• «Κανείς ποτέ δεν ήρθε σπίτι μου, κανείς ποτέ δεν με απείλησε»
• «Την ξεφώνισα την ΕΟΚ»
• «Δεν κάνουν τα χρήματα, έναν διαιτητή επαγγελματία»
• «Γιατί να αφήσουν αυτό που ελέγχουν τόσα χρόνια»
• «Έμαθα στο πούλμαν πως θα σφυρίξω τον τελικό του 2004»
• «Έβλεπα βίντεο κι ήξερα όλα τα συστήματα των ομάδων»
• «Διέκοψα φιλικό γιατί με έβριζε ο Ιωαννίδης»
• «Αν κάποιος διαιτητής τα παίρνει, κάποιος του τα δίνει»
• «Δεν τολμούσαν να με ενοχλήσουν»
• «Τα Άρης - ΠΑΟΚ των 90's δεν συγκρίνονται»
• «Στο Λίντο ήταν κακή η διαιτησία, αλλά δεν αδίκησα τον Άρη»
• «Ήταν φάουλ στον Πεν, non call και μ@λ@κίες. Ήμουν 15 μέτρα μακριά και δεν σφύριξα»
• «Ο Ιωαννίδης με το σακάκι στον Τσανίδη έκανε show»
• «Διαμαντίδη παίξε το μπασκετάκι σου κι ηρέμησε»
• «Φοβήθηκα στην Γλυφάδα όταν με πέτυχε το κέρμα»
• «Όποιος διαιτητής πάει στην Euroleague, αυτομάτως βελτιώνεται»

Ο Λάζαρος Βορεάδης αδιαμφισβήτητα υπήρξε ο κορυφαίος Έλληνας διαιτητής της πρώτης δεκαετίας του 2000. Ο πρώην ρέφερι έχει πει τον όρκο των Ολυμπιακών Αγώνων, έχει συνδέσει το όνομα του με αγώνες που έμειναν στην ιστορία και όμως από την στιγμή που τον υποχρέωσαν να κρεμάσει την σφυρίχτρα του το 2011 παραμένει εκτός χώρου.

Ο «Λάρυ» μιλάει σπάνια, αλλά όταν το κάνει είναι χειμαρρώδης. Μίλησε για τον τελικό κυπέλλου μεταξύ Άρη και Παναθηναϊκού στο Ηράκλειο, για τον αγώνα στο ΟΑΚΑ μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού με το non call στον Σκούνι Πεν και για το κέρμα που παραλίγο να του στοιχίσει ένα μάτι στην Γλυφάδα.

Επίσης αναφέρθηκε εκτενώς στον Γιώργο Βασιλακόπουλο τον οποίο «ξεφώνισε» κάποτε, στα προβλήματα της ελληνικής διαιτησίας, λέει ιστορίες με τον Γιάννη Ιωαννίδη, τον Χουάν Κάρλος Ναβάρο και τον Δημήτρη Διαμαντίδη και παίρνει θέση σε όλα όσα τον ρωτήσαμε.

Σε αυτή την περίπτωση τα δικά μας λόγια είναι περιττά και τα δικά του πολύτιμα.

Απολαύστε μία συνέντευξη πραγματικό... ποταμό!

Γιατί ο κορυφαίος Έλληνας διαιτητής της πρώτης δεκαετίας του 2000 δεν ασχολείται με τα κοινά; Σε οποιοδήποτε πόστο.

«Πρέπει να σου πω ότι έχω αποστασιοποιηθεί μόνος μου. Μετά το 2011 που πήγαμε με τον Κουκουλεκίδη στο Λίβανο και παίξαμε στο εκεί πρωτάθλημα, μετά τη σεζόν 2011-12 ξεκινήσαμε να πάμε στη VTB εγώ, ο Κουκουλεκίδης, ο Μπραζαουσκας, ο Φακίνι και όλοι αυτοί και επενέβη η FIBA και μας έκοψε, σταμάτησα μετά και δεν έκανα τίποτα. Αυτοί που με σταμάτησαν όμως είναι ακόμα και σήμερα στη θέση τους. Με ποιον να ασχοληθώ; Είναι οι ίδιοι. Μία αλλαγή έγινε, ένας μπήκε άλλος βγήκε. Δεν έχει γίνει καμία αλλαγή μεγάλη».

Άρα είναι πρόβλημα στο μπάσκετ που τα ίδια πρόσωπα έχουν μείνει τόσα χρόνια;

«Φυσικά. ΚατΆ πρώτον αποφάσισα να μην ασχοληθώ μόνος μου. Κατά δεύτερον είμαι παρατηρητής εδώ και τόσα χρόνια, ούτε μία φορά δεν με έβαλε κάνεις παρατηρητή».

Δεν το ζήτησες; Δεν το σκέφτηκαν μόνοι τους;

«Ε, τι να τους παίρνω τηλέφωνο και να λέω βάλτε με παρατηρητή; Αν δεν θέλουν εμένα παρατηρητή, να πηγαίνω και να βλέπω, φαίνεται ότι δεν έχει κανείς εμπιστοσύνη σ' αυτά που θα τους πω. Οπότε δεν ασχολήθηκα. Έχω κι άλλα ενδιαφέροντα.

Ήμουν πάντα προσγειωμένος, ακόμα και όταν ήμουν εν ενεργεία διαιτητής. Από την πρώτη μέρα που ξεκίνησα πριν από τόσα χρόνια, το 1988. Πάντα έλεγα στη γυναίκα μου ότι δεν μπορεί να είμαι όλη μου τη ζωή διαιτητής. Κάτι μπορεί να συμβεί, να τραυματιστώ, να μην είμαι καλός, να με τιμωρήσουν όπως με τιμώρησαν στην καριέρα μου 10 φορές. Μπορεί κάτι να συμβεί και να σταματήσω αύριο, οπότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.

Θα μπορούσαν να μας αφήσουν αλλά η ΕΟΚ δεν ήθελε, βλέπεις πχ ο Χριστοδούλου, ο Λαμόνικα, που είναι 55 παίζουν ακόμα. Είχα λοιπόν ετοιμάσει ήδη με τι ασχοληθώ, με τη ζωή μου, με οτιδήποτε άλλο,με την οικογένειά μου, με τη δουλειά μου τόσα χρόνια που έχω».

«Κανείς ποτέ δεν ήρθε σπίτι μου, κανείς ποτέ δεν με απείλησε»

Σου λείπει η διαιτησία;

«Μου λείπει... Στην αρχή να σου πω, μου έλειπε ότι δεν έπαιζα διαιτητής. Μετά από κάποιο διάστημα άλλαξε πολύ η διαιτησία και συμπεριφορά από την χρονιά που σταμάτησα το 2011 και μετά.

Μέσα σε εισαγωγικά να σου πω, ότι σε εμένα δεν ήρθε ποτέ κανείς στο σπίτι μου. Εμένα ποτέ κανείς δεν τηλεφώνησε ούτε με απόκρυψη, να με απειλήσει ή να μου πει. Και το κινητό μου το έχουνε οι πάντες και δεν άλλαξε ποτέ το νούμερο. Ήταν άλλες εποχές τότε. Υπήρχε ένα σεβασμός και από τις ομάδες προς το πρόσωπο των διαιτητών και από τους διαιτητές στα πρόσωπα των προέδρων και των ομάδων. Αλλάξανε αυτά μετά το 2010-11. Οπότε είδες, σε σπίτια πήγαν, αυτοκίνητα κάηκαν, ένα σωρό πράγματα έγιναν».

Γιατί θεωρείς ότι άλλαξαν; Διακυβεύονται περισσότερα χρήματα; Άλλαξαν οι παράγοντες, το σκεπτικό, η φιλοσοφία τους;

«Άλλαξαν οι παράγοντες. Άλλαξαν οι διαιτητές. Έφυγε μια μεγάλη φουρνιά και οι διαιτητές δεν είναι, βρήκαμε έναν τώρα στον δρόμο και έλα να σε κάνω διαιτητή να παίξεις τελικό Ολυμπιακών Αγώνων. Οι διαιτητές είναι ακριβώς όπως και οι παίκτες πρέπει να έχουν ταλέντο. Πρέπει να ψάξεις να τους βρεις. Βρίσκεις 100 για να γίνουν 3-4. Δεν μπορούν να γίνουν όλοι. Θέλει ταλέντο η διαιτησία. Θέλει να ψάξεις να βρεις. Και τώρα όπως έχει πάει μετά από τόσα χρόνια που έχει κατρακυλήσει η ελληνική διαιτησία, για να σηκωθεί και να φτάσει, όχι εκεί που την είχαμε εμείς, ούτε στα μισά, θα περάσει μια δεκαετία για πλάκα».

