Εσύ πιστεύεις στα θαύματα;

Εσύ πιστεύεις στα θαύματα;

Θάνος Σαρρής

Πέρυσι, η ιστορία της Μπόρνμουθ κέρδισε το χειροκρότημα σε όλη την Ευρώπη. Η χώρα μας δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Η πορεία των «κερασιών», σε κάθε εξιστόρησή της σε κείμενο στο gazzetta.gr, ήταν παράδειγμα προς μίμηση. Σκεφτείτε λοιπόν φέτος την Μπόρνμουθ να κατακτούσε την Premier League. Και του χρόνου, το Champions League. Και την επόμενη χρονιά, ξανά την κούπα με τα μεγάλα αυτιά.

Αυτό που τώρα φαντάζει ως κανονικό παραμύθι, έγινε πραγματικότητα από την Νότιγχαμ Φόρεστ του Μπράιαν Κλαφ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα πριν από 11 χρόνια. Φυσικά, η ιστορία των δύο ομάδων διαφέρει σημαντικά ως προς το παρελθόν, καθώς η Φόρεστ είχε σημαντική παρουσία στην μεγάλη κατηγορία και δύο Κύπελλα πριν κάνει το όνειρο πραγματικότητα. Ο παραλληλισμός γίνεται για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του επιτεύγματος, που ξεκίνησε με άνοδο τo 1976-77 και συνεχίστηκε με απευθείας πρωτάθλημα και δύο σερί Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης. Το νέο ντοκιμαντέρ που θα κάνει πρεμιέρα στην Αγγλία μέσα στον Νοέμβριο με τίτλο «I believe in Miracles» εξηγεί ακριβώς αυτό το... θαύμα και οι κριτικές που το συνοδεύουν είναι διθυραμβικές. «Το καλύτερο ποδοσφαιρικό φιλμ που έγινε ποτέ», έγραψε ο Guardian.

Άλλες εποχές, θα πείτε. Άλλες όμως και οι δυσκολίες, δεδομένης της φύσης του συλλόγου και του τρόπου που δημιουργήθηκε. Όχι σκορπώντας αλόγιστα χρήματα και αγοράζοντας τους καλύτερους από τις υπόλοιπες ομάδες, αλλά εξελίσσοντας παίκτες και βγάζοντας τον καλύτερο εαυτό τους. Με βασικό εξτρέμ που οι προκάτοχοι θεωρούσαν τελειωμένο. Με επιθετικό που λίγα χρόνια πριν κρεμόταν από τα κάγκελα. Με αρχηγό και μηχανάκι στο κέντρο κάποιον που στην Λιντς κορόιδευαν. Με βασικό σέντερ μπακ έναν πρώην σεντερ φορ. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή...

image

H Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα...

Γύρω από το άγαλμα του Μπράιαν Κλαφ στο κέντρο του Νότιγχαμ είναι αποτυπωμένες τρεις από τις πιο δημοφιλείς ατάκες του. Μία από αυτές είναι το «Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα, αλλά δεν ήμουν σε αυτή τη συγκεκριμένη δουλειά». Η αλήθεια είναι ότι ούτε η υπερομάδα του «Κλάφι» χτίστηκε αμέσως. Στις αρχές της σεζόν 1974/75, η προ οκταετίας πρωταθλήτρια Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η τότε δεύτερη Νότιγχαμ Φόρεστ αναδεικνύονταν ισόπαλες 2-2 στην δεύτερη κατηγορία. Μέχρι τα τέλη του Σεπτεμβρίου, η Φόρεστ είχε μόλις 3 νίκες. Η προσέλευση στο γήπεδο ολοένα και μειονόταν και μετά από μία ήττα με 2-0 από την συμπολίτισσα Νοτς Κάουντι στις 28 Οκτωβρίου, ο προπονητής Άλαν Μπράουν αποτέλεσε παρελθόν. Με την ομάδα 13η στην δεύτερη κατηγορία, κάποιοι στο διοικητικό συμβούλιο έριξαν στο τραπέζι το όνομα του Μπράιαν Κλαφ, με άλλους να είναι διστακτικοί λόγω των σχέσεών του με τις εκάστοτε διοικήσεις. Από την πρώτη στιγμή το που το όνομα βγήκε στον Τύπο, προκάλεσε ενθουσιασμό, παρά την εφιαλτική εμπειρία του ιδιόρρυθμου manager στη Λιντς. Την προηγούμενη φορά που είχε προσεγγιστεί, η απάντησή του ήταν αρνητική όμως πλέον ήταν έτοιμος. Και στις 6 Ιανουαρίου του 1975, η πρόσληψή του επισημοποιήθηκε.

