Η νέα πραγματικότητα “απαιτεί” την προώθηση των Ελλήνων ποδοσφαιριστών από την ακαδημία

Σε μια παραπάνω από ενδιαφέρουσα μελέτη του, το KPMG Football Benchmark, μια πλατφόρμα που αναλύει και ερμηνεύει σε βάθος τα δεδομένα που συλλέγει από την ευρωπαϊκή αγορά του ποδοσφαίρου, επιχείρησε να εκθέσει τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στην αγορά λόγω της πανδημίας. Εξέτασε δύο διαφορετικά σενάρια: αυτό χωρίς την ολοκλήρωση των φετινών πρωταθλημάτων και εκείνο που προβλέπει την ολοκλήρωση της αγωνιστικής περιόδου στα γήπεδα χωρίς θεατές. Εκτός των άλλων συμπερασμάτων, η εκτίμηση των αναλυτών αναφέρει ότι μια λίγκα που θα καταφέρει να ολοκληρώσει στο τερέν τη σεζόν θα έχει τελικώς ζημιά που θα ανέρχεται από το 1/3 έως το 1/5 της ζημιάς που θα έχει αν δεν ξαναπαίξει και κλείσει τώρα τη σεζόν χωρίς αγώνες. Δεδομένου ότι συνέλεξε και επεξεργάστηκε δεδομένα από 10 διαφορετικά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, διαφορετικών μεγεθών και δυναμικής, η εκτίμηση της KPMG δεν μπορεί να είναι πολύ μακριά από αυτή που θα έκανε και για το ελληνικό πρωτάθλημα (η Superleague δεν έχει παραλάβει ακόμη την έκθεση της εταιρείας ελεγκτών στην οποία ανέθεσε την μελέτη των νέων δεδομένων της). Και τούτο δεν έχει ενδιαφέρον μόνο για το σήμερα αλλά και για το αύριο του πρωταθλήματος, διότι το ύψος της “φετινής” ζημιάς είναι ένας σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης δεδομένων για την επόμενη σεζόν. Η “τρύπα” στην οικονομική χρήση της σεζόν και οι συνέπειες στην ρευστότητα των εταιρειών καθορίζουν όχι μόνο τις μεταγραφές που αυτές θα κάνουν κατά την εκτέλεση του σχεδιασμού για την επόμενη σεζόν· συχνά ορίζουν και την ύπαρξη, δηλαδή την επιβίωση των εταιρειών, σε συνδυασμό φυσικά με τις εκτιμήσεις για τα προσδοκώμενα έσοδα της νέας σεζόν.

Οι παραπάνω εκτιμήσεις γεννούν μια σειρά από διαφορετικές αλλά και σχετικές συζητήσεις για το ελληνικό πρωτάθλημα. Καταρχήν δημιουργούν την αίσθηση ότι όλα τα μέρη αυτής της αγοράς θα έπρεπε να τα καίει να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο προκειμένου να ολοκληρώσουν τη σεζόν. Και εν συνεχεία αυτά τα δεδομένα κάνουν την αρχή των σκέψεων για τον σχεδιασμό της επόμενης σεζόν.

Η εκτίμηση του KPMG για την επιρροή της πανδημίας στην αξία και τελικά την τιμή στις μεταγραφές της ερχόμενης μεταγραφικής περιόδου είναι ότι θα προκαλέσει μια πτώση τάξης μεγέθους 20% έως 30%. Το ποσοστό της μείωσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ολοκλήρωση ή την οριστική διακοπή της σεζόν - στην περίπτωση της διακοπής η πτώση στις τιμές θα είναι μεγαλύτερη.

Δεν χρειάζεται να αναλύσει κανείς σε βάθος τα δεδομένα προκειμένου να αντιληφθεί ότι όσο περισσότερα χάσουν οι εταιρείες τόσο λιγότερα θα μπορούν να ξοδέψουν για να φτιάξουν ρόστερ για την επόμενη σεζόν. Μια ΠΑΕ που γνωρίζει εκ των προτέρων ότι θα έχει μια πτώση της τάξης του 35% στα εμπορικά & χορηγικά έσοδα και γνωρίζει ότι δεν θα μπορεί να υπολογίζει στις εισπράξεις των - διαρκείας και απλών - εισιτηρίων για ένα σημαντικό διάστημα της σεζόν, αν όχι για όλο, αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να σχεδιάσει μια σεζόν με την ανάγκη να κοστίζει πολύ λιγότερο συγκριτικά με την αρχική πρόβλεψη κόστους για τη σεζόν 2020-’21, όσο “ακριβό” και αν είναι το τηλεοπτικό συμβόλαιο που θα εξασφαλίσει.