Πάντως αφού λες ότι έχει κατρακυλήσει η ελληνική διαιτησία, δεν φταίνε μόνο οι ομάδες και οι παράγοντες που αναφέραμε. Φταίνε και οι διαιτητές.

«Μα φυσικά φταίνε και οι διαιτητές. Οι παράγοντες δεν ασχολούνται με την διαιτησία στα υπόλοιπα θέματα, αλλά ασχολούνται μόνο για τους αγώνες τους. Για όλα τα υπόλοιπα θέματα ασχολούνται οι διαιτητές. Έχουμε ομοσπονδία, έχουμε κεντρική επιτροπή, αυτοί είναι που ασχολούνται, αυτές είναι οι κεφαλές της διαιτησίας. Οι σύνδεσμοι κλπ. Αυτοί θα κάνουν την παραγωγή. Μην κοιτάς τώρα που λένε έχουμε 300 διαιτητές στην Α1 και παλιά είχαμε 100. Αυτά είναι αστεία. Έχω 100 διαιτητές για να παίζουν 20; Μόνο για τον τίτλο;

Οπότε είναι αλυσίδα. Σύλλογος, ΕΟΚ, ΚΕΔ, όλοι μαζί τα χρόνια αυτά έχουν χαμηλώσει ταχύτητες ή έβαλαν αλλά θέματα σε προτεραιότητα οπότε ο διαιτητής δεν έπαιρνε σοβαρά αυτό που έκανε ώστε να το καταλάβει. Εγώ και κάποιοι άλλοι όταν ξεκινήσαμε, ο Κουκουλεκιδης, ο Ζαβλανός δουλεύαμε επαγγελματικά. Τώρα τα έχουν μπερδέψει.

Να στο πω και αυτό. Λένε να γίνουν επαγγελματίες οι διαιτητές. Δεν είναι επαγγελματίας μόνο ο διαιτητής όταν έχει ένα συμβόλαιο και παίρνει 1000 € το μήνα και παίρνει και τα παιχνίδια που διαιτητεύει σαν αμοιβή. Επαγγελματίας είναι ο διαιτητής στο μυαλό. Αν δεν είναι στο μυαλό, τι να το κάνω το συμβόλαιο; Θα αποτύχει. Ένα χρόνο θα πάρει τα λεφτά και θα φύγει. Εγώ θέλω επαγγελματία στο μυαλό.

Οι διαιτητές οι παλιοί δουλεύαμε επαγγελματικά με το μυαλό και ήμασταν και τυχεροί που ήμασταν σε πολύ καλές εποχές του ελληνικού μπάσκετ και Euroleague με πολλά λεφτά. Μην κρυβόμαστε».

«Την ξεφώνισα την ΕΟΚ»

Εντάξει τώρα έχουν περάσει δέκα χρόνια, δεν είναι δυνατόν να κρατάς παράπονα αλλά τον πρώτο καιρό που είχες σταματήσει 3-4 χρόνια μετά, σου είχε μείνει παράπονο γιατί δεν έρχεται κάποιος από την ΕΟΚ, ο Βασιλακόπουλος, ο Χ, ο Ψ να σε αξιοποιήσουν;

«Μα ήμουν σίγουρος ότι δεν θα ερχόντουσαν. Γιατί αυτοί με σταμάτησαν, αυτοί θα έπρεπε να με ορίσουν παρατηρητή. Πως λοιπόν να με ορίσουν αφού αυτοί με σταμάτησαν και τους ξεφώνισα»;

Το μετάνιωσες λοιπόν που τους ξεφώνισες;

«Όχι καθόλου. Γιατί να το μετανιώσω; Εγώ είμαι ντόμπρος. Με ξέρουν όλοι στον χώρο. Αν είναι κάτι να σου πω θα σου το πω. Και ξέρουν όλοι στο χώρο ότι εγώ όταν φτύνω κάποιον είναι φτυσμένος, δεν έχει συγνώμη κατά λάθος. Τέλος. Όταν είπα όχι, ήταν όχι.

Ο συγχωρεμένος ο Φίλιππος Συρίγος ήταν φίλος μου. Τα σπίτια μας είναι γωνία-γωνία,του Συρίγου με το δικό μου. Με παρακαλούσε μέχρι που πέθανε. Ζήτα συγνώμη και τέτοια. Ποτέ εγώ. Γιατί να ζητήσω συγνώμη στον Βασιλακόπουλο; Η καριέρα του καθενός που έχει κάνει, προσπαθεί να την κρατήσει και μετά που φεύγει. Εγώ δεν θα διαλύσω την καριέρα μου, ότι έχτισα, για να παρακαλέσω κάποιον για κάτι.

Δεν με θέλεις εσύ, δεν σε θέλω και εγώ. Με πήρες εσύ τηλέφωνο για συνέντευξη, Ξέρεις πόσοι με έχουν πάρει; Δεν ήθελα να δώσω. Θα δώσω εκεί που θέλω και όταν θέλω και όταν πρέπει. Εγώ θα επιλέξω. Εγώ έκανα την καριέρα και δεν είναι καριέρα οι 50-60 τελικοί που έχω ούτε κύπελλα και τέτοια. Η καριέρα μου χτίστηκε όταν είπα τον όρκο των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτή είναι η μεγάλη μου καριέρα.

Αυτή είναι η καριέρα μου. Οι Ολυμπιακοί αγώνες. Και φυσικά ο τελικός του 2004 που έπαιξα. Τους άλλους όλους τους τελικούς τους έχουν παίξει όλοι. Όλοι έχουν παίξει και τελικούς ελληνικού πρωταθλήματος και κυπέλλου. Θέλω να σου πω δηλαδή, ότι όλοι έχουν τελικούς. τι έγινε; Κάποιοι πήγαν στην Ευρώπη και έπαιξαν λίγα παιχνίδια, κάποιοι έπαιξαν πιο πολλά. Ανάλογα με την καριέρα τους.

Το επίπεδο μου λοιπόν, την καριέρα μου και το όνομα μου, δεν θα το ρίξω εγώ στα τάρταρα τώρα για να πάω να ζητήσω συγνώμη για κάτι που δεν φταίω. Αν έφταιγα θα το έκανα. Είμαι κύριος. Αλλά εφόσον δεν φταίω, νομίζω ότι κάποιοι άλλοι πρέπει να μου ζητήσουν συγνώμη».

Θύμισέ μας τι αφορμή είχαν βρει;

«Το όριο της ηλικίας, των 50, τους έδινε η FIBA το δικαίωμα όπως και τώρα και έλεγε "αν θέλει η κατά τόπους ομοσπονδία μπορεί να τους χρησιμοποιήσει". Και πήγα εγώ και τους είπα να χρησιμοποιηθώ, θα βοηθήσω, ξέρετε τι είμαι, μπορώ, να παίζω και Α2 να βοηθήσω. Τελείωσα έτσι κι αλλιώς, να παίξω ένα χρόνο και άμα θέλετε μη με βάζετε και στους τελικούς. Και έχασα 5-0. Έκανα μία πρόταση ρεαλιστική, να μην πληρώνομαι στην Α2 και όλα αυτά και έχασα 5-0. Ούτε ένας από αυτούς που διοικούν δεν ψήφισε υπέρ μου, ούτε λευκό.

Τι τους είπα; Να μην πληρώνομαι στην Α2, να βοηθάω τους διαιτητές και την άλλη εβδομάδα να τους παίρνω Α1. Δείτε τι κάναμε εκεί που πήγανε πχ στην Καρδίτσα και τώρα πάμε εδώ να παίξουμε άλλο επίπεδο, άλλη συμπεριφορά, για να καταλάβουν τι κάνουν οι διαιτητές. Τον κανονισμό τον ξέρουν όλοι, γυμνασμένοι είναι όλοι, τρέχουν 500 διαιτητές και κόβονται 10-20 που ήταν να κοπούν αυτοί. Όλοι δυνατοί είναι. Βλέπεις τα παιδιά τα νέα, μπράτσα, κορμιά, είναι κοντουληδες δεν έχει σημασία καμία, είναι γυμνασμένοι όλοι, περνάνε τα τεστ, σήματα όλα, ότι λέει η FIBA, άριστα, τους κανονισμούς τους ξέρουν όλοι, 20 στους 25 γράφουν τα πάντα.