Ο Κλαφ ήξερε ακριβώς τι χρειαζόταν για να χτίσει μεθοδικά κάτι που στο μέλλον θα είχε την προοπτική να μεγαλώσει. Έφερε τον γυμναστή Τζίμι Γκόρντον, ο οποίος ανέλαβε όλο το καθημερινό κομμάτι των ασκήσεων και προσπάθησε να πείσει το έτερο προπονητικό του ήμισυ, τον Πίτερ Τέιλορ, να αφήσει την Μπράιτον για να τον ακολουθήσει. Δεν τα κατάφερε. Έφερε όμως τον αγαπημένο του ποδοσφαιριστή, Τζον ΜακΓκόβερν, μαζί με τον Τζον Ο' Χέιρ. Παρότι ο Κλαφ ξεκίνησε με το δεξί στο Κύπελλο, έτρεξε ένα σερί 16 αγώνων χωρίς νίκη και η Φόρεστ έμπλεξε στην μάχη του υποβιβασμού. Τελείωσε τη σεζόν 16η. Το καλοκαίρι, πήρε τον αριστερό μπακ Φρανκ Κλαρκ από την Νιούκαστλ και ανανέωσε τα συμβόλαια των Ρόμπερτσον, Μπόγιερ και Μάρτιν Ο'Νιλ, ενώ δούλεψε πολύ με τους Άντερσον και Γούντκοκ, η παρουσία των οποίων άρχισε να αποκτά όλο και περισσότερο νόημα. Η Φόρεστ ολοκλήρωσε τη χρονιά όγδοη.

image

Ξανά μαζί και άνοδος

Μετά το τέλος του πρωταθλήματος, ο Κλαφ ενημερώθηκε πως το κλίμα για τον Πίτερ Τέιλορ στην Μπράιτον είχε γίνει βαρύ, λόγω του ότι δεν κατάφερε να κερδίσει την άνοδο. Στις 16 Ιουλίου του 1976, το απόλυτα επιτυχημένο προπονητικό δίδυμο ήταν και πάλι μαζί, αυτή τη φορά στο Σίτι Γκράουντ. Οι δυο τους αλληλοσυμπληρώνονταν ιδανικά. «Με τον Πίτερ Τέιλορ στην ομάδα, ήξερα ότι τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Πλέον, ήταν απλά ζήτημα το πότε...», έλεγε ο ΜακΓκόβερν. Στην αρχή της επόμενης σεζόν ήρθε ο πρώτος τίτλος, το αγγλοσκωτσέζικο Κύπελλο,το οποίο για τον Κλαφ ήταν πολύ σημαντικό. Ήταν ένα τρόπαιο που σε γενικές γραμμές δεν ενδιέφερε κανέναν. Για εκείνον όμως, η κατάκτησή του στον τελικό με τη Λέιτον Όριεντ είχε τεράστια σημασία.

