Αδιανόητο να ισχυριστεί κανείς πως το ποδόσφαιρο είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από δυο πράγματα: λαϊκό και ανδρικό σπορ. Αυτό δεν είναι σεξιστικό, αλλά ο τρόπος με τον οποίο προβάλλεται (σ.σ που πάντως συχνότατα παραπέμπει σε βαθιά σεξιστικά κατάλοιπα), το γεγονός πως προσελκύει συντριπτικά περισσότερους άνδρες απ’ ό,τι γυναίκες και ότι αυτοί είναι που ενδιαφέρονται σε μεγαλύτερο βαθμό για τις εξελίξεις, τα νέα και οτιδήποτε το αφορά ως άθλημα. Γεγονός είναι επίσης, όπως μαθαίνουμε από την έρευνα του Statathlon, ότι ο πρώτος άνδρας ποδοσφαιριστής εντοπίζεται στο μακρινό 1885, ενώ η πρώτη γυναίκα με το τόπι στα πόδια μόλις στο 1972.

Αναμφίβολα, πολλοί παράγοντες συντέλεσαν σε αυτό, αφού ανέκαθεν οι γυναίκες είχαν σοβαρά κοινωνικά εμπόδια να παρακάμψουν, μέχρι να μπορούν να έχουν ένα χόμπι όπως το ποδόσφαιρο, ενώ σίγουρα δεν θα μπορούσαν να παίξουν με πολλές… φίλες τους μπάλα, αφού δεν ήταν εύκολο από πολλές απόψεις να υπάρξουν ταυτόχρονα σε ένα μέρος πολλά κορίτσια που να κάνουν την ίδια «επανάσταση», αλλά και να βρίσκουν το ίδιο ενδιαφέρον στην ασπρόμαυρη.

Η έρευνα πάντως δεν αναλύει τους λόγους που καθιστούν τον «βασιλιά των σπορ» ως προνόμιο ή αποκλειστικότητα του «ισχυρού φύλου», αλλά προσεγγίζει τα αγωνιστικά δεδομένα που παρήγαγε η επαγγελματική πορεία ανδρών και γυναικών τα τελευταία 20 χρόνια. Συγκεκριμένα, σκοπός της είναι να παρουσιάσει την παραγωγή γκολ μεταξύ των δυο φύλων και να βγάλει συμπεράσματα για τα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού, μέσα από τη σύγκριση των δυο κατηγοριών.

Τα στοιχεία προέρχονται από Εθνικές ομάδες και διεθνή τουρνουά. Στο πρώτο μέρος, παρουσιάζεται η σύγκριση στην παραγωγή γκολ μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στο δεύτερο μέρος, περιλαμβάνονται στοιχεία για τις πιο πετυχημένες χώρες ανά φύλο και διοργάνωση.

Οι διοργανώσεις αυτές είναι οι εξής:

ΑΝΔΡΕΣ

Μουντιάλ: 1998, 2002, 2006, 2010, 2014

EURO: 2000, 2004, 2008, 2012, 2016

Κόπα Αμέρικα: 2001, 2004, 2007, 2011, 2015

Ολυμπιακοί Αγώνες: 2000, 2004, 2008, 2012, 2016

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Μουντιάλ: 1999, 2003, 2007, 2011, 2015

EURO: 2001, 2005, 2009, 2013, 2017

Κόπα Αμέρικα: 1998, 2003, 2006, 2010, 2014

Ολυμπιακοί Αγώνες: 2000, 2004, 2008, 2012, 2016

Στα γυναικεία τουρνουά, υπάρχει ποικιλία στον αριθμό των ομάδων που παίζουν κάθε φορά, ακόμα και στην ίδια διοργάνωση. Έτσι, εξετάζονται για καθεμία από αυτές τα εξής σύνολα Εθνικών:

Μουντιάλ: 32 ομάδες

EURO: 16 ομάδες

Κόπα Αμέρικα: 12 ομάδες

Ολυμπιακοί Αγώνες: 16 ομάδες

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΙΣΗ

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA αποτελεί την «κορωνίδα» όλων των διοργανώσεων σε εθνικό και συλλογικό επίπεδο, αυτό για το οποίο άπαντες αδημονούν κάθε 4 χρόνια, ώστε να δουν παίκτες από όλο τον κόσμο, να δουν μικρές χώρες να αποκλείουν μεγάλες ή και ισχυρές ομάδες να θριαμβεύουν έναντι αντίστοιχα δυνατών Εθνικών. Στη σύγκριση πάντως, φαίνεται πως στα γυναικεία μουντιάλ μπαίνουν πολλά πιο πολλά γκολ, 32% περισσότερα για την ακρίβεια.

(Πηγή: Statathlon)

Με μέσο όρο 2.484 γκολ ανά παιχνίδια στα ανδρικά Παγκόσμια Κύπελλα και 3.693 στα γυναικεία, δεν δικαιολογείται το γεγονός πως συντριπτικά περισσότεροι θεατές παρακολουθούν τα πρώτα. Σαφώς δεν είναι αυτό το κριτήριο που διαμορφώνει τα δεδομένα, ούτε η σύγκριση αφορά συνολικά το θέαμα που παράγεται στους αγώνες των μεν και των δε, όμως σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που αξίζει να αναφερθεί.

Όσον αφορά τα Κόπα Αμέρικα, εκεί η κατάσταση σήμερα είναι η ίδια. Οι γυναίκες σκοράρουν περισσότερο από τους άνδρες (2.815>2.592), αν και στα πρώτα τουρνουά τα δεδομένα ήταν αντίστροφα. Σημειώνεται πως η διοργάνωση των ανδρών βρίσκει τις ρίζες της στο μακρινό 1916, ενώ η αντίστοιχη γυναικεία καθιερώθηκε μόλις το 1991.

(Πηγή: Statathlon)

Σύμφωνα με το παραπάνω διάγραμμα, τα πρώτα γυναικειά τουρνουά δεν περιλάμβαναν πλούσια σκορ. Εντούτοις, η κατάσταση άρχισε να αλλάζει και στις τρεις τελευταίες διοργανώσεις οι γυναίκες σκόραραν περισσότερο από τους άνδρες. Αξιοσημείωτα στοιχεία είναι η αλματώδης αύξηση από το γυναικείο Κόπα Αμέρικα 1998 στο αντίστοιχο 2003 και η μεγάλη πτώση από τη διοργάνωση της Βενεζουέλας το 2007 σε αυτή της Αργεντινής το 2011 στους άνδρες.

Ακολουθεί το EURO, η δεύτερη δημοφιλέστερη διοργάνωση εθνικών ομάδων. Παρθενική διοργάνωση για τους άνδρες ήταν το 1960 στη Γαλλία, ενώ για τις γυναίκες το 1987 στη Νορβηγία.

(Πηγή: Statathlon)

Για πρώτη φορά, οι άνδρες παίρνουν «κεφάλι» σε ό,τι αφορά την πιο πρόσφατη διοργάνωση, όπου σκοράραν περισσότερο. Ενώ βρίσκονταν σταθερά χαμηλότερα από τις γυναίκες στα 4/5 τουρνουά, το 2016 οι άνδρες έβαλαν περισσότερα γκολ απ’ όσα οι γυναίκες το 2017. Ο μέσος όρος για εκείνους και στις 5 διοργανώσεις διαμορφώθηκε στα 2.729 γκολ ανά αγώνα, ενώ για τις γυναίκες ο αριθμός ήταν 2.936.

Τελευταία διοργάνωση που εξετάζεται είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Το ανδρικό τουρνουά προστέθηκε στους αγώνες το 1900, δηλαδή στη δεύτερη διοργάνωση μετά την αναβίωσή τους. Οι γυναίκες έπρεπε να περιμένουν επιπλέον 96 χρόνια, μέχρι να συμμετέχουν στους Αγώνες. Παρόλ’ αυτά, υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δυο κατηγοριών, αφού στα ανδρικά τουρνουά παίζουν μόνο παίκτες μικρότεροι των 23 ετών, ενώ για τις γυναίκες δεν υπάρχουν ηλικιακά όρια.

(Πηγή: Statathlon)

Το παραπάνω γράφημα δείχνει πως στις γυναίκες η διακύμανση είναι πιο σταθερή, με χαμηλότερη τιμή τα 2.789 το 2000 στο Σίδνεϊ και υψηλότερη τα 3.141 το 2012 στο Λονδίνο Αντίθετα, οι άνδρες σκόραραν πολύ στη Βραζιλία το 2016 (3.25), αλλά πολύ λιγότερο στο Πεκίνο το 2008 (2.344). Συνολικά, στα ανδρικά τουρνουά των Ολυμπιακών Αγώνων μπαίνουν κατά μέσο όρο 2.869 και στα γυναικεία 2.949, με το «αδύναμο φύλο» να παίρνει ξανά «κεφάλι».

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΠΙΟ ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ

(Πηγή: Statathlon)

Το γράφημα απεικονίζει τις χώρες που έχουν συμμετέχει έστω μια φορά στα ημιτελικά των τελευταίων 5 Παγκοσμίων Κυπέλλων. Βλέπει κανείς πως στα ανδρικά τουρνουά η Γερμανία έχει 4 συμμετοχές και στα γυναικεία 3, ούσα η χώρα με τις πιο «μεστές» παρουσίες. Αξιοσημείωτο δε είναι πως υπάρχουν χώρες, όπως η Νορβηγία, η Σουηδία, η Αγγλία και ο Καναδάς, που βλέπουν μόνο τις γυναικείες ομάδες τους να φτάνουν τόσο «μακριά». Στην κορυφή δεσπόζει αυτή των ΗΠΑ, που βρέθηκαν στα ημιτελικά και των 5 Μουντιάλ που εξετάζονται στην έρευνα, σε αντίθεση με την ανδρική ομάδα που δεν έφτασε ως εκεί ούτε σε μια.

Η Γερμανία με 7 παρουσίες είναι η πρώτη όλων, ενώ η Βραζιλία και οι ΗΠΑ ακολουθούν με 5. Η Γαλλία βρίσκεται με 3 στην τρίτη Σουηδία, Νορβηγία και Ιαπωνία είναι πιο πίσω με 2 συμμετοχές, όλες με τις γυναίκες, και όλες οι υπόλοιπες χώρες κλείνουν τη λίστα με μια συμμετοχή.

(Πηγή: Statathlon)

Στα Κόπα Αμέρικα, τα δεδομένα αναγκαστικά διαφοροποιούνται. Η Ουρουγουάη εμφανίζεται δυναμικά στο προσκήνιο, με τέσσερις ανδρικές και μια γυναικεία παρουσία στα ημιτελικά, ενώ οι γυναίκες της Αργεντινής μετρούν τέσσερις και μαζί με τους άνδρες την καθιστούν χώρα τους ως την πιο πετυχημένη σε αυτό το διάστημα (8). Η Βραζιλία (7) την ακολουθεί, ενώ από τους υπόλοιπους «εκκωφαντική» είναι η απουσία των ανδρών του Ισημερινού και των γυναικών στο Μεξικό, στη Βενεζουέλα και στις Ονδούρες, που δεν έχουν καταφέρει να προκριθούν σε αυτή τη φάση σε κανένα από τα πέντε τουρνουά.

(Πηγή: Statathlon)

Επόμενη διοργάνωση προς εξέταση, το EURO και στο «μικροσκόπιο» μπαίνουν οι Εθνικές της Γηραιάς Ηπείρου. Ενδιαφέρον στοιχείο: Οι περισσότερες από τις παραδοσιακές δυνάμεις (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία) δεν έχουν γυναικείες ομάδες που να στέκονται σε αυτό το επίπεδο, καταγράφοντας αποκλειστικά ανδρικές παρουσίες στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Εξάλλου, στη Σκανδιναβία οι γυναίκες παίζουν… καλύτερη μπάλα από τους άνδρες, με τη Φινλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Δανία να έχουν μόνο θηλυκή εκπροσώπηση! Συνολικά, με εξαίρεση την Ολλανδία και τη Γερμανία, σε καμία άλλη χώρα δεν καταγράφεται «μεικτή» συμμετοχή στα ημιτελικά, με τα «πάντσερ» να είναι οι αδιαμφισβήτητοι νικητές (7).

(Πηγή: Statathlon)

Τέλος, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα πράγματα είναι ακόμα πιο ξεκάθαρα, αφού πλην της Βραζιλίας, των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Ιαπωνίας, ουδεμία άλλη χώρα μπορεί να περηφανεύεται τόσο για την ανδρική, όσο και για τη γυναικεία της ομάδα. Οι τρεις πρώτες βλέπουν τις γυναίκες να σαρώνουν σε παρουσίες στα ημιτελικά των Αγώνων (4), ενώ οι Βραζιλιάνοι έχουν και στους άνδρες αρκετές επιτυχίες (3). Κατά τ΄άλλα, στη Σκανδιναβία προσκολλάται και η Γαλλία με τον Καναδά, αναφορικά με τις γυναικείες επιτυχίες, ενώ όλες οι υπόλοιπες χώρες βλέπουν μόνο τους άνδρες τους να φτάνουν ένα «βήμα» πριν τον τελικό του τουρνουά.

Εφόσον στόχος της έρευνας ήταν να φανεί αν το γυναικείο ποδόσφαιρο υστερεί από την σκοπιά των αριθμών του ανδρικού, μπορεί να πει πως αυτή η υπόθεση καταρρίπτεται. Ο δείκτης των γκολ στα τουρνουά τους δείχνει πως είναι πιο παραγωγικές και για τα δεδομένα του παιχνιδιού που παίζουν, δεν υστερούν αναλογικά.

Είναι σίγουρο ότι το χάσμα που έχει να καλύψει η «βιομηχανία» του γυναικείου ποδοσφαίρου έναντι του ανδρικού είναι τεράστιο, όμως με ετήσια ανάπτυξη 30% κατά μέσο όρο στην εμπορική αξία, κανείς δεν μπορεί να ξέρει σε ποιά κατάσταση θα βρίσκεται σε λίγα χρόνια, τον βαθμό ενδιαφέροντος που θα προσελκύει και τη διαφημιστική κίνηση στις διοργανώσεις της. Πάντως, δεν μπορεί κανείς να το υποτιμήσει, ούτε να πιστέψει πως η διάδοση του ποδοσφαιρικού μάρκετινγκ σε όλο τον κόσμο, έστω κι αν αφορά το «κανονικό» ποδόσφαιρο, όπως αυθαίρετα ορίζουν πολλοί το ανδρικό, δεν θα επηρεάσει θετικά και το γυναικείο.

<To Statathlon είναι η πρώτη ελληνική startup που ασχολείται με την πρωτογενή επιστημονική έρευνα στο χώρο του αθλητισμού. Περισσότερα στο http://statathlon.com/>

Μπορείτε να βρείτε την πρωτότυπη έρευνα εδώ: The In-Game Comparison Between Male and Female Footballers

Διαβάστε ακόμη τις υπόλοιπες έρευνες του Statathlon για το gazzetta.gr:

Η επιρροή των μεγάλων αγωνιστικών χώρων στο παιχνίδι της Τότεναμ