Για τέσσερις δεκαετίες τώρα ο Γιάννης Κουτσογιαννόπουλος έχει βγάλει αθλήτριες που έχουν αναδειχθεί ολυμπιονίκες, πρωταθλήτριες Ευρώπης, βαλκανιονίκες και πανελληνιονίκες. Εκτός από προπονητής στα άλματα όμως, είναι και ο «εγκέφαλος» του μοναδικού αγώνα στίβου αποκλειστικά για γυναίκες.
Το Filothei Women Gala που θα διεξαχθεί για 23η χρονιά σε λίγες ημέρες, είναι ένα «πνευματικό παιδί» του Κουτσογιαννόπουλου, ο οποίος τα τελευταία χρόνια, με την λιγοστή υποστήριξη που υπάρχει, έχει καταφέρει όχι μόνο να κρατήσει ζωντανή την διοργάνωση (την ώρα που άλλα μεγάλα μίτινγκ στην Ελλάδα ακυρώνονταν τα τελευταία χρόνια), αλλά και να την επαναφέρει σταδιακά σε μία κανονικότητα.
Από το Γκαλά της Φιλοθέης έχουν περάσει τεράστια ονόματα του γυναικείου αθλητισμού και όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό. Και ο Γιάννης Κουτσογιαννόπουλος θυμάται μαζί μας ορισμένες από αυτές τις στιγμές, ενώ μας εξηγεί γιατί είναι σημαντικό να διατηρηθεί αυτή η διοργάνωση, η μόνη που αφορά αποκλειστικά το γυναικείο φύλο στον στίβο.
«Σκεφτήκαμε ως μία παγκόσμια αποκλειστικότητα αυτό το Gala»
- Πώς ξεκίνησε η ιδέα ενός γυναικείου Γκαλά στίβου
«Η ιδέα ξεκίνησε το 2000 όπου βάλαμε έξι αγωνίσματα. Ηταν μία καλή συγκυρία για εμάς να αρχίσει αυτό το event εν όψει Ολυμπιακών Αγώνων. Η ιδέα για να κάνουμε έναν αγώνα μόνο για γυναίκες, πάρθηκε με βάση 3 γνώμονες. Ο ένας είναι ότι το στάδιο είναι μικρό και στο ύψος για παράδειγμα η φορά δεν είναι αρκετή για τους άνδρες. Ούτε ο χώρος στα 100 μέτρα. Το δεύτερο είναι ότι τα 2/3 του ελληνικού στίβου που είχαμε επιτυχίες, ερχόντουσαν από γυναίκες. Και το τρίτο ήταν ότι αυτό το Gala ήταν μία παγκόσμια αποκλειστικότητα. Εκεί που σκεφτόμουν ποια αγωνίσματα μπορώ να βάλω από τους άνδρες, αποφάσισα ότι θα βάλω μόνο γυναικεία. Είναι το μόνο μίτινγκ αποκλειστικά για γυναίκες στον κόσμο. Δεν ήταν μία κίνηση υπερ του… αδύναμου φύλου ή οτιδήποτε άλλο. Θέλαμε να γράψει ένα ξεχωριστό event στα γενικότερα δρώμενα που υπήρχαν στον χώρο.
-Τι το ξεχωριστό αυτή η διοργάνωση; είναι μία διοργάνωση μικρή μεν, αλλά έχει φέρει σπουδαία ονόματα και έχει αναδείξει Ελληνίδες αθλήτριες.