«Διάβασε» στα πρόσωπα των παικτών στα αποδυτήρια τη δίψα τους για μεγαλύτερα τρόπαια. Ο σύλλογος δεν είχε κερδίσει τίποτα για περίπου 20 χρόνια και υπήρχαν παίκτες που δεν είχαν σηκώσει ούτε ένα Κύπελλο. Για τον «Κλάφι», η κατάκτηση της κούπας αυτής έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ψυχολογία. Στο μεταξύ, τον Οκτώβριο το προπονητικό δίδυμο απέκτησε και τον θηριώδη αμυντικό που έψαχνε, πείθοντας τον Λάρι Λόιντ, ο οποίος θεωρήθηκε αργός για την Κόβεντρι, να φορέσει τη φανέλα με το δέντρο, πληρώνοντας 60.000 για έναν παίκτη που είχε κοστίσει το ποσό-ρεκόρ των 240.000 στους Sky Blues. Με τον Γούντκοκ να καθιερώνεται στην επίθεση και να «δένει» αρχικά με τον Πίτερ Γουίδ (στη συνέχεια με τον πρώην οπαδό και απλό ταπητουργό Γκάρι Μπέρτλς) και με τον Ρόμπερτσον να καθιερώνεται ως αριστερό εξτρέμ μετά τον τραυματισμό του Κέραν, η Φόρεστ κατάφερε να κερδίσει την άνοδο ως τρίτη, καθώς οι Μπόλτον και Νοτς Κάουντι απέτυχαν να εκμεταλλευτούν τα ματς λιγότερα που είχαν όταν οι Tricky Trees ολοκλήρωσαν τη σεζόν. Ο ΜακΓκόβερν είχε μαντέψει σωστά.

image

Η ψυχολογία

Για πολλούς έκανε ξεκάθαρο μπούλινγκ. Όσο τα χρόνια περνούσαν όμως, οι ποδοσφαιριστές κατανοούσαν τον τρόπο που τους χειριζόταν: Όλα γίνονταν για να βγάλει τον καλύτερό τους εαυτό, έχοντας στο πλευρό του τον πιο cool Πίτερ Τέιλορ που συχνά λειτουργούσε πυροσβεστικά. Στον αγαπημένο του ΜακΓκόβερν, μετά από έναν αγώνα όπου τα πήγε καλά με τον προσωπικό του αντίπαλο, ο Κλαφ είπε: «Τα πήγες καλά νεαρέ, επειδή εκείνος είναι καλός παίκτης και εσύ δεν είσαι». «Ακόμα και όταν ήμουν κάτοχος δύο Κυπέλλων Πρωταθλητριών Ευρώπης, με τρόμαζε μέχρι θανάτου», έλεγε ο ίδιος ο αρχηγός. Έβαζε τον Τρέβορ Φράνσις, τον πρώτο παίκτη που έσπασε το φράγμα του ενός εκατομμυρίου λιρών στο Νησί να σερβίρει τσάι στα αποδυτήρια και να προπονείται με την τρίτη ομάδα. Έθεσε στο περιθώριο τον Βιβ Άντερσον μέσα σε τέσσερις μέρες από την ημέρα που ανέλαβε, τονίζοντας πως «είναι υπερβολικά ήσυχος», αλλά τον βοήθησε στην πράξη να υψώσει αντιστάσεις στις ρατσιστικές επιθέσεις που βίωνε, βάζοντάς τον να ζεσταίνεται με πρόσωπο στους υβριστές του. Ελάχιστοι τολμούσαν να απαντήσουν όταν μιλούσε ο manager. Το έκανε κάποτε ο «σκληρός» Λάρι Λόιντ και του κόστισε τους μισθούς δύο εβδομάδων. Σε ένα φιλικό με την Τορόντο Μπλίζαρντ ο Κλαφ τον έκανε αλλαγή πριν τη σέντρα!

Ωστόσο, υπήρχε και η άλλη, εντελώς αντίθετη όψη. Ο «Κλάφι» ενέδιδε σε πειρασμούς που σε άλλες ομάδες φάνταζαν αδιανόητοι. Έχει απαθανατιστεί να κερνάει τον Τζον Ρόμπερτσον ένα ποτηράκι και τσιγάρο. Το 1979, πριν τον τελικό του League Cup με τη Σαουθάμπτον στο Γουέμπλεϊ, ανάγκασε τους παίκτες του να πιουν αλκοόλ, για να διώξει το άγχος που είχε εντοπίσει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Στο Άμστερνταμ, τους είχε βγάλει βόλτα στα Κόκκινα Φανάρια. Όταν οι άλλες ομάδες εκμεταλλεύονταν την διακοπή του χειμώνα για να κάνουν μίνι προετοιμασία, ο Κλαφ με τον Τέιλορ και τους παίκτες της Φόρεστ έκαναν τουριστικά ταξίδια, απολαμβάνοντας τον καυτό ήλιο και τις παγωμένες μπύρες σε θέρετρα. «Θέλετε παγωμένη λάσπη στα παπούτσια σας ή ήλιο στις πλάτες σας; Τι από αυτά είναι πιο ωφέλιμο για τη συνέχεια;» έλεγε σε όσους τον επέκριναν για αυτό! Έτσι, κατάφερε να δημιουργήσει μια μοναδική ψυχολογία, αποφορτίζοντας με τον τρόπο του τους παίκτες από την πίεση.