Η διαχείριση του αγώνα είναι το δύσκολο, το να μπεις μέσα και να διαχειριστείς τις συνθήκες».

«Δεν κάνουν τα χρήματα, έναν διαιτητή επαγγελματία»

Για να κλείσουμε αυτό το κεφάλαιο με την ΚΕΔ, πρέπει να γίνει η ελληνική διαιτησία επαγγελματική, όπως το έχεις εσύ στο μυαλό σου το επαγγελματική;

«Επαγγελματική φυσικά».

Πρέπει να είναι στην ΕΟΚ; Στον ΕΣΑΚΕ;

«Δεν μπορώ να συμφωνήσω με την ΕΟΚ γιατί θα κάνουν τα ίδια πράγματα. Ο ΕΣΑΚΕ πρέπει να ασχοληθεί και έχουν μπλέξει το... επαγγελματικό. Σου είπα δεν είναι τα λεφτά και το συμβόλαιο. Υπάρχουν λύσεις. Είχαμε συμβόλαια και πληρωνόμασταν, όταν ήταν ακόμη ο Ρήγας στον ΕΣΑΚΕ. Πότε έγινε ΕΣΑΚΕ; Το 1992;

Αν μιλήσεις με τον Ρήγα και μετά τον Ρήγα που έφυγε και ήρθε ο Παπακαλιάτης , κάναμε κάτι συμβόλαια. Εγώ ας πούμε έπαιρνα τότε 2 εκατομμύρια δρχ., λέγαμε πάρε να σου δίνω σταθερά να πάρεις το ένα εκατομμύριο σίγουρο και το άλλο ένα θα το βγάλουμε στους αγώνες. Άμα παίξεις πιο πολλά, θα πας λίγο παραπάνω αλλά όλοι να έχουν περίπου στα ίδια.

Δεν είναι τίποτα. Εύκολα τακτοποιούνται. Τα ποσά δεν είναι υπερβολικά που νομίζει ο άλλος. Ούτε θα αφήσει τη δουλειά του γι' αυτά. Θα αφήσει τη δουλειά του αυτός που παίζει στην Euroleague, αυτός που παίζει και στο ελληνικό πρωτάθλημα και πάει ταξίδια αλλού και δεν προλαβαίνει.

Αλλά αυτός που παίζει στο ελληνικό πρωτάθλημα γιατί να αφήσει τη δουλειά του; Σάββατο και Κυριακή θα τον φωνάξουν και ποτέ θα τύχει μια Τετάρτη. Τι έγινε; Θα πάρει μία άδεια και θα πάει. Απλώς πρέπει να είναι επαγγελματίας στο μυαλό, δεν είναι μόνο τα λεφτά».

«Γιατί να αφήσουν αυτό που ελέγχουν τόσα χρόνια»

Γιατί ο Βασιλακόπουλος έχει τέτοια εμμονή και δεν την αφήνει την ΚΕΔ;

«Θα αφήσω εγώ τώρα αυτό που έχω και ελέγχω τόσα χρόνια, ξαφνικά να φύγει από εμένα; Εδώ δεν αφήνουν την καρέκλα, θα αφήσουν τώρα τους άλλους; Δεν υπάρχει περίπτωση.

Και θα σου πω μια ιστορία τώρα γιατί είπες για τον Βασιλακόπουλο. Με φώναξε κάποτε στο γραφείο του όταν άρχισαν οι διαιτητές να παίζουν τρεις στην Α1 και μου λέει πως να βοηθήσουμε την διαιτησία και αυτά. Και του είπα δεν γίνεται να παίξουν στην Α1 τρεις διαιτητές και στην Α2, δυο. Και να παίρνει ο Συμεωνίδης της ΚΕΔ - και λέω τον Συμεωνιδη γιατί είναι μόνιμος- έναν διαιτητή της Α2 φέρελπιδα-ταλέντο και να μου τον φορτώνει σε εμένα να παίξει με τρεις διαιτητές.

Δεν μπορεί να παίξει. Είναι άλλο πράγμα, άλλες θέσεις, δεν γίνεται. Άρα του λέω πρέπει να βρούμε τη μέση λύση. Παίρνουν οι διαιτητές, δεν θυμάμαι ας πούμε ένα νούμερο 50 € στην Α2, τα οποία τα πληρώνει η ομοσπονδία, θα πλήρωνε 100€ για δυο διαιτητές και οι τρεις θα ήταν 150€. Οπότε του λέω ότι θα κόψουμε το δεκάρικο άρα θα γίνει 40€, οπότε θα είναι 120€ και ένα εικοσάρικο θα πληρώνεις παραπάνω και τα λεφτά αυτά τα ίδια πάλι θα τα βγάλει ο διαιτητής γιατί θα παίξει παραπάνω παιχνίδια τώρα που είναι τρεις. 50% διαιτητές θα παίξουν παραπάνω.

Μαθηματικά. Δεν έχω σπουδάσει μαθηματικά αλλά ασχολούμαι με κάποια θέματα και είναι απλό. Τα ίδια λεφτά θα πάρουν οι διαιτητές, δεν θα είναι στεναχωρημένοι, θα παίξουν περισσότερα παιχνίδια, περισσότερους διαιτητές, θα δούμε παρατηρητές, περισσότερο θα τους κρίνουμε. Άλλο να βλέπω δύο σε ένα παιχνίδι κι άλλο να βλέπω τρεις να κρίνω.

Όχι μου είπε δεν γίνεται αυτό. Πέρασαν δύο χρόνια και μετά το έκανε. Δυο χρόνια όμως, δεν το λέω γιατί το έκανε μετά, θα το έκανε αναγκαστικά, σε όλο τον κόσμο τρεις παίζουν οπότε αν αναγκάζεσαι το κάνεις. Το λέω γιατί χάσαμε δύο χρόνια. Αυτά τα χρόνια στοίχισαν στην διαιτησία. Ήταν εις βάρος της».

Βεβαια έχει και τον εγωισμό ο Βασιλακόπουλος, για να πει «δεν θα το δεχτώ γιατί μου το είπε ο Βορεάδης και θα το κάνω μετά από δυο χρόνια»...

«Εγώ τον ξέρω σαν κάλπικη δεκάρα. Δεν θέλω να μιλήσω όμως γι' αυτό το θέμα. Λόγω των εκλογών και όλα αυτά που γίνονται, ούτε θέλω να πάρω θέση ούτε τίποτα. Δεν με ενδιαφέρει.

Το μόνο που έχω πει εγώ είναι ότι εύχομαι να αλλάξει η ομοσπονδία. Εγώ ούτε κερδισμένος θα είμαι ούτε χαμένος. Δεν έχω σχέση με κανέναν πια. Αλλά ο εγωισμός κάποια στιγμή ζημιώνει και δεν ζημιώνει μόνο το άτομο. Το άτομο το ζημιώνει 100% αλλά αν είσαι δε και πρόεδρος, αν είσαι σύμβουλος, αν είσαι προπονητής, αν είσαι και παίκτης ακόμα, ο εγωισμός πληγώνει το σύνολο.

Αν ένας εγωιστής παίζει και σουτάρει μόνο, θα χάσει η ομάδα του. Αν ένας εγωιστής προπονητής μαλώνει με έναν παίκτη του και λέει αυτόν δεν θα τον βάλω γιατί δεν μου αρέσει και είναι καλός ο παίκτης, θα χάνει η ομάδα του και ο παίκτης θα κάθεται, από τον εγωισμό. Ο παράγοντας το ίδιο, ο πρόεδρος το ίδιο, οι σύμβουλοι το ίδιο. Ο εγωισμός είναι μέχρι ένα σημείο, από κει και πέρα πρέπει να έχεις ανοιχτό μυαλό και να κινηθείς».

«Έμαθα στο πούλμαν πως θα σφυρίξω τον τελικό του 2004»

Λοιπόν πάμε σε άλλα. Φανταζόσουν ποτέ όταν ξεκίνησες το 1988, ότι θα σφυρίξεις τελικό Ολυμπιακών Αγώνων;

«Ποτέ».

Πώς το έμαθες; Πες μου λίγο το story. Το έμαθες δυο μέρες πριν; Το ήξερες από την αρχή του τουρνουά; Πώς γινόταν τότε;

«Το προηγούμενο βράδυ το μάθαμε. Έπαιζα νομίζω έναν ημιτελικό γυναικών και ήμασταν στο πούλμαν μέσα. Μέναμε στην Γλυφάδα σε ένα συνεδριακό κέντρο της εθνικής τράπεζας, που έχει και ξενώνες. Και γυρνούσαμε με το λεωφορείο όλοι οι διαιτητές μετά το ΟΑΚΑ. Ήμασταν λοιπόν μέσα στο πούλμαν και ήταν σύνοδος μας ο Αντώνης ο Μάνος τότε και ήταν αυτός που μας έλεγε τους ορισμούς. Τον πήραν τηλέφωνο και του είπαν "Ο Λάζαρος στον τελικό".

