Πενήντα ετών ο κινητήρας Wankel της Mazda (vid)

Θεωρητικά ο κινητήρας που επινόησε ο Γερμανός Φέλιξ Βάνκελ και τα δικαιώματά του απέκτησε η γερμανική εταιρεία κατασκευής αυτοκινήτων NSU (τη δεκαετία του ’70 εξαγοράστηκε από την Audi), είχε μόνο πλεονεκτήματα: ελαφρύς, συμπαγής, εξαιρετικά αποδοτικός, με πολύ λίγα κινούμενα μέρη και με το 1/3 του μεγέθους ενός εμβολοφόρου κινητήρα αντίστοιχης ισχύος.

Ταυτόχρονα όμως είχε ένα μεγάλο μειονέκτημα, αυτό της σωστής «σφράγισης» μεταξύ του ρότορα και του θαλάμου καύσης, που οδηγούσε σε πολύ μεγάλη κατανάλωση, εκπομπές ρύπων και μειωμένη αξιοπιστία.

Η NSU κατά τη δεκαετία του ’60 πούλησε τα δικαιώματα χρήσης του κινητήρα Wankel σε δεκάδες κατασκευαστές κινητήρων, ωστόσο μια μόνο εταιρεία κατάφερε να τον κάνει λειτουργικά και εμπορικά βιώσιμο: η Mazda.

Παρότι λοιπόν η NSU ήταν η πρώτη που κατασκεύασε μοντέλα με κινητήρα Wankel, όπως το επαναστατικό για τον εποχή του Rο80, ήταν η Mazda αυτή που μπόρεσε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αντοχής του και να τον διαδώσει σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ακριβώς πριν 50 χρόνια, το 1967, κάτω από το καπό του σπορ μοντέλου 110S, ο περιστροφικός κινητήρας των Ιαπώνων έκανε το ντεμπούτο του και φυσικά εντυπωσίασε τόσο τους οδηγούς, όσο και τους μηχανολόγους της εποχής. Η απουσία κραδασμών, η ταχύτατη άνοδος στροφών και η ισχύς του, ήταν πρωτόγνωρα για τους κλασικούς εμβολοφόρους κινητήρες.

Ο κινητήρας Wankel ήταν αυτός που έβγαλε από την ανωνυμία και την απομόνωση την γνωστή σήμερα ιαπωνική εταιρεία, κάνοντας την πολύ γρήγορα γνωστή παγκοσμίως. Ταυτόχρονα, την κατέστησε συνώνυμη της πρωτοτυπίας και της καινοτομίας.

Τη δεκαετία του ’70 διάφορες παραλλαγές του κινητήρα Wankel της Mazda τοποθετήθηκαν τόσο σε σπορ, όσο και σε οικογενειακά μοντέλα όπως τα RX-3, RX-4 και RX-5. Ωστόσο, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κινητήρα, οδήγησαν τη Mazda στη σταδιακή απόσυρσή του από τη γκάμα των μαζικών της μοντέλων και στη διατήρησή του μόνο στα σπορ RX-7 και RX-8.

Κορυφαία στιγμή για τον κινητήρα Wankel ήταν το 1991, όταν η Mazda, συμμετέχοντας με το πρωτότυπο 787B στο παγκόσμιο πρωτάθλημα αντοχής, κατέκτησε την πρώτη θέση στον εμβληματικό αγώνα των 24 ωρών του Λε Μαν. Το αγωνιστικό Mazda είχε έναν Wankel κινητήρα με τέσσερις ρότορες, που από χωρητικότητα μόλις 2,7 λίτρων απέδιδε 710 ίππους.

H Mazda δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσει τον επαναστατικό αυτό κινητήρα, ο οποίος πλέον δεν βρίσκεται στην παραγωγή. Ωστόσο, η ιαπωνική εταιρεία εξετάζει τη χρήση του τόσο σε συνδυασμό με εναλλακτικά καύσιμα όπως το υδρογόνο, όπως και σε διαφορετικές χρήσεις, όπως αυτή της γεννήτριας σε υβριδικά αυτοκίνητα στο άμεσο μέλλον.