«Προσπαθούμε να κάνουμε μία διοργάνωση που θα υπάγεται στο καλεντάρι της Ευρωπαϊκής ομοσπονδίας κάθε χρόνο. Δεν είναι μίτινγκ, είναι event. Και δίνει έναν ξεχωριστό τόνο σε σχέση με όσα γίνονται μέσα στη σεζόν. Το Gala ήρθε για να μείνει. Οταν δημιουργήθηκε είχε τις ευκολίες του. Είχε επιλογές από αθλήτριες, είχε χορηγούς που βοηθούσαν στο να φέρουμε αθλήτριες και είχε όλα αυτά τα χρόνια αρωγό τον Δήμο Φιλοθέης. Είχε πολλά οφέλη η διοργάνωση και ο σύλλογος. Είχαμε βοήθεια από τους ίδιους τους αθλητές όπως η Κατερίνα η Στεφανίδη που σημαίνει πολλά για τον σύλλογο. Έχουν περάσει από εδώ ολυμπιονίκες, παγκόσμιες πρωταθλήτριες, βαλκανιονίκες. Και έχουμε ως σύλλογος, δημιουργήσει αθλήτριες που έχουν πλαισιώσει την εθνική ομάδα ποικιλοτρόπως. Το καλό με το Gala είναι ότι αρέσει σε αθλήτριες να αγωνίζονται λόγω της χρονικής περιόδου που διεξάγεται. Παλιά είχαν έρθει μεγάλα ονόματα όταν υπήρχε το χρήμα και οι χορηγοί. Αλλά μιλάμε για άλλες καταστάσεις. Είχαμε Λεμπέντεβα, Σαλαντούχα, Μπαμπάκοβα, Τσιτσέροβα, Σλεσαρένκο. Πλέον έχουν αλλάξει τα δεδομένα, αλλά υπάρχουν υποστηρικτές όπως η Axum που μαζί με τον Δήμο Φιλοθέης και τον ΣΕΓΑΣ στηρίζουν δυνατά την διοργάνωση. Το διαφορετικό με το Gala είναι πως γίνεται σε ένα μικρό αλλά όμορφο στάδιο και είναι ένα καλό τηλεοπτικό προϊόν που δίνει την δυνατότητα στις αθλήτριες να το κρατήσουν στη μνήμη τους»
-Από Ελληνίδες υπάρχει καμία που να μην έχει περάσει από εδώ;
«Νομίζω ότι όλες έχουν περάσει εκτός από την Νίκη (Μπακογιάννη)»
-Μπορεί να σταθεί ένα τέτοιο εγχείρημα και τα επόμενα χρόνια με τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν;
«Νομίζω πρέπει να υπάρξει νέα προσέγγιση. Πρέπει να συντονιστούμε όλα τα μίτινγκ μέσω του ΣΕΓΑΣ ώστε να έχουμε και πάλι μία μεγάλη διοργάνωση που θα δώσει την δυνατότητα προοπτικής στο μέλλον. Εχουν λιγοστέψει από το 2010 και τα χρήματα και τα προνόμια και χρειάζονται νέες ιδέες»
-Πού οφείλεται αυτή η πτώση; Εχουν εξαφανιστεί αγώνες και τώρα γίνεται μία προσπάθεια ξανά να σταθούν στα πόδια τους.