Είναι κακά μαντάτα όλα τα παραπάνω για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο; Και - κυρίως αυτό είναι που έχει ενδιαφέρον - δημιουργούν προοπτική παραγωγής φτωχότερου ποδοσφαιρικού θεάματος; Όπως σε όλες τις κρίσεις, η απάντηση δεν κρύβεται μόνο στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η πανδημία· κρύβεται και στη στάση του ίδιου του ποδοσφαίρου απέναντι στις προκλήσεις που εμφανίζονται μπροστά του. Αν κάποιος μπορούσε να με διαβεβαιώσει ότι η ελληνική αγορά θα αντιμετώπιζε δημιουργικά αυτή την πρόκληση και θα την αντιλαμβανόταν ως μια ώθηση για να αλλάξει νοοτροπία και επιχειρηματική αντίληψη, θα μπορούσα να εκτιμήσω ότι το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο θα δημιουργήσει καλύτερο προϊόν, ακόμη και κάνοντας την υπόθεση ότι οι πρώτες ύλες του, δηλαδή οι ποδοσφαιριστές, θα είναι χαμηλότερης αξίας από αυτούς που βρίσκονται μέχρι σήμερα στα ρόστερ των ομάδων του.

Η έκθεση της KPMG επιβεβαιώνει την γενική αίσθηση που διαμορφώνεται ανάμεσα στους αναλυτές της ποδοσφαιρικής αγοράς περί της προώθησης ποδοσφαιριστών από την ακαδημία. Η έκθεσή της είναι μια ακόμη ένδειξη που οδηγεί στην εκτίμηση ότι η οικονομική διαχείριση της κατάστασης δημιουργεί νέα νοοτροπία και οδηγεί προς την πρακτική της εκμετάλλευσης νεαρών ποδοσφαιριστών. Η στιγμή επηρεάζει τις αντιλήψεις και δημιουργεί μια νέα νοοτροπία. Εκτός των άλλων, σήμερα δεν υπάρχει η ανάγκη για μεταγραφές που δημιουργούσε η θεωρία περί της επίδρασης που έχουν οι μεταγραφές στις πωλήσεις των εισιτηρίων διαρκείας. Με άλλα λόγια, σήμερα δεν θα χρειάζεσαι μεταγραφές που γεμίζουν το γήπεδο διότι το γήπεδο θα είναι έτσι κι αλλιώς άδειο. Η νέα πρακτική προβλέπει ρόστερ που θα σχηματίζονται με ποδοσφαιριστές από την ακαδημία, με ελεύθερους ποδοσφαιριστές και με μεταγραφές χαμηλού κόστους. Αυτά τα νέα δεδομένα μια … κανονική ποδοσφαιρική ομοσπονδία θα μπορούσε να τα εκμεταλλευτεί προκειμένου να παρακινήσει την αγορά να προτιμήσει τα ελληνικά προϊόντα και να κάνει σχεδιασμό που να ευνοεί την προώθηση νεαρών Ελλήνων ποδοσφαιριστών. Ξαφνικά θα μπορούσαμε να έχουμε στο τερέν περισσότερους νεαρούς Έλληνες από ποτέ. Κι αν αυτό γινόταν με στρατηγική, και κατά συνέπεια με σχέδιο, υπομονή και επιμονή, στην πραγματικότητα η οικονομική κρίση που φέρνει η πανδημία θα άλλαζε την προοπτική της ελληνικής αγοράς σε σχέση με τις εξαγωγές.

Τις προάλλες κουβέντιαζα με έναν scout που λειτουργεί ως συνεργάτης ισπανικών συλλόγων. “Γιατί να παρακολουθούμε το ελληνικό πρωτάθλημα; Εκεί παίζουν μόνο ξένοι ποδοσφαιριστές χαμηλής ποιότητας, που δεν έχουν ενδιαφέρον για τους “πελάτες” μου. Εσείς δεν δίνετε διαβατήριο σε Αφρικανούς ή Βραζιλιάνους, συνεπώς δεν υπάρχει ούτε αυτό το ενδιαφέρον, δηλαδή η πιθανότητα να ανακαλύψουμε έναν νεαρό ταλαντούχο ποδοσφαιριστή με κοινοτικό διαβατήριο. Αλλά τι λέω για τους “ελληνοποιημένους” ξένους, εσείς δεν βάζετε ούτε τους Έλληνες. Περισσότερους αξιόλογους νεαρούς Έλληνες έχω πετύχει σε άλλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα από όσους έχω ακούσει ποτέ να διακρίνονται και να αναδεικνύονται μέσα από το ελληνικό. Δες την Εθνική σας ομάδα, περισσότερους νέους έχει από τα άλλα πρωταθλήματα παρά από το ελληνικό”. Αυτά μου είπε. Και με αποστόμωσε. Σκαλίζοντας αυτή την υπόθεση λίγο περισσότερο συνειδητοποίησα ότι οι ευρωπαίοι scouts άρχισαν να ξαναβάζουν την Εθνική Ελλάδας στο τελευταίο επίπεδο της λίστας των υπό παρακολούθηση εθνικών μετά το ματς της Εθνικής στην Ιταλία, δηλαδή όταν άρχισαν να διαπιστώνουν ότι ο Φαν’τ Σιπ δίνει ευκαιρίες σε νεαρούς Ελληνες ποδοσφαιριστές. Μέχρι πρότινος η Εθνική Ελλάδας ήταν έξω από όλες τις λίστες παρακολούθησης, ακόμη και των συλλόγων με διευρυμένο δίκτυο scouting. Άδικο είχαν;

Μια ομοσπονδία ενεργή θα άρπαζε τα νέα δεδομένα και θα τα χρησιμοποιούσε προκειμένου να δημιουργήσει μια νέα κουλτούρα στην ποδοσφαιρική αγορά. Εδώ όμως έχουμε την ΕΠΟ, την πιο ανενεργή ευρωπαϊκή ομοσπονδία στην περίοδο της μεγαλύτερης δοκιμασίας που έχει περάσει το ποδόσφαιρο στην σύγχρονη ιστορία του.

Με περισσότερους Έλληνες στο τερέν του, το ποδόσφαιρο θα κουραζόταν να μετρά οφέλη: προοπτική δημιουργίας υπεραξιών και τελικά εξαγωγών, μεγαλύτερη σύνδεση των ομάδων με τον κόσμο τους, καλύτερες εθνικές ομάδες, περισσότεροι πρεσβευτές του ελληνικού ποδοσφαίρου στην ευρωπαϊκή αγορά. Τι θα έχανε το πρωτάθλημα; Μήπως την ποιότητα που φέρνουν οι μέτριοι ξένοι ποδοσφαιριστές; Δεδομένου μάλιστα ότι θα χάραζαν μια κοινή στρατηγική όλοι οι επιχειρηματίες των ΠΑΕ, η Superleague θα μπορούσε να μη βγει ζημιωμένη σε θέαμα και ενδιαφέρον, διότι δεν θα άλλαζαν οι συσχετισμοί· οι κατά τεκμήριο καλύτεροι, δηλαδή οι μεγαλύτερης αξίας ποδοσφαιριστές θα βρίσκονταν στις μεγάλες ομάδες.

Όλα τα παραπάνω, όπως και όλα τα υπόλοιπα βήματα που θα μπορούσε να κάνει το επαγγελματικό ποδόσφαιρο για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις απαιτούν μια ενεργή και δυνατή Ομοσπονδία με οράματα και από μια συνασπισμένη αγορά. Εδώ έχουμε την ΕΠΟ, και έχουμε και τους 14 της Superleague οι οποίοι “σκοτώνονται” ακόμη και τούτη την ώρα, που η αγορά τους καταρρέει. Ελληνικό ποδόσφαιρο, άξιο της μοίρας του, που μοιάζει πάλι προδιαγεγραμμένη.