί και το όνειρό μου να παίξω στην πρώτη ομάδα, έγινε πραγματικότητα. Ήταν κάτι εκπληκτικό. Αυτό που λέω τώρα στα παιδιά μου, είναι πως δεν είναι εύκολο να κάνεις αυτή τη δουλειά. Πρέπει να σκεφτείς πολλά. Βλέπω γύρω μου γονείς να έχουν λάθος νοοτροπία και συμπεριφορά απέναντι στα παιδιά τους, να τα πιέζουν πάρα πολύ. Πιστεύουν όλοι πως τα παιδιά τους είναι ο Μέσι ή Κριστιάνο Ρονάλντο, όμως, δεν είναι έτσι. Πρέπει να αφήσεις τα παιδιά να απολαύσουν το ποδόσφαιρο, να τα αφήσεις ελεύθερα και να μην τα πιέζεις.

Αυτό είναι πρόβλημα που το συναντά κανείς και σε άλλες χώρες;

Ναι, είναι παντού. Πλέον, το να κάνει ένα παιδί καριέρα δεν εξαρτάται μόνο από το ταλέντο του και τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες, αλλά και από την νοοτροπία του. Και αυτή χτίζεται μέσα από την οικογένεια. Πρέπει να αφήνουμε τα παιδιά ελεύθερα και να τα βοηθάμε. Όχι να τα πιέζουμε ώστε να κάνουμε πράγματα που δεν θέλουν. Βλέπω παιδιά να γυρίζουν σπίτι και να κλαίνε, επειδή έκαναν ένα λάθος και τους φώναξαν οι γονείς τους. Δεν είναι δυνατόν, να σκέφτονται έτσι οι γονείς. Έβλεπα παιδιά στην ηλικία μου, να έχουν περισσότερες δεξιότητες από μένα, δεν ήμουν από τους καλύτερους της γενιάς μου. Παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν τόσο δυνατά πνευματικά, όσο ήμουν εγώ. Έτσι, όταν το Σάββατο το βράδυ τους καλούσαν οι φίλοι τους να βγουν έξω, τα παιδιά αυτά, που είχαν ταλέντο, έβγαιναν να πιούν και να φάνε MacDonalds. Πρέπει να είσαι πνευματικά ισχυρός και να προετοιμάζεσαι για την καριέρα σου. Η νέα γενιά θέλει τα πάντα από την αρχή, χωρίς να δείχνει κάτι. Δεν μπορεί να ζητάς, πριν δείξεις τι αξίζεις. Θέλουν μεγάλα συμβόλαια, με πολλά χρήματα, πριν παίξουν. Δεν δουλεύει έτσι, πρέπει πρώτα να παίξεις και μετά τα υπόλοιπα θα έρθουν. Σήμερα, μπορεί ένα παιδί να παίξει για ένα ημίχρονο καλά και μετά να αρχίσει να διαμαρτύρεται που ο προπονητής δεν τον κάλεσε στην εθνική ομάδα. Δεν είναι δυνατόν, να δίνονται όλα τόσο εύκολα. Το ποδόσφαιρο δεν είναι εύκολο.

Ποιο ήταν το χρονικό σημείο της καριέρας σου που αναρωτήθηκες αν θα τα καταφέρεις;

Είχα πάντα πίεση. Έβαζα την ίδια ένταση, είτε έπαιζα στο Champions League, είτε με την Καλλιθέα στη Superleague 2, κόντρα στη Ζάκυνθο. Είναι θέμα σεβασμού απέναντι στον εαυτό μου, απέναντι στην ομάδα που με πληρώνει, απέναντι στο ποδόσφαιρο. Πρέπει να σέβεσαι το ποδόσφαιρο, αλλιώς δεν θα αργήσει να έρθει το χαστούκι. Όταν ήμουν νέος, ένιωθα λίγη περισσότερη πίεση. Ήταν, όμως, καλή πίεση, γιατί σε βοηθάει να εξελιχθείς. Δεν πρέπει, φυσικά, αυτό το συναίσθημα να σε περιορίζει. Πρέπει να παίξεις, να βγάλεις χρήματα για την οικογένειά σου και για να δώσεις το καλύτερο στα παιδιά σου. Τώρα που έχουμε όλα τα data, μπορείς να παίξεις άνετα μέχρι τα 37. Πιο παλιά, δεν ήταν έτσι, στα 33 ή στα 34, σταματούσες. Έπαιρνες πολλά χρήματα, αλλά ήταν μόνο για 6-7 χρόνια. Και με αυτά έπρεπε να χτίσεις το μέλλον σου.

