Ρόλαντς Σμιτς: Ο Λετονός που θεωρήθηκε εφάμιλλο ταλέντο με τον Πορζίνγκις

Στις 20 του περασμένου Μάρτη, ο προπονητής της Μπαρτσελόνα (σ. σ. Πέσιτς) ήταν τρομερά περιγραφικός όταν θέλησε να περιγράψει τον επαγγελματισμό και τη σοβαρότητα του Σμιτς. Μιλώντας στους δημοσιογράφους είπε… «τον ρώτησα αν έχει κοπέλα και μου απάντησε καταφατικά. Εκεί του εξήγησα ότι αν συνεχίσει να προπονείται τόσες ώρες σε καθημερινή βάση, τότε το πιθανότερο είναι να τον χωρίσει η κοπέλα του». Έστω και αστειευόμενος, ο προπονητής των Καταλανών ουσιαστικά σκιαγράφησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον φιλότιμο Λετονό.

Στην παρούσα φάση, δεν συμπεριλαμβάνεται στα λεγόμενα… πρώτα βιολιά των «Μπλαουγκράνα», να είστε σίγουροι όμως ότι είναι θέμα χρόνου να γίνει. Στην πραγματικότητα, η φετινή χρονιά δεν είναι τίποτε περισσότερο από σεζόν προσαρμογής, καθώς ζει την εμπειρία λειτουργίας σε μια ομάδα του επιπέδου, του βεληνεκούς αλλά και των στόχων της Μπαρτσελόνα. Κι αν υπάρχει κάτι για το οποίο μπορεί να καυχιέται είναι ότι, όσες φορές χρειάστηκε δήλωσε «παρών». Κυρίως στον τελευταίο αγώνα με την Μπουντούτσνοστ όπου οι Καταλανοί τα βρήκαν μπαστούνια και μπαίνοντας στο γήπεδο ο Σμιτς επέδειξε τρομακτική ακρίβεια, καθώς τελείωσε το παιχνίδι με 14 πόντους και 5/6 σουτ.

Μετανάστης... ετών 16

Η γενικότερη άποψη του Πέσιτς, προφανώς, πηγάζει από τη γνώση όλων των δεδομένων της περίπτωσης του Σμιτς, ίσως και του πείσμα να πετύχει. Γιατί δεν είναι τόσο εύκολο για ένα παιδί να φεύγει από το σπίτι του σε ηλικία 16 ετών και κυρίως, όταν εγκαθίσταται 3.696 χιλιόμετρα μακριά από αυτό, για να κυνηγήσει το όνειρό του. Πριν καλά-καλά φυτρώσουν οι τρίχες στο ψηλό κορμί του, ο Λετονός το έκανε για λογαριασμό της Φουενλαμπράδα η οποία (στα τελευταία χρόνια) έχει δημιουργήσει τη δική της παράδοση στην ανάπτυξη νεαρών παικτών. Βέβαια, οι Ισπανοί δεν ανακάλυψαν την Αμερική, απλώς, αποδείχθηκε ότι ήταν πολύ καλά δικτυωμένοι. Γιατί σε ηλικία 15 ετών είχε πάρει μέρος στο European Brand New York Basketball Camp «Jordan Brand Classic» στην O2 Arena του Λονδίνου υπό την επίβλεψη έμπειρων Αμερικανών προπονητών. Οι τελευταίοι ήθελαν να αποκτήσουν ιδία άποψη για το καθένα από τα 40 παιδιά και ταυτόχρονα τους «υπέβαλαν» σε απαιτητικές και απόλυτα διδακτικές προπονήσεις. Μετά από τη συμμετοχή στο συγκεκριμένο τουρνουά, ο Σμιτς θεωρήθηκε μέσα στους 10 καλύτερους ευρωπαίους παίκτες της ηλικίας του. Καλό σουτ, καλός χειρισμός της μπάλας, γνώση των βασικών και ύψος (ήδη) 2.00μ.

Λίγους μήνες μετά, πήρε υποτροφία (αξίας 2.500 ευρώ) για να φοιτήσει στο Valmiera Children’s Sports School, το οποίο βρίσκεται στη γενέτειρά του Valmiera. Μάλιστα, το συγκεκριμένο σχολείο διαπραγματεύτηκε τη μεταγραφή του στη Φουενλαμπράδα (!) κι έλαβε παράλληλα τις εγγυήσεις για την ορθότητα του μπασκετικού προγράμματος στο οποίο εντάχθηκε στην ισπανική ομάδα.