Γιατί μην νομίζεις, δεν ήταν εύκολο. Ήταν δυο διαιτητές τότε, όχι τρεις. Ο Βραζιλιάνος ο Σάντος τότε ήταν το πουλεν του Κοτλέμπα και της South America και είχε παίξει και το 2000 στον τελικό στο Σίδνεϊ αυτός, οπότε η θέση ήταν μια και γινόταν μάχη. Ήμουν στο peak όπως λένε, ήμουνα εκεί που έπρεπε να πάω».

Παγκόσμιο πρωτάθλημα;

«Παγκόσμιο το 2006 πήγαμε με τον Ζαβλανό στην Σαϊτάμα, ο Ζαβλανός έπαιξε 3-4, η Ελλάδα 1-2 και εγώ 5-6. Τι να παίξουμε άλλο; Όλα τα παίξαμε. Δηλαδή αν έπαιζα εγώ το 3-4 και ο Ζαβλανός το 5-6, θα είχε διαφορά. Το ίδιο ήταν. Δυο διαιτητές τα παίξαμε όλα. Πήγα και τελικό Eurobasket το 2009 στην Πολωνία Ισπανία-Σερβία. Με δυο Γκασολ, με Σκαριολο, ομαδάρα, μιλάμε για τρομερό παιχνίδι. Δηλαδή έπαιξα τον τελικό εκεί και πριν από το δικό μου παιχνίδι ήταν το μετάλλιο της Ελλάδας με την Σλοβενία. Από τότε έχουμε να πάρουμε μετάλλιο».

«Έβλεπα βίντεο κι ήξερα όλα τα συστήματα των ομάδων»

Πάμε σε ένα άλλο τώρα. Ήμασταν σε ένα τουρνουά στο εξωτερικό και μπαίνεις στο media center, μας χαιρετάς, κάτι σου λέω εγώ πιο πιτσιρικάς δεν είχα το θάρρος, κάτι σου είπε ο Σκουντής και λες τώρα έβλεπα βίντεο, έκανα το σκαουτινγκ μου, έκανα την προετοιμασία μου. Αυτό στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000. Τώρα καταρχάς θεωρώ ότι αυτό οι διαιτητές το κάνουν πάντα.

«Η Euroleague έχει πρόγραμμα που οι διαιτητές μαζεύονται το πρωί του αγώνα και βλέπουν παίκτες, φάσεις, όλα τα παιχνίδια, όλη τη σεζόν, αυτόν τον παίκτη, κλπ. Πατάνε ένα κουμπί και τα βλέπουν όλα».

Τότε δεν υπήρχε το κουμπί. Και τότε το έκανες μόνος σου;

«Για να προετοιμαστώ. Για να μην κάνω λάθος».

Τι έβλεπες λοιπόν στο βίντεο; Πώς διαμαρτύρεται ο Χ; Πώς αντιδρούσε ο Ψ; Η αγαπημένη κίνηση του τάδε; Έβλεπες παίκτες λοιπόν;

«Έβλεπα παίκτες και συστήματα. Εκείνα τα χρόνια δεν είχαν 700 συστήματα, ούτε τόσους Aμερικανούς που παίζουν. Ήταν εύκολα. Δυο ξένοι έπαιζαν και όλοι οι άλλοι ήταν Έλληνες. Πρέπει να δω τι κάνει, πως κινείται, πως ντριμπλαρει, πως τραβάει, τι φάουλ κάνει, διαμαρτύρεται, δεν διαμαρτύρεται... Όλα αυτά. Όλα αυτά ήταν στο μυαλό μου και όταν πήγαινα στο γήπεδο ήμουν προετοιμασμένος για το τι θα συναντήσω.

Δεν υπήρχε περίπτωση να πάω στο γήπεδο και να μην είμαι διαβασμένος, όχι μόνο τα συστήματα αλλά και τους παίκτες όλους, με την πάροδο του χρόνου.

Κάποτε ήταν ο Ιτούδης στον Παναθηναϊκό με τον Ομπράντοβιτς και έπαιζαν τελευταία αγωνιστική. Εγώ τότε τους είχα παίξει 10 παιχνίδια, ήξερα τι έκανα, ήξερα ο Διαμαντιδης τι κάνει, όλα. Και ξαφνικά βλέπω σε μια επίθεση ότι κάνουν κάτι περίεργο. Σε μία δεύτερη περίπτωση ξανά κάνουν κάτι περίεργο. Πηγαίνω στο time out λέω στον Ιτούδη "τι είναι αυτό τώρα; αφού δεν το έχετε παίξει ποτέ". “Μη φωνάζεις. Το ετοιμάζουμε για τα playoffs. Μην μιλάς τώρα και σε ακούσει κανείς"».

Γυμνασμένος, διατροφή, προσοχή, τα πάντα έτσι;

«Τα πάντα. Δεν υπήρχε περίπτωση. Ύπνος, ξεκούραση, διατροφή, γυμναστική».

Άρα ο διαιτητής είναι αθλητής;

«100%. Σε υψηλό επίπεδο. Δεν γίνεται να είσαι αγύμναστος. Πως να μην γυμναστώ; Έπαιζα Σάββατο εδώ και τη Δευτέρα ή την Τρίτη έφευγα για να πάω να παίξω δυο παιχνίδια στο εξωτερικό παλιά με FIBA. Γυρνούσα την Πέμπτη ή την Παρασκευή και το Σάββατο ξαναέπαιζα. Πως θα διατηρηθώ αν δεν γυμναστώ;

Τώρα φυσικά επειδή είναι επαγγελματίες, στα γυμναστήρια, σάουνας, μασαζ, τα πάντα έχουν τώρα. Τώρα έχουν φυσιοθεραπευτές, γυμναστές, τα πάντα τώρα. Εμείς δεν είχαμε . Μόνοι μας τα κάναμε».

Πώς σου μπήκε η ιδέα να γίνεις διαιτητής;

«Ήμουνα παίκτης, γίνεται σχολή διαιτητών, ήμουν 18 χρόνων και την έβγαλα. Κάποια στιγμή γίνεται μια ανανέωση στο σύνδεσμο Θεσσαλονίκης και είναι πρόεδρος ο Μούστος ένας παλιός διαιτητής. Ήμουνα ήδη διαιτητής εγώ αλλά δεν έπαιζα γιατί τότε είχε η ομοσπονδία έναν κανόνα που έλεγε "Αν είσαι παίκτης δεν μπορείς να είσαι και διαιτητής". Αντί να είναι ανάποδα. Ο διαιτητής αφού ξέρει τους κανόνες θα βοηθηθεί και σαν παίκτης και θα βοηθήσει και τους άλλους. Τελοσπάντων.

Και ο αδερφός μου ήταν διαιτητής, οπότε είχα ρούχα. Με παίρνει ο Μούστος λοιπόν τηλέφωνο και μου λέει κοίταξε να δεις, άλλαξε αυτό και μπορεί να παίξουν ως διαιτητές και οι παίκτες, θέλεις; Του λέω, θέλω. Ωραία, την Παρασκευή το βράδυ έχεις δυο παιχνίδια στο ανοιχτό στο Ποσειδώνιο στη Θεσσαλονίκη. Υγρασία φοβερή, ομίχλη που λέει ο λόγος στις λάμπες και εγώ έπαιζα δυο παιχνίδια. Ούτε μπάνια, ούτε τίποτα. Κι έτσι άρχισα να παίζω ως διαιτητής. Ήμουνα και παίκτης, γυμνασμένος, οπότε ήμουνα καλός.

Πότε έκοψες το μπάσκετ σαν παίκτης;

Σαν παίκτης το έκοψα το 1987. Γιατί έπαιζα στην ΜΕΝΤ, η ΜΕΝΤ ήταν Α2 κι εγώ ήμουν ήδη διαιτητής Β´ Εθνικής και έπρεπε να γίνω Α2. Μου είπε ο Δήμου ή θα γίνεις διαιτητής Α2 και θα σταματήσεις, ή θα μείνεις διαιτητής Β´Εθνικης και θα παίζεις στην Α2. Ήμουν 27 χρόνων».