Θα ήθελα να πάρουμε κάθε βήμα της καριέρας σου και να θυμηθείς μία ξεχωριστή ιστορία. Ποια είναι αυτή από την Λυών;

Θυμάμαι ότι ήθελα να ξεκινήσω από την ακαδημία της Λυών. Γιατί το έκανα; Γιατί διέθετε μία από τις καλύτερες ακαδημίες στην Ευρώπη. Αυτό που έμαθα ήταν πως αν θέλεις να πετύχεις, πρέπει να δουλέψεις σκληρά. Την πρώτη φορά που προπονήθηκα με την πρώτη ομάδα, έφτασα στα αποδυτήρια, έκατσα στη θέση μου και δεν είδα κανέναν γύρω μου. Είχα πολύ σπουδαίους συμπαίκτες τότε. Τον Μαλουντά, τον Γκοβού, τον Αμπιντάλ, τον Κουπέ, τον Ζουνίνιο. Πήγα στο γυμναστήριο και ήταν όλοι τους εκεί. Αυτοί οι παίκτες είχαν κερδίσει τα πάντα, έπαιζαν στην εθνική Γαλλίας και δούλευαν σκληρά. Κι εγώ σκέφτηκα ότι δεν είχα παίξει ούτε ένα λεπτό στην πρώτη ομάδα και περίμενα στα αποδυτήρια στη θέση μου. Είπα στον εαυτό μου να κοιτάξει αυτούς τους παίκτες που δούλευαν σαν τρελοί και από την επόμενη μέρα να τους ακολουθήσει. Μιλώντας με πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα, το μόνο στο οποίο θα συμφωνήσουν με βεβαιότητα, είναι ότι δουλεύω σαν τρελός. Για να παίξεις ποδόσφαιρο, πρέπει να είσαι σε καλή φυσική κατάσταση. Όμως, μέσα από την γυμναστική, διατηρείσαι και σε καλή πνευματική κατάσταση. Στο ποδόσφαιρο, αν αισθάνεσαι δυνατός, είσαι δυνατός. Όλα, είναι μέσα στο μυαλό. Αυτό που κάνει τη διαφορά σε μία καριέρα, είναι σε ποσοστό 80% το μυαλό και σε ποσοστό 20% το ταλέντο. Όταν έχεις αυτοπεποίθηση, παίζεις το καλύτερο ποδόσφαιρο. Φυσικά και πρέπει να διαχωρίζεις την αυτοπεποίθηση, από την αλαζονεία. Είναι πολύ στενό το όριο ανάμεσα στα δύο. Πρέπει να δείχνεις σεβασμό σε όλους. Στην καριέρα μου, κάποιες φορές, ανέχτηκα πράγματα που δεν έπρεπε. Έπρεπε να έχω φανεί πιο δυνατός.

Τι εννοείς;

Κάποιες φορές δέχεσαι μία απόφαση ενός προπονητή, χωρίς να λες τίποτα και αφήνεις τα πράγματα να εξελίσσονται. Όμως, βλέπεις άλλα παιδιά να μένουν μία φορά στον πάγκο και αμέσως να αντιδρούν, να δείχνουν χαρακτήρα. Κάποιες φορές, μπορεί, να έπρεπε να το έχω κάνει κι εγώ. Είναι μέρος της διαδικασίας, ακόμα και αν δεν είναι του χαρακτήρα μου.