Η καταξίωση ήρθε από τις Εθνικές

Στην πορεία αποδείχθηκε ότι η Φουενλαμπράδα «διάβασε» σωστά» τον Σμιτς καθώς εξελίχθηκε σε ηγέτης των εθνικών ομάδων της Λετονίας. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα U16 του 2011 είχε 13.3 πόντους κατά μέσο όρο, έναν χρόνο μετά ήταν από τους μικρότερους (ηλικιακά) παίκτες του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος U18, ενώ στην τελευταία του συμμετοχή με την U20 είχε 16 πόντους και 9.4 ριμπάουντ κατά μέσο όρο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2015 και αναδείχθηκε 4^ος σκόρερ. Οι Λετονοί εκτίμησαν ότι έχει όλα τα προσόντα για να βαδίσει στο μονοπάτι που ήδη βρίσκεται ο Κρίσταπς Πορτζίνγκις, μάλλον όμως πρόκειται για μια εξαιρετικά αισιόδοξη άποψη, δεδομένου του ότι ο Σμιτς δεν επιλέχθηκε στο ντραφτ. Μάλιστα εγκατέλειψε την προσπάθεια στα… μέσα αυτής, αφού πρώτα δούλεψε με τους Λος Άντζελες Λέικερς και τους Μπόστον Σέλτικς. Γι’ αυτόν τον λόγο, όταν ρωτήθηκε σχετικά είχε απαντήσει… «το βράδυ του ντραφτ ήμουν με την κοπέλα μου στο σπίτι. Ειλικρινά, είχα συμβιβαστεί με την ιδέα ότι δεν θα επιλεγόμουν, οπότε δεν είχα ιδιαίτερο άγχος. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό το κεφάλαιο έχει κλείσει για μένα».

Ο Σμιτς δεν βρήκε μονοπάτι για να μπει στο ΝΒΑ, αλλά το 2015 ψηφίστηκε ως ο πλέον ανερχόμενος Λετονός μπασκετμπολίστας στην πατρίδα του, δύο χρόνια μετά (2017) πήρε τη σκυτάλη από τον συμπατριώτη του Πορζίνγκις και ανακηρύχθηκε ο πιο ανερχόμενος παίκτης στο Eurocup, ενώ πέρυσι μοιράστηκε με τον Αλέξανδρο Βεζένκοφ τον τίτλο του πιο βελτιωμένου παίκτη της ισπανικής λίγκα. Στο ίδιο διάστημα, φρόντισε να κάνει το αγροτικό του στην 2^η αλλά και 3^η κατηγορία, ως δανεικός από τη Φουενλαμπράδα, για να εξελιχθεί σε βασικό στέλεχός της, στην περσινή εξαιρετική σεζόν του όπου είχε 11.2 πόντους με 62% στα δίποντα και 38% στα τρίποντα.

Η Μπάρτσα πρόλαβε την Μπασκόνια

Η ρήτρα του συμβολαίου του Σμιτς στη Φουενλαμπράδα δεν ξεπερνούσε τις 450.000 ευρώ και η πρώτη ομάδα που εκδήλωσε ενδιαφέρον ήταν η Ζαλγκίρις Κάουνας του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους το καλοκαίρι του 2017. Ωστόσο, οι Λιθουανοί δεν είχαν σκοπό να δώσουν αυτό το ποσό κι έτσι αυτή η υπόθεση τελείωσε εν τη γενέσει της. Μετά την εντυπωσιακή περσινή χρονιά, ο Σμιτς όχι μόνο… βγήκε στην αγορά, αλλά είχε και περισσότερους μνηστήρες. Μέσα σ’ αυτούς ήταν η Αναντολού Εφές, κυρίως όμως οι Μπαρτσελόνα, Μπασκόνια. Οι Καταλανοί κάλυψαν το συντριπτικό μέρος της ρήτρας κι έτσι απέκτησαν τα δικαιώματά του (σ. σ. ουσιαστικά αντικατέστησαν τον Βεζένκοφ με τον Σμιτς τόσο σε επίπεδο ρόλου όσο και σε αγωνιστικά χαρακτηριστικά) με την ταυτόχρονη υπογραφή πενταετούς συμβολαίου. Στην Euroleague, ο Λετονός χρησιμοποιήθηκε σε 10 αγώνες, έχει 4.8 πόντους κατά μέσο όρο με 60.4% στα δίποντα και 38% στα τρίποντα.