Ο κόσμος αποχαιρετά το 2023 και υποδέχεται ένα αβέβαιο 2024: Οι απειλές που καραδοκούν (vid)
Καθώς πλησιάζουμε στο 2024, ο κόσμος προετοιμάζεται για κομβικές στιγμές που υπόσχονται να διαμορφώσουν το διεθνές τοπίο. Πρωταγωνιστές μεταξύ αυτών είναι οι κρίσιμες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις στη Γάζα και την Ουκρανία και η κυμαινόμενη δυναμική των σχέσεων Ουάσιγκτον-Πεκίνου. Η παγκόσμια κοινότητα, παρά τις προκλήσεις του περασμένου έτους, προσεγγίζει το 2024 με συγκρατημένα αισιόδοξες προοπτικές, ελπίζοντας σε μια χρονιά πιο ελπιδοφόρα από την προηγούμενη.
Εκλογές στις ΗΠΑ
Οι εκλογές του Νοεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν ένα κρίσιμο γεγονός στη διεθνή ατζέντα. Η πιθανή επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ παρουσιάζει ένα σενάριο γεμάτο αβεβαιότητες. Η νίκη του θα μπορούσε να σηματοδοτήσει νέους πολέμους, μια διστακτική στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ, ξενοφοβική εσωτερική ρητορική και μια πιθανή αποχώρηση από διεθνείς συμφωνίες και δομές. Οι προβλέψεις του Ινστιτούτου Stratfor για το επόμενο έτος δείχνουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πιθανότατα θα διευρύνει την προεκλογική του πλατφόρμα για να προσελκύσει πιο κεντρώους ψηφοφόρους, υποσχόμενος επενδύσεις στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και πιθανώς την προώθηση της κατασκευής του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό.
Ο Λευκός Οίκος αντιμετωπίζει ένα δύσκολο έργο, καθώς πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση του Κογκρέσου για την περαιτέρω χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό μπορεί να ωθήσει τον Μπάιντεν να αναζητήσει εναλλακτικές μεθόδους οικονομικής στήριξης του Κιέβου. Μια νίκη του Τραμπ, από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και στον τερματισμό της αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία. Η πιθανή επανεκλογή του Τραμπ θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει απειλές για δασμούς κατά της ΕΕ και της Κίνας, να επιβαρύνει τις σχέσεις με ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία και θα μπορούσε να ερμηνευτεί από τη Ρωσία ως μια κατάλληλη στιγμή για να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της στην ουκρανική σύγκρουση.
Το Μεσανατολικό
Στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ αγωνίζεται να βρει έναν αξιόπιστο εταίρο για τη διακυβέρνηση της Γάζας. Η Παλαιστινιακή Αρχή ζητά την ανανέωση των διαπραγματεύσεων για μια λύση δύο κρατών, εντολή την οποία δεν έχει η σημερινή κυβέρνηση, στην οποία κυριαρχούν ακροδεξιά στοιχεία. Το Ισραήλ μπορεί να χρειαστεί να αναλάβει την ανοικοδόμηση και την πολιτική διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίζει συνεχείς επιθέσεις από υπολείμματα της Χαμάς στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, παράλληλα με τον Λίβανο και τη Συρία.
Παρά τις προσπάθειες της Χεζμπολάχ και του Ιράν να αποτρέψουν επιθέσεις που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν έναν μεγάλο περιφερειακό πόλεμο, οι σποραδικές επιθέσεις μπορεί να οδηγήσουν το Ισραήλ να επεκτείνει τις μυστικές ή φανερές επιχειρήσεις κατά μήκος των συνόρων με τον Λίβανο και τη Συρία. Επιπλέον, οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα θα αντιμετωπίσουν πιθανότατα διπλωματική απομόνωση και αντιδημοτικότητα, παγώνοντας ενδεχομένως τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ και εντείνοντας την αμερικανική κριτική στις πολιτικές της ισραηλινής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση Νετανιάχου δίνει μάχη για να διατηρήσει την εξουσία εν μέσω αυξανόμενης εσωτερικής δυσαρέσκειας, με την κατάρρευσή της να αποτελεί ένα πιθανό σενάριο.
Κίνα και Ινδία
Στην Ασία, η κινεζική οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2024, αλλά όχι σε σημείο που να προκαλέσει οικονομική κρίση. Η επιβράδυνση αυτή υποδηλώνει διαχειρίσιμες επιπτώσεις για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Οι κινεζικές αρχές, οπλισμένες με εκτεταμένα χρηματοοικονομικά και ρυθμιστικά εργαλεία, είναι έτοιμες να διατηρήσουν την ανάπτυξη μεταξύ 4%-5%. Στην Ινδία, το BJP, με επικεφαλής τον Ναρέντρα Μόντι, αναμένεται να κερδίσει τις επερχόμενες εαρινές εκλογές, ενισχυμένο από τη συνεχή δημοτικότητά του. Ωστόσο, η προεκλογική εκστρατεία ενδέχεται να αμαυρωθεί από τη βία, η οποία τροφοδοτείται από την τάση του ινδουιστικού εθνικιστικού κόμματος να εκμεταλλεύεται τις θρησκευτικές διαιρέσεις για εκλογικό όφελος. Η εξωτερική πολιτική της Ινδίας είναι πιθανό να συνεχίσει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ για τη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας στον Ινδο-Ειρηνικό και την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιρροής της Κίνας.
Παρά τις κάπως δυσοίωνες προβλέψεις, η πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού παραμένει αισιόδοξη για το 2024. Περίπου το 70% πιστεύει ότι θα είναι μια καλύτερη χρονιά από το 2023, μια αύξηση κατά 5% σε σχέση με το κλίμα του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, η απειλή της κλιματικής αλλαγής έχει αρχίσει να παγιώνεται στο συλλογικό υποσυνείδητο. Μετά το 2023, το θερμότερο έτος στην καταγεγραμμένη ιστορία, το 81% των ερωτηθέντων σε 34 χώρες αναμένουν ακόμη υψηλότερες θερμοκρασίες το 2024.
