Ένα επίκαιρο κείμενο του Καζαντζάκη για την Ιταλία και την εποχή μας

Ένα επίκαιρο κείμενο του Καζαντζάκη για την Ιταλία και την εποχή μας
Ο Νίκος Καζαντζάκης ταξίδεψε στην Ιταλία του Μουσολίνι του 1926 και γράφει εμπειρίες και συμπεράσματα.

Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι πάντα επίκαιρος. Ο Κρητικός συγγραφέας που έχει μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες στην υφήλιο στο τεράστιο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει και εμπειρίες από τα ταξίδια του κυρίως στην Ευρώπη.

Ένα από αυτά τα ταξίδια του ήταν στην Ιταλία του 1926. Ο Μουσολίνι ήταν μόλις 4 χρόνια στην εξουσία και ο Καζαντζάκης γράφει δυο κεφάλαια για την γειτονική χώρα που σήμερα περνάει μέρες τρόμου λόγο του κορονοϊού (covid-19).

Το πρώτο για τον Άγιο Φραγκίσκο και την Ασίζη και το δεύτερο για τον Μουσολίνι. Είμαστε στην εποχή που στην ΕΣΣΔ δεσπόζει η μορφή του Λένιν και στην Ιταλία εκείνη του Μουσολίνι. Δυο δρόμοι στους οποίους ο Καζαντζάκης βρίσκει πολλά κοινά. Φασισμός και Μπολσεβικισμός.

Προχωρώντας την ανάλυση του γράφει κάτι που σήμερα είναι "τραγικά" επίκαιρο: «Στις κρίσιμες ιστορικές εποχές, ο ίσιος δρόμος χάνεται. Ακριβώς γι' αυτό είναι κρίσιμες.

Χάνεται το κανονικό βάδισμα. Είναι ανάγκη-είτε άτομο είσαι είτε λαός-να πηδήξεις. Ένα χάος μεσολαβεί ανάμεσα του παλιού κόσμου, που σώζεται ακόμη ετοιμόρροπος, και του νέου, όπου μας σπρώχνουν, οι οικονομικές και ψυχικές ανάγκες οι μεταπολεμικές. Πρέπει να πηδήξουμε. Όσοι δεν μπορούν να πηδήξουν, θα πέσουν στο χάος».

Ο Καζαντζάκης τα γράφει αυτά λίγα χρόνια μετά από την λήξη του Α' Παγκοσμίου πολέμου και ενώ διαμορφώνονται συνθήκες πόλωσης ξανά και δεν θα αποφευχθεί και ο Β΄ Παγκόσμιος.

Σήμερα ο πόλεμος στην Ευρώπη είναι οικονομικός. Η Ιταλία απαιτεί αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ακούει... Το ίδιο και άλλες χώρες. Ο Καζαντζάκης τότε έγραφε για οικονομικές και ψυχικές ανάγκες που μας σπρώχνουν στην αλλαγή...

Σήμερα πάλι αυτές οι ανάγκες μας σπρώχνουν χωρίς να προερχόμαστε από πόλεμο με όπλα και τανκ. Τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στην Ευρώπη μετά από τον κορονοϊό.

*Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη με τίτλο: «Ταξιδεύοντας: Ιταλία, Αίγυπτος, Σινά, Ιερουσαλήμ, Κύπρος, Μοριάς» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καζαντζάκη (Πάτροκλος Σταύρου), 2004.