Όλοι οι αγώνες στη ζωή ενός αθλητή είναι σημαντικοί. Τελικοί, ημιτελικοί, προκριματικοί, ίσως είναι ακόμα σημαντικότεροι. Είναι τα πιο σπουδαία από τα ασήμαντα πράγματα της ζωής, όπως είχε πει για το ποδόσφαιρο ο Κριστιάν Μπρομπερζέ.

Για την Εθνική Κωφών, μάλλον τίποτα δεν θα μπορούσε να περιγράψει με μεγαλύτερη ακρίβεια κάθε τι γύρω από τη διάκρισή τους στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Κρήτης, όπου τον Ιούνιο ανέβηκαν στο βάθρο και στην τρίτη θέση. Βιώνουν μια καθημερινότητα διαφορετική, αντιμετωπίζουν πρακτικά προβλήματα και ανταπεξέρχονται. Μάλλον, κάτι περισσότερο. Ζουν σαν ποδοσφαιριστές, προσπαθούν σαν πρωταθλητές και φορούν τις δάφνες σαν τους απόλυτους νικητές της ζωής.

Σε έναν όμιλο με Ισπανία, Ιταλία και Βέλγιο χρειάστηκαν πολλά για να έρθει η πρόκριση. Γκολ και ασίστ, σίγουρα, μα και πίστη στις δυνάμεις μιας ομάδας που δεν μπορούσε να προετοιμαστεί κατάλληλα, να έχει εξασφαλισμένες όλες τις απαραίτητες παροχές. Ο βαθμός δυσκολίας ήταν μεγάλος, αλλά αντίστοιχος και του ενθουσιασμού στα γήπεδα που επισκέφθηκε η Εθνική.

Το απευθείας φάουλ του αρχηγού, Διονυσάτου, έφερε τη νίκη στην πρεμιέρα με τους «φούριας ρόχας» και σήκωσε τον πήχυ. Η ήττα από τους «ατζούρι» (1-0) στη δεύτερη αγωνιστική δεν κόστισε, αφού το θριαμβευτικό 4-2 επί του Βελγίου χάρισε στη «γαλανόλευκη» την πρόκριση στα προημιτελικά και μαζί την παρουσία στο Παγκόσμιο της Νότιας Κορέας τον Σεπτέμβριο του 2020.

Πλέον στους 8 περίμενε η σπουδαία Τουρκία, το απόλυτο φαβορί, με κατακτήσεις μεταλλίων σε Ολυμπιακούς Αγώνες, σε Πανευρωπαϊκά, διακρίσεις σε Παγκόσμια. Κι όμως, στο Γεντί Κουλέ πανηγύρισε η ομάδα με τα μπλε. Οι εξέδρες φιλοξένησαν χιλιάδες θεατές και υπό την υποστήριξή τους η Εθνική πανηγύρισε τη νίκη στα πέναλτι, φτάνοντας στα ημιτελικά για πρώτη φορά μετά το 1993!

Το εμπόδιο της Γερμανίας ήταν υψηλό, αλλά οι διεθνείς προσπάθησαν. Υπέκυψαν με 1-0, ένεκα και των πέντε απουσιών λόγω τραυματισμών και καρτών, όμως ήξεραν πως έχουν ήδη πετύχει και το επιβεβαίωσαν κόντρα στην Ιρλανδία στον μικρό τελικό, όπου με τη νίκη τους με 3-1 κατέκτησαν την τρίτη θέση.

Για τη «ζεστασιά» στο Παγκρήτιο και στο Γεντί Κουλέ, τον ενθουσιασμό του κόσμου στις κερκίδες, τα μαθήματα που του παρέδωσαν οι παίκτες του και για την ομαδική προσπάθεια εκείνου και των συνεργατών του μίλησε ο πρωτεργάτης της επιτυχίας, ο προπονητής Γιάννης Δημητρίου, χρησιμοποιώντας Καζαντζάκη για να εμπνεύσει τους ποδοσφαιριστές και τις εμπειρίες του για να δείξει πως το ποδόσφαιρο των Κωφών είναι δυσκολότερο κι εξίσου σημαντικό με αυτό που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε.

- Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες για έναν προπονητή, να οδηγεί μια Εθνική ομάδα όπως αυτή των Κωφών σε αναμετρήσεις, αγωνίες και διακρίσεις;

Είναι πρόκληση! Στην πρώτη επαφή με τον κόσμο των Κωφών, σκέφτεσαι πως γίνεται να γκρινιάζουμε εμείς, ενώ τα έχουμε όλα! Όσο όμως συνυπάρχεις μαζί τους, καταλαβαίνεις πως είναι άτομα με μια ιδιαιτερότητα, καταλαβαίνεις ότι η ζωή προχωράει για όλους κι εκείνοι δεν στέκονται σε αυτό. Υπάρχει μια έρευνα που δείχνει πως από τεχνική άποψη, οι διαφορές ανάμεσα σε έναν κωφό ποδοσφαιριστή και σε κάποιον χωρίς κάποιο αντίστοιχο πρόβλημα είναι πολύ μικρές. Ο πρώτος έχει αναπτύξει ικανότητες όπως η αντίληψη του χώρου, η περιφερική όραση και έτσι αντισταθμίζει το μειονέκτημα. Από τη μια στεναχωριέμαι που έπρεπε να υπάρξει μια τέτοια επιτυχία για να ασχοληθούμε με αυτά τα παιδιά, όμως από την άλλη χαίρομαι, γιατί αξίζουν την προσοχή μας και είναι εξαιρετικοί, ώστε να στεκόμαστε δίπλα τους με κάθε τρόπο.

- Πόσο δύσκολη είναι η επικοινωνία με κωφούς;

Πολλοί με ρωτάνε, όμως η απάντηση είναι απλή. Εγώ είμαι επαγγελματίας προπονητής, θα μπορούσα δηλαδή να βρίσκομαι σε μια ομάδα στη Γερμανία ή στην Ολλανδία. Δεν γνωρίζω, για παράδειγμα, γερμανικά. Δεν θα είχα έναν διερμηνέα, για να με βοηθάει με τη γλώσσα; Την ίδια προσέγγιση είχα, τους αντιμετώπισα σαν να έπρεπε απλά να βρούμε μια λύση στην επικοινωνία. Τώρα βέβαια γνωρίζω τη νοηματική, κάνω μαθήματα, έχω πάντα μαζί και διερμηνέα που με βοηθάει πολύ. Αισθάνομαι σαν να έχω μάθει μια ξένη γλώσσα!

- Ποιο ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο, ώστε να μεταδώσεις νοήματα και συναισθήματα πριν τους αγώνες;

Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι είναι επιφυλακτικοί, κλεισμένοι στον εαυτό τους, δεν ανοίγονται εύκολα. Αυτό ήταν το δυσκολότερο, να γίνουμε ομάδα, να επικοινωνούμε απρόσκοπτα. Βέβαια αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τους κωφούς, οπουδήποτε πρέπει πρώτα ο προπονητής με τους παίκτες να γίνουν μια γροθιά. Αυτό είναι το πρόβλημα, για παράδειγμα, που έχει η Εθνική Ελλάδας. Το ξεπεράσαμε και κάθε μικρή ή μεγάλη επιτυχία μας έκανε να δενόμαστε πιο πολύ. Έπρεπε δε να το κάνουμε και υπό δύσκολες συνθήκες, αφού δεν υπήρχε η δυνατότητα να μαζευτούμε 20 μέρες πριν, να κάνουμε προετοιμασία, να δουλέψουμε με ηρεμία και να εμφανιστούμε ακριβώς όπως θέλαμε.

- Τώρα που έχουν περάσει λίγος καιρός, τι θυμάσαι πιο έντονα;

Τώρα που έχω ηρεμήσει, συνειδητοποιώ ότι ήταν μαγικό όλο αυτό. Το χάλκινο μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ήταν ξεχωριστό επίτευγμα, παρότι όσο προχωράει μια ομάδα, τόσο περισσότερα θέλει να κατακτήσει και ανοίγει η όρεξη. Αν με ρωτήσεις όμως τι προτιμούσα, την πρώτη θέση ή το παιχνίδι με την Τουρκία, θα διάλεγα τη νίκη στο δεύτερο! Ήταν ένα φανταστικό παιχνίδι σε ένα μεγάλο γήπεδο, με πολύ κόσμο, ένταση, πανηγυρισμούς στο φινάλε. Ήταν ένα παιχνίδι-ορισμός του ποδοσφαίρου!