«Υπήρχε ένα σπουδαίο ομαδικό πνεύμα, το οποίο ο Κλαφ ενθάρρυνε. Όταν ήμουν στην Άρσεναλ, προσπαθούσες να κανονίσεις κάτι αλλά ο ένας παίκτης έμενε στην μία άκρη του Λονδίνου και ο άλλος στην άλλη. Στη Φόρεστ βγαίναμε όλοι μαζί, με τις συζύγους μας. Ήμασταν πάντα μια μεγάλη παρέα», υποστήριζε χαρακτηριστικά ο Λόιντ. Ήταν άκρως απρόβλεπτος, αλλά το χάρισμα του Κλαφ να δίνει κίνητρο, να παίρνει το 100% από τους παίκτες και να χτίζει προσωπικότητες ήταν ανεπανάληπτο. Έδινε τεράστια σημασία στο ψυχολογικό κομμάτι.

image

Το Πρωτάθλημα που δεν περίμενε κανείς

Η πρόσφατη σχετικά εμπειρία με την Ίπσουιτς του σερ Αλφ Ράμσεϊ, που είχε γίνει η πρώτη νεοφώτιστη που παίρνει τίτλο το 1962, δεν ήταν αρκετή. Οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι η Φόρεστ δεν έχει μέλλον στην First Division. Στα της ομάδας, η μεταγραφή του Κένι Μπερνς αποτέλεσε έκπληξη. Ο Σκωτσέζος έπαιζε σέντερ φορ στο προηγούμενο κλαμπ του, την Μπέρμιγχαμ, αλλά ο Τέιλορ ήταν εκείνος που εμπνεύστηκε την απόκτησή του ως ιδανικό παρτενέρ του Λόιντ στο κέντρο της άμυνας. Οι δυο τους έμελλε να συνθέσουν ένα από τα καλύτερα δίδυμα της Ευρώπης. Το ξεκίνημα ήταν εκρηκτικό. Η Φόρεστ ήταν η μοναδική ομάδα με 100% επιτυχία στις πρώτες τρεις αγωνιστικές, με τελευταίο της θύμα την μισητή Ντέρμπι, την οποία είχε να αντιμετωπίσει από το 1971. Το 3-0 από την Άρσεναλ και τα νεύρα των στόπερ προβλημάτισαν των Κλαφ, ο οποίος μετά την νίκη στην επόμενη αγωνιστική επί της Γουλβς έφερε στο City Ground τον απόλυτο φύλακα-άγγελο: Τον Πίτερ Σίλτον. Μαζί του υπέγραψε ο μέσος Άρτσι Γκέμιλ. Πλέον, ο Κλαφ και ο Τέιλορ ήταν απολύτως ικανοποιημένοι από το υλικό τους.

Η πορεία πρωταθλητισμού συνεχίστηκε, ωστόσο στις αρχές Νοεμβρίου ήχησαν σειρήνες. Η πρώτη και μικρότερη ήταν η ήττα από την Τσέλσι. Εκείνο που χτύπησε περισσότερο όμως ήταν η προσέγγιση της Εθνικής Αγγλίας στον Μπράιαν Κλαφ. Οι οπαδοί ξεκίνησαν αγώνα για να τον κρατήσουν. Τελικά, κόπηκε λόγω... έλλειψης διπλωματίας από την FA και συνέχισε στο Σίτι Γκράουντ.

