Λουίς Μπουνιουέλ: Πάντα θα ενοχλεί (vid & pics)

Λουίς Μπουνιουέλ: Πάντα θα ενοχλεί (vid & pics)

bet365

Ο σκηνοθέτης που δεν άφησε τίποτα ανέγγιχτο, που προκάλεσε όσο λίγοι και που δεν υποχώρησε σπιθαμή από τις αρχές και την αισθητική του. Αναρχικός, αιρετικός, άθεος, απλά μοναδικός.

Βλέπεις μια σκηνή και καταλαβαίνεις σε ποιον ανήκει. Καταλαβαίνεις ποιος είναι ο σκηνοθέτης, τι επιδιώκει, πώς σκέφτεται. Καταλαβαίνεις τον τρόπο δουλειάς του, την καλλιτεχνική του προσέγγιση, την κοσμοθεωρία του. Κι αν αναρωτιέσαι τι παραπάνω μπορεί να μου δώσει, ακριβώς αυτή η σκηνή που βλέπεις, το ένα και μοναδικό πλάνο, είναι τα πάντα και σε προκαλεί να την ανακαλύψεις, ξανά και ξανά. Αυτό που βλέπεις είναι το τέλος μιας επίμονης, επίπονης, δύσκολης διαδρομής που ξεκινά από την ανησυχία του πνεύματος, περνά στην ταραχή του μυαλού και καταλήγει στην αγωνία της καρδιάς. Το πλάνο-υπογραφή γράφεται σε κάθε επανάληψη, εγγράφεται στο βλέμμα και τη μνήμη του θεατή.

Τέτοια πλάνα είναι ό,τι πολυτιμότερο έχει να μας δώσει ένας σκηνοθέτης, είναι η προίκα και η ανεκτίμητη κληρονομιά του. Στη φιλμογραφία του Λουίς Μπουνιουέλ δεν υπάρχει άλλη εικόνα σαν αυτή που μας έδωσε με τον “Μυστικό Δείπνο” στη “Βιριδιάνα”. Η καλλιτεχνική, πολιτική, κοινωνική, σατιρική ματιά του δημιουργού σε όλο της το μεγαλείο.

Όλα βρίσκονται εκεί: σαρκασμός, ειρωνεία, εικαστική αρτιότητα, αρμονία στη σύνθεση, ακρίβεια στη δόμηση, εύληπτο σχόλιο. Η αναρχική φύση, το σουρεαλιστικό πνεύμα του Μπουνιουέλ δεν ξεθώριασαν και ο ισπανός σκηνοθέτης δεν θα σταματήσει ποτέ να ενοχλεί, γι’ αυτό και θα έχει ξεχωριστή θέση στο παγκόσμιο σινεμά.

Αφύπνιζε συνειδήσεις

Η σημασία της “βλάσφημης” σκηνής από τη “Βιριδιάνα” έγκειται στο γεγονός ότι συμπυκνώνει την ουσία του σινεμά του Μπουνιουέλ. Ο Ισπανός δεν χαρίστηκε σε κανέναν! Μέσω του σουρεαλισμού επιτέθηκε μεν στην μπουρζουαζία της εποχής του, όμως δεν άφησε εκτός κριτικής τους καταπιεσμένους, τους αδικημένους. Δεν το έκανε γιατί ήθελε να κρατήσει ισορροπίες, σε καμία περίπτωση. Ίσα, ίσα...

Από τη μία ήθελα να εκθέσει την αλαζονεία και τον κυνισμό της όποιας εξουσίας και από την άλλη την αδυναμία οργάνωσης, συγκρότησης και απαλλαγής από μικροαστικές αντιλήψεις των πληβείων. Ο “Μυστικός Δείπνος” έχει όλα όσα αναστάτωναν τον Μπουνιουέλ. Πάνω απ' όλα την ανάγκη του να κινητοποιήσει τους αδύναμους, να αφυπνίσει την ταξική τους συνείδηση και να τους απομακρύνει από την πονηριά, τη μικροπρέπεια, την ιδιοτέλεια, τον φθόνο, την αδιαφορία και τον ατομισμό. Το εκπληκτικό στην περίπτωση του είναι ότι αυτό δεν γινόταν με δασκαλίστικο ύφος, με συμπεριφορά καθοδηγητή, αλλά με μια αμεσότητα που δεν ενοχλούσε, δεν έφερνε τον θεατή σε δύσκολη θέση. Κάθε ταινία του Μπουνιουέλ εντυπώνεται βαθιά στη μνήμη και μένει για πάντα.