Από τη Νις και την Μονπελιέ τι θυμάσαι περισσότερο;

Στη Νις δεν ήταν εύκολα στην αρχή. Είχα αφήσει, μετά από δέκα χρόνια, τη Λυών, που είχα ξεκινήσει από την ακαδημία και είχα φτάσει ως την πρώτη ομάδα. Έφυγα την τελευταία μέρα των μεταγραφών και πήγα σε μία ομάδα που έπαιζε πιο αμυντικά, που περίμενε πολλά από μένα, ενώ ήμουν πολύ νέος. Μετά από κάποιους μήνες, όμως, προσαρμόστηκα και έζησα εκεί μία υπέροχη εμπειρία. Ήταν η πρώτη ομάδα που μου έδωσε την ευκαιρία να παίζω κάθε βδομάδα. Στην Μονπελιέ πήγα στην καλύτερη περίοδο για το κλαμπ. Είχαν μόλις κατακτήσει το πρωτάθλημα και είχαν εξασφαλίσει την παρουσία τους στο Champions League. Παίξαμε κόντρα στον Ολυμπιακό και χάσαμε με ένα γκολ στο τελευταίο λεπτό. Ήταν υπέροχο να παίξω στο Champions League, έχασα μόνο ένα ματς, λόγω τραυματισμού. Ο πρόεδρος ήταν ένας εξαιρετικός τύπος, το ίδιο και ο αθλητικός διευθυντής.

Η Μονπελιέ ήταν η ομάδα με την οποία πραγματοποίησες τις περισσότερες εμφανίσεις στην καριέρα σου. Ποια στιγμή κρατάς πιο έντονα στο μυαλό σου;

