Κατά πολλούς η επιτυχία του '89 ήταν μεγαλύτερη του '87. Δεν ήταν απλά η αφετηρία, ήταν η καθιέρωση μιας ομάδας στη συνείδηση όλων των Ελλήνων, μιας εθνικής που απέδειξε πως δεν ήρθε σαν φωτοβολίδα, αλλά ήρθε για να μείνει, ανοίγοντας τον δρόμο για να φτάσουμε μέχρι στο σήμερα...

Στο Ζάγκρεμπ, στις 25 Ιουνίου του 1989, η Ελλάδα ανέβαινε για πρώτη φορά στο δεύτερο σκαλί του βάθρου, καθώς είχε προηγηθεί το χάλκινο μετάλλιο του 1949 και το χρυσό του 1987. Το περιβόητο τρίποντο του Φάνη Χριστοδούλου μπαίνει στην ίδια κατηγορία με τις βολές του Αργύρη Καμπούρη το 1987 και με το τρίποντο του Δημήτρη Διαμαντίδη στο Eurobasket του 2005, αν και κατά πολλούς η σημασία του δεν συγκρίνεται με τίποτα.

Οι «Μασονικές Ρετρό ιστορίες» κάνουν μια αναδρομή στην παραμυθένια διαδρομή του 1989, καταγράφοντας περιστατικά που περνούσαν στα... ψιλά των εφημερίδων εκείνης της εποχής, αναδεικνύοντας ωστόσο τον χαρακτήρα και τον τρόπο σκέψης της φουρνιάς που έβαλε το μπάσκετ στο σπίτι μας.

Ο Γκάλης πριν από την 45άρα στους Σοβιετικούς

Πριν ο Νικ εκτελέσει τους Σοβιετικούς μ' εκείνη την... αστραφτερή 45άρα, είχε φροντίσει να τρελάνει την ελληνική αποστολή και τους Ελληνες δημοσιογράφους με τις διαφορετικές συνήθειες. Μέχρι που ανήμερα του ημιτελικού αποχώρησε από το λόμπι του ξενοδοχείου, πήγε αθόρυβα στο δωμάτιό του και κοιμήθηκε επί δύο ώρες, γεγονός που προκάλεσε τεράστια έκπληξη στην αποστολή που γνώριζε ότι η λέξη «ύπνος» δεν «κολλούσε» με τον Νικ. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό, λίγα 24ωρα νωρίτερα, παραλίγο να... αρπάξει έναν αστυνομικό, όταν αυτός προσπάθησε να του κάνει έλεγχο μπαίνοντας στο ξενοδοχείο, την ώρα που ο Γκάλης είχε την αγωνία του για το αποτέλεσμα Γαλλία - Γιουγκοσλαβία!

Σ' όλη τη διάρκεια του πρώτου ημιχρόνου, όσο οι «τρικολόρ» ήταν μπροστά στο σκορ, ο Γκάλης είχε στηθεί στην τηλεόραση του ξενοδοχείου και παρακολουθούσε με αγωνία. Οταν οι «Πλάβι» πέρασαν μπροστά με έναν πόντο, σηκώθηκε από τη θέση του, είπε «Μέχρι εδώ ήταν! Πάω βόλτα» και αναχώρησε για τον καθιερωμένο περίπατο, μετά το φαγητό του. Στη διαδρομή, περνώντας από μια καφετέρια, διαπίστωσε ότι οι Γάλλοι προηγούνται ξανά με 8 πόντους και άρον - άρον επέστρεψε στο ξενοδοχείο για να πάρει θέση. Ο... άτυχος αστυνομικός επιχείρησε να τον σταματήσει για έλεγχο και λίγο έλειψε ο Νικ να τον αρπάξει από το λαιμό.

