Κυριακή, με ΠΑΟΚ – Άρης και Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός δεν τη λες και την πιο… εύκολη Κυριακή του κόσμου! Δύο πόλεις χωρισμένες στη μέση για χάρη της στρογγυλής θεάς, με την αδρεναλίνη να… χτυπάει κόκκινο, πράσινο, μαύρο κίτρινο, βάλτε ότι χρώμα θέλετε, βάσει των συλλογικών προτιμήσεων σας.

Ανά την υφήλιο υπάρχουν δεκάδες ντέρμπι που συναρπάζουν, καθηλώνουν, ιντριγκάρουν, εκτοξεύουν στα ύψη τα μίση και τα πάθη χιλιάδων ποδοσφαιρόφιλων. Συνήθως, η πόλη χωρίζεται στη μέση, οι μεν και οι δε, δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι στην ίδια γειτονιά, ντέρμπι που φτάνουν στο σημείο να διχάσουν ακόμα και αδέρφια.

Γιατί, όμως, δίπλα από ένα Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός ή ΠΑΟΚ – Άρης, οι περισσότεροι (όχι όλοι…) κολλάμε και την ταμπέλα «ντέρμπι»; Σύμφωνα με την καταγωγή του όρου η πιο πιθανή προέλευσή του είναι μια ιπποδρομία, την οποία είχε εγκαινιάσει στη Μεγάλη Βρετανία ο δωδέκατος κόμης του Ντέρμπι. Επρόκειτο για έναν ιδιαίτερα αμφίρροπο αγώνα, ο οποίος κληροδότησε τον τόπο καταγωγής του στην παγκόσμια αθλητική ορολογία.

Πάμε μια βόλτα στις γειτονιές του κόσμου για να δούμε κάποια από τα κορυφαία ποδοσφαιρικά ντέρμπι που καθηλώνουν τους φίλους του ποδοσφαίρου.

Μπόκα Τζούνιορς - Ρίβερ Πλέιτ

Αυτό δεν είναι ένα απλό clasico, είναι το Superclasico, που πριν από λίγα χρόνια κατέλαβε την 1η θέση της λίστας των «50 πραγμάτων στον αθλητισμό που πρέπει να κάνεις πριν πεθάνεις» της αγγλικής εφημερίδας «Guardian».

Το μίσος ανάμεσα στους φιλάθλους είναι απερίγραπτο και χωρίς όρια. Η εύπορη κοινωνία του Μπουένος Άιρες και της Αργεντινής στηρίζει τη Ρίβερ Πλέιτ, η εργατική τάξη και τα χαμηλά στρώματα την Μπόκα Τζούνιορς.

Ο τελευταίος τελικός του Κόπα Λιμπερταδόρες έγινε στη… Μαδρίτη, το 2015 οι φίλαθλοι της Μπόκα, ψέκασαν με σπρέι πιπεριού τους παίκτες της Ρίβερ, ωστόσο, όλα αυτά μοιάζουν να είναι πταίσμα, μπροστά στην τραγωδία που συνέβη στις 23 Ιουνίου 1968. Εκείνο το απόγευμα είχαμε μια από τις χειρότερες ποδοσφαιρικές τραγωδίες. Εκατοντάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν και συνολικά 71 έχασαν την ζωή τους από ασφυξία, κατά την έξοδο από το γήπεδο. Ακόμα και σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί η αιτία που οδήγησε στο θάνατο τους φιλάθλους της Μπόκα Τζούνιορς. Η επικρατέστερη εκδοχή είναι, ότι η πόρτα της θύρας 12 ήταν κλειστή, με αποτέλεσμα οι φίλαθλοι που κινήθηκαν μαζικά προς την έξοδο να ποδοπατηθούν....

Ερυθρός Αστέρας – Παρτιζάν

Το ντέρμπι των δύο «αιωνίων» του Βελιγραδίου, δε χωρίζει απλά μια πόλη στα δύο, αλλά μια ολόκληρη χώρα. Κόκκινο εναντίον μαύρου. Ερυθρός Αστέρας εναντίον Παρτιζάν. Το 2009 η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» το κατέταξε στην τέταρτη θέση με τα δέκα μεγαλύτερα ντέρμπι όλων των εποχών, με τις δύο ομάδες να ιδρύονται στις «φλόγες» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η μεταξύ τους αντιπαλότητα να μην αργεί να «γεννηθεί» και η επιτυχία στο ντέρμπι μίσους να αποτελεί «τρόπαιο» για το νικητή.

Στις 5 Ιανουαρίου του 1947 τέθηκαν για πρώτη φορά αντιμέτωπες, με τον Ερυθρό Αστέρα να παίρνει τη νίκη με 4-3 και από τότε η ιστορία είχε αρχίσει να γράφεται με μελανό σημείο το θάνατο του Αλεξάνταρ Ράντοβιτς στο 113^ο ντέρμπι, 30 Οκτωβρίου του 1999. Μια φωτοβολίδα έφυγε από τη νότια πλευρά και το πέταλο των Παρτιζάνων και αφαίρεσε τη ζωή του 17χρονου οπαδού του Ερυθρού Αστέρα.

Ρέιντζερς – Σέλτικ

Ένα από τα μεγαλύτερα ντέρμπι παγκοσμίως, γνωστό και ως «Old Firm» της Γλασκώβης. Προτεστάντες εναντίον Καθολικοί ή αν προτιμάτε Ρεπουμπλικάνοι εναντίον Ενωτικών, κι αν το πάμε λίγο παρακάτω Σοσιαλιστές εναντίον Συντηρητικών. Σχεδόν τα πάντα στη Γλασκώβη είναι χωρισμένα στα δύο. Θρησκεία, πολιτική, αθλητισμός. Και στη μέση ένα τεράστιο άσβεστο μίσος, που φέρνει βίαια επεισόδια, εισβολές 9.000 οπαδών στο γήπεδο μέχρι και νεκρούς!

Οι Ρέιντζερς, με αυξημένο το εθνικό στοιχείο, η Σέλτικ, με τους ιρλανδικούς δεσμούς, αλλά πάνω απ' όλα, μία αιτία διχασμού που έχει οδηγήσει σε αιματοκυλίσματα. Η... σπίθα είχε μπει από το 1904, όταν η εφημερίδα με τίτλο «Scottish Referre», είχε φτιάξει ένα σκίτσο με το οποίο ένας τύπος... καλούσε τον κόσμο να στηρίξει το μεγάλο ντέρμπι. Ήταν η πρώτη φορά που αναφέρθηκε το συγκεκριμένο ντέρμπι ως «Old Firm». Εκείνος ο τελικός αναβλήθηκε δύο φορές, λόγω εισβολής του κόσμου στο γήπεδο, κάτι που επαναλήφθηκε και το 1980.

Ρόμα – Λάτσιο

Στην πιο όμορφη πόλη του κόσμου, τη Ρώμη, υπάρχει το «Derby della Capitale», ένα ντέρμπι που ώρες-ώρες μοιάζει με κόλαση και μπαίνει ψηλά στη λίστα. Η ιστορία αρχίζει το 1900, έτος κατά το οποίο... γεννήθηκε η Λάτσιο. Τα ιδρυτικά της μέλη ήταν άτομα της αστικής τάξης της Ρώμης, έχοντας ως έδρα τα βόρεια σημεία της πόλης. Η Ρόμα, από την άλλη, ήρθε στη ζωή το 1927, σαν μια έμπνευση του Μπενίτο Μουσολίνι. Ο «Ντούτσε» ήθελε μια δυνατή ρωμαϊκή ομάδα που θα μπορούσε να τα βάλει με αυτές του βορρά και ουσιαστικά διέταξε να ενωθούν όλες τοι ομάδες ης πρωτεύουσας για να κάνουν μία. Οι Alba Roma, Roman και Fortitudo συμφώνησαν αλλά η Λάτσιο όχι!

Στα ντέρμπι της Ρώμης έχουν συμβεί πάρα πολλά στην πάροδο των χρόνων, αγωνιστικά και μη. Όπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι τον Μάρτιο του 2004, Ρομανίστι και Λατσιάλι απαίτησαν και πέτυχαν την διακοπή του αγώνα επειδή κυκλοφόρησαν φήμες ότι ένα αστυνομικό όχημα είχε σκοτώσει, κατά λάθος, ένα παιδάκι έξω από το «Ολίμπικο».

Φενέρμπαχτσε - Γαλατάσαραϊ

Το ντέρμπι της Πόλης, το «Διηπειρωτικό ντέρμπι» (Kıtalar Arası Derbi στα τουρκικά) μεταξύ των δύο μεγαλύτερων ομάδων της Κωνσταντινούπολης έχει τα πάντα για να διχάσει ακόμη και μια μεγαλούπολη των 15 εκατομμυρίων, όπου υπάρχει και τρίτη ομάδα, η Μπεσίκτας.

Οι δύο ομάδες ιδρύθηκαν με διαφορά δύο ετών και από το 1095 ερίζουν για τα πρωτεία. Η αριστοκρατία της Γαλατάσαραϊ ενάντια στην εργατική τάξη της Φενέρμπαχτσε. Το ευρωπαϊκό μέρος της Πόλης κόντρα στο ασιατικό μέρος, από τη γεωγραφική διαίρεση που προκαλεί ο Βόσπορος.

Φλαμένγκο - Φλουμινένσε

Το περίφημο «Φλα»-«Φλου» στο Ρίο ντε Τζανέιρο «γεννήθηκε» όταν στις αρχές του 20^ου αιώνα δέκα δυσαρεστημένοι ποδοσφαιριστές της Φλουμινένσε αποχώρησαν από το σύλλογο κι εντάχθηκαν στη Φλαμένγκο και έφτιαξαν τη δική τους ποδοσφαιρική ομάδα. Μόλις 800 θεατές είδαν το πρώτο μεταξύ τους παιχνίδι, ωστόσο πολύ γρήγορα οι γειτονιές και οι φαβέλες της βραζιλιάνικης μεγαλούπολης χωρίστηκαν στη μέση και γέμισαν το θρυλικό «Μαρακανά», κοινή έδρα των δύο ομάδων, δημιουργώντας παγκόσμιο ρεκόρ προσέλευσης, με 194.603 θεατές.

Η αλήθεια είναι ότι η Φλαμένγκο είναι μεγαλύτερο μέγεθος τόσο αγωνιστικά όσο και σε επίπεδο οπαδών, με τη Βάσκο ντα Γκάμα να ακολουθεί ως δεύτερη. Ωστόσο το ντέρμπι με τη Φλουμινένσε έχει επικρατήσει να θεωρείται το «clasico» της περιοχής.

Νασιονάλ – Πενιαρόλ

Τύφλα να’ χει το Μπόκα – Ρίβερ! Όποιος έχει ζήσει ή έχει παίξει στο ντέρμπι του Μοντεβίδεο γνωρίζει πολύ καλά τι λέμε. Δεν είναι απλά ένα ντέρμπι της πρωτεύουσας, είναι το ντέρμπι της Ουρουγουάης με δυο ομάδες που έχουν περίπου το 80-90% των φιλάθλων της χώρας. Είναι δύσκολο να βρεθεί σε άλλη χώρα κάτι παρόμοιο. Αν ποτέ φτάσεις στη χώρα του Λουίς Σουάρες και του Πάμπλο Γκαρσία δε θα σε ρωτήσουν «ποια ομάδα υποστηρίζεις», σε ρωτάνε «τίνος είσαι», σαν να είναι η ομάδα η οικογένειά σου.

Η πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, προφανώς, χωράει μόνο μία ομάδα, είτε την Πενιαρόλ, είτε τη Νασιονάλ. Όχι και τις δύο… Η Πενιαρόλ ήταν αρχικά ομάδα Βρετανών, ενώ η Νασιονάλ φτιάχτηκε από ντόπιους για τους ντόπιους και γι’ αυτό τα πρώτα χρόνια οι υπόλοιπες ομάδες δεν της επέτρεπαν να παίζει μαζί τους θεωρώντας την χαμηλότερου ποδοσφαιρικού επιπέδου.

Αλ Αχλί - Ζάμαλεκ

Στο Κάιρο υπάρχει η ομάδα του βασιλιά και η ομάδα των φοιτητών. Η Αλ Άχλι ιδρύθηκε το 1907. Το όνομά της σημαίνει «Εθνική» και ιδρύθηκε ως σύλλογος που ήθελε να αντιταχθεί στον ολοκληρωτικό έλεγχο της χώρας από τους Άγγλους και τους Γάλλους. Την στήριξαν, κυρίως, φοιτητές, ο μουσουλμανικός πληθυσμός και η φτωχολογιά. Οι παίκτες της ήταν μόνο ντόπιοι. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ιδρύθηκε η Ζάμαλεκ, με Βέλγο Πρόεδρο. Στηρίχτηκε από τη μεσαία και αστική τάξη, αλλά και τη διανόηση. Επέτρεπε και τη συμμετοχή ξένων παικτών (Ευρωπαίων εργαζομένων στη χώρα) και είχε, επίσης, την υποστήριξη του Βασιλιά της Αιγύπτου.

Κάθε ένα ντέρμπι Αλ Άχλι-Ζάμαλεκ ήταν τεράστιο γεγονός για την πόλη των 8 εκατομμυρίων κατοίκων. To Four Four Two το κατέταξε 10ο, to World Soccer 8ο, η Telegraph στην 6η θέση. Τελικά έφτασαν να παίζουν κεκλεισμένων των θυρών ή σε άλλες πόλεις για να αποφεύγονται τα επεισόδια και τα αιματοκυλίσματα. Το 1966, σε σύγκρουση οπαδών τραυματίστηκαν κοντά στα 200 άτομα και πέθαναν τουλάχιστον πέντε. Το 1970, οι συγκρούσεις ήταν τέτοιες που η Ομοσπονδία αποφάσισε να διακόψει το πρωτάθλημα και τα επεισόδια του 2012 κόστισαν τη ζωή 74 ανθρώπων.

Μπάγερν – Μόναχο 1860

Το βαυαρικό ντέρμπι συναρπάζει και μη νομίζετε πως η Μπάγερν των δεκάδων τίτλων είναι αυτή που έχει το πάνω χέρι στην πόλη. Πριν από ένα χρόνο η τοπική εφημερίδα «Merkur» είχε ζητήσει από τους αναγνώστες της να απαντήσουν στην ερώτηση ποια ομάδα υποστηρίζουν. Το συντριπτικό ποσοστό (67,38%) απάντησε ότι υποστηρίζει τη Μόναχο 1860, που αγωνίζεται στην τρίτη κατηγορία, μόλις το 15,98% απάντησε ότι αγαπημένη του ομάδα είναι η Μπάγερν!

Η κόντρα Μπάγερν - Μόναχο 1860, που έθρεψε γενιές ποδοσφαιρόφιλων στη βαυαρική πρωτεύουσα, έχει ατονήσει τα τελευταία χρόνια. Η Μόναχο 1860 από τους τίτλους και τη δόξα της δεκαετίας του '60 έχει περιπέσει σε αφάνεια και φυτοζωεί μεταξύ δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, ενώ η Μπάγερν έχει ξεφύγει προ πολλού από τα όρια της Γερμανίας. Ένα στοιχείο που φωτίζει την κατάσταση των δύο ομάδων σήμερα είναι ότι η «εξήντα» αντλεί τους οπαδούς της από τη φθίνουσα εργατική τάξη του Μονάχου, ενώ η Μπάγερν από την ακμάζουσα μεσαία τάξη ολόκληρης της Βαυαρίας.

Άρσεναλ – Τότεναμ

Το κλασικό λονδρέζικο ντέρμπι, ανάμεσα σε Άρσεναλ και Τότεναμ, το περίφημο North London Derby, ξεσηκώνει ολόκληρο το βόρειο Λονδίνο και τις γειτονιές του, άλλωστε τα γήπεδα των δύο ομάδων, το παλιό «Χάιμπουρι» και το «Γουάιτ Χαρτ Λέιν» τους χώριζαν μόλις τέσσερα μίλια.

Πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι παρά την όποια αντιπαλότητας τους, μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι άνθρωποι της Τότεναμ έδειξαν την ανθρώπινη τους πλευρά, παραχωρώντας για ένα διάστημα το «Γουάιτ Χαρτ Λέιν» στην Αρσεναλ, καθώς το «Χάιμπουρι» είχε βομβαρδιστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Υπάρχει κι ένα πρόσωπο που με μια απόφαση του, στις αρχές του 21^ου αιώνα μετέτρεψε την περιοχή σε «εμπόλεμη ζώνη». Ήταν το 2001 όταν ο Σολ Κάμπελ, γέννημα-θρέμμα της Τότεναμ αποφάσιζε να διαβεί τον Ρουβίκωνα και να ντυθεί στα «κόκκινα» του μισητού εχθρού. Αμέσως μετά την επίσημη ανακοίνωση δια στόματος Αρσέν Βενγκέρ, επικράτησε το απόλυτο χάος στις τάξεις της Τότεναμ. Οι οπαδοί, πιο εξοργισμένοι από ποτέ, αποφάσισαν να τον αποκαλούν με το προσωνύμιο «Ιούδας», σε κάθε εμφάνιση του πρώην αρχηγού τους ως αντίπαλος στο «Γουάιτ Χαρτ Λέιν».

Ο κατάλογος περιλαμβάνει και άλλα σπουδαία τοπικά ντέρμπι: αυτό του «Μέρσεϊσάιντ», Λίβερπουλ – Έβερτον, Γιουνάιτεντ εναντίον Σίτι στο Μάντσεστερ, Ρεάλ – Ατλέτικο στη Μαδρίτη, γνωστό ως «El Derbi madrileno», στην Καταλονία το Μπαρτσελόνα – Εσπανιόλ, ενώ φημισμένο είναι και το ντέρμπι Σεβίλλης – Μπέτις.

Στη Γερμανία υπάρχει το Αμβούργο – Σαντκ Πάουλι και στην Πολωνία η «μάχη» της Κρακοβίας ανάμεσα στην ομώνυμη ομάδα και τη Βίσλα, που έχει πάρει τον χαρακτηρισμό του «Ιερού πολέμου».

Πάμε παρακάτω: Ραπίντ Βιέννης και Αούστρια στην Αυστρία, η Πράγα χωρίζεται στα.. δυο όταν η Σλάβια με την Σπάρτα αναμετρώνται, ενώ στην Κύπρο το μεγαλύτερο ντέρμπι είναι αυτό ανάμεσα στην Ομόνοια και το ΑΠΟΕΛ, καθώς τις δυο ομάδες χωρίζουν πολιτικές πεποιθήσεις.

Στην Ιταλία υπάρχει το Ίντερ-Μίλαν, με την κοινή έδρα των δύο ομάδων του Μιλάνο, το Γιουβέντους -Τορίνο, ενώ από τα πιο «σκληρά» ντέρμπι θεωρείται αυτό ανάμεσα στην Τζένοα και την Σαμπντόρια, με την πόλη της Γένοβας να θυμίζει πεδίο μάχης πριν και μετά την αναμέτρηση.

Τοπικά ντέρμπι υπάρχουν και σ’ άλλες χώρες, Ουγγαρία, Ουκρανία, Ρωσία, Ρουμανία, όσα δεν αναφέρονται μπορείτε να τα σημειώσετε στα σχόλια σας!