Στην Μονπελιέ, στους πρώτους μου μήνες στην ομάδα, βρισκόμουν συνεχώς στην προεπιλογή για την εθνική ομάδα. Και έχανα συνεχώς, την κλήση στην τελική επιλογή, λόγω του ότι δεν έκανα την εμφάνιση που έπρεπε, τη στιγμή που έπρεπε. Τους 6-7 πρώτους μήνες, αν είχα κάνει την καλή εμφάνιση στο Champions League, την κατάλληλη στιγμή, θα είχα κληθεί στην εθνική ομάδα. Εκείνη την περίοδο ήρθε το πρώτο μωρό στην οικογένεια, ήμουν μόνος, δεν κοιμόμουν καλά τα βράδια, η γυναίκα μου ήταν μόνη. Δεν ήταν εύκολο. Μετά από εκείνο το διάστημα, έκανα μία απίθανη σεζόν. Το ίδιο και τις επόμενες χρονιές. Έπαιζα, σχεδόν, σε όλα τα ματς. Στην τελευταία μου σεζόν, ήμασταν πολύ κοντά στο να βγούμε στην Ευρώπη. Ο πρόεδρος μου μίλησε και μου είπε «Αντονί θέλουμε να σε κρατήσουμε, όμως, όσα κάνεις είναι φανταστικά και δεν μπορώ να σου κάνω προσφορά. Αν σου κάνω πρόταση, θα είναι με λιγότερα χρήματα και έτσι δεν θα σεβαστώ την προσφορά σου στην ομάδα». Τότε, σκέφτηκα πως η πορεία μου στη Γαλλία είχε φτάσει στο τέλος της και έπρεπε να βρω μία νέα πρόκληση στην καριέρα μου. Ήθελα να πάω στην Αγγλία αλλά δεν υπήρχε ενδιαφέρον, ήταν πολύ δύσκολο. Είχα προτάσεις από την Γερμανία, αλλά, τελικώς η πιο ελκυστική προοπτική ήταν η Ιταλία και η Μπολόνια. Πάντα μου άρεσε η Ιταλία και η επιλογή ήταν εύκολη. Είχα μία φανταστική εμπειρία εκεί, όταν πήγα δεν με ήξερε κανείς. Τους 3-4 πρώτους μήνες έκανα εξαιρετικές εμφανίσεις, όμως, η ομάδα δεν είχε καλά αποτελέσματα. Σε προσωπικό επίπεδο, όμως, ήταν πολύ καλά. Αλλάξαμε προπονητή, ήρθε ο Ντοναντόνι. Με έβαζε σε κάποια ματς, σε άλλα όχι. Εκείνη την περίοδο έπρεπε να έχω δείξει χαρακτήρα. Όταν ήρθε ο Ντοναντόνι, ήμουν από τους καλύτερους παίκτες της ομάδας, έβαζα γκολ και μοίραζα ασίστ. Ήρθε ο νέος προπονητής και με άφηνε στον πάγκο. Δεν πήγα ποτέ να τον ρωτήσω τι κάνει, ενώ έπρεπε. Στην μεταγραφική περίοδο που ακολούθησε, έφερε 15 παίκτες και έδιωξε άλλους τόσους. Ήρθε την τελευταία μέρα των μεταγραφών και μου είπε να φύγω. Τότε του απάντησα «Στις 31 Αυγούστου που θέλεις να πάω; Η γυναίκα μου είναι έγκυος, δεν μπορώ». Έτσι έμεινα και δεν έπαιζα καθόλου για τέσσερις μήνες, η ομάδα είχε πολύ κακά αποτελέσματα. Όταν μετά από καιρό, με έβαλε σε ένα ματς, με έβγαλε στο ημίχρονο, με το αποτέλεσμα στο 0-0. Δεν παραπονέθηκα ποτέ, παρά το ότι όλα έγιναν, χωρίς κανέναν λόγο. Έκανα το παιχνίδι μου, όπως όλοι οι υπόλοιποι παίκτες. Στα τέλη του Δεκέμβρη, με έβαλε σε ένα ματς Κυπέλλου και σκόραρα δύο φορές. Τότε όλοι οι δημοσιογράφοι και οι οπαδοί άρχισαν να διαμαρτύρονται γιατί δεν με έβαζε. Στη συνέχεια, εμφανίστηκε η προοπτική του δανεισμού στην Σεντ Ετιέν και ήταν μία καλή ευκαιρία για μένα να πάω και να παίξω. Ήξερα και τον προπονητή. Όμως, άρχισαν κάποιες κόντρες με τους οπαδούς και δεν γινόταν να υπογράψω, οπότε κατέληξα στην Αταλάντα του Γκασπερίνι. Δεν έπαιξα πολύ, γιατί όταν πήγα, η ομάδα βρισκόταν σε εξαιρετική κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, έμαθα πολλά από αυτόν τον άνθρωπο. Έχει μία εξαιρετική φιλοσοφία για το ποδόσφαιρο, μία απίστευτη τακτική προσέγγιση. Κάποιες φορές, μαζί του, νομίζεις ότι παίζεις PlayStation. Ο παίκτης είναι πάντα έτοιμος τόσο τακτικά, όσο και από άποψη φυσικής κατάστασης. Όταν περάσεις από την Ιταλία, μπορείς να παίξεις οπουδήποτε στον κόσμο.

Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που κάνει τόσο ξεχωριστό προπονητή τον Γκασπερίνι;