«Μπορώ να πω ότι η τηλεθέαση είναι υψηλή αλλά στο πρωτάθλημα και τον μαραθώνιο. Είναι ένα καλό τηλεοπτικό προϊόν. Τα χρήματα είναι ένα σημείο που κάνει έναν αγώνα να ξεχωρίζει. Παίζουν σημαντικό ρόλο. Πρέπει να πω ότι γίνεται μια καλή προσπάθεια και στην περιφέρεια να γίνουν ξανά κάποια δυνατά μίτινγκ. Χάθηκαν ορισμένα και μέσα στον κορονοϊό. Εμείς και μέσα στην πανδημία καταφέραμε και κάναμε το Gala. Λογικό βέβαια ήταν να έχουμε μία πτώση με την κατάσταση που επικρατεί. Και η πτώση έχει να κάνει με το χορηγικό πακέτο. Στην Ελλάδα ένα τέτοιο event δεν έχει την… μαρκετίστικη εμβέλεια που έχει ας πούμε το μπάσκετ. Ενας χορηγός μπορεί να είναι την μία χρονιά και να μην είναι την άλλη»
- Είσαι 4 δεκαετίες στον σύλλογο και στον στίβο. Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα
«Στον σύλλογο είμαι από το 1983. Υπήρχαν δύο μεγάλοι σταθμοί. Το Παγκόσμιο του ‘97 και το 2004. Η κατάσταση στον αθλητισμό, αλλά και τον στίβο, που μας αφορά, άλλαξε επί ΠΑΣΟΚ όπου δόθηκε βάση στο κομμάτι «αθλητισμός και γυναίκα» και μπήκαν χρήματα στη βάση. Η χώρα και ο αθλητισμός ήταν έτοιμοι να δεχτεί τη νέα κατάσταση και έβγαλαν μία από τις σπουδαιότερες φουρνιές αθλητών. Η βάση αυτή υπάρχει ακόμη, αλλά αντιμετωπίζει δυσκολίες που έχουν να κάνουν με το οικονομικό. Το δρομικό κίνημα έχει πάρει σημαντικό μέρος των χορηγών και σε συνδυασμό με την αστυφιλία, υπάρχουν αυτές οι αντικειμενικές δυσκολίες.
-Γιατί δεν υπάρχει αυτή η μεγάλη «παραγωγή» αθλητών που είχαμε παλαιότερα. Είναι μόνο το οικονομικό;
«Κι εκεί υπάρχουν αλλαγές. Τα παιδιά έχουν λιγότερη όρεξη, είναι λιγότερο ενεργά και κινητικά. Πριν 10 και 20 χρόνια ήταν διαφορετικά. Τα παιδιά έβγαιναν και έπαιζαν και έκαναν και πρωταθλητισμό. Τώρα είναι με ένα κινητό στο χέρι και οι σύλλογοι για να βγάζουν τα έσοδά τους, δημιουργούν μία «αυλή» που δεν υπάρχει στο σπίτι των παιδιών και ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Το αποτέλεσμα είναι να πέφτει το επίπεδο και οι κορυφές στον αθλητισμό να είναι μικρότερες απ’ ότι παλιά. Όχι ότι δεν υπάρχουν οι μεγάλοι αθλητές, αλλά δύσκολα τους βρίσκεις πια»
-Εχει χαθεί το ενδιαφέρον θεωρείς; Που οφείλεται αυτό;
«Πρέπει να λάβουμε υπ οψιν ότι την δεκαετία του ’80 και του ‘90 τα χρήματα που έπαιρναν οι προπονητές, σε αντιστοιχία με τα σημερινά χρήματα, ήταν περίπου 700 ευρώ. Δηλαδή όσος ο βασικός μισθός σήμερα. Συν οτι έβγαιναν προπονητές από την γυμναστική ακαδημία. Υπήρχε ένα υγιές περιβάλλον. Η μείωση ενδιαφέροντος από την ακαδημία και το ότι λείπουν τα πολλά ταλέντα, έχει παίξει τον ρόλο του. Συμμετοχή υπάρχει. Στο διασυλλογικό είχαμε στην Αθήνα πάνω από 600 παιδιά, αλλά οι επιδόσεις ήταν κάτω του μετρίου»
- Τι είναι πιο δύσκολο; Να είσαι διευθυντής αγώνων; Προπονητής; Και πόσο δύσκολο είναι να προπονείς μία γυναίκα αθλήτρια; Είχες δυσκολίες με τους αθλητές σου;
«Πάντα ήταν πιο δύσκολο να είσαι προπονητής αθλήτριας από αθλητή. Θέλει διαφορετική προσέγγιση. Για παράδειγμα η Νίκη η Μπακογιάννη ήταν δύσκολος άνθρωπος, αλλά ήθελε να πετύχει. Έπεσα στην καλή της εποχή που έκανε αυτό που ήθελε για να πετύχει. Ο πρωταθλητισμός είναι πάντα ο ίδιος. Μπορεί να είναι ο δρόμος προσέγγισης διαφορετικός, αλλά ο πρωταθλητής μένει ο ίδιος. Οταν πας προς τα πάνω, δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Θέλει σκληρή προπόνηση, διαφορετική, αλλά αυτό εξαρτάται από το άτομο».