Με το “καλημέρα” προκαλεί αίσθηση

Ο Λουίς Μπουνιουέλ γεννήθηκε στην Καλάντα της Ισπανίας, κοντά στην επαρχία της Αραγώνας, το 1900. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στη Σαραγόσα. Γόνος εύπορης οικογένειας με αυστηρή ανατροφή. Η πρώτη επαφή με τον κινηματογράφο έρχεται σε ηλικία οκτώ ετών. Την περίοδο 1917-1924 σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Μαδρίτης και στη φοιτητική εστία γνωρίστηκε με τους Σαλβαδόρ Νταλί, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Μετά τις σπουδές του ξεκίνησε να εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη στο Παρίσι αν και οι γνώσεις του γύρω από τη σκηνοθεσία και τις τεχνικές κινηματογράφου ήταν ελάχιστες. Σε ηλικία 29 ετών θα κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με τον “Ανδαλουσιανό σκύλο” (1929). Ταινία μικρού μήκους, αποθέωση του υπερρεαλισμού με την υπογραφή στο σενάριο και του Σαλβαδόρ Νταλί. Με το “καλημέρα” προκαλεί αίσθηση, έρχεται πολύ κοντά στη φήμη που θα άφηνε μετά θάνατον! Μοναδικό! Την περίοδο 1939-1945 βρέθηκε στις ΗΠΑ, στο Χόλιγουντ, αλλά δεν θα έκανε εκεί τη μεγάλη καριέρα. Όπως αποδείχθηκε δεν είχε ανάγκη τα μεγάλα στούντιο και τα πολλά λεφτά για να κάνει αξιομνημόνευτες ταινίες.

Ο δικός του μαγικός ρεαλισμός

Οι μεγάλες ταινίες, αυτές που έμελλε να μείνουν για πάντα, δημιουργήθηκαν στις μικρές αγορές του Μεξικό και της Γαλλίας. Εκεί θα γυριστούν μερικά από τα αριστουργήματα του: “Ξεχασμένοι από την κοινωνία”, “Εξολοθρευτής Άγγελος”, “Ναζαρέν”, “Η ωραία της ημέρας”, “Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου”, “Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας”. Η σάτιρα και ο σουρεαλισμός γίνονται “όπλα που συντρίβουν τον καθωσπρεπισμό, την αναλγησία της άρχουσας τάξης, την υποκρισία και τη ματαιοδοξία, την παγίδευση των λαϊκών στρωμάτων στην επιβίωση του εαυτού, τον σκοταδισμό της εκκλησίας (Βιριδιάνα). Ο Μπουνιουέλ αποφεύγει τους μελοδραματισμούς και χρησιμοποιεί την ελευθερία των ονείρων για να ισορροπήσει και να μη χάσει το μέτρο. Στην ουσία φτιάχνει έναν δικό του μαγικό ρεαλισμό. Ναι, αναδεικνύει το αλλόκοτο και το μη πραγματικό ως καθημερινό και κοινό, όμως στο ύφος δεν υπάρχει καμία ανησυχία. Αντιθέτως. Ο Μπουνιουέλ είναι βέβαιος για την αδυναμία των αστών να λειτουργήσουν συλλογικά, είναι σίγουρος για τον αδίστακτο χαρακτήρας τους που δεν τους αποτρέπει από τον εξευτελισμό, είναι σίγουρος για τη “λουμπενοποίηση” των προλετάριων και την αυτοκαταστροφή τους. Ο ίδιος έχει παραδεχθεί ότι ουδέποτε σκηνοθέτησε σκηνή αντίθετη με τις πεποιθήσεις και την αισθητική του και πάνω σε αυτό υπέγραψε το αμίμητο καλλιτεχνικό του έργο. Αποσύρθηκε από τον κινηματογράφο το 1977 και πέθανε στο Μεξικό το 1983.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

 

Τελευταία Νέα