Τη χρονιά που πήγα στην Αταλάντα, η ομάδα τερμάτισε τέταρτη στη Serie A και εξασφάλισε εισιτήριο για το Europa League. Από εκείνη τη χρονιά, το 2017 και έπειτα, η Αταλάντα έβγαινε συνέχεια στα Κύπελλα Ευρώπης. Αυτός ο προπονητής είναι απίστευτος. Θυμάμαι πως την πρώτη φορά που μιλήσαμε, μου είπε «κοίτα, δεν θα ανακαλύψουμε εμείς το ποδόσφαιρο, όταν έχεις την μπάλα πρέπει να κάνεις αυτό». Ξέρεις ακριβώς τι πρέπει να κάνεις, όταν έχεις την μπάλα, αλλά και όταν δεν την έχεις. Πάντα, ανάλογα με τον αντίπαλο. Ανάλογα με το ποιος παίκτης του αντιπάλου είχε την μπάλα, ξέραμε ακριβώς τι θα κάνει και άρα κι εμείς τι πρέπει να κάνουμε. Όλη η ομάδα ήταν έτοιμη να αμυνθεί σωστά. Από πλευράς φυσικής κατάστασης, με τον Γκασπερίνι πρέπει να είσαι ζώο! Αν δεν είσαι στο 100% κάθε μέρα, καλύτερα μείνε στα αποδυτήρια. Θυμάμαι να παίζουμε σε γήπεδο «7 επί 7», για επτά λεπτά και να έχουμε 25 δευτερόλεπτα για να διανύσουμε όλο το γήπεδο και να τελειώσουμε τη φάση. Αν έχανες, η μπάλα πήγαινε στην αντίπαλη ομάδα. Έτρεχες για επτά λεπτά, ασταμάτητα. Κάποιες φορές βλέπεις τον σέντερ μπακ, να ακολουθεί τον επιθετικό. Βλέπεις πως το μεγάλο πλεονέκτημα της Αταλάντα, έναντι των αντιπάλων της, είναι στο τελευταίο 25λεπτο. Τότε, που οι αντίπαλοι κουράζονται, οι παίκτες της Αταλάντα έχουν αποθέματα δυνάμεων. Έμαθα, μαζί του, τόσα πολλά για το ποδόσφαιρο. Έστειλα και σε εκείνον μήνυμα όταν σταμάτησα το ποδόσφαιρο και μου είπε ότι θα δείξει το μήνυμά μου στο σταφ της Αταλάντα και πως είμαι ευπρόσδεκτος στο Μπέργκαμο για να μιλήσουμε. Θέλω να ταξιδέψω πολύ τώρα και να αποκτήσω εμπειρίες. Μπορεί να έχεις πολλά πτυχία, όμως, χωρίς εμπειρία δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Όταν βγεις από τον αγωνιστικό χώρο και δεις την δουλειά που γίνεται για να στηθεί μία ποδοσφαιρική ομάδα, τότε καταλαβαίνεις πολύ περισσότερα.

Την περίοδο που ήσουν στην ομάδα, ο Παναθηναϊκός είχε στο ρόστερ του αρκετά νέα παιδιά από την Ακαδημία του. Υπήρξε κάποιο που να είχες ξεχωρίσει και να είχες σκεφτεί ότι θα κάνει σπουδαία καριέρα;

Ναι, υπήρχε ένα. Ο Αλεξανδρόπουλος. Όταν τον είδα, θυμάμαι ότι συνάντησα τον πατέρα του με τον μάνατζέρ μου και του εξήγησα ότι έχει σπουδαίο ταλέντο. Στην ηλικία του έπαιζε σαν να είναι 35άρης και αυτό για τη θέση του, δεν ήταν καθόλου εύκολο. Τον πρότεινα, τότε, στην Μονπελιέ. Όμως, ήταν δύσκολο για εκείνους να επενδύσουν πολλά χρήματα σε ένα παιδί από την Ελλάδα, που δεν ήξεραν πως θα εξελιχθεί. Τους εξήγησα, βέβαια, πως όταν θα άρχιζε να παίζει, θα ξέφευγε τελείως το ποσό που θα απαιτούνταν για την απόκτησή του. Από την πρώτη μέρα, σκέφτηκα πως θα τα πάει εξαιρετικά.

Είχες επαφές με άλλη ελληνική ομάδα τα χρόνια πριν έρθεις στον Παναθηναϊκό;