«Διέκοψα φιλικό γιατί με έβριζε ο Ιωαννίδης»

Τον λες και «μαζόχα» αυτόν που θέλει να γίνει διαιτητής... Ξέρεις θα σου βρίζουν μανάδες, πατεράδες, αδέρφια, γυναίκες, παιδιά κλπ.

«Τα χειρότερα παιχνίδια ξέρεις ποια είναι, που τα ακούει ο διαιτητής; Τα φιλικά, επειδή υπάρχει μία ανοχή,μια χαλαρότητα. Τα παλιά τα χρόνια που πηγαίναμε στα ανοιχτά. Τώρα ο σοβαρός διαιτητής που ασχολείται με το παιχνίδι που ήρθε να παίξει, με τους συναδέλφους του που είναι να παίξει, με τις ομάδες γιατί πρέπει να γνωρίζει τι αξιολόγηση που έχει το παιχνίδι.

Τι παίζω; Τον πρώτο με τον τελευταίο ή τον πρώτο με τον δεύτερο; Πρέπει να είμαι προετοιμασμένος, να ξέρω τι γίνεται, ποιος είναι προπονητής. Αυτός ο διαιτητής, δεν ακούει. Είναι ρομπότ. Θα ακούσει στο time out που θα του λένε οι άλλοι "τώρα αυτό είναι φάουλ;" και κάτι τέτοια χαζά. Αλλά την ώρα που τρέχει και παίζει, δεν μπορεί να ακούει τι του λένε, ακόμα και τι του φωνάζουν.

Ναι εντάξει αλλά μπορεί να δει, υπήρχαν περιπτώσεις ειδικά πιο παλιά που ρίχνανε τα κέρματα, που τον πετύχαιναν κλπ.

Ναι αυτά τα έζησα. Και με τραυμάτισαν στο μάτι κάποτε στη Γλυφάδα, που διέκοψα το Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός, έναν Γενάρη με χιόνια. Δεν θυμάμαι ποια χρονολογία είναι. Με Μποντιρόγκα. Ναι με χτύπησαν στο μάτι. Και μπουκάλια, και διακοπές αγώνων έχω κάνει και φιλικά έχω διακόψει. Κάποτε με τον Γκόντα διέκοψα φιλικό Ολυμπιακός - Εφές, παραμονή Χριστουγέννων στο ΣΕΦ.

Έβριζε ο Ιωαννίδης... άι σιχτίρ, άι σιχτίρ, άι σιχτίρ, του είπα σταμάτα μία, του είπα σταμάτα δύο,του είπα τρεις, δεν σταμάτησε, πήρα και εγώ το πετσετάκι μου και έφυγα. Φιλικό. Αλλά μπορούσα να τα κάνω, ήταν άλλες εποχές. Τώρα δεν έχει τη δυνατότητα ο διαιτητής.

Πρέπει να έχει σιγουριά ο διαιτητής, πρώτα στον εαυτό του και μετά εφόσον νιώθει σίγουρος στον εαυτό του ότι έκανε το σωστό, μετά θα τον στηρίξουν και οι άλλοι. Εκείνη την εποχή σε στήριζαν, αν έκανες το σωστό. Εδώ τώρα ο διαιτητής και το σωστό να κάνει, δεν ξέρει αν θα τον στηρίξουν από πίσω. Κατάλαβες; Αυτή η σιγουριά είναι που εμπνέει τον διαιτητή. Να μπω στο ΣΕΦ, στο ΟΑΚΑ... Άσε τώρα. Να μπω στο Άρης-ΠΑΟΚ κι εγώ Αρειανός; Τι λες τώρα. Καταλαβαίνεις τι είναι; Έπαιξα Άρης - ΠΑΟΚ, το πρώτο μου παιχνίδι και έχασε ο Άρης. Και ήμουν εγώ διαιτητής. Τώρα μιλάμε για άλλες ψυχολογίες, για αλλά πράγματα».

Είχες στο μυαλό σου δηλαδή, μην πούνε πως βοηθάς τον Άρη επειδή τον υποστήριζες;

«Μα αν σκεφτείς να βοηθήσεις, έχασες το παιχνίδι. Έχασες το παιχνίδι. Δεν είσαι διαιτητής πρώτα απ' όλα. Ο διαιτητής, είναι όπως λέγανε παλιά, και δικαστής. Θα δικάσω και θα βγάλω το αποτέλεσμα. Αν είναι να χάσεις, θα χάσεις».

«Αν κάποιος διαιτητής τα παίρνει, κάποιος του τα δίνει»

Δεν έχεις βοηθήσει ποτέ ομάδα;

«Ομάδα να βοηθήσω; Όχι, γιατί δεν μπορείς να βοηθήσεις. Πώς να βοηθήσεις; Πες ότι βοηθάς μια ομάδα, πως να την βοηθήσεις; Που λένε όλοι. Πότε; Στο τελευταίο δευτερόλεπτο που χάνει, να παίζω εγώ ανάποδο φάουλ για να κερδίσει; Δεν γίνονται αυτά.

Και γιατί να εκτεθώ εγώ για την ομάδα; Ποιο το συμφέρον μου; Ποιο το κέρδος μου; Αυτό δεν το σκέφτεται κανείς. Τι κέρδος έχει; Που γράφετε οι δημοσιογράφοι και λένε οι παράγοντες, αυτός τα έκανε.

Ποιο είναι το κέρδος του; Το να παίξει άλλο ένα παιχνίδι Α1 μετά από ένα μήνα αν τιμωρηθεί; Δηλαδή έλα να το κάνουμε ανάλυση. Τι είναι αυτό που δηλαδή λένε στημένος; Και τι θα κερδίσεις; Θα παίξεις άλλο ένα παιχνίδι ή δύο»;

Το λένε «τα παίρνουν οι διαιτητές». Τα παίρνουν;

«Κατά πρώτον, κάποιος διαιτητής όταν τα παίρνει, κάποιος του τα δίνει. Ποιος του τα δίνει»;

Κάποιος παράγοντας;

«Χα! Άρα ας σταματήσουν πρώτα αυτοί ΑΝ τα δίνουν, για να σταματήσουν κι εκείνοι ΑΝ τα παίρνουν. Να βάλεις κεφαλαία στα «αν» μην παρεξηγηθώ. Αυτοί χαλάνε την πιάτσα. Δεν την χαλάνε οι διαιτητές. Αυτοι πηγαίνουν, ΑΝ πηγαίνουν. Λέμε ΑΝ...»

Δεν το ξέρουμε αυτό ποτέ και δεν θα το μάθουμε και πότε.

«Άλλοι το ξεκινάνε αυτό».

«Δεν τολμούσαν να με ενοχλήσουν»

Εσένα δεν σε είχαν προσεγγίσει πότε;

«Εμένα δεν τολμούσαν. Δεν τολμούσαν. Τους είχα μακριά όλους».

Ναι, αυτό το έχτισες. Στον τρίτο χρόνο, στον τέταρτο χρόνο όμως;

«Δεν το έχτισα ποτέ. Ήξεραν. Έπρεπε σου λέω να με δελεάσουν. Τι να με δελεάσουν; Φτάσαμε κάποτε στον ΕΣΑΚΕ που ήταν ο Ρήγας και αυτοί, και περνάμε 275.000 δραχμές το παιχνίδι και δούλευα στο δήμο στην Θεσσαλονίκη και έπαιρνα 240.000 το μήνα. Καταλαβαίνεις τι σου λέω τώρα; Για νούμερα, που είναι σαν κι αυτά που παίζουν τώρα στην Euroleague. Τα νούμερα ήταν μεγάλα, γιατί να τα χάσω; Την οικογένειά μου, το οτιδήποτε και τη ζωή μου. Έτσι φτιάχτηκα. Με τέτοια νούμερα και όχι με το μισθό του δημοσίου.

Και μου είπες πριν ότι δεν είχες καμιά ενόχληση.

Ενόχληση δεν είχα ποτέ και ούτε τολμούσαν. Ακόμη με φοβόντουσαν και κάποιοι οπαδοί. Και του Ολυμπιακού, όπου υπάρχει μία ιστορία, με τον Κουκουλεκίδη που τους κυνηγούσα στο συντριβάνι με το αυτοκίνητο να τους πατήσω. Να μη στα λέω τώρα. Έχω με όλους. Με κάποιον από τον ΠΑΟΚ... κάποτε έναν τον χαράκωσα με το κλειδί του αυτοκινήτου στο αεροδρόμιο. Γιατί είμαι και Θεσσαλονικιός και δεν κωλώνω».

«Τα Άρης - ΠΑΟΚ των 90's δεν συγκρίνονται»

Πιο δύσκολο είναι το Άρης – ΠΑΟΚ ή το Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός ; Ή Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός.

«Το Άρης – ΠΑΟΚ εκείνης της εποχής. Το Άρης- ΠΑΟΚ τώρα δεν είναι τίποτα».

Ναι, εκείνης της εποχής. Το Άρης - ΠΑΟΚ του '90.

«Το Άρης- ΠΑΟΚ με 5000-6000 μισούς Αρειανούς και μίσους Παοκτζήδες. Αυτά είναι παιχνίδια. Γιατί και στο Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός και με 10.000 που έχω παίξει και με 15.000 στο ΟΑΚΑ, αν είναι μόνοι τους, μόνοι τους είναι, μόνοι τους τραγουδάνε, μόνοι τους βρίζουν. Οι άλλοι ήτανε μαζί και απ' τις δύο μεριές και δεν διεκόπη ποτέ παιχνίδι πλην ενός που έγινε φασαρία τότε με τον Δουβή που έγινε εκκένωση.

Έβριζαν. Μα είχα τη γυναίκα μου στο γήπεδο και καθόταν και την βρίζανε οι μεν από δω. Οι Αρειανοί βρίζαν τους Παοκτζήδες, οι Παοκτζηδες τους Αρειανούς ένα λεπτό. Έπαιζε Γκάλης, Κορωναίος... Μιλάμε για εποχές έτσι, να μη λέμε. Εγώ έπαιξα και τον Γκάλη όταν πήγε στον Παναθηναϊκό, όταν έφυγε από τον Άρη. Εγώ έπαιξα τον Άρη στην μετάβαση του, όταν έφυγε ο Ιωαννίδης και όλοι αυτοί και πήγε στον Ολυμπιακό. Έμεινε ο Γιαννάκης πάνω και ήρθε ο Νικ στον Παναθηναϊκό. Τα έπαιξα όλα αυτά. Και να σου πω είχα ένα σεβασμό από όλους και πιστεύω τον έχω ακόμη. Νομίζω τον έχω. Έτσι πιστεύω. Τώρα αν αλλά μου λένε μπροστά κι άλλα από πίσω...»

Ποιο ματς θα ξανά έπαιζες;

«Κοίταξε να σου πω. Έχω παίξει τόσα ματς οπότε για να πω τώρα ένα που θέλω να το ξανά παίξω. Στο ελληνικό πρωτάθλημα, όποιο και να έπαιξα καλό ή κακό, δεν με έχει συγκινήσει και δεν θα πω ποτέ..Ήταν τόσα πολλά. Θα ήθελα αν ξαναγεννιόμουν να ξαναζούσα τους Ολυμπιακούς Αγώνες, Γιατί είναι μεγάλο πράγμα οι Ολυμπιακοί Αγώνες».

Σε παιχνίδι διεθνές, έχεις κάνει κάποιο σφάλμα που να έχεις κρίνει αποτέλεσμα και να έχει στεναχωρηθεί πάρα πολύ;

«Όχι, όχι δεν έχω κάνει. Σοβαρό λάθος δεν έχω κάνει. Λάθος έχω κάνει αλλά σοβαρό λάθος που να κριθεί στο τέλος και να πάρω την ευθύνη εγώ και αυτό, σε διεθνές παιχνίδι, όχι».

«Στο Λίντο ήταν κακή η διαιτησία, αλλά δεν αδίκησα τον Άρη»

Ο Λάζαρος Βορεάδης ήταν διαιτητής στον τελικό Κυπέλλου Ελλάδας το 2005 στο Ηράκλειο. Ματς στο οποίο οι Θεσσαλονικείς θεωρούν πως αδικήθηκαν κατάφορα και μάλιστα η διαιτητική «τριάδα» τιμωρήθηκε.

Επίσης ήταν ένας εκ των τριών διαιτητών στον τελικό πρωταθλήματος στο ΟΑΚΑ το 2007 με το περίφημο non call όπως έχει μείνει στην ιστορία η φάση του Δημήτρη Διαμαντίδη με τον Σκούνι Πεν. Το σκορ ήταν 86-85, έμεναν 2 δευτερόλεπτα κι αν είχε σφυριχτεί φάουλ ο Αμερικανός γκαρντ των «ερυθρόλευκων» θα εκτελούσε δύο βολές.

Στην Ελλάδα; Σε βρίζουν οι Αρειανοί για το Λίντο τον τελικό κυπέλλου. Ήταν καλή η διαιτησία στο Λίντο; Ήταν κακή;

«Κακή ήταν. Τα βίντεο υπάρχουν, μπορούνε να τα δούνε, γιατί τιμωρηθήκαμε. Και λέω, δεν ήμουν ο μόνος διαιτητής. ξέρεις ποιοι ήταν οι άλλοι δύο; Ο Κορομηλάς και ο Ταβουλαρέας. Η διαιτησία στην Ελλάδα ήταν με δύο διαιτητές εκείνη τη σεζόν. Και ξαφνικά πάμε να παίξουμε τελικό κυπέλλου στο Λίντο και μας φορτώνουν τρίτο διαιτητή.

Δεν λέω κάτι για για τον Ταβουλαρέα. Λέω όμως ότι ο Κυριάκος δεν είχε παίξει ποτέ με τρεις διαιτητές. Του λέγαμε τι να κάνει και τι να δείξει. Ε τώρα ασχολείσαι με τον τρίτο διαιτητή ή με το παιχνίδι που είναι τελικός κυπέλλου; Λάθη έγιναν, αλλά είπαμε το βίντεο υπάρχει. Το βλέπει κάποιος και λέει πόσα λάθη έκανα εγώ και πόσα λάθη έκανε ο άλλος, αν έκρινε το αποτέλεσμα το λάθος το δικό μου. Ο καθένας κρίνει μόνος του. Εγώ μόνο αυτό έχω να πω».

Πάντως συμφωνείς ότι αδικήθηκε από την διαιτησία ο Άρης, όχι από τον Βορεάδη; Από την διαιτησία αδικήθηκε ο Άρης σε εκείνο το ματς;

«Όχι, όχι δεν είπα κάτι τέτοιο. Είπα ότι διαιτησία ήταν κακή και ότι έγιναν λάθη. Γι' αυτό και τιμωρηθήκαμε. Δεν είπα ότι αδικήθηκε ο Άρης. Ο Παναθηναϊκός ήταν πολύ καλύτερη σαν ομάδα από τον Άρη εκείνα τα χρόνια. Φυσικά όταν λες ότι ήταν μια κακή διαιτησία και νίκησε ο Παναθηναϊκός, όλοι λένε ότι αδικήθηκε ο Άρης. Η διαιτησία ήταν κακή αυτό λέω γι' αυτό και τιμωρηθήκαμε».

«Ήταν φάουλ στον Πεν, non call και μ@λ@κίες. Ήμουν 15 μέτρα μακριά και δεν σφύριξα»

Και πες μου και για την τελευταία φάση στο ΟΑΚΑ. Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός και το περιβόητο non-call. Με Πηλοιδη και Κορομηλά.

«Εγώ είμαι κάτω από το καλάθι, ο Κορομηλάς είναι απέναντι και ο Πηλοΐδης στη φάση. Να σφυρίξω εγώ από την τελική γραμμή; Πίσω από το κέντρο είναι, 15 μέτρα απόσταση.

Τι είδα; Υπέθεσα. Πως να το πω ότι είδα; Δε βλέπεις. Μπορεί κάτι να είδα. Μπορεί κάτι να είδα 15 – 16 μέτρα, πίσω από το κέντρο. Ο άλλος είναι απέναντι, ο άλλος μπροστά στη φάση. Εγώ δεν μπορώ να πάρω απόφαση. Ήταν φάουλ. Δεν κάνουμε συζήτηση τώρα για να πούμε non-call και μαλακίες. Φάουλ».

«Ο Ιωαννίδης με το σακάκι στον Τσανίδη έκανε show»

Ωραία, πες μου τώρα τον πιο ωραίο τύπο προπονητή και τον πιο εκνευριστικό, αυτόν που σου έσπαγε τα νεύρα...

«Από τα χέρια μου περάσαν όλοι προπονητές».

Ποιος ήταν αυτός που υπήρχαν στιγμές που δεν τον άντεχες. Δηλαδή ο Ιωαννίδης είχε νεύρα.

«Με εμένα δεν είχε. Εγώ δεν είχα με τον ξανθό τίποτα γι' αυτό όλοι με βρίζανε μετά. Επειδή όταν τον είχα προπονητή, δεν τολμούσε να μου πει τίποτα. Έκανε σόου. Ποτέ όμως δεν έβρισε ο Ιωαννίδης. Στο σακάκι που έδωσε στον Τσανίδη έκανε σόου. Δεν τον έβρισε.

Οπότε δεν είχα κανένα πρόβλημα. Επειδή με ήξερε, μου είχε εμπιστοσύνη, έλεγε... ξέρει μπάσκετ αυτός. Ο Ζέλικο ποτέ. Ούτε μια. Ο Ντούντα ποτέ. Ήμουν στον Άρη παίκτης και ο Ντούντα προπονητής φαντάσου. Νέος όταν ήμουν. 18-19χρονών είχα τον Ντούντα προπονητή. Με ήξερε. Τι να μου πει; Φίλος μου. Μα αυτή ήταν η μεγάλη μου επιτυχία. Ήξερα όλα τα μεγάλα ονόματα, παίκτες και προπονητές, γιατί τους έζησα σαν παίκτης. Ο Αλεξανδρής ο Βαγγέλης, κουμπάρος μου».

Αν στο βίντεο που έβλεπες, είτε σε ξένο παίκτη είτε σε Έλληνα...

«Να σου πω κάτι για τα βίντεο. Μετά το παιχνίδι, πάντα έβλεπα την ίδια στιγμή το βίντεο. Δηλαδή έμπαινα στο σπίτι μου, αν έπαιζα εδώ έπαιρνα το αεροπλάνο πήγαινα Θεσσαλονίκη, έμπαινα στο σπίτι μου και η γυναίκα μου με περίμενε, είχε έτοιμο το φαγητό να φάω και μετά να δω το βίντεο. Αν δεν το έβλεπα, δεν κοιμόμουνα γιατί έπρεπε να ξέρω τι έγινε.

Εννοώ τι είδε ο κόσμος. Εννοείται ότι ξέρω τι έγινε στο παιχνίδι μέσα αλλά να δω τι έδειξαν, τι είπαν οι συνάδελφοί σου και όλοι αυτοί, γιατί αύριο θα πρέπει να απαντήσω. Να ξέρω τι έχει γίνει και να δω και κάποιες φάσεις σε απορία».

«Διαμαντίδη παίξε το μπασκετάκι σου κι ηρέμησε»

Υπάρχει λοιπόν στο σκάουτινγκ και βλέπεις ότι αυτός ο παίκτης μουρμουράει όλη την ώρα ή κάνει flopping. Έχεις στο μυαλό σου από πριν να του κόψεις τον τσαμπουκά;

«Πριν αρχίσει το παιχνίδι».

Πώς;

«Τον φωνάζω. "Ξέρω τι κάνεις, ήρεμα, δεν πρόκειται να το πάρεις αυτό, ούτε να πετιέσαι, στο λέω από τώρα μην πεταχτείς γιατί σε έχω προειδοποιήσει. Μια να πεταχτείς, δεύτερη να πεταχτείς, την τρίτη σε έστειλα."

Τους προειδοποιούσα. Ένας από τους καλύτερους παίκτες στην Ευρώπη, ο Ναβάρο,τι λέγανε όλοι; Ότι τιναζότανε συνέχεια. Θέλεις να βρω ποσά παιχνίδια τον έπαιξα στη Μπαρτσελονα; Δεν έχει τιναχτεί ούτε μια φορά. Τινάχτηκε μια όταν ήμουνα νέος και την δεύτερη φορά του είπα "κοίταξε να σου πω. Όσο και να τιναχτείς δεν θα στο δώσω. Κοιτά γιατί είσαι παιχταράς να βάλεις τους πόντους σου και να είσαι σίγουρος ότι αν σου κάνουν φάουλ 100% θα στο δώσω. Αφου είσαι το νούμερο ένα." Μου είπε ευχαριστώ, δεν μου δημιούργησε πρόβλημα σε όσα παιχνίδια και να τον έχω παίξει».

Είχες ποτέ κόντρα με παίκτη ή με προπονητή;

«Όχι δεν είχα. Γιατί πάντα έλεγα ότι όλα είναι μέσα στο γήπεδο οπότε τι κόντρα να είχα. Τίποτα. Κατά πρώτον τι να έκανα; Να είχα αποβάλλει κάποιον προπονητή, δεν θυμάμαι να απέβαλα αλλά πες ότι απέβαλα, τι; Στο επόμενο παιχνίδι ή στο μεθεπόμενο όταν θα ήταν, ήθελε να κάνει τη δουλειά του. Εγώ τι να του κάνω; Να τον ξανά αποβάλλω επειδή με είχε βρίσει δυο εβδομάδες ή ένα μήνα πριν; Δεν με ενδιέφερε. Κι αυτός όμως έπρεπε να είχε στο μυαλό του ότι δεν πρέπει να παρεκτραπεί γιατί κι εγώ τους στέλνω.

Θα σου πω μια ιστορία. Παίζουμε ένα παιχνίδι, ο Παναθηναϊκός είναι πολύ καλός, ο δε Δημητράκης ο οποίος είναι ένα εκπληκτικό παιδί, "διαμάντι" που λέμε, δεν μιλάει, δεν λαλάει ποτέ, δεν κάνει, δεν δείχνει. Σε εκείνο το ματς λοιπόν μιλάει από το πρώτο δευτερόλεπτο. Ρε συ Λάρυ να μου λέει, ρε συ Λαρυ. Του λέω "Δημητράκη φεύγα να μην δώσω καμία. Με πρήζεις τώρα. Για ηρέμησε".

Όλο σχεδόν το πρώτο ημίχρονο, γκρίνια και δεν κάνει τίποτα. Τον πιάνω και το λέω, είχε κόσμο δεν ήταν για εμένα, του λέω ηρέμησε, δεν έχω σκοπό να σε αδικήσω, παίξε το μπασκετάκι σου που ξέρεις και τελείωσε. Μπορεί σήμερα να μην είσαι σε καλή μέρα στο πρώτο ημίχρονο και να είσαι στο δεύτερο. Φεύγα όμως μακριά μου γιατί δεν θα το ανεχτώ άλλο.

Λοιπόν το δεύτερο ημίχρονο ξεκινάει, ο Διαμαντιδης είναι άλλος παίκτης,κερδίζει ο Παναθηναϊκός και έρχεται μετά και μου λέει σε ευχαριστώ, με ηρέμησες, με χαλάρωσες, ήμουν τρελαμένος. Ειχε κάποια προβλήματα το παιδί και του βγήκαν. Να που λέγαμε για τους διαιτητές.

Ο διαιτητής όταν πάει στο γήπεδο πρέπει να αφήνει όλα τα προβλήματα σπίτι του, του σπιτιού του, της δουλειάς του, όλα πρέπει να τα αφήνει πίσω για να πάει στο γήπεδο. Δεν μπορεί να τα κουβαλάει μαζί του».

«Φοβήθηκα στην Γλυφάδα όταν με πέτυχε το κέρμα»

Έχεις φοβηθεί σε γήπεδο;Σε ελληνικό γήπεδο εννοώ γιατί σε ξένο αποκλείεται να έχεις φοβηθεί.

«Να σου πω την αλήθεια η μόνη φορά που φοβήθηκα ήταν τότε που με χτύπησε το κέρμα. Στη Γλυφάδα. Ζαλίστηκα, είδα μαύρα αστράκια και έπεσα, όχι δεν έπεσα, συγκρατήθηκα και χαμήλωσα. Η πρώτη αίσθηση ήταν με βρήκε στο μάτι αλλά που ακριβώς. Και εντέλει με βρήκε ευτυχώς στο κόκκαλο ακριβώς κάτω από το μάτι και δεν με βρήκε στο μάτι μέσα. Ήταν αναπτήρας. Με βρήκε με το σίδερο και έμειναν δύο γραμμούλες. Νόμιζα ότι ήταν κέρμα αλλά ήταν αναπτήρας. Εκεί να σου πω την αλήθεια φοβήθηκα, γιατί λέω αν με έβρισκε στο μάτι τώρα, δεν την γλίτωνα την υπόθεση. Αλλού να φοβηθώ, όχι. Τι να φοβηθώ»;

Στον διαιτητή δεν αρέσει να παίζει περισσότερο μπροστά σε 20.000 κόσμο από το να παίζει σε 500 άτομα;

«Η ατμόσφαιρα ενός γηπέδου με κόσμο, όποιο παιχνίδι κι αν είναι, ο τελευταίος με τον πρώτο να είναι, αν είναι γεμάτο το γήπεδο είναι αυτό που θέλουν να παίξουν όλοι. Και οι παίκτες και οι διαιτητές, γιατί όλοι συμμετέχουν. Σε ένα άδειο γήπεδο δεν πάει να παίζουν τώρα με τον κορονοϊό ο Ολυμπιακός με τον Παναθηναϊκό σε άδειο γήπεδο, είναι ξερό. Δηλαδή τίποτα. Ο κόσμος είναι τα πάντα. Σε ανεβάζει, σε κατεβάζει και παρασύρει τους παίκτες να παίξουν καλύτερα. Και όταν το παιχνίδι γίνεται καλύτερο, αναγκάζεται και ο διαιτητής να γίνεται καλύτερος».

Σε άδειο γήπεδο, εννοώ με 50 νοματαίους, δεν έχει υπάρξει ποτέ ένας τύπος που να σε έχει πάρει... εμπλοκή από το τζάμπολ για 2 ώρες και να σε βρίζει;

«Τον έχω βγάλει έξω. Υπάρχει μία ιστορία για τη Ρόδο, ξέρεις. Ανέβηκε ο Κολοσσός στην Α1. Στην Α2 ξέρεις πως είναι η κατάσταση, με τον κόσμο, με τις φασαρίες, με τον τσαμπουκά και με όλα αυτά. Πάει ο Κολοσσός Α1 και παίζω κύπελλο, εγώ και ο Αναστόπουλος.

Πάμε να παίξουμε Κολοσσός-Πανελλήνιος, πριν ξεκινήσει το παιχνίδι που κάνω το τζάμπολ, με έβριζαν όλοι. Του λέω του Αναστόπουλου, που ήρθαμε, τι γίνεται εδώ; Υπομονή από δω υπομονή από εκει. Ο Αναστόπουλος ήταν νέος διαιτητής τότε, του λέω μην ανησυχείς, το ελέγχω, κάνε πως δεν ακούς, παίζουμε εμείς το παιχνιδάκι μας. Οπότε κάποια στιγμή λίγο πριν τη λήξη του πρώτου ημιχρόνου εκεί που ήμουν δίπλα στη γραμματεία γιατί κάτι είχαμε δώσει, έρχεται ένας και με βρίζει, με φτύνει, κάτι μου έκανε.

Πήρα τον Αναστόπουλο και πήγα στα αποδυτήρια. Ήρθανε οι Ροδίτες και μου λένε τι είναι αυτά. Α, εδώ είναι Α1 τώρα τους λέω. Ήσασταν Α2, τώρα που είστε Α1 θα παίζετε όπως στην Α1. Τώρα θα εκκενωθεί το γήπεδο. Όποτε θέλετε. Εμένα έτσι κι αλλιώς το αεροπλάνο μου είναι αύριο το πρωί. Πάνε να εκκενώσουν το γήπεδο και ξαφνικά έρχονται και μου λένε "Είναι και ο δήμαρχος εκεί". Τους λέω "Α όχι ο δήμαρχος να μείνει." Έχει μείνει αυτό στην ιστορία των διαιτητών, ότι είχα μια άδεια κερκίδα, τον δήμαρχο εκεί μόνο του. Ο μόνος φίλαθλος. Και τελείωσε το παιχνιδάκι».

Ποια είναι η άποψή σου για το instant replay;

«Κοίταξε να σου πω: Σώνει τους διαιτητές, τα παιχνίδια, για οτιδήποτε. Κάποτε όταν σφύριζες ένα φάουλ και το αμφισβητούσε ο κόσμος, αν ο παίκτης σήκωνε το χέρι του, αμέσως ο κόσμος ηρεμούσε. Σου λέει, το παραδέχτηκε ο Διαμαντίδης, ο Σπανούλης, αφοί το παραδέχτηκε εμείς γιατί να βρίζουμε τον Βορεάδη;

Τώρα τι γίνεται με το instant replay: Τώρα οποιαδήποτε αμφιβολία έχει, το βλέπουν όλοι και τελειώνει. Οπότε και ο διαιτητής είναι πιο ήρεμος και πιο ήσυχος. Δεν υπάρχει περίπτωση. Και ο κόσμος σου λέει θα το δούνε. Το πρόβλημα είναι ότι εμείς στο ελληνικό πρωτάθλημα ακολουθούμε της FIBA τους κανόνες στο instant replay και στην Euroleague έχει άλλους. Αυτό είναι το μεγάλο μπέρδεμα μας τώρα. Δηλαδή εγώ έβλεπα ένα παιχνίδι ελληνικό πρόσφατα και απόρησα γιατί ο διαιτητής δεν πήγε στο instant replay».

«Όποιος διαιτητής πάει στην Euroleague, αυτομάτως βελτιώνεται»

Ποιoς διαιτητής σου αρέσει τώρα από τους καινούργιους, από αυτούς που παίζουν τώρα;

«Κοίταξε από τα νέα παιδιά υπάρχουν αρκετοί καλοί. Ο Πιτσίλκας τώρα που πήγε στην Euroleague, ο Κάρδαρης αυτός που είναι εδώ της Αθήνας, ο Τζιοπάνος που είναι από τη Θεσσαλονίκη, ο Ζαχαρής από τον Βόλο, ο Στελλάκης ο Συμεωνίδης προσπαθεί. Νέα παιδιά.

Θα δεις τι διαφορά θα έχει τώρα ο Πιτσίλκας που θα παίζει στην Euroleague, με αυτά τα παιδιά τα άλλα που θα μείνουν εδώ και θα παίζουν στην FIBA τα challenge, Ρουμανίες ξέρω εγώ κι αυτά και ελληνικό πρωτάθλημα. Πως θα τους περάσει. Δεν ξέρω που θα φτάσει δε λέω. Δεν ξέρω, δεν μπορώ να ξέρω. Πως θα τους περάσει.

Γιατί το επίπεδο που θα παίξει Eurocup αυτός και αν είναι καλός θα του δώσουν και 2 παιχνίδια Euroleague. Με τα παιχνίδια της FIBA και οτιδήποτε, άσε τώρα που λέμε η FIBA κλπ, η πλειονότητα τους είναι τρίτης κατηγορίας. Δεύτερης είναι το Eurocup και στην κορυφή είναι η Euroleague. Τέλος, όποιος δεν το παραδέχεται, εθελοτυφλεί».

Τελευταία ερώτηση: Κάθεσαι λοιπόν στον καναπέ σου και βλέπεις ένα παιχνίδι. Τι βλέπεις; Βλέπεις τους διαιτητές, βλέπεις τους παίκτες; Τι βλέπεις στο παιχνίδι;

«Χθες το βράδυ ήμουν με κάποιους και έτρωγα και τους είπα αυτό. Κατόρθωσα εδώ και κανέναν χρόνο και, και βλέπω μπάσκετ. Και μου λένε "γίνεται αυτό που λες;" Και λέω: σε όλη μου τη ζωή καθόμουν να δω ένα παιχνίδι μπάσκετ και έβλεπα τους διαιτητές. Και κάποιοι φίλοι μου ήτανε μαζί, και μου λέγανε είδες αυτός τι έκανε, τη φάση κλπ.

Και έλεγα: Όχι γιατί κοιτούσα τον διαιτητή που δεν είχε περάσει το κέντρο και άμα γινόταν φάουλ, ο απέναντι είναι στη θέση του, αυτός από κάτω είναι, ποιος σφύριξε, ποιος πήρε το σφύριγμα; Ο απέναντι που είναι δικό του, η ο κάτω απ' το καλάθι; Αυτή ήταν η δουλειά μου. Αλλά έχω πάνω από έναν χρόνο τώρα που κάθομαι και βλέπω και το ευχαριστιέμαι. Ξαναγύρισα όπως όταν ήμουν παίκτης και τα παλιά τα χρόνια και βλέπω τη δράση πλέον».

*Ο Λάζαρος Βορεάδης έχει σφυρίξει στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, έχει παίξει τον αγώνα κατάταξης 5-6 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2006 στην Ιαπωνία, στα Eurobasket 2003, 2005, 2007, 2009, στο Final 4 της Euroleague του 2009, σε αγώνες συλλόγων της FIBA, σε αμέτρητους τελικούς πρωταθλήματος και Κυπέλλου Ελλάδας, κινέζικου πρωταθλήματος, λιβανέζικου πρωταθλήματος και Ασιατικών Αγώνων.

Photo Credits: Χρήστος Λώλος