«Απωθημένο που δεν έφερα Κονσταντίνοβα και Ισινμπάγιεβα»
-Πίσω στο Gala. Υπάρχουν στιγμές στην διοργάνωση που σκέφτηκες ότι τελικά άξιζε τον κόπο όλη αυτή η δουλειά;
«Μου έχει μείνει η χρονιά του 2016 με τα ρεκόρ της Στεφανίδη και της Παπαχρήστου και το δυνατό μήκος με άλματα γύρω στα 6,80μ. Και το 2019 ήταν καλά, αν και ο καιρός δεν βοήθησε. Είχαμε καλά ονόματα. Πριν από αυτά, στις καλές εποχές, θα έλεγα οι αγώνες του 2001, του 2003 και του 2006. Φέραμε στη Φιλοθέη Μπαμπάκοβα, Κότοβα, Σλεσαρένκο, Τσιτσέροβα… Αλλά ήμασταν… μικροί, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τι γίνεται. Το οικονομικό έπαιξε μεγάλο ρόλο στο να έρθουν αυτές οι αθλήτριες.
-Τώρα σε τι στάδιο είναι το Gala;
«Ελπίζουμε ότι φέτος θα είναι μία μεταβατική, αλλά αναπτυσσόμενη χρονιά έτσι έστω ο αγώνας να γίνεται κάθε χρόνο και καλύτερος. Σε αυτό χρειάζεται στήριξη κι εμείς την έχουμε. Και δεν είναι μόνο ο χορηγός που φαίνονται, αλλά κι αυτοί που δεν φαίνονται…. Οπως όλες οι διοικήσεις του ΑΟ Φιλοθέης, οι άνθρωποι του συλλόγου. Προσπαθούμε να φτάσουμε σε ένα ελίτ πακέτο χορηγιών ώστε να στηριχθεί η διοργάνωση. Ακόμη κι αν θα είναι ένας αυτός που θα στηρίξει το εγχείρημα»
-Υπάρχει αθλήτρια που σου έμεινε απωθημένο που δεν ήρθε;
«Η Κονσταντίνοβα το 2000. Ηταν να έρθει, αλλά τραυματίστηκε. Και ήταν και στα τελευταία της. Και μετά η Ισινμπάγιεβα. Δοκίμασα να την πείσω με τον μάνατζέρ της που είναι φίλος μου. Μου είπε “Γιάννη να στοιχίσει πολλά”. Συνέχισα να προσπαθώ. Τότε η Ισινμπάγιεβα δεν ήθελε τα μικρά μίτινγκ, ήταν μία φάση που μεγαλοπιανόταν. Συνήθως φέρνουμε αθλήτριες λίγο πριν γίνουν ολυμπιονίκες και το ίδιο πήγαμε να κάνουμε και με αυτήν»
-Είναι εύκολο το να πείσεις αθλητή να έρθει να αγωνιστεί εδώ, σε αυτό το επίπεδο, έστω και αν υπάρχει το χρήμα;
«Ο αθλητής κοιτάζει κι άλλα πράγματα πέρα από τα οικονομικά οφέλη. Θα πάει όπου θέλει ο μάνατζέρ της, όπου θέλει ο χορηγός της, όπου έχει καλό στάδιο, όπου φυσάει καλά, όπου δεν βρέχει ή κάνει ζέστη. Αν βολεύει η ημερομηνία… Και ανάλογα το επίπεδο διαλέγουν και τους αγώνες που θέλουν. Αν το μίτινγκ εδώ υπερκεράσει τα δύσκολα μέρη της υπόθεσης και μπορεί να βάλει το οικονομικό κέρδος στους αθλητές, τότε θα έρθουν. Αλλά πρέπει πρώτα να μάθουν το μίτινγκ για να έρθουν»