Τον Δεκέμβριο, με τον Λόιντ τραυματία, η Φόρεστ συνέτριψε 4-0 την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μέσα στο Old Trafford, σε μια εμφάνιση που για πολλούς ήταν η πιο καθοριστική της σεζόν. Ακόμα και οι πιο δύσπιστοι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι η εικόνα που έβγαζε μέσα στο γήπεδο δεν ήταν μια απλή συγκυρία. Με ένα γκολ που θύμισε εκείνο που είχε πετύχει με την φανέλα της Εθνικής Σκωτίας απέναντι στην Αργεντινή, ο Γκέμιλ οδήγησε τους Reds στη νίκη επί της Άρσεναλ τον Ιανουάριο. Τα ΜΜΕ πλέον είχαν αρχίσει να συζητούν ανοιχτά την προοπτική του τρεμπλ. Στις 18 Μαρτίου, οι Tricky Trees επέστρεψαν στο Γουέμπλεϊ για πρώτη φορά μετά το 1959, αντιμετωπίζοντας στον τελικό του League Cup τη Λίβερπουλ.

Ο 18χρονος Γουντς που έπαιξε κάτω από τα δοκάρια κράτησε το μηδέν και χρειάστηκε δεύτερος τελικός, αυτή τη φορά στο Old Trafford. Ένα εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Ρόμπερτσον ήταν αρκετό για να χαρίσει στη Φόρεστ τον πρώτο τίτλο της χρονιάς. Το πρωτάθλημα σφραγίστηκε τέσσερις αγωνιστικές πριν το πέσιμο της καρό σημαίας, με μια «λευκή» ισοπαλία στο Κόβεντρι. Ο Κένι Μπερνς ψηφίστηκε παίκτης της χρονιάς και φυσικά ο Μπράιαν Κλαφ manager of the year. Η ομάδα του είχε 25 νίκες και μόλις 3 ήττες όλη τη σεζόν. Σημείωσε 69 γκολ και δέχθηκε 24, τερματίζοντας 7 βαθμούς πάνω από τη δεύτερη Λίβερπουλ. «Η Φόρεστ θα είναι ο μεγαλύτερος αντίπαλός μας για την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης του χρόνου», προέβλεψε ο Μπομπ Πέισλι που βρισκόταν στον πάγκο των Μέρσεϊσαϊντερς...

image

Ο παίκτης-πρότυπο και το αγωνιστικό στιλ

Στον Κλαφ δεν άρεσαν οι ήρωες και οι βεντέτες. Ήθελε ποδοσφαιριστές-εργάτες, που θα ακολουθούσαν τις οδηγίες του. Πάνω από όλα, ήθελε παίκτες οι οποίοι θα απέδιδαν στα όρια των ικανοτήτων τους σε κάθε ματς. Ο Τζον ΜακΓκόβερν ήταν ο ιδανικός. Αφοσιωμένος όσο κανείς, σε μια εποχή όπου οι περισπασμοί ήταν πολλοί. Πάντα ευσυνείδητος, ευγενικός, περιποιημένος (ήταν κόλλημα του προπονητή!), δουλευταράς. Έμενε περισσότερο από τους υπόλοιπους στις προπονήσεις, η αθλητικότητα και η αντοχή του ήταν δουλεμένες στην εντέλεια. Ένα εκ γενετής μυϊκό ζήτημα έκανε τον τρόπο που έτρεχε λίγο αστείο, με αποτέλεσμα ο κόσμος να θεωρεί το στιλ του άκρως... αντιποδοσφαιρικό. Ο Κλαφ, όμως, που τον ήξερε από τα παιδικά του χρόνια, τον απέκτησε τέσσερις φορές μέσα σε δέκα χρόνια και όταν τον πήρε στη Φόρεστ τόνισε ότι το έκανε «για να μάθει στους άλλους πως να παίζουν».