Ναι, είχα με τον Ολυμπιακό. Ήταν μετά την πρώτη μου σεζόν στην Μπολόνια. Στην αρχή δεν ήθελα να πάω, όμως, ο μάνατζέρ μου κάποια στιγμή με έπεισε. Μου είπε ότι θα έπρεπε, τουλάχιστον, να ταξιδέψουμε στην Ελλάδα και να δούμε τις συνθήκες. Ο μάνατζέρ μου ήταν αυτός που είχε τρέξει την μεταγραφή του Σισέ στον Παναθηναϊκό και έτσι ήξερε για τη ζωή στην Ελλάδα και πως ο Τζιμπρίλ πέρασε πολύ καλά. Ο Ολυμπιακός μου προσέφερε πολύ καλά χρήματα, για συμβόλαιο τεσσάρων ετών. Ήταν, όμως, μία δύσκολη οικονομικά περίοδος για την Ελλάδα και εγώ ανησυχούσα για αυτό. Ο μάνατζέρ μου, ζήτησε ως εγγύηση να πάρω χρήματα μπροστά. Δεν ξέραμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση με τα capital controls στην Ελλάδα. Ήξερα ότι δεν θα υπήρχε πρόβλημα, άλλωστε, ο Αμπιντάλ μου είχε μιλήσει για την εμπειρία του. Ήθελα, όμως, να είμαι σίγουρος. Θυμάμαι ότι είχε κυκλοφορήσει ένα πρωτοσέλιδο εφημερίδας με εμένα να φοράω φανέλα του Ολυμπιακού και η φωτογραφία αυτή κυκλοφόρησε ξανά όταν υπέγραψα στον Παναθηναϊκό.

Έχεις μετανιώσει λίγο που δεν ήρθες νωρίτερα στην Ελλάδα;

Ναι, σε ό,τι έχει να κάνει με τη ζωή. Όπως ανέφερα και προηγουμένως, έχω μεγάλο ενδιαφέρον για τις κατασκευές και εκείνη η περίοδος ήταν εξαιρετική για να επενδύσω στην Ελλάδα.

Ποιο είναι στο μυαλό σου το μεγαλύτερο πρόβλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου;

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που είδα όταν έφτασα στην Ελλάδα, ήταν οι διαιτητές. Έβλεπα να συμβαίνουν απίστευτα πράγματα. Παίζαμε ματς απέναντι στην ΑΕΚ ή στον Ολυμπιακό, γινόταν χέρι μέσα στην περιοχή με τον διαιτητή μπροστά στη φάση και παρ’ όλα αυτά, εκείνος έλεγε «τίποτα». Ήταν τρελό. Όταν είσαι ποδοσφαιριστής, δουλεύεις όλη την εβδομάδα για να είσαι έτοιμος και βλέπεις να συμβαίνουν τέτοια πράγματα, τρελαίνεσαι. Νομίζω, όμως, ότι τώρα τα πράγματα πάνε πολύ καλύτερα. Έχουν βοηθήσει πολύ οι ξένοι διαιτητές. Βλέπουμε, πλέον, τις ελληνικές ομάδες να τα πηγαίνουν καλύτερα στην Ευρώπη. Ο Ολυμπιακός κατέκτησε το Conference League, αλλά και το Youth League.

Φώναξες ποτέ σε διαιτητή;

Σίγουρα. Τώρα, όμως, υπάρχει το VAR και αυτό βοήθησε πολύ το ελληνικό ποδόσφαιρο. Πλέον, δεν μπορούν να γίνουν πολύ μεγάλα λάθη. Αν γίνουν τώρα πολύ μεγάλα λάθη, καταλαβαίνεις ότι κάτι υπάρχει από πίσω. Θυμάμαι σε ένα ματς κόντρα στην ΑΕΚ στη Λεωφόρο, ένας αντίπαλος έκανε χέρι μπροστά στον διαιτητή και εκείνος είπε «τίποτα». Τον ρώτησα «πως είναι δυνατόν;».

Υπήρχε κάποιο μεταγραφικό σενάριο που, τελικώς, να μην προχώρησε κι εσύ να το ήθελες πολύ;

Πάντα στην καριέρα μου ακολουθούσα την καρδιά μου, ποτέ τα χρήματα. Είχα προτάσεις, από την Τουρκία για παράδειγμα, με πολλά χρήματα. Όμως, δεν ήθελα να παίξω εκεί. Ίσως, αυτό να ήταν λάθος. Στο τέλος μίας καριέρας, αυτό που μένει για να φτιάξεις τη ζωή σου, είναι τα χρήματα. Όμως, εγώ δεν σκεφτόμουν έτσι. Δεν ήθελα την αγορά της Κίνας ή της Σαουδικής Αραβίας.