Το γούρι από το... Σίτον Χολ

Ακόμη και ο Νικ είχε τα γούρια του. Το τάβλι ήταν το αγαπημένο του σπορ και ανήμερα του ημιτελικού οι παρτίδες έδιναν κι έπαιρναν στο ξενοδοχείο με τον Νικ να κερδίζει τους πάντες και τα πάντα για ευνόητους λόγους. Δεν ήθελε να χάνει με τίποτα, ακόμη και μετά τη διοργάνωση, ο Γκάλης έκανε επίσκεψη στο καζίνο, κέρδισε μερικά δολάρια και αποχώρησε αισθανόμενος νικητής. Πριν από το παιχνίδι με τους Σοβιετικούς ο τότε προπονητής του Σίτον Χολ Τζέι Καρλέσιμο, δώρισε στον Νίκ ένα μπλουζάκι με το λογότυπο του κολλεγίου και από την στιγμή που αποδείχτηκε γούρικο φρόντισε να επαναλάβει την ίδια κίνηση, την επομένη στον τελικό με τους Γιουγκοσλάβους. Αυτή τη φορά ωστόσο τα... μάγια δεν έπιασαν και η Εθνική περιορίστηκε στη δεύτερη θέση.

Η «Μαυριτανία» του Φασούλα και το «ζήτα μου ό,τι θες» του Βασιλακόπουλου

Για τους μεγάλους παίκτες το κίνητρο είναι μεγάλη υπόθεση και οι ατάκες του Αλεξάντερ Γκομέλσκι δύο χρόνια νωρίτερα στο Eurobasket της Αθήνας, είχαν δώσει το κατάλληλο πάτημα στον Φασούλα, τον Φάνη, τον Γκάλη, τον Γιαννάκη και τους υπόλοιπους. Η λήξη του ημιτελικού βρήκε τον Φασούλα να μπουκάρει στα αποδυτήρια και να φωνάζει «Μαυριτανία, Μαυριτανία», ειρωνευόμενος βεβαίως τον πρώην προπονητή της Σοβιετικής Ενωσης που είχε αμφισβητήσει την επικράτηση της Ελλάδας στην Αθήνα. Το 'πε ο Φασούλας και αμέσως έγινε σλόγκαν, με τον Φάνη Χριστοδούλου να ξεσαλώνει.

«Αποδείξαμε ότι δεν είμαστε Μαυρυτανία, ούτε ντοπαρισμένα παικτάκια που μας αποκαλούσαν κάποιοι καλοθελητές», δήλωνε ο Φάνης που λίγες ώρες μετά πρόσφερε τη φωτογραφία της δεκαετίας, ανεβάζοντας στους ώμους του τον Νίκο Φιλίππου μέσα στη ντίσκο που γιορτάστηκε η κατάκτηση του μεταλλίου. Στο πάρτι έσυρε πρώτη το χορό η Μαρινέλλα, ενώ απόντες ήταν μόνο ο Γκάλης και ο Φασούλας που είχαν επιλέξει διαφορετικό τρόπο για να διασκεδάσουν. Αλλωστε, ποιος και τι να πει σ' αυτά τα παιδιά, όταν μάλιστα λίγη ώρα νωρίτερα οι Γιώργος Βασιλακόπουλος απευθύνομενος στον Νικ είχε πει «Τώρα, ζήτα μου ό,τι θες και θα στο κάνω!».

Η απίστευτη ατάκα του Παναγιώτη Γιαννάκη στη διάρκεια του ημιτελικού

Νικητής δεν γίνεσαι, γεννιέσαι και εκείνη η φουρνιά είχε όλα τα χαρακτηριστικά των πρωταθλητών. Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από την ατάκα του Παναγιώτη Γιαννάκη στον τότε διαιτητή Γιάννη Κόντη που βρισκόταν στις εξέδρες του γηπέδου και παρακολουθούσε με αγωνία τον ημιτελικό, παρέα με εκατοντάδες Ελληνες.

