Με τον «αιώνιο αντίπαλο», Άρη, να μεσουρανεί στα τέλη της δεκαετίας των ‘90s, όλοι πόνταραν στους «κίτρινους» του Γκάλη και του Γιαννάκη, ωστόσο οι τρεις αποτυχημένες απόπειρες στα φάιναλ φορ της Γάνδης, του Μονάχου και της Σαραγόσα, μείωναν κατά πολύ τις πιθανότητες επαλήθευσης.

Κάπου εκεί εμφανίστηκε στο ευρωπαϊκό προσκήνιο κι ο ΠΑΟΚ. Ένα χρόνο πριν, είχε πέσει πάνω στη Virtus Μπολόνια του Μάικλ Ρέι «Σούγκαρ» Ρίτσαρντσον, αλλά τελικά ήταν η ομάδα που έδωσε τη… λύση, κατακτώντας το κύπελλο κυπελλούχων στον αξέχαστο τελικό της Γενεύης, το βράδυ της 26ης Μαρτίου του 1991.

Το Gazzetta έψαξε και έμαθε 27 ιστορίες, όσα και τα χρόνια που έχουν περάσει, από τον ασπρόμαυρο θρίαμβο κόντρα σε μια ποιοτική ομάδα με σαφώς περισσότερες λύσεις, όπως ήταν τότε η CAI Σαραγόσα με 76-72. Ζητήσαμε την συνδρομή του καλού φίλου πρώτα απ’ όλα, Παναγιώτη Χορόζογλου και «τρυπώσαμε» στο μουσείο λάμψης και νοσταλγίας της ΚΑΕ ΠΑΟΚ στο «παλατάκι». Να δούμε από κοντά, να αγγίξουμε όλα τα αντικείμενα, που έχουν διασωθεί και συγκεντρωθεί επιμελώς εκεί, από την ορίτζιναλ… απομίμηση του πορσελάνινου τροπαίου μέχρι και το διχτάκι του τελικού.

Πήραμε και τη βοήθεια του Άρι Νικολάκη, ο οποίος έζησε από την πρώτη στιγμή την πορεία, από το ποδοσφαιρικό (ναι, καλά διαβάσατε…) Σάντερλαντ μέχρι και το «Πατινουάρ ντε Βερνέ», ψάξαμε τα κιτάπια μας και… ιδού τι θυμηθήκαμε:

1. Τι δουλειά είχε στην Αγγλία...

Ο ΠΑΟΚ έκανε πρεμιέρα στα προκριματικά του κυπέλλου κυπελλούχων στη βορειοδυτική Αγγλία αντιμετωπίζοντας τους Sunderland Saints. Στον πάγκο της ομάδας ήταν ο Σάκης Λάιος, καθώς ο Ντράγκαν Σάκοτα είχε φτάσει ανήμερα του πρώτου αγώνα στην Αγγλία και απλά παρακολούθησε από την κερκίδα το «Δικέφαλο» να επικρατεί με 96-89.

2. «Εξαφανίστηκαν» οι Sunderland Saints

Η ομάδα που ο ΠΑΟΚ αντιμετώπισε στις 23/10/1991 σήμερα δεν υπάρχει, καθώς δύο χρόνια αργότερα απορροφήθηκε αρχικά από τους Newcastle Comets η οποίοι συνεχίζουν να παίζουν στην BBL (British Basketball League) ως Newcastle Eagles.

3. Το ρεκόρ του Μπάνε

Στους ομίλους ο «Δικέφαλος» αντιμετώπισε την CAI Σαραγόσα, τον Ερυθρό Αστέρα και Χάποελ Γκαλίλ Ελιόν. Στον εντός έδρας αγώνα απέναντι στους Ισπανούς κέρδισε με το εντυπωσιακό 112-102 και τον Μπάνε Πρέλεβιτς να σημειώνει 41 πόντους, που αποτελεί ρεκόρ καριέρας.

4. Στο… ουδέτερο έδαφος του Περιστερίου

Ο ΠΑΟΚ έκανε μόνο τρεις νίκες στον όμιλο, έχασε ακόμη και στο ουδέτερο γήπεδο του Περιστερίου, το οποίο χρησιμοποίησε ως έδρα η ξεριζωμένη, λόγω του πολέμου στον Κόλπο, Χάποελ Γκαλίλ Ελιόν. Το χωρίς ξύλινο παρκέ γήπεδο της Αθήνας αποδείχθηκε αφιλόξενο για τους «ασπρόμαυρους», που έχασαν με 80-79.

5. Η Σαραγόσα τον έστειλε στα ημιτελικά

Που να ήξερε ο αείμνηστος «σερίφης» του ισπανικού μπάσκετ, Μανουέλ Κομάς, ότι η CAI Σαραγόσα, με τη νίκη επί του Ερυθρού Αστέρα την τελευταία αγωνιστική, θα «υπέγραφε» την πρόκριση του ΠΑΟΚ στα ημιτελικά της διοργάνωσης.

6. Η ουρά στο ρωσικό McDonalds

Το 1991, η ρωσική Σοβιετική Ένωση, η μεγαλύτερη δημοκρατία της ΕΣΣΔ, ζούσε στην αβεβαιότητα και ο λαός στα όρια της φτώχειας. Στο ξενοδοχείο της αποστολής το φαγητό ήταν ελάχιστο, με αποτέλεσμα οι ξένοι του «Δικεφάλου» να πάνε για έξτρα φαγητό στο πρώτο McDonalds, που μόλις είχε ανοίξει στη Μόσχα. Όμως, όταν έφτασαν και είδαν την ουρά χιλιομέτρων, έκαναν μεταστροφή και επέστρεψαν, με άδεια στομάχια, στα δωμάτια τους.

7. Ο «Ελληνας» Μπαζάρεβιτς

Στον πρώτο ημιτελικό ο ΠΑΟΚ νίκησε 95-82 , αλλά στη ρεβάνς έφτασε να χάνει μέχρι και 18 πόντους από τη Ντιναμό Μόσχας του… «Ελληνα» Σεργκέι Μπαζάρεβιτς. Οκτώ χρόνια αργότερα, ο Ρώσος ήρθε στην Ελλάδα και αγωνίστηκε με το «Δικέφαλο», μόνο που το διαβατήριο του, που είχε εκδοθεί με έγγραφα από το ελληνικό προξενείο του Νοβοροσίσκ, ήταν πλαστό κάτι που αποκαλύφθηκε το Μάρτιο του 2000.

8. Το επιθετικό ριμπάουντ του Πιτ

Μπορεί ο Πρέλεβιτς να πέτυχε 17 πόντους, ο Μπάρλοου άλλους 14, αλλά οι 13 πόντοι του Παπαχρόνη και κυρίως ένα επιθετικό ριμπάουντ στην τελευταία χαμένη επίθεση, κράτησαν τη διαφορά στα όρια του -12 (75-63) και ο ΠΑΟΚ προκρίθηκε στον τελικό.

9. Το… δράμα της τριανδρίας

Την ώρα που οι παίκτες γιόρταζαν την πρόκριση στον τελικό, σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο της παλιάς κοπής ρωσικού κλειστού της Ντινάμο, διακρινόντουσαν τρεις φιγούρες με κατεβασμένα τα κεφάλια. Η διοικητική τριανδρία του μπασκετικού ΠΑΟΚ, Βεζυρτζής – Κατσαρής – Πανελούδης, προσπαθούσαν να συνειδητοποιήσουν τις στιγμές. Τα όνειρα, η προσπάθεια και τα έξοδα, δεν είχαν πάει χαμένα…

10. Ο ΠΑΟΚτσής με το σουγιά!

Τα 5.000 ελληνικά εισιτήρια είχαν «κάνει φτερά» και μία μέρα πριν «πετάξει» η αποστολή για Ελβετία, ένας απελπισμένο φίλος του ΠΑΟΚ μπήκε στα γραφεία κρατώντας ένα σουγιά! «Εγώ δε θα πάω, αλλά ούτε εσύ θα πας», είπε στο Δημήτρη Νικηφόρο, ο οποίος αφού πρώτα το καλοσκέφτηκε, άνοιξε το συρτάρι του και έβγαλε δύο εισιτήρια! Ήταν για τον πατέρα του Μπάνε Πρέλεβιτς, που επιστράτευσε προσωπικές γνωριμίες για να μπει στο γήπεδο!

11. Τα «θεμέλια» για το ασπρόμαυρο «παλάτι»

Μεταξύ τύρου και αχλαδιού, δίπλα στη λίμνη της Γενεύης, ο Νίκος Βεζυρτζής, σχεδόν ανάγκασε την τότε υφυπουργό Αθλητισμού, Φάνη Πάλλη Πετραλιά, να πει το «ναι» για την κατασκευή του ιδιόκτητου κλειστού γηπέδου του ΠΑΟΚ.

12. Η οικογένεια Μπάρλοου

Στη Γενεύη βρέθηκαν οι οικογένειες των παικτών. Ήταν εκεί ο μόλις 40 ημερών Κέσλεϊ Μπάρλοου, που σήμερα παίζει στα Τρίκαλα, με τη μητέρα του να ταξιδεύει κατευθείαν από τις ΗΠΑ.

13. Δύο διαπιστεύσεις για… 400 άτομα!

Το ελληνικό δαιμόνιο λειτούργησε και «έπιασε στον ύπνο» τους ανυποψίαστους Ελβετούς διοργανωτές. Με δύο διαπιστεύσεις κατάφεραν και μπήκαν στο «Πατινουάρ ντε Βερνέ» πάνω από 400 άτομα.

14. Η κρίσιμη σύσκεψη

Δεν ήταν μόνο οι 400… δημοσιογράφοι που βρήκαν τρόπο και τρύπωσαν στο παγοδρόμιο της Γενεύης. Στο γήπεδο ήταν πάνω από 6.000 Έλληνες. Έντρομοι οι διοργανωτές, συγκάλεσαν σύσκεψη δέκα λεπτά πριν από το τζάμπολ, απειλώντας θεούς και δαίμονες, αλλά ήταν πολύ αργά…

15. Το πρώτο και το τελευταίο καλάθι

Ο Νίκος Σταυρόπουλος πέτυχε τους πρώτους πόντους και ο Κεν Μπάρλοου τους τελευταίους διαμορφώνοντας το 76-72. Ο Μπάνε Πρέλεβιτς με 31 π., αλλά μόλις 3/10 τρίποντα, ήταν ο πρώτος σκόρερ. του ΠΑΟΚ.

16. Ο «ευρωκλότσος» του Σάκοτα

Με σκορ 41-41 και το δίδυμο Τζέραρντ – Κατσάρο να φορτώνει με 4ο φάουλ τον Φασούλα, σημειώθηκε η πρώτη μεγάλη διακοπή. Ο τελικός συνεχίστηκε μέχρι που φτάσαμε στα τελευταία δραματικά δευτερόλεπτα. Οι Ισπανοί έκαναν φάουλ στον Πρέλεβιτς, αλλά ένας φίλος του ΠΑΟΚ μπήκε στο παρκέ πανηγυρίζοντας, για να φύγει… κλοτσηδόν από τον Ντράγκαν Σάκοτα. Η κλωτσιά του Σέρβου κόουτς έμεινε στην ιστορία ως «Ευρωκλότσος»!

17. Ολοι πρόσφεραν με τον τρόπο τους...

Εκείνο το απόγευμα η Γενεύη είχε κατακλυστεί από χιλιάδες Ελληνες. Τα λεωφορεία της ασπρόμαυρης εκστρατείας από την Θεσσαλονίκη κατέφθαναν το ένα μετά το άλλο. Είναι η εποχή που στο οπαδικό κίνημα του ΠΑΟΚ μεσουρανούσαν ο Μάκης Μαυρομιχάλης, ο Νίκος Νάτσιος, με τον δεύτερο να έχει μείνει στην ιστορία για την είσοδο του στον αγωνιστικό χώρο του «Πατινουάρ ντε Βερνέ» στη διάρκεια της μεγάλης διακοπής, με το σκορ στο 41-41.

18. Το σπασμένο κύπελλο και η «μαγιά»

Μέσα στους έξαλλους πανηγυρισμούς στο παρκέ του «Πατινουάρ ντε Βερνέ» το τρόπαιο από πορσελάνη, που παρέδωσε στο νικητή ο γ.γ. της ΦΙΜΠΑ, Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, σχεδόν διαλύθηκε, αλλά ουδείς έδωσε σημασία. «Το σπασμένο κύπελλο είναι μαγιά για τη συνέχεια», δήλωνε την επομένη ο Βεζυρτζής.

19. Εφυγαν σαν κύριοι…

Οι επίσημοι προσκεκλημένοι, οι οικογένειες των παικτών και οι Έλληνες δημοσιογράφοι έμεναν σε διαφορετικό ξενοδοχείο από την ομάδα. Μετά την κατάκτηση του κυπέλλου, στήθηκε τρελό πάρτι, ο λογαριασμός έφτασε στα... ύψη, αλλά το επόμενο πρωί όλοι τους έφυγαν σαν κύριοι! Με τον Τάκη Πανελούδη να «πληρώνει τα σπασμένα»…

20. Η φωνή του Βασίλη Γεωργίου

Ο Βασίλης Γεωργίου, η αξέχαστη φωνή των ερτζιανών, με ενέργειες του «Δικεφάλου», μετέδωσε τον τελικό για το ραδιόφωνο της ΕΡΤ. Λίγους μήνες μετά τη Γενεύη η περιγραφή του κυκλοφόρησε σε κασέτα από τον ΠΑΟΚ. Ο Θοδωρής Κοτσώνης περιέγραψε το ματς για την τηλεόραση της ΕΡΤ2, ενώ στο σχόλιο βρέθηκε ο Ευθύμης Κιουμουρτζόγλου.

21. Υποδοχή ηρώων και 10 χλμ.!

Φτάνοντας στις 27 Μαρτίου στη Θεσσαλονίκη, οι θριαμβευτές της Γενεύης αντίκρισαν μια ασπρόμαυρη λαοθάλασσα από το αεροδρόμιο μέχρι και το Λευκό Πύργο. Σ’ όλη τη διαδρομή μήκους 10 χιλιομέτρων υπήρχε κόσμος που πανηγύριζε!

22. Από το αεροδρόμιο στα κρεβάτια τους

Άυπνοι επέστρεψαν οι παίκτες του ΠΑΟΚ. Ουδείς κοιμήθηκε, μετά τον τελικό, και το μόνο που παρακάλεσαν τον κόσμο και τους δημοσιογράφους ήταν να τους αφήσουν να κοιμηθούν μια ολόκληρη μέρα!

23. Κυπελλούχος δίχως δευτερόλεπτο

Ο Γιώργος Βαλαβανίδης στέφτηκε κυπελλούχος Ευρώπης και συνεχίζει στο πέρασμα των χρόνων να βλέπει το όνομά του αποτυπωμένο στο «φύλλο αγώνα» της Γενεύης, έστω κι δεν αγωνίστηκε ούτε ένα δευερόλεπτο!

24. Κόρφας και αφοί Κατσίκη

Ο Τζον Κόρφας και τα αδέρφια Κατσίκη δεν είχαν αποκτήσεις δικαίωμα συμμετοχής στους ευρωπαϊκούς αγώνες του ΠΑΟΚ και έτσι έζησαν ως θεατές τον τελικό της Γενεύης.

25. Ο νταλκάς του Σάκοτα

Ο Ντράγκαν Σάκοτα είχε αντιληφθεί ότι το μέλλον του ήταν αβέβαιο στον πάγκο του ΠΑΟΚ. Γι’ αυτό όταν όλοι οι άλλοι γιόρταζαν, αυτός περίμενε στα γραφεία τον Νίκο Βεζυρτζή για να μάθει αν θα μείνει ή θα φύγει. Απάντηση δεν πήρε μέχρι που εμφανίστηκε ο… Ιβκοβιτς, μετά και την απώλεια του πρωταθλήματος.

26. Η φανέλα του Μπάνε

Η φανέλα του Μπάνε Πρέλεβιτς από τον τελικό, δεν βρίσκεται στο μουσείο του «Δικεφάλου», αλλά κατά ένα περίεργο τρόπο έχει δοθεί στο Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

27. Το «Πατινουάρ ντε Βερνέ» σήμερα

Ο τόπος του ασπρόμαυρου θριάμβου δεν φιλοξένησε αγώνα μπάσκετ από το 2008 και μετά. Αποτελεί μόνιμη έδρα δύο ομάδων χόκεϊ και ενίοτε μετατρέπεται σε κλειστό ποδοσφαιρικό γήπεδο φιλοξενώντας φιλανθρωπικούς αγώνες.