Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στην Ισπανία ήταν λιγάκι περίεργο. Περιπλανώμενος στο κέντρο ή το βόρειο κομμάτι της Μαδρίτης αισθανόσουν σαν σε εθνική εορτή στην Ελλάδα. Από πολλά παράθυρα κρεμόταν η ισπανική σημαία. Σε άλλα κτίρια, το κιτρονοκόκκινο χρώμα εκτεινόταν σε χώρους που έπιαναν σχεδόν όλες τις προσόψεις, ενώ στα καθιερωμένα αυτοκόλλητα που υπάρχουν σε αρκετά σημεία της πόλης μπορούσες να διακρίνεις τη λέξη ενότητα να ξεχωρίζει. «Ζήτω η Ισπανία», φώναξαν, κάποιες μέρες νωρίτερα, στο 12' του αγώνα με την Εσπανιόλ οι οπαδοί της Ρεάλ, σηκώνοντας ισπανικές σημαίες. Επέλεξαν το συγκεκριμένο λεπτό γιατί στις 12 Οκτωβρίου γιορτάζεται η «ημέρα της Ισπανικότητας». Είναι εθνική εορτή. Ο κόσμος που συγκεντρώθηκε στην πρωτεύουσα φώναξε για ενότητα, αποτελούμενος ωστόσο από συγκεκριμένες πολιτικές τάσεις.

Η Μαδρίτη, φυσικά, δεν είναι κανένα... χωριό. Τη Δευτέρα μπορούσες κάλλιστα να γυρίζεις απ' άκρη σε άκρη την πόλη και να μην πέσεις πάνω στην πορεία των νοσταλγών του Φράνκο, της Falange Espanola de las Jons που ζητούσε ενότητα με το δεξί χέρι σηκωμένο. Προφανώς η δική τους ενότητα σχετίζεται με λόγχες, δολοφονίες και πραξικοπήματα. Σε κάθε περίπτωση, το δημοψήφισμα και η πιθανότητα ανεξαρτησίας της Καταλονίας αποτελούσε ένα θέμα που μονοπωλούσε τις συζητήσεις στις γειτονιές της πρωτεύουσας, με τον κόσμο να είναι μάλλον μπερδεμένος.

Μπορούσες να δεις σε μικρά καφέ και μπυραρίες κόσμο να μιλά δυνατά και εκφραστικά για το θέμα, να τσακώνεται, να καταλήγει στο «ας κάνουν ό,τι θέλουν, δεν με νοιάζει! Δεν με αφορά!». Όμως αυτή ήταν μάλλον μια αντίδραση της στιγμής. Τους νοιάζει και πολύ μάλιστα. Η πλειοψηφία πάντως είναι αρνητική, τουλάχιστον όσον αφορά το συγκεκριμένο δημοψήφισμα και τον τρόπο με τον οποίο διεξήχθη. Kαι ελάχιστοι πιστεύουν, όσο κι αν προβληματίζονται, ότι στο τέλος θα ωριμάσουν οι συνθήκες για να υπάρξει ο διαχωρισμός. Σε σχετική ψηφοφορία που είχε γίνει πριν από λίγους μήνες το 85% των συμμετεχόντων από όλη τη χώρα είχε αποφανθεί πως «είναι κάτι που συγκεντρώνει ελάχιστες έως καθόλου πιθανότητες να συμβεί». Τη δεδομένη στιγμή οι Μαδριλένοι, αν έπρεπε κάπως να συνοψίσουμε, επικεντρώνονται στην ανάγκη εφαρμογής της νομιμότητας και της ενότητας.

Ειδικότερα σε ανθρώπους άνω των 30, δύσκολα έβρισκες περιπτώσεις που να υποστηρίζουν ανοιχτά το αίτημα των Καταλανών για ανεξαρτησία. Άλλοι, πάλι, πιτσιρικάδες το έριχναν στον χαβαλέ. «Δηλαδή θα θέλουμε διαβατήριο για να πάμε Βαρκελώνη;», έλεγαν, γελώντας, υποβαθμίζοντας ουσιαστικά τη σημασία του γεγονότος που απασχολεί την ισπανική επικαιρότητα περισσότερο από κάθε τι. Ίσως να έχει παίξει και αυτό το ρόλο του. Η υπερπροβολή από τα Media έχει κάνει αρκετούς να ξενερώσουν.

«Διχασμός, όπως και στην πολιτική της χώρας γενικά», μας λέει ο Αλφάρο, ο οποίος ζει και εργάζεται στο βόρειο τμήμα της Μαδρίτης. «Σχεδόν όλος ο κόσμος βλέπει αρνητικά αυτό που γίνεται στη Βαρκελώνη και την ανεξαρτητοποίησή της, κανείς δεν την θέλει. Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι των Μαδριλένων που βλέπει ως μοναδική λύση για να σταματήσει η σύγκρουση ένα δημοψήφισμα νόμιμο και συμφωνημένο».

Ακούσαμε κάποιους να εκφράζουν φόβο για το ότι αν η Καταλονία κάνει την αρχή, τότε είναι πιθανόν να ακολουθήσει... διάλυση, αφού άλλες περιοχές, όπως η Χώρα των Βάσκων θα ακολουθήσουν. Οι περισσότεροι όμως στέκονταν στο κομμάτι της νομιμότητας. «Η άποψη της πλειοψηφίας των Μαδριλένων είναι ότι η Καταλούνια δεν μπορεί να ανεξαρτητοποιηθεί με παράνομο τρόπο. Αντιτίθενται σε αυτό. Γι' αυτό και έγιναν διάφορες διαδηλώσεις για να διαμαρτυρηθούν.

Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνει ψηφοφορία σε όλη την Ισπανία για το θέμα της Καταλονίας και όχι μόνο από τους Καταλανούς, από τη στιγμή που το θέμα αφορά ολόκληρη τη χώρα. 'Η ένα “συμπεφωνημένο δημοψήφισμα”. Υπάρχουν κι άλλοι ωστόσο που διαφωνούν και με αυτό, καθώς θεωρούν ότι το ζήτημα είναι αντισυνταγματικό και άρα δεν υπάρχει άλλη κουβέντα», μας λέει από την πλευρά του ο Εντού, που ζει στο νοτιοανατολικό κομμάτι της χώρας. Το κατά πόσο βέβαια το σύνταγμα του '78 συμβαδίζει με τις ανάγκες του 2017 είναι άλλη ιστορία. «Μα εμείς θα αποφασίσουμε για τη μοίρα των Καταλανών; Αν οι ίδιοι αποφασίσουν δημοκρατικά να ανεξαρτητοποιηθούν, έτσι πρέπει να γίνει. Ξέρω αρκετούς Καταλανούς με απόψεις που διαφωνούν μεταξύ τους, όμως είναι δικό τους το θέμα», προσθέτει η φίλη του Εντού. Στην Βαρκελώνη, η εορτή της 12ης Οκτωβρίου είχε περίπου 13 φορές περισσότερο κόσμο από ό,τι πέρυσι.

Ο Χούλιο Γκαρθία, καθηγητής πανεπιστημίου στο Alcala de Henares έχει διαφορετική άποψη: «Θέλω να ψηφίσουν και η συμβουλή μου είναι να... τρέξουν αν τους δοθεί η ευκαιρία». Η επιστολή του στην El Periodico έγινε viral, δικαιολογώντας την γνώμη του ως εξής: «Η Καταλονία θα είναι πιο φιλική προς εμάς αν ανεξαρτητοποιηθεί, επειδή οι συνήθειες, τα έθιμα και το κοινό αίμα δεν μπορούν να διαγραφούν. Πιστεύω στην Καταλονία και τους Καταλανούς και ξέρω ότι θα προχωρήσουν και θα πάρουν ένα σημαντικό κομμάτι στον κόσμο ως χώρα. Το δημοψήφισμα μπορεί να σταματήσει ή να ακυρωθεί, ωστόσο θα διαδηλώνω σε όλο τον κόσμο τη θέληση για ελευθερία στην Καταλονία». Το ότι η τοποθέτηση του πήρε τόσο μεγάλη διάσταση δείχνει ότι είναι διαφορετική, όμως, όπως μας μεταφέρθηκε, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι του πνεύματος που την ενστερνίζονται.

Γνωστός ποδοσφαιριστής, τις απόψεις του θα διαβάσετε αναλυτικά τις προσεχείς μέρες, στάθηκε στο κομμάτι των πολιτικών που βάζουν τον κόσμο σε διάσταση και είναι αυτοί υπεύθυνοι, μέσω διεργασιών που γίνονται εδώ και χρόνια, για την μεγάλη διάσταση απόψεων και τον συγκρουσιακό χαρακτήρα που επικρατεί σε αρκετά κομμάτια της κοινωνίας. Από ανθρώπους του αντιφασιστικού κινήματος της πόλης, το οποίο όπως είναι φυσιολογικό βγάζει καπνούς για την αστυνομική βία, ακούσαμε την εξής άποψη: «Είναι δύο εθνικισμοί που συγκρούονται, οπότε δεν μας αφορά η τελική έκβαση του δημοψηφίσματος», με κάποιους ωστόσο να στέκονται στο δικαίωμα ενός λαού να αποφασίσει για το μέλλον του, δηλώνοντας θετικοί ως προς την διαδικασία του δημοψηφίσματος και... αδιάφοροι ως προς το αποτέλεσμά του. Μπλέξιμο, στο οποίο είναι πολύ δύσκολο να «εισχωρήσεις» πραγματικά όντας μη Ισπανός. Πόσω μάλλον μη Καταλανός.