Την ώρα που ο «Δράκος» πήγαινε για επαναφορά της μπάλας από την πλαϊνή γραμμή, πέντε περίπου λεπτά πριν από τη λήξη του αγώνα, γύρισε στην ελληνική εξέδρα και με απόλυτα βεβαιότητα δεσμεύτηκε για τη νίκη. «Δεν υπάρχει περίπτωση να χάσουμε!» τους είπε και λίγα λεπτά μετά η δέσμευση έγινε πράξη, με τον Φάνη Χριστοδούλου να πέτυχαίνει την τρίποντη βόμβα, αφού προηγουμένως ο Γκάλης είχε πασάρει με το ένα πόδι εκτός γηπέδου, κάτι που ευτυχώς οι διαιτητές δεν είδαν.

Δύο 24ωρα νωρίτερα, κατά τη διάρκεια μιας προπονήσης, ο Γιαννάκης ζήτησε να μάθει την ώρα του ημιτελικού και πριν προλάβει κάποιος να απαντήσει με σοβαρότητα, ήρθε η γεμάτη σιγουριά απάντηση του Γκάλη: «Την ίδια ώρα που θα γίνει και ο ημιτελικός μεθαύριο!».

Το πριμ και το μετάλλιο στον Κόρφα

Ο μεγάλος άτυχος του Eurobasket δεν ήταν άλλος από τον Τζον Κόρφα που συμμετείχε στην αποστολή, αλλά δεν έπαιξε ποτέ, μετά την ένσταση που υπέβαλαν οι Γάλλοι. Ο Ελληνοαμερικανός γκαρντ ήταν μόνιμα με τα πολιτικά, χειροκροτούσε, συμμετείχε, αλλά δεν είχε την ευκαιρία να ανέβει στο βάθρο. Η οικογένειά του είχε ταξιδέψει στο Ζάγκρεμπ για να παρακολουθήσει τον «Τεν-Τεν» κι έμεινε άφωνη, όταν πληροφορήθηκε πως ο γιος της δεν θα αγωνιστεί.

«Είναι κρίμα, είναι κρίμα» μονολογούσε επί μια εβδομάδα, μέχρι βεβαίως που είδε τους συμπαίκτες του να αγγίζουν την κορυφή και να μην μπορεί να βοηθήσει. Αν και ο Κόρφας δεν ανέβηκε ποτέ στο δεύτερο σκαλί του βάθρου και η ελληνική ομάδα παρουσιάστηκε με 11 παίκτες, η ΕΟΚ τον τίμησε, προσφέροντάς του βεβαίως το 12ο μετάλλιο που παρέλαβε από τη FIBA.

H επιτυχία του 1989 ήταν για πολλούς μεγαλύτερη απ' αυτή του 1987 και το πριμ που υποσχέθηκε η ΕΟΚ στους παίκτες έφτασε τα 80 εκατομμύρια δραχμές, αν και σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα της εποχής το ποσό άγγιξε τελικά τα 100 εκατομμύρια.

Διακόπηκε θεατρική παράσταση για να μεταδοθεί το αποτέλεσμα

Στην Ελλάδα η «επίσημη αγαπημένη» άρχισε πλέον να καθιερώνεται στη συνείδηση του Ελληνα. Η Αθήνα γέμισε πάλι από κόσμο, την ώρα που ο Νικος Γκάλης βρισκόταν έξω από τα αποδυτήρια, περιμένοντας να περάσει από ντόπινγκ κοντρόλ και μονολογούσε πως «θα 'χει βγει ο κόσμους στους δρόμους και θα καίγεται το πελεκούδι».

Μία από τις θεατρικές παραστάσεις που παίζονταν εκείνο το διάστημα, αυτή του Βασίλη Τσιβιλίκα, διακόπηκε στα τελευταία δευτερόλεπτα του αγώνα, με τον πρωταγωνιστή να ενημερώνει το κοινό για το αποτέλεσμα και τον κόσμο να ξεσπά σε χειροκροτήματα. Στο Ζάγκρεμπ, η ελληνική αποστολή έκανε 20 λεπτά για να διανύσει μια απόσταση 1500 μέτρων (γήπεδο-ξενοδοχείο), καθώς οι Ελληνες δημιούργησαν πομπή και αποθέωσαν τους παίκτες, επαναλαμβάνοντας το σκηνικό του 1987.