- Έχει διαφορά για τον θεατή ένας αγώνας μεταξύ κωφών;

Αρχικά, θα δεις τον διαιτητή να κρατάει μια σημαία, που τη σηκώνει μαζί με τους βοηθούς του σε κάθε απόφαση! Όλοι κοιτούν, αφού έχουν το οπτικό ερέθισμα και όχι το ακουστικο. Έπειτα, θα δεις έναν προπονητή στον πάγκο να χοροπηδάει, να κουνάμε χέρια, πόδια, τα πάντα, ώστε να τον δουν οι παίκτες! Πρέπει να μεταφέρουμε οδηγίες, οπότε γι’ αυτό μπορεί να χρειαστούν μερικοί ποδοσφαιριστές μέχρι τον αποδέκτη, για να δημιουργηθεί μια αλυσίδα επικοινωνίας. Εξάλλου, ακούς καθαρά τα χτυπήματα της μπάλας. Γενικά επικρατεί μια βροντερή ησυχία! Ποδοσφαιρικά δεν θα δεις πολλές διαφορές. Άνετα ορισμένοι παίκτες μπορούν να σταθούν στη Γ’ ή και στη Β’ Εθνική, έχουν πολύ υψηλό επίπεδο. Εγώ αν ήμουν προπονητής σε μια τέτοια ομάδα, έχω υπόψιν μου 2-3 παιδιά που θα ήθελα πολύ να τους έχω μαζί μου!

- Ποδοσφαιρικά ήταν οι χώρες που αντιμετώπισε η Εθνική πιο ανεπτυγμένες και πιο οργανωμένες, για αθλητές με αναπηρία όπως οι Κωφοί;

Οι Τούρκοι ή οι Γερμανοί έχουν την πλήρη στήριξη της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της χώρας. Παρότι δεν ανήκουν απαραίτητα σε αυτή, η αντίστοιχη ΕΠΟ βοηθάει στον ρουχισμό, στον εξοπλισμό, σε ό,τι χρειαστεί. Εξάλλου, οι αθλητές σε αυτές τις χώρες, έπειτα από μια διάκριση έχουν πολλά προνόμια. Κι εδώ βέβαια η ΓΓΑ ανταμοίβει τους αθλητές που έχουν διάκριση, όμως στο εξωτερικό είναι καλύτερα τα πράγματα. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν αντικειμενικά προβλήματα για να συμμετέχει μια ομάδα σε ένα τέτοιο τουρνουά, έξοδα μετακίνησης, άδειες από δουλειές, διαμονή και άλλα. Στην Ελλάδα γίνεται προσπάθεια να βρεθούν χορηγοί, άνθρωποι για να στηρίξουν την αποστολή, ενώ σε άλλες χώρες όλα αυτά τα έχουν λυμένα. Υπάρχουν σύλλογοι για παράδειγμα στην Τουρκία, που δίνουν 100-150.000 ευρώ για να στηρίξουν ομάδες όπως η Εθνική Κωφών.

​

Η προπονητική ομάδα: Γκιόκας Γιώργος / γυμναστης, Μπριμπος Παναγιώτης/ φυσιοθεραπευτής-μασέρ, Παναγιώτης Φωκας / προπονητης τερματοφυλάκων, Καλιακατσος Λάμπρος/ συνεργάτης, Μηλιωνης Νίκος/ φροντιστής, Μήνας Λευτέρης/ γενικός αρχηγός, Γιαννοπουλος Απόστολος / team leader, Καψης Αθανάσιος / αρχηγός αποστολής

- Τι κέρδισες από την εμπειρία της προπόνησης της Εθνικής;

Έγινα καλύτερος άνθρωπος αλλά και προπονητής! Πλέον στην ομάδα μου στον Πανερυθραϊκό και θα δουλέψω εντελώς διαφορετικά. Θα δώσω έμφαση στη μεταδοτικότητα, στο να μεταφέρω ακριβώς στον παίκτη μου τι θέλω να κάνει. Λέω σε ανθρώπους που έχουν θέσεις στην ΕΠΟ κι εκπαιδεύουν προπονητές, να έρθουν και να δουν όσα γίνονται, ενδεχομένως πολλά απ’ τα στοιχεία της προπόνησης των κωφών να ταιριάζουν και στις προπονήσεις ανθρώπων χωρίς αυτή την ιδιαιτερότητα. Γίνονται έρευνες, για παράδειγμα, για το πόσες φορές γυρίζει το κεφάλι του ο Τσάβι ή ο Ινιέστα. Αυτό λέγεται αντίληψη κι ένας κωφός το έχει αναπτύξει πάρα πολύ. Πως το έκανε; Πως μπορούμε να το διδάξουμε σε ποδοσφαιριστές, ώστε να βελτιωθούν; Εξάλλου, ήταν υπέροχη η εμπειρία της Κρήτης. Όλοι οι αγώνες σε κάθε άθλημα πρέπει να γίνονται εκεί! Ήταν τρομερή η φιλοξενία, δεν έχω λόγια, για να μπορέσω να τους ευχαριστήσω για τη στήριξη, στο Παγκρήτιο, στο Γεντί Κουλέ, σε κάθε γήπεδο!

- Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν αυτούς τους ανθρώπους από τους αθλητές που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε;

Έχουν τρομερή θέληση για δουλειά, για μάθηση. Διψάνε να κάνουν πράγματα, να πετύχουν σε αυτό που προσπαθούν. Φυσικά υπάρχουν και τεμπέληδες, αυτοί που δεν έχουν διάθεση, αυτό συμβαίνει παντού. Πάντως οι περισσότεροι δίνουν μεγάλη βαρύτητα στη σκληρή δουλειά κι έτσι εμπνέομαι κι εγώ με τους συνεργάτες μου, να δουλέψουμε πέντε φορές παραπάνω! Είχαμε μια προπονητική ομάδα 10 ατόμων, πολλοί άνθρωποι δούλεψαν για να ετοιμάσουμε την ομάδα όπως έπρεπε. Ήταν συνολική η δουλειά, ώστε να κάνουμε τη ζωή των παικτών πιο εύκολη και νομίζω πως τα καταφέραμε.

- Ποιο μήνυμα θα έστελνες σε κάποιον αθλητή ή μη, που βρίσκεται σε αντίστοιχη θέση με τα παιδιά αυτά, προκειμένου να ενεργοποιηθεί και να παλέψει, να μην το βάλει κάτω;

Τόσα χρόνια δουλεύω με παιδιά, τόσο στον Πανερυθραϊκό, όσο και στη Νέα Γενιά Ζηρίδη και βλέπω ότι πολλές φορές βρίσκουν εμπόδια. Ο προπονητής που δεν με βάζει, ο άλλος που με αδικεί, ο τρίτος που δεν τον βάζει στη θέση του κλπ. Όταν βλέπουν εμπόδια στη ζωή τους, πρέπει να είναι χαρούμενοι. Αθλητής που συναντάει εμπόδια πρέπει να πετάει από τη χαρά του! Όταν τα ξεπερνάει σημαίνει ότι έχει βελτιωθεί και έχει αλλάξει επίπεδο. Οι δυσκολίες και οι προκλήσεις πρέπει να μας κάνουν να χαιρόμαστε, γιατί μόνο έτσι γινόμαστε καλύτεροι. Πριν το παιχνίδι με την Τουρκία έκλεψα μια ατάκα από τον Νίκο Καζαντζάκη: “Μην αναρωτηθείς αν θα νικήσουμε ή αν θα νικηθούμε. Πολέμα”. Αυτό είναι το μήνυμά μου, πρέπει να δημιουργήσουμε αθλητές με προσωπικότητα, που θα αφήνουν την ευκολία, θα διαλέγουν το δύσκολο δρόμο και θα στοχεύουν στην κορυφή».