Δεν σκέφτηκες ποτέ την επιλογή της Σαουδικής Αραβίας ή του Κατάρ;

Τότε τα πράγματα δεν ήταν όπως είναι τώρα. Υπάρχουν παίκτες που δέχονται, πλέον, τεράστιες προσφορές σε μικρή ηλικία. Πώς είναι δυνατόν να απορρίψεις τέτοιες προτάσεις; Έχεις οικογένεια, έχεις ανάγκη τα χρήματα. Εγώ ποτέ δεν το σκέφτηκα, αλλά ποτέ δεν είχα και μία ανάλογη πρόταση. Αν την είχα, θα είχα πάει! Είχα μία πρόταση από την Τουρκία, από μία ομάδα που εδρεύει σε πόλη που δεν ήταν ωραία.

Πώς πήρες την απόφαση να μετακομίσεις από τον Παναθηναϊκό στον Παναιτωλικό;

Δεν ήταν μία εύκολη απόφαση. Εγώ ήθελα να παίξω για πολλά ακόμα χρόνια στον Παναθηναϊκό. Ήμουν, όμως, 31 ετών εκείνη την περίοδο και το πλάνο τους ήταν ξεκάθαρο. Ή θα έμενα για ένα ακόμα εξάμηνο στην εξέδρα ή θα πήγαινα για έξι μήνες να παίξω και θα άνοιγε για μένα η αγορά το καλοκαίρι. Έτσι και συνέβη. Στον Παναιτωλικό συνάντησα υπέροχους ανθρώπους που μου συμπεριφέρθηκαν εξαιρετικά. Κρατώ ακόμα την επαφή μαζί τους. Βρίσκονταν τότε σε δύσκολη κατάσταση, αλλά, απέδειξα σε όσους έλεγαν ότι δεν ήμουν σε καλή κατάσταση, ότι διέδιδαν fake news. Είχαμε ως στόχο να παραμείνουμε στην κατηγορία και τα καταφέραμε. Το ποδόσφαιρο πρέπει να το παίρνεις στα σοβαρά και το πιο δύσκολο δεν ήταν να πάω στον Παναιτωλικό, αλλά στη Superleague 2.

Τι συνέβη τότε;

Τότε, υπήρξαν άνθρωποι που αναρωτιόντουσαν τι κάνω. Εγώ, όμως, αγαπώ το ποδόσφαιρο. Ήθελα να μείνω στην Αθήνα και με εξυπηρετούσε το γεγονός ότι η ομάδα εδρεύει στην Αθήνα. Έτσι, με κάλεσε ο Πίτερ Φιλιππάκος και μου ανέλυσε το πρότζεκτ της Καλλιθέας. Του είπα ότι δεν θα μιλήσουμε για χρήματα, σε αυτό θα βρίσκαμε λύση. Αυτό που ήθελα ήταν να παίξω ποδόσφαιρο. Εμπιστεύτηκα το πρότζεκτ τους και υπέγραψα. Είχαν πάρει πολύ αργά την άδεια για να αποκτήσουν παίκτες μεγαλύτερους των 23 ετών. Για να είμαι ειλικρινής, αν δεν αγαπάς το ποδόσφαιρο, είναι πάρα πολύ δύσκολο να παίξεις στη Superleague 2. Στην Καλλιθέα ήμασταν τυχεροί γιατί είχαμε, τουλάχιστον, καλό γήπεδο, όμως το προπονητικό κέντρο δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Δεν είχαμε γυμναστήριο, δεν ήταν εύκολο να βρω κίνητρο. Δεν είχαμε τους καλύτερους παίκτες, αλλά ήμασταν ομάδα. Είχαμε καλό κλίμα, ήμασταν σαν οικογένεια. Το φινάλε της συνεργασίας μου, όμως, με την Καλλιθέα δεν ήταν αυτό που θα ήθελα. Τον Απρίλιο του 2023 έκανα χειρουργείο στον ώμο, γιατί έπαιζα και πονούσα. Συμφώνησα, τότε, με τον γιατρό της ομάδας. Μετά είδα τα πράγματα να αλλάζουν. Όταν επέστρεψα, δεν έπαιζα. Έβλεπα πολύ περίεργες αποφάσεις. Καλούσαν παιδιά από την Κ19 για να κάτσουν στον πάγκο, που δεν προπονούνταν καν με την πρώτη ομάδα. Τους είπα πως δεν θα ήθελα να δημιουργήσω πρόβλημα στην ομάδα και πως δεν υπήρχε λόγος να μου συμπεριφέρονται έτσι στα 35 μου. Δεν ήταν ο καλύτερος τρόπος, αλλά είναι κομμάτι της ζωής.