-Σε έχει κουράσει όλα αυτά τα χρόνια όλο αυτό; Να προπονείς, να τρέχεις για την οργάνωση αγώνων…
«Είμαι 40 χρόνια στον χώρο. Προπονητικά δεν με έχει κουράσει. Κάθε προπονητής έχει σε… ψυχιατρικό όρο, την προβολή του μέσα από τον αθλητή του. Και όχι μόνο οικονομικά. Αν είσαι επαγγελματίας προπονητής λειτουργείς στο 100% και αυτό σε αναζωογονεί. Σου δίνει κίνητρο. Η διοργάνωση του Gala εμένα προσωπικά με αναζωογονεί επίσης. Είναι μία ιδέα που με τις δυσκολίες της και τα προβλήματά της, έχει γίνει για μας πλέον ένα ραντεβού με την ιστορία, την οποία θέλουμε να διατηρήσουμε και να κάνουμε το gala ακόμη μεγαλύτερο»
-Επομένως το προπονητικό κομμάτι είναι το πιο δύσκολο;
«Κοίτα, ένας γυμναστής στο σχολείο μιζεριάζει. Ενας προπονητής πρωταθλητή όχι. Γιατί πάντα έχει κάτι να κυνηγάει, προς τα πάνω. Να κάνει έναν πρωταθλητή. Σε όποιο επίπεδο. Δεν βαριέμαι. Μου αρέσει ο πρωταθλητισμός, τα ωραία πράγματα και το ωραίο περιβάλλον για να προπονήσω»
Η Μπακογιάννη και το πάθος με την κιθάρα
-Υπάρχει αθλήτρια που ξεχωρίζεις σαν συνεργασία όλα αυτά τα χρόνια;
«Σαν προπονητής, πολύ καλή αθλήτρια και χαρακτήρας και από θέμα προσέγγισης, που πιστεύω ότι θα μπορούσε να κάνει πολλά παραπάνω, ήταν η Ειρήνη Δημητράκη, πρωταθλήτρια στο τριπλούν και μετέπειτα Γ.Γ. του ΑΟ Φιλοθέης. Και τα 4 χρόνια με την Νίκη την Μπακογιάννη ήταν αρκετά καλά. Και μία τρίτη περίπτωση που αν δεν είχαμε τραυματισμούς και δυσκολίες, θα μπορούσαμε να έχουμε βγάλει νωρίτερα επιδόσεις, είναι τώρα η Ζάκκα στο ύψος. Όσοι άλλοι πέρασαν από τα χέρια μου, ήταν σε νορμάλ καταστάσεις. Με τα προβλήματα, τα πάνω και τα κάτω τους»
-Και κάτι τελευταίο... εκτός χώρου. Μαθαίνω ότι έχεις μία ιδιαίτερη αδυναμία στο να παίζεις μουσική και ιδιαίτερα κιθάρα...
«Παίζω κιθάρα από τα 11 μου χρόνια και στην πορεία έμαθα πιάνο κι άλλα 3-4 όργανα. Οταν είχα δώσει για ιατρική και δεν πέρασα, μπήκα στην γυμναστική ακαδημία από παρότρυνση ενός φίλου. Αν δεν ήταν αυτός, τώρα θα ήμουν μουσικός. Παίζω βιολί, τρομπέτα, πιάνο, κιθάρα… Με κιθάρα μου αρέσει περισσότερο γιατί… ροκάρω. Είμαι σε ένα ωδείο και συντηρούμαι εκεί και φωνητικά. Εχουμε ένα συγκρότημα με φίλους και κάνουμε αφιερώματα στους Beatles. Βγαίνουμε στο ωδείο, πίνουμε και τις μπυρίτσες μας (γέλια). Παίξαμε και σε μπαρ και μας είπαν να ασχοληθούμε, αλλά έχουμε και αγώνες…»