«Το μεγαλύτερο κόλπο του ήταν το ότι έκανε το παιχνίδι απλό για τους παίκτες, εφοδιάζοντάς τους με την αυτοπεποίθηση και την πίστη που είχε στα ίδια επίπεδα με τον Μοχάμεντ Άλι. Αλλά χρειαζόταν παίκτες με ταλέντο για να φέρουν εις πέρας τις οδηγίες του. Κάποιες φορές ο κόσμος ξεχνούσε το πόσο καλοί ήταν οι ποδοσφαιριστές της Φόρεστ», υποστήριζε ο ΜακΓκόβερν. Και είχε δίκιο: Κλάση κάτω από τα δοκάρια με Σίλτον. Δυναμισμός στο κεντρικό αμυντικό δίδυμο με Λόιντ και Μπερνς. Δεξιά ο Βιβ Άντερσον με μοναδικό διασκελισμό, ενσάρκωνε αυτό που αργότερα θα ονομαζόταν attacking full back. Απίστευτα τρεξίματα στο χώρο του κέντρου με ΜακΓκόβερν και Γκέμιλ, συν τον εκπληκτικά χρήσιμο Ίαν Μπόγιερ, που είχε έφεση στα κρίσιμα γκολ. Η τεχνική του Ρόμπερτσον στα αριστερά ήταν μοναδική, παρότι οι προκάτοχοι του «Κλάφι» τον θεωρούσαν «χοντρό και τεμπέλη», ενώ δεξιά υπήρχε ο εξαιρετικός Μάρτιν Ο'Νιλ. Και στην επίθεση ο Γούντκοκ, με συνεχή κίνηση, αντίληψη και ένστικτο killer, έδεσε εκπληκτικά με τον δουλευταρά, σκληρό και έτοιμο να θυσιαστεί για τον προπονητή του Γκάρι Μπερτλς.

Αν ο Θεός ήθελε να παίξουμε ποδόσφαιρο στον ουρανό, θα έβαζε εκεί το χορτάρι!

Ο Ντέιβιντ Μίλερ από την Daily Express, μετά την νίκη επί της Λίβερπουλ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης του 1978, είχε γράψει: «Η άνοδος της Φόρεστ ολοκληρώθηκε με την αμυντική επάρκεια που ήταν σημείο αναφοράς της Λίβερπουλ μέχρι στιγμής». Η άμυνα ήταν ο πυλώνας των όσων έχτισε ο Κλαφ. Πίστευε πολύ στη σημασία του τερματοφύλακα και θεώρησε ότι η απόκτηση του Σίλτον άλλαξε τη δυναμική του κλαμπ. Με τον Τέιλορ είχαν ως άξονά τους την απλότητα, το ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα απλό, όμορφο παιχνίδι. Δεν υπήρχαν διαγράμματα με μπερδεμένες γραμμές και αναλύσεις επί αναλύσεων. Αυτοί που μπορούν, παίρνουν την μπάλα και την δίνουν σε κάποιον που «να μπορεί να παίξει, γιατί αυτή είναι η δουλειά σας», όπως έλεγε ο «Κλάφι». Συνεχείς και απλές πάσες, χωρίς το εξεζητημένο και πειθαρχία: «Αν πάρεις κάρτα, θα φας μια δυνατή κλωτσιά στον κώλο με το που βρεθείς στο πεδίο βολής μου», προειδοποιούσε. Και φυσικά, όπως αναφέρει μια άλλη διάσημη ατάκα του, «αν ο Θεός ήθελε να παίξουμε ποδόσφαιρο στον ουρανό, θα έβαζε εκεί το χορτάρι»! Στρωτό ποδόσφαιρο, με κίνηση χωρίς τη μπάλα, συνεχείς χαμηλές πάσες και μακριά από «καμινάδες» και τυφλές σέντρες. Το μοναδικό μάτι του Τέιλορ ήταν εκείνο που τον βοήθησε στην στελέχωση με τους ιδανικούς παίκτες για τον τρόπο παιχνιδιού.

