Η ζωή στις «έξυπνες» φυλακές της Φιλανδίας: Οι κρατούμενοι προετοιμάζονται για την επανένταξή τους (vid)

Επιμέλεια: Newsroom
Η ζωή στις «έξυπνες» φυλακές της Φιλανδίας: Οι κρατούμενοι προετοιμάζονται για την επανένταξή τους (vid)
Σε αυτές τις «έξυπνες» φυλακές, η παραδοσιακή εικόνα του εγκλεισμού αντικαθίσταται από μια πιο ανθρώπινη προσέγγιση.

Η Φινλανδία, η οποία έχει επανειλημμένα στεφθεί η πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο, είναι γνωστή για την καθολική υγειονομική περίθαλψη, τους επιδοτούμενους παιδικούς σταθμούς και τα δωρεάν δίδακτρα στο κολέγιο. Σύμφωνα με τις προοδευτικές κοινωνικές πολιτικές της, το σωφρονιστικό σύστημα της Φινλανδίας δίνει ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα στις πρακτικές επανένταξης, ιδίως με την ιδέα της «ανοικτής φυλακής».

Σε αυτές τις ανοικτές φυλακές, η παραδοσιακή εικόνα του εγκλεισμού αντικαθίσταται από μια πιο ανθρώπινη προσέγγιση. Οι κρατούμενοι ζουν σε καταλύματα τύπου κοιτώνα, απολαμβάνουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και έχουν ακόμη και την ελευθερία να συμμετέχουν σε δραστηριότητες αναψυχής, όπως το κολύμπι σε μια παγωμένη λίμνη. Αυτές οι εγκαταστάσεις δεν διαθέτουν συμβατικά μέτρα ασφαλείας, όπως πύλες ή κλειδαριές, και οι κρατούμενοι μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα, μερικές φορές χρησιμοποιώντας τα δικά τους αυτοκίνητα.

Το μοντέλο των ανοικτών φυλακών δεν είναι απλώς ένα προνόμιο αλλά ένα εργαλείο αναμόρφωσης, επιτρέποντας στους κρατούμενους από πιο παραδοσιακές «κλειστές» φυλακές να υποβάλουν αίτηση για μεταφορά σε μία από τις 11 ανοικτές φυλακές της Φινλανδίας. Η προσέγγιση αυτή έχει επιδείξει σημαντική επιτυχία στη μείωση της υποτροπής. Στη Φινλανδία, μόνο το ένα τρίτο περίπου των αποφυλακισμένων κρατουμένων επιστρέφει στη φυλακή, σε πλήρη αντίθεση με τα υψηλότερα ποσοστά που παρατηρούνται στη Σουηδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Pia Puolakka, υπεύθυνη του έργου Smart Prison Project της Φινλανδίας, υπογραμμίζει τη σημασία της μεταχείρισης των κρατουμένων με τον ίδιο σεβασμό και την ίδια πρόσβαση σε υπηρεσίες με τους υπόλοιπους πολίτες. Η φιλοσοφία αυτή είναι αναπόσπαστο μέρος της φινλανδικής προσέγγισης των σωφρονιστικών ιδρυμάτων.

Η μεταρρύθμιση του σωφρονιστικού συστήματος της Φινλανδίας ξεκίνησε πριν από σχεδόν 70 χρόνια, με στόχο τη δημιουργία ενός από τα πιο ανθρώπινα συστήματα φυλάκισης στον κόσμο. Συνεχίζοντας αυτή την παράδοση, ο φινλανδικός οργανισμός ποινικών κυρώσεων επενδύει τώρα σημαντικά στην τεχνολογική εκπαίδευση των κρατουμένων. Η πρωτοβουλία αυτή περιλαμβάνει την προσφορά μαθημάτων στην τεχνητή νοημοσύνη και σε άλλους τομείς που σχετίζονται με την τεχνολογία, προετοιμάζοντας τους κρατούμενους για μια καριέρα μετά τη φυλάκιση στην αναπτυσσόμενη βιομηχανία της τεχνολογίας.

Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα είναι ένας κρατούμενος στην ανοιχτή φυλακή Laukaa, γνωστός ως Matti. Εκτίοντας ποινή για φόνο, ο Matti μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ των σπουδών του σε ένα κοντινό πανεπιστήμιο και του κοιτώνα του, όπου έχει ήδη ολοκληρώσει ένα διαδικτυακό μάθημα με τίτλο «Στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης».

Η ιστορία του Matti, όπως την αφηγήθηκε στο Business Insider Weekly, αντικατοπτρίζει τη μεταμορφωτική δύναμη του συστήματος φυλακών της Φινλανδίας. Η αρχική του απόγνωση κατά την έναρξη της ποινής του έδωσε σταδιακά τη θέση της στην αισιοδοξία και στην αποφασιστικότητα να ξαναχτίσει τη ζωή του. «Στην αρχή της ποινής μου, σκέφτηκα ότι μπορεί να υπάρχουν μόνο αρνητικά πράγματα όταν βρίσκομαι στη φυλακή. Ότι ουσιαστικά η ζωή έχει τελειώσει», δήλωσε. «Αλλά πιστεύω ότι πρέπει να δίνεις στους ανθρώπους μια ευκαιρία. Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα».

Η καινοτόμος προσέγγιση της Φινλανδίας στον εγκλεισμό, με έμφαση στην αποκατάσταση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, προσφέρει ένα ισχυρό μοντέλο για τα σωφρονιστικά συστήματα σε όλο τον κόσμο.