Μία αστεία ιστορία από την εμπειρία σου στην Καλλιθέα;

Στη Superleague 2, βρίσκεσαι αντιμέτωπος με πολλές αστείες ιστορίες. Νομίζω ότι η πιο αστεία ήταν στο πρώτο εντός έδρας ματς με την Καλλιθέα απέναντι στην Ζάκυνθο. Η Ζάκυνθος δεν ήρθε ποτέ. Βγήκαμε στο χορτάρι, παραταχθήκαμε με τον διαιτητή και απέναντί μας δεν υπήρχε ομάδα! Ο διαιτητής σφύριξε να ξεκινήσει το ματς, και μετά το έληξε. Το τρελό είναι ότι μετά η Ζάκυνθος έκανε έφεση και ενώ είχαμε πάρει το ματς με 3-0 στα χαρτιά, μετά έπρεπε να το παίξουμε! Το δεύτερο είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις πότε θα αρχίσει το πρωτάθλημα! Καταστρέφεται όλο το καλεντάρι και ο προγραμματισμός που έχει γίνει. Μιλάμε για απίστευτα πράγματα. Πρέπει να είσαι πνευματικά προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσεις όσα συμβαίνουν.

Ποιοι είναι οι άνθρωποι που περισσότερο σημάδεψαν την καριέρα σου;

Ο πρώτος ήταν ο Κλοντ Πιελ, ο προπονητής που είχα στη Λυών. Μου άρεσε η φιλοσοφία του, ο τρόπος σκέψης του. Όταν έρχεσαι από την ακαδημία, δεν έχεις την ίδια προσοχή που έχει ένας παίκτης που αποκτήθηκε έναντι ενός μεγάλου χρηματικού ποσού. Όμως, τον Πιελ, δεν τον νοιάζει αν κόστισες και 20 εκατομμύρια. Αν το παιδί από την ακαδημία είναι καλύτερος, θα παίξει αυτός. Δεν φοβήθηκε να με βάλει στην ενδεκάδα. Αυτό είναι το δίκαιο. Από εκεί και πέρα, ο πρόεδρος και ο προπονητής στη Νις με πίστεψαν πολύ και μου έδωσαν την ευκαιρία να παίξω κάθε βδομάδα στην Ligue 1. Ο Μαρίνος μου έδωσε την ευκαιρία να παίξω στην Ελλάδα και αυτό άλλαξε τη ζωή μου. Είδα τη ζωή μου διαφορετικά. Είχα αγοράσει σπίτι στις Κάννες, το οποίο και πούλησα για να αγοράσω σπίτι στα Νότια Προάστια της Αθήνας.

Κλείνοντας, τα παιδιά σου μιλούν ελληνικά; Εσύ θα μάθεις;

Ναι. Για μένα είναι δύσκολο να μιλήσω, αλλά καταλαβαίνω πολλά πλέον. Επειδή, όμως, θέλω να δουλέψω στο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, θα ξεκινήσω μαθήματα για να μάθω. Όταν ασχολούμαι με κάτι, θέλω να το κάνω σωστά. Έτσι, έχω μάθει να κινούμαι.