Είναι ευτύχημα να βρίσκεις μια Ελληνίδα αθλήτρια – πρότυπο για το παιδί σου

Τυχαίνει να την έχω “ανακαλύψει” από πολύ μικρή, βιολογικά και αθλητικά, την Κατερίνα Στεφανίδη. Από τον καιρό που άκουγα, περίπου 12 χρόνια πίσω, ότι υπάρχει ένα κορίτσι που σπάει το ένα πίσω από το άλλο τα παγκόσμια ρεκόρ της ηλικίας της. Θυμάμαι να ακούω για ένα κορίτσι με πολύ ταλέντο και σωματικά προσόντα απολύτως συμβατά με το αγώνισμα που είχε επιλέξει από την παιδική της ηλικία, από τον καιρό που το είδε, στα 12 της, στην τηλεόραση, στην πρεμιέρα του σε Ολυμπιακούς Αγώνες, αυτούς του Σίδνεϊ και το επέλεξε. Θυμάμαι όμως να ακούω και πάρα πολλά για την διαφορετικότητά της σε σχέση με τις τυπικές Ελληνίδες αθλήτριες εκείνης της εποχής, της εποχής των κατασκευασμένων πρωταθλητών και των κατασκευασμένων μεταλλίων. Εκείνη την εποχή, που η Στεφανίδη βρισκόταν στην εφηβεία, η δική της αντίληψη για τον αθλητισμό δεν διέφερε απλώς από την κυρίαρχη αντίληψη των Ελλήνων πρωταθλητών και πρωταθλητριών ή αυτών που ονειρεύονταν να γίνουν πρωταθλητές και πρωταθλήτριες. Δεν ήταν απλώς μακριά από το να ασπαστεί το “παίρνουμε ντόπα για να πάρουμε τα λεφτά, την άδεια για το πρακτορείο και μια θέση στο δημόσιο” κυρίαρχο δόγμα. Ηταν ένα κορίτσι που ήθελε να έχει και τον αθλητισμό στη ζωή της, αλλά όχι μόνο τον αθλητισμό. Ενα παιδί που για χρόνια δούλευε περισσότερο με τα μαθήματά της από όσο με το κοντάρι της, με αποτέλεσμα να πάρει την υποτροφία για το Στάνφορντ, για σπουδές στη Βιολογία. Ενα παιδί που συμπεριφερόταν σαν παιδί και όχι σαν celebrity ή, ακόμη χειρότερα, σαν wanna be celebrity. Ενα παιδί απολύτως προσγειωμένο στο έδαφος, για το οποίο ο πρωταθλητισμός δεν ήταν αυτοσκοπός, το οποίο έμεινε μακριά από όλους τους ινστρούκτορες και τους μέντορες της εποχής στον κλασσικό αθλητισμό της Ελλάδας, μακριά από τους μάγους και τους νταβατζήδες που έταζαν διακρίσεις, προβολή και προνόμια. Ενα παιδί που τα ζύγισε και προτίμησε να αφοσιωθεί για ένα μεγάλο διάστημα στις σπουδές της, τις οποίες αντιλαμβανόταν ως προτεραιότητα ζωής και έβαζε ψηλότερα από τον πρωταθλητισμό στο άλμα επί κοντώ.

Οσα άκουγα και καταλάβαινα σχετικά με τη Στεφανίδη, μια αθλήτρια που ακτινοβολούσε τον καιρό εκείνο το ίδιο με τον Κώστα Φιλιππίδη αλλά δεν έδειχνε την ίδια αφοσίωση στον πρωταθλητισμό, δεν με έπειθαν να ποντάρω πάνω της σε σχέση με την δικαίωση των προσδοκιών όσων έβλεπαν μια νεαρή αθλήτρια με την προοπτική να κατακτήσει ευρωπαϊκό μετάλλιο. Δεν ήταν συμβατή με τον ελληνικό πρωταθλητισμό εκείνης της εποχής, και γι' αυτό πίστευα ότι η ελληνική αγορά του στίβου θα την κάνει πέρα, θα την παρατήσει, θα την αποθαρρύνει, θα την διώξει.

Την “έκπληξη” η Στεφανίδη την έκανε από το 2014 έως το 2015, όταν έφτασε στην κατάκτηση των μεταλλίων στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα του κλειστού και του ανοιχτού στίβου. Εκπληξη όχι επειδή δεν σε έπειθαν τα προσόντα της ότι θα φτάσει μια μέρα σε τόσο λαμπερό βάθρο, αλλά επειδή δεν σε έπειθε η νοοτροπία της ότι θα τον πάρει τον πρωταθλητισμό τόσο πολύ στα σοβαρά. Οπως εκ των υστέρων έχει αποδειχθεί, η Στεφανίδη τα έκανε όλα με τη σειρά, με τη δική της σειρά, με βάση τις προτεραιότητές της. Σπούδασε Βιολογία, έκανε μεταπτυχιακό στη Νευροψυχολογία για να φτάσει στη θέση της βοηθού καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Φοίνιξ στην Αριζόνα και τότε, αφού έκλεισε δύο μεγάλους κύκλους σπουδών, αποφάσισε να βάλει σε προτεραιότητα τον πρωταθλητισμό. Ενα κορίτσι που τον αθλητισμό τον έβαλε στη ζωή της για να περνάει καλά και όχι για να καταδιώκει τα πολλά, έζησε τον πρωταθλητισμό χωρίς εμμονές και κράτησε το βλέμμα της καθαρό, δίχως την θολούρα των προνομίων και την πρεμούρα να τα αποκτήσει.

Η Στεφανίδη διαφέρει πάρα πολύ από τον τύπο της μέσης Ελληνίδας αθλήτριας του στίβου, ή, πιο σωστά, από την συντριπτική πλειονότητα των προτύπων που είχαν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα από τον ελληνικό κλασσικό αθλητισμό. Γι' αυτό και είναι ευτύχημα που αυτό το κορίτσι είναι, και τυπικά από το βράδυ της Κυριακής, η κατά τεκμήριο πιο επιτυχημένη Ελληνίδα αθλήτρια στην ιστορία του κλασσικού αθλητισμού. Δεν είναι απλώς μια καθαρή αθλήτρια, αλλά μια μεγάλη πολέμιος του ντόπινγκ. Στον αθλητισμό τα έχω δει όλα και σπανίως εκπλήσσομαι, αλλά αν στο μέλλον η Στεφανίδη συνδεθεί με οποιοδήποτε σκάνδαλο ντόπινγκ, έστω και με μια απλή απουσία σε έφοδο για ντόπινγκ κοντρόλ, η είδηση θα μου προκαλέσει κατάπληξη. Δεν είναι απλώς διαφορετική από όλες τις υπόλοιπες Ελληνίδες που έχουν προβληθεί, αλλά είναι μια υποδειγματική αθλήτρια, ένα σπουδαίο παράδειγμα για την κόρη σου, για τα παιδιά σου. Δεν είναι απλώς αποστασιοποιημένη από τα ελληνικά media και την ελληνική αθλητική showbiz, αλλά είναι μια προσωπικότητα που στέκεται με αφοπλιστική ειλικρίνεια μπροστά στα μικρόφωνα για να σχολιάσει, να κάνει κριτική, να καυτηριάσει, να στηλιτεύσει. Στην πραγματικότητα είναι και συμπεριφέρεται ως ξένη με το ελληνικό περιβάλλον, με την καλή έννοια. Ολα όσα βλέπεις από εκείνη, εντός και εκτός στίβου, σε οδηγούν στην διαπίστωση ότι της έκανε και της κάνει καλό που ζει μακριά μας επειδή έτσι μας εμπόδισε να την κάνουμε σαν τα μούτρα μας.

Δεν με ενοχλεί απλώς, αλλά με κάνει να ντρέπομαι το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα, που συμπληρώνει περίπου 2ετία στην παγκόσμια κορυφή ενός τόσο δημοφιλούς αγωνίσματος, η Στεφανίδη είναι, στην Ελλάδα, λιγότερο γνωστή από τον λιγότερο δημοφιλή παίκτη του Survivor. Είμαστε όμως εγώ κι εσύ αυτοί που επιλέγουμε για τα πρότυπα που δείχνουμε στα παιδιά μας. Είσαι εσύ που επιλέγεις αν θα δείξεις, μιλώντας με θαυμασμό και σεβασμό, στο παιδί σου την Στεφανίδη ή την όποια παίκτρια του όποιου ριάλιτι, είσαι εσύ που επιλέγεις αν θα διηγηθείς στο παιδί την ιστορία της Στεφανίδη και θα παρακολουθήσεις μαζί με το παιδί σου τον επόμενο αγώνα της ή αν θα συνεχίσεις να μένεις αμίλητος/αμίλητη δίπλα του στον καναπέ για να χαζεύεις για κανα τρίωρο ένα ριάλιτι μέχρι να νυστάξετε και οι δυο.

Δεν με ενοχλεί απλώς, αλλά με κάνει να ντρέπομαι και η διαπίστωση της μεταχείρισης, της οποίας τυγχάνει η Στεφανίδη από ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών – αθλητικών και μη – media. Μερική, έως και αναγκαστική προβολή τις ημέρες των επιτυχιών της, και μετά σιωπή. Η διάδοχος της Ισινμπάγεβα είναι Ελληνίδα και η προβολή της οποίας τυγχάνει από τα ελληνικά media είναι μικρότερη αυτής που έχει από τα media του υπόλοιπου πλανήτη. Φυσικά δεν στεναχωριέμαι για εκείνη, η οποία δεν ζει για αυτό, δεν ζει από αυτό, δεν επιδιώκει την προβολή, δεν ζει για την προβολή. Στεναχωριέμαι επειδή την δείχνουμε στα νέα παιδιά πολύ λιγότερο από τις φωτογραφίες με το ... μαγιό της τελευταίας ψευτοσελέμπριτι των ριάλιτι. Στεναχωριέμαι και εξοργίζομαι με τη σκέψη ότι στα κορίτσια δείχνουμε τον δρόμο του μαγιό, κι όχι τον δρόμο της επιτυχίας που έρχεται με κόπο όταν στρώνεις τον κώλο σου κάτω για να δουλέψεις.

Για καλή της τύχη, η Στεφανίδη έχει γονείς που είχαν σημαντική αθλητική εμπειρία (τριπλουνίστας ο πατέρας, σπρίντερ η μητέρα), δηλαδή είχαν παραστάσεις και ήξεραν πώς να σταθούν δίπλα της και πώς να την βοηθήσουν να αποφύγει όλες τις ελληνικές κακοτοπιές του στίβου. Για καλή της τύχη έχει γονείς που της έδειξαν τον δρόμο για να συνδυάσει τις σπουδές με τον αθλητισμό, όχι γονείς που επένδυσαν πάνω στο παιδί τους τα όνειρα για πλουτισμό μέσα από τον αθλητισμό. Γονείς που όχι απλώς δεν την εμπόδισαν να αφήσει την Ελλάδα το 2009, αλλά την αποχαιρέτισαν με χαμόγελο. Γονείς που δεν συμπεριφέρθηκαν ποτέ μέχρι σήμερα σαν ατζέντηδες με την κακή έννοια. Γονείς που έφεραν το κορίτσι τους σε επαφή με την χαρά του αθλητισμού και δεν ρίσκαραν να της στερήσουν τη χαρά του αθλητισμού ή οποιαδήποτε άλλη χαρά της ζωής για να την κάνουν πρωταθλήτρια και να 'κονομήσουν.

Είναι μια πάρα πολύ ωραία και πάρα πολύ διδακτική η ιστορία της Κατερίνας Στεφανίδη. Γι' αυτό και εύχομαι να συνεχίσει να λάμπει για πολλά ακόμη χρόνια στον παγκόσμιο αθλητισμό. Για να συνεχίσει να εμπνέει, για να συνεχίσει να λειτουργεί ως πρότυπο για όλα τα κορίτσια του ελληνικού αθλητισμού. Είναι η πρώτη Ελληνίδα πρωταθλήτρια που δεν θα φοβόμουν καθόλου να τη δείξω στην κόρη μου με την προτροπή “να της μοιάσεις”. Η πρώτη και η μόνη που έχει προκύψει μετά την λαίλαπα της +-2004 εποχής. Η πρώτη αθλήτρια στίβου που με κάνει να θέλω να της πω “σ' ευχαριστώ που υπάρχεις, ειδικά σήμερα, ειδικά σε αυτή την Ελλάδα”.