To μπάσκετ μας έχει ξεπεράσει!

Προφανώς, ο τίτλος δεν αφορά τους κυρίους της φωτογραφίας! Αυτοί δεν θα ξεπεραστούν ποτέ, ενώ χάρη στα κατορθώματα τα δικά τους και των φίλων τους, τo «εθνικό μας σπορ» παίζεται με πορτοκαλί μπάλα.

Πώς περνάνε τα χρόνια όμως...

Τώρα δεν ήταν, που κατακτούσαμε την μία Euroleague πίσω από την άλλη; Χθες δεν ήταν, που στις εξέδρες οι μισοί μιλούσαν ελληνικά; Στο χθεσινό gala δεν ήταν που τα περισσότερα βραβεία επέστρεψαν με πτήσεις στην Αθήνα; Το προηγούμενο βράδυ δεν ήταν στα μπαρ που μια παρέα ζήτησε «παραγγελιά» Ρέμο, μεθυσμένη από μία ακόμα νίκη στον ημιτελικό;

Για την ακρίβεια, όχι! Μπορεί ο Ολυμπιακός, κάνοντας μυθικές υπερβάσεις, να έπαιξε σε 2 τελικούς το 2015 και το 2017, αλλά η άνοιξη του ελληνικού μπάσκετ έχει τελειώσει για τα καλά. Ή έστω, για να το κάνω πιο «εύπεπτο», έχουμε μπει σε... σκανδιναβικό χειμώνα.

Μην είμαστε αχάριστοι όμως. Ζήσαμε ένα 20ετές «καλοκαίρι», από το 1994 ως το 2013, με 9 τρόπαια και 14 τελικούς σε 20 σεζόν, στη διάρκεια των οποίων «πήραμε απουσία» μόνο σε 4 Final 4.

Το ξαναγράφω, γιατί τα νούμερα είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Και αδιαπραγμάτευτα!

20 σεζόν, 16 Final 4, 14 τελικοί, 9 τρόπαια!

6 κύπελλα σε 7 τελικούς για τον Παναθηναϊκό, 3 σε 6 τελικούς για τον Ολυμπιακό και 0/1 για την ΑΕΚ, το 1998, στο «κύκνειο άσμα» του Ιωαννίδη.

Είναι η μεγαλύτερη κυριαρχία χώρας όχι μόνο στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, αλλά στον ευρωπαϊκό αθλητισμό.

Πώς το «πετύχαμε» όλο αυτό; Χρειάστηκε όραμα, εκατομμύρια, επιμονή, μεγάλοι προπονητές και εξίσου μεγάλοι παίκτες, προφανώς η απαραίτητη δόση τύχης, μα πάνω απ' όλα, χρειάστηκε... φιλοδοξία και νοοτροπία.

Μια νοοτροπία που κάνει τις καλές ομάδες να γίνονται μεγάλες ομάδες και τις μεγάλες ομάδες να γίνονται μυθικές ομάδες μέσα από την ευρωπαϊκή καταξίωση. Όπως συμβαίνει παντού και πάντα, σε όλα τα σπορ και σε όλες τις εποχές. Η Γιούβε έχει κατακτήσει 8 συνεχόμενα πρωταθλήματα Ιταλίας, αλλά οι φίλαθλοί της θα χάριζαν, χωρίς σκέψη, τα μισά για ένα Champions League, ένα τρόπαιο που «σνομπάρει» το Τορίνο από το 1996.

Άλλη πονεμένη ιστορία αυτή και δεν είναι της ώρας...

Μετά τα 20ετή «όργια» λοιπόν, ακολουθεί μια 6ετία, με 2 συμμετοχές στο Final 4 και 2 -χαμένους- τελικούς «εκτός έδρας» του Ολυμπιακού. «Λογικό», θα πει κάποιος. Όλα κάνουν κύκλους, η χώρα είναι σε παρατεταμένη κρίση, ο «χάρτης» στο ευρωπαϊκό μπάσκετ άλλαξε με τα εκατομμύρια των Τούρκων, ενώ η αλλαγή αντιμετώπισης του ΝΒΑ στους Ευρωπαίους παίκτες καθιστά πλέον εξαιρετικά δύσκολη την παραμονή τους στην Euroleague.

Είναι μια αλήθεια, αλλά είναι... η μισή!

Το ευρωπαϊκό μπάσκετ έχει ξεπεράσει την Ελλάδα! Δεν μας ξεπέρασαν -μόνο- οικονομικά. Μας ξεπέρασαν σε επίπεδο νοοτροπίας και κουλτούρας. Μας ξεπέρασαν αναφορικά με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την επιτυχία και την αποτυχία και τους «όρους» που χρησιμοποιούμε για να πετύχουμε την μία και να αποφύγουμε άλλη. Μας ξεπέρασαν, μας βαρέθηκαν και δεν μας έχουν και ιδιαίτερη ανάγκη πλέον.

"What the fuck is going on in Greece?"

Η Ευρώπη γελάει μαζί μας. Απορεί, αναρωτιέται, προβληματίζεται ίσως, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μας «περιμένει». Η φράση του Ομπράντοβιτς στον Καλκαβούρα, στο περιθώριο της χθεσινής συνέντευξης Τύπου, «κλείσε την κάμερα και εξήγησε μου τι διάολο γίνεται στην Ελλάδα» αποτυπώνει σε 5 λέξεις όλη την ουσία.

Το "Hey malaka, what the fuck is going on in Greece" είναι η πιο... συχνή προσφώνηση στους Έλληνες δημοσιογράφους από τους συναδέλφους του εξωτερικού και γενικότερα από τους ανθρώπους του μπάσκετ. Ουδείς στην Ευρώπη μπορεί να καταλάβει τι γίνεται στην Ελλάδα, ουδείς μπορεί να συμμεριστεί τη «στρατηγική» με βάση την οποία κινούνται οι ελληνικές ομάδες, ουδείς μπορεί να εξηγήσει πώς 2 από τις μεγαλύτερες ομάδες των τελευταίων 30 ετών έχουν φτάσει στο σημείο που είναι σήμερα.

Ουδείς μπορεί και, σε τελική ανάλυση, ουδείς θέλει!

Η Ευρώπη δεν μας χρειάζεται. Τα γήπεδα δεν μένουν άδεια, όπως κακώς πιστεύαμε, αν λείπουν οι ελληνικές ομάδες από τα Final 4. Με εξαίρεση τον Καλάθη, τον Σπανούλη και τον Πρίντεζη και προφανώς το δίδυμο «Πιτίνο - Μπλατ» το ελληνικό μπάσκετ δεν έχει να «προσφέρει» κάτι στο... «ταμείο». Ναι, οι ομάδες μας είναι εξαιρετικά δημοφιλείς ως αντίπαλοι σε όλες τις ευρωπαϊκές έδρες, ναι το ΟΑΚΑ παραμένει η έδρα με τον περισσότερο κόσμο, αλλά, μην κοροϊδευόμαστε.

Οι εποχές του «καυτού γηπέδου και του 6ου παίκτη» είναι "old news". Έδρα έχει η Ζαλγκίρις κι ας μην τραγουδάνε οι Λιθουανοί επί 2 ώρες για τον γλυκό έρωτα που θα κάνουν στις μαμάδες των αντιπάλων παικτών, αφού πρώτα θα έχουν καταναλώσει το διασημότερο προϊόν παραγωγής της Ινδίας. Ο Πιτίνο τα είπε όλα μέσα σε 2 λεπτά στη συνέντευξη στο gazzetta, μέσα στην εβδομάδα.

«Να ξαναγίνουμε οργανισμός 1ης γραμμής». Δεν είναι θέμα μπάτζετ, αλλά θέμα νοοτροπίας!

Στην Euroleague έχουν καταλάβει, με τα σωστά και τα λάθη τους, με τις καλές και τις κακές ιδέες του, ότι το μπάσκετ είναι business. Πρέπει να έχεις ένα μοντέλο που να παράγει «ιστορίες», «ήρωες», «στιγμές» και... ευρώ, βάσει του οποίου είσαι κερδοφόρος σε μέτριες χρονιές και -τηρουμένων των αναλογιών- θησαυρίζεις σε χρονιές που φτάνεις στο Final 4. Έτσι είναι, έτσι πρέπει να είναι και έτσι θα γίνει για όλους, αργά ή γρήγορα.

Ακόμα και για τη Φενέρ ή την ΤΣΣΚΑ, που απλώς ανοίγουν τον κουμπαρά και ξοδεύουν αλόγιστα, όπως άλλωστε έκαναν και οι ελληνικές ομάδες για 15-20 χρόνια, ο «εξορθολογισμός» και η αντιμετώπιση των ομάδων με -καλώς εννοούμενους- επιχειρηματικούς όρους, είναι «μονόδρομος».

Το χειρότερο απ' όλα για την Ελλάδα, όπως το βλέπω εγώ τουλάχιστον, είναι ότι ο κόσμος δεν ασχολείται. Πραγματικά, δεν ασχολείται! Αν βγούμε από τον «μικρόκοσμο» των social media, που συχνά δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι όλοι ενδιαφέρονται για τον -εκάστοτε- δικό μας «καημό» ή από τον επαγγελματικό μας περίγυρο, είναι πασιφανές και αυταπόδεικτο ότι το ενδιαφέρον του «μέσου φιλάθλου» για το ελληνικό μπάσκετ (και όχι για το μπάσκετ συνολικά) μειώνεται με γεωμετρική πρόοδο.

Ο πολύς κόσμος, όχι αυτός που κάνει likes και comments και αντιμετωπίζει την ομάδα ως «τρόπο ζωής» και «ιδέα», δεν έχει «χρόνο» για τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό. Ούτε χρόνο, ούτε διάθεση, ούτε όρεξη!

«Μπακς και λίγο Ουόριορς»

Εννοείται, ότι οι επιτυχίες των ελληνικών ομάδων (και κυρίως της Εθνικής) είναι αυτές που γιγάντωσαν το άθλημα, αλλά πλέον είναι 2019. Αν ρωτήσεις παιδάκια 10 ετών, είναι πιθανότερο να σου απαντήσουν «Μπακς, λίγο Ουόριορς και Ρεάλ» στην ερώτηση «τι ομάδα είσαι;», παρά... «Άρης», για να κάνω τη σύγκριση με τα 80s. Είναι πολύ εύκολο για έναν νεαρό φίλαθλο να αγαπήσει το ΝΒΑ και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, είναι πολύ εύκολο να δει highlights, να αποκτήσει φανέλες και αναμνηστικά, να «παθιαστεί» με έναν αγώνα της αγαπημένης του αμερικανικής ή ευρωπαϊκής ομάδας. Πολύ εύκολο, πολύ γρήγορο, πολύ φθηνό και κυρίως πολύ διασκεδαστικό!

Ο αθλητισμός έχει πλάκα και είναι ψυχαγωγία. Στην Ελλάδα, ο αθλητισμός παραμένει «εκτόνωση». Τα ελληνικά γήπεδα είναι είτε μισοάδεια, είτε, όταν σπανίως γεμίζουν, είναι χώροι που δεν θέλεις να φέρεις το παιδί σου. Δεν θέλεις να πας να περάσεις ευχάριστα την ώρα σου, αλλά να εκτονωθείς. Μιλάμε για ένα "industry" δισεκατομμυρίων, που εμείς αντιμετωπίζουμε με όρους συνοικιακού μπακάλικου.

Για να επιστρέψω στο κεντρικό νόημα του κειμένου, η Ευρώπη γελάει μαζί μας. Γελάνε με το τσίρκο του ελληνικού μπάσκετ. Γελάνε με το γεγονός ότι οι παίκτες που παίζουν στην Basket League δεν έχουν ιδέα πότε παίζουν, με ποιον παίζουν και γιατί παίζουν. Δεν χαίρονται, αλλά γελάνε!

Το μπάσκετ μας «ξεπέρασε»! Οι εποχές άλλαξαν, οι παικταράδες, που έκαναν την Ευρώπη να παραμιλάει, έχουν πια γκρι μαλλιά και ζουν ευτυχισμένοι με τις -νέες- δουλειές και τις οικογένειές τους, ενώ ο Γιάννης ζει το όνειρό του στην Αμερική, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τις παθογένειες και τη νοοτροπία μας.

Τα βράδια, την ώρα των αγώνων του ΝΒΑ (και όχι μόνο των Μπακς) το gazzetta σημειώνει ρεκόρ προσέλευσης που πλησιάζουν τα νούμερα των αγώνων της Euroleague. Στις 3 τα χαράματα, υπάρχει κόσμος που ξενυχτάει για να δει τον Λίλαρντ, τον Κάρι, τον Γιόκιτς και τον Εμπίντ. Δεν είναι η πλειοψηφία προφανώς, αλλά είναι όλο και περισσότεροι, όλο και πιο καταρτισμένοι, όλο και πιο «ξέγνοιαστοι» από την τοξικότητα του ελληνικού αθλητισμού.

Όσο το ΝΒΑ παίζεται μετά τις 3 το βράδυ, το κοινό -στη διάρκεια του live των αγώνων- θα είναι περιορισμένο, αλλά η φράση, στις 8 το πρωί «μη μου πεις κάτι, θέλω να δω τα extended highlights» είναι όλο και πιο διαδεδομένη. Δεν θα γίνει ποτέ η πλειοψηφία, αλλά σίγουρα, όσο ο κόσμος που ασχολείται με τα τεκταινόμενα στα ελληνικά γήπεδα συρρικνώνεται και το παραγόμενο «προϊόν» είναι τόσο μίζερο, τόσο οι «ξενύχτηδες» θα αυξάνονται!

Και τώρα τι γίνεται;

Όποιος υποστηρίξει ότι ξέρει τι μέλλει γενέσθαι στο ελληνικό μπάσκετ λέει ψέματα. Ο Παναθηναϊκός πανηγυρίζει που ο Ολυμπιακός υποβιβάζεται (;), ο Ολυμπιακός αποφάσισε να τραβήξει το σκοινί «μέχρι τέλους», η κυβέρνηση φοβάται μη σκάσει η βόμβα στα χέρια της και η Ομοσπονδία, φαντάζομαι, ασχολείται με άλλα... σημαντικότερα ζητήματα. Καλά κάνουν οι «αιώνιοι»! Από τη στιγμή που αντιλαμβάνονται ότι έτσι θα πάνε στην «επόμενη ημέρα» και με αυτήν την μέθοδο θα κάνουν τις ομάδες τους μεγαλύτερες και τα ταμεία τους πλουσιότερα, πολύ σοφά πράττουν.

Το ελληνικό μπάσκετ εδώ και 15 χρόνια κινείται και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα κέφια και την διάθεση δύο ισχυρών οικογενειών. Είναι επόμενο λοιπόν, όταν επί της ουσίας δεν υπάρχει άλλη ομάδα και παράλληλα όταν δεν υπάρχει «λίγκα» που να ορίζει τις τύχες και τη στρατηγική, να παρακολουθούν όλοι τον «πόλεμο» μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού και να μένουν αδρανείς και αδύναμοι. Δεν έχω ιδέα τι θα έκανα, αν ήμουν πχ ο Μπάνε, ο Γουλιέλμος ή ο Μάκης Αγγελόπουλος. Πιθανότατα, θα προσπαθούσα να βρω έναν τρόπο να απεμπλακώ και να ασχοληθώ άλλα, πιο ευχάριστα- πράγματα, από τη στιγμή που αντιλαμβάνομαι ότι δεν έχω καμία δύναμη και κανένα «ειδικό βάρος».

Και μέσα σε όλα, για να γίνει ακόμα χειρότερο, κάθε ομάδα έχει -εκτός από οπαδικούς- και δημοσιογραφικούς «στρατούς», που κάνουν την κατάσταση ακόμα πιο αποκρουστική για τον μέσο φίλαθλο, ιδίως αυτόν που έχει στοιχειώδη επαφή με media του εξωτερικού.

Το μόνο βέβαια είναι ότι όσα συμβαίνουν στο Final 4 της Βιτόρια, μοιάζουν μακρινά για το ελληνικό μπάσκετ. Δεν έχουμε θέση στη «γιορτή». Σαν να έχουν περάσει 25 χρόνια από το 2012, όταν Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός έπαιζαν στο Final 4 της Κωνσταντινούπολης, τότε που οι χαμένοι του ημιτελικού, Διαμαντίδης και Μπατίστ πόζαραν χαρούμενοι δίπλα με τον Σπανούλη, που έλαμπε, έτοιμος για τον τελικό της επόμενης ημέρας, στο Gala του Σαββάτου στο Ciragan Palace.

Ο Διαμαντίδης πλέον είναι μαζί με τον Παπαλουκά στην Ακαδημία τους, ο Μπατίστ στο Ορλάντο βοηθός του Κλίφορντ και ο Σπανούλης, ο τελευταίος των Μοϊκανών, έχει μπροστά του μια αποθεραπεία 6 μηνών, για να επιστρέψει του χρόνου στα 37 του.

Πού θα παίζει, με ποιους θα παίζει, σε ποιο πρωτάθλημα θα παίζει, δεν το ξέρει κανείς. Τουλάχιστον πάντως, όσο συνεχίζει, έχουμε έναν παίκτη να μας θυμίζει τις εποχές που το ευρωπαϊκό μπάσκετ μιλούσε αγγλικά με... ελληνική προφορά. Όπως, καλή ώρα, ο Σλούκας χθες, όταν παρέλαβε συγκινημένος το βραβείο για τη συμμετοχή στην καλύτερη 5άδα της διοργάνωσης. Κάτι είναι κι αυτό...

Υγ: Δεν υπάρχει ελληνικό πρωτάθλημα μπάσκετ χωρίς Ολυμπιακό! Το ενδεχόμενο να ξεκινήσει το 2019 η Basket League και ο Ολυμπιακός να παίζει στην Α2 ή στην Αδριατική Λίγκα είναι καταστροφικό, τόσο για το ίδιο το πρωτάθλημα, όσο και για τον Ολυμπιακό και προφανώς για τον Παναθηναϊκό.

Υγ 2: To "Nobody is too big to fail" είναι αντικείμενο εκατοντάδων διδακτορικών διατριβών, αναφερόμενων σε εταιρείες - κολοσσούς που πίστεψαν ότι είναι άτρωτες και μέσα σε 10 χρόνια ή έκλεισαν ή εξαγοράστηκαν στο 10% της αλλοτινής αξίας τους. Είναι ένα σπουδαίο μάθημα για όσους νιώθουν ότι οι «πελάτες» τους θα είναι πάντα εκεί και θα περιμένουν υπομονετικά να αναβαθμίσουν το «προϊόν» και τις παρεχόμενες προς τους ίδιους υπηρεσίες.

Υγ 3: Ο Παναθηναϊκός θα έπρεπε να πασχίζει να «εξασφαλίσει» ότι ο Ολυμπιακός είναι «υγιής» και ικανοποιημένος με την κατάσταση στο πρωτάθλημα. Όχι για το καλό του ελληνικού μπάσκετ, προφανώς. Μην κοροϊδευόμαστε! Για το καλό του ίδιου του Παναθηναϊκού. Το ίδιο ακριβώς θα ίσχυε αν ήταν ο Ολυμπιακός στη θέση του. Δεν νοείται πρωτάθλημα στο οποίο η λαοφιλέστερη ομάδα θεωρεί ότι αδικείται απροκάλυπτα. Ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Κίνα, ούτε καν στην Κολομβία! Με την ίδια λογική, δεν νοείται το «αν δεν γίνει αυτό που θεωρώ σωστό, ας τιναχτούν όλα στον αέρα». Δεν γίνονται πουθενά αυτά...

Υγ 4: Το χειρότερο απ' όλα, πάντα σύμφωνα με τη δική μου αντίληψη, είναι ότι οι δύο ομάδες, κινούνται με βάσει το θυμικό των σκληροπυρηνικών οπαδών τους. Όχι των φιλάθλων τους... Αυτό το «μόνοι μας κι όλοι τους» που «σερβίρουν» συχνά πυκνά οι διοικήσεις στους οπαδούς τους, αφενός είναι σπανίως επιτυχημένο και αφετέρου, ακόμα σπανιότερα 100% ακριβές.

Υγ 5: Πολλά γράφονται για τη «σιωπή» των μεγάλων παικτών των τελευταίων 30 ετών για όσα γίνονται στο μπάσκετ. Πρέπει κάποιος να είναι τελείως τρελός, τελείως απελπισμένος ή τελείως αφελής για να «βγει μπροστά» σε αυτό το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί στο ελληνικό μπάσκετ, καθώς από την εμπλοκή του έχει μόνο να χάσει. Πολλά! Θα έρθει η ώρα που οι ομάδες, μαζί με την πολιτεία και την Ομοσπονδία, όλοι μαζί, θα τους χτυπήσουν την πόρτα για να «ασχοληθούν». Μόνο έτσι και επειδή αυτό -φοβάμαι ότι- δεν θα γίνει ποτέ, μακριά, όσο πιο μακριά γίνεται από την παράνοια!

Υγ 6: Ο Σλούκας, χθες στην τελετή των βραβείων, ήταν ο πιο ευτυχισμένος, καθώς η «διαδρομή» που έχει διανύσει στην τελευταία 8ετία είναι η δυσκολότερη από κάθε άλλου από τους λαμπερούς νικητές. Ο κάποτε γεματούλης, αναποφάσιστος και όχι ιδιαίτερα γρήγορος Θεσσαλονικιός guard, είναι πλέον ένας από τους 4-5 καλύτερους περιφερειακούς στην Ευρώπη. Άξιος! Μένει, να πάρει τον Γιάννη και τον Καλάθη την 1η μέρα της προετοιμασίας, να μπουν σε ένα δωμάτιο και να αποφασίσουν πώς θα παίξει η Εθνική. Το ίδιο έκαναν και οι προκάτοχοί τους, πριν 14 χρόνια, σε ένα τουρνουά στην Ιταλία, λίγες μέρες πριν μπουν στο αεροπλάνο για Βελιγράδι!

Υγ 7: Εδώ που φτάσαμε, να το πάρει ο Ιτούδης. Ο προπονητής με την μεγαλύτερη πίεση και το μεγαλύτερο «πρέπει» στην Ευρώπη!

Υγ 8 και τελευταίο: Το αποκλειστικό ρεπορτάζ του Κωνσταντίνου Μελάγιες, ότι ο Ολυμπιακός δεν θα κατεβεί στα playoffs είναι το 6ο δημοφιλέστερο θέμα του μήνα στο gazzetta. Ήταν μια μεγάλη επιτυχία που απασχολεί -δικαίως- αρκετό κόσμο. Θέλετε να μάθετε ποιες ήταν τα πρώτα 5; Το Λίβερπουλ - Μπαρτσελόνα, ο τελικός Κυπέλλου, η ερώτηση του Καλκαβούρα στον Γιάννη, ο ημιτελικός TΣΣΚΑ - Ρεάλ και το Άγιαξ - Τότεναμ. Ο κόσμος θέλει μεγάλες στιγμές και ήρωες! Και Καλκαβούρα. Ευτυχώς...