image

Η ώρα της Ευρώπης

Η σεζόν 1978-79 ξεκίνησε με συντριβή 5-0 επί της Ίπσουιτς, στην κλασσική μάχη του Πρωταθλητή με τον Κυπελλούχο. Μετά το πρώτο ματς με την Τότεναμ του Αρντίλες και του Βιγια, ο βασικός επιθετικός στη χρονιά του τίτλου Πίτερ Γουίδ ζήτησε μεταγραφή, αφού δεν τα βρήκε με τη διοίκηση για την ανανέωση του συμβολαίου του και η Νιούκαστλ τον απέκτησε με 250.000 ευρώ. Ο Κλαφ ήταν χαρούμενος με το ποσό, ωστόσο η ομάδα έμεινε με τους πιτσιρικάδες Έλιοτ και Μπερτλς να ανταγωνίζονται για τη θέση του. Ο δεύτερος πήρε την ευκαιρία του απέναντι στην Άρσεναλ και έπεσε κατευθείαν στα βαθιά, αφού ο Κλαφ τον εμπιστεύτηκε λίγες μετά για το ματς με την Λίβερπουλ στην Ευρώπη, καθώς δύο πρώτες του αγγλικού πρωταθλήματος κληρώθηκαν μαζί στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Για μια ακόμα φορά, η Φόρεστ θεωρούταν ξεγραμμένη. Η ταχύτητα στην επίθεση των Tricky Trees προκάλεσε προβλήματα στην φημισμένη για την οργάνωσή της άμυνα της Λίβερπουλ και ο... άγνωστος Μπερτλς άνοιξε το σκορ. Μια εκπληκτική προσπάθεια με τελικό αποδέκτη τον Μπάρετ, πολύτιμη λύση στους ακραίους μπακ, έκανε το 2-0, δίνοντας στους γηπεδούχους σημαντικό προβάδισμα. Πριν τη σέντρα στη ρεβάνς, μόλις 3 από τους 20 προπονητής της μεγάλης κατηγορίας δήλωσαν ότι η Φόρεστ θα αντέξει στο Άνφιλντ. Με αριστοτεχνική τακτική, το 0-0 έμεινε μέχρι το τέλος και η ομάδα του Μπράιαν Κλαφ πήρε την πρόκριση. Ο Guardian έγραψε ότι έπαιξε όπως ακριβώς η Λίβερπουλ στην Ευρώπη τα δύο προηγούμενα χρόνια.

Επόμενος αντίπαλος ήταν η ΑΕΚ, που τότε είχε στον πάγκο της τον Φέρεντς Πούσκας. Οι Άγγλοι πέρασαν με 1-2 από την Αθήνα και στη ρεβάνς χάρισαν ένα πολύ ζεστό χειροκρότημα στον «Καλπάζοντα Συνταγματάρχη». Μετά το τελικό 5-1, ο Πούσκας δήλωσε: «Δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια ομάδα ικανή να τους σταματήσει...». Στις 25 Νοεμβρίου, η νίκη επί της Μπόλτον έφτασε το σερί της Φόρεστ στον αριθμό ρεκόρ των 42 αγώνων χωρίς ήττα, το οποίο κράτησε μέχρι το 2004, όταν και το έσπασε η Άρσεναλ του Βενγκέρ. Το σερί τελείωσε στο Άνφιλντ στις 9 Δεκεμβρίου, όταν η Λίβερπουλ, μετά από έξι ανεπιτυχείς προσπάθειες, νίκησε τους Reds, οι οποίοι είχαν αρκετούς σημαντικούς τραυματισμούς. Τον Ιανουάριο, με την Φόρεστ να είναι μέσα και στους τέσσερις στόχους της, το όνομα του Κλαφ συνδέθηκε με την Σάντερλαντ. Ωστόσο, όχι απλά δεν έφυγε, αλλά αγόρασε από την Μπέρμιγχαμ για την επίθεση τον Τρέβορ Φράνσις, ξεπερνώντας για πρώτη φορά στην Αγγλία την μεταγραφή του ενός εκατομμυρίου.

Τον Φεβρουάριο, οι Tricky Trees αποκλείστηκαν στο Κύπελλο από την Άρσεναλ, αλλά συνέχισαν στην Ευρώπη με πρόκριση επί της Πρωταθλήτριας Ελβετίας Γκρασχόπερς, η οποία είχε αποκλείσει τη Ρεάλ Μαδρίτης. Στον τελικό του Λιγκ Καπ, η Φόρεστ νίκησε την Σαουθάμπτον 3-2, με το ματς να μένει στην ιστορία για το... παρασκήνιό του, καθώς τη νύχτα πριν τον αγώνα το προπονητικό δίδυμο ανάγκασε σχεδόν με το ζόρι όλη την ομάδα να μεθύσει! Στον ημιτελικό του Πρωταθλητριών, επόμενος αντίπαλος ήταν η πανίσχυρη Πρωταθλήτρια Γερμανίας Κολωνία, φαβορί για την Κούπα μετά τον αποκλεισμό της Λίβερπουλ. Τέσσερις μέρες πριν τον πρώτο αγώνα στο City Ground, ο Ρόμπερτσον έχασε τον αδερφό του. Αποφάσισε όμως να αγωνιστεί. Στο 19' οι Γερμανοί προηγήθηκαν 2-0. Μπερτλς και Μπόγιερ ισοφάρισαν, ο Ρόμπερτσον έκανε το 3-2, αλλά ο Οκούντερα ήρθε από τον πάγκο για το τελικό 3-3. Για μια ακόμα φορά, κανείς δεν έδινε ελπίδες στην αγγλική ομάδα ενόψει ρεβάνς. Οι Γερμανοί, με τον τελικό να γίνεται στο Μόναχο, είχαν κλείσει ήδη λεωφορεία και ξενοδοχείο...

Είναι έτοιμοι για το σοκ της ζωής τους

Με τα παραπάνω λόγια ο Κλαφ προλόγισε την ρεβάνς. Παίζοντας οπισθοχωρημένα και με αντεπιθέσεις, οι Reds χτύπησαν στο 65' με τον Μπερτλς, αφήνοντας αγάλματα περίπου 50.000 οπαδούς των «Τράγων». Η Φόρεστ ήταν στον τελικό! Τρεις μέρες μετά το ματς, ο εγχώριος τίτλος χάθηκε οριστικά μετά το 0-0 με την Λίβερπουλ. Η Φόρεστ τερμάτισε δεύτερη, παρότι ξανά είχε χάσει μόλις τρία ματς στο Πρωτάθλημα. Στις 30 Μαΐου του 1979 στο Μόναχο όμως απέναντι στην Μάλμε ήταν αποφασισμένη. Έχοντας φτάσει στον τελικό με παρόμοια αγωνιστική προσέγγιση, οι Σουηδοί άντεξαν μέχρι το 45'. Ο Ρόμπερτσον έσπασε την αμυντική διάταξη και σέντραρε για τον Φράνσις, ο οποίος, στο πρώτο ευρωπαϊκό ματς της καριέρας του, χάρισε στην Φόρεστ τον πρώτο της ευρωπαϊκό τίτλο. Πλέον, όλη η Ευρώπη μιλούσε για το θαύμα του Μπράιαν Κλαφ. Το Νότιγχαμ παραμένει η μικρότερη πόλη που έχει βγάλει πρωταθλητή στη Γηραιά Ήπειρο.

image

Repeat

Η επόμενη σεζόν ξεκίνησε με δύο σημαντικές ελλείψεις. Ο αριστερός μπακ Φρανκ Κλαρκ αποχώρησε, ενώ η πρόταση των 150.000 από την Μπέρμιγχαμ για τον Άρτσι Γκέμιλ κρίθηκε ικανοποιητική, δεδομένου ότι είχε φτάσει τα 32. Αργότερα, ο Άγγλος προπονητής θα μετάνιωνε για την απόφασή του να τον αφήσει. Εκτός για τους δύο πρώτους μήνες ήταν και ο Τρέβορ Φράνσις, ο οποίος είχε καλοκαιρινό συμβόλαιο με το Ντιτρόιτ. Οι Tricky Trees βρήκαν αντίπαλο στην Ευρώπη ξανά την Πρωταθλήτρια Σουηδίας, αυτή τη φορά την Έστερς, στον πρώτο γύρο. Οι Σκανδιναβοί δεν κατάφεραν την έκπληξη, σε αντίθεση με τη Ντιναμό Τιφλίδας, που πέταξε έξω από τον πρώτο γύρο τη Λίβερπουλ. Στη συνέχεια, η Φόρεστ απέκλεισε την Άργκες Πιτέστι, που είχε καταφέρει σημαντική ανατροπή επί της ΑΕΚ. Τα πράγματα πήγαιναν καλά και στο Πρωτάθλημα, μέχρι που μια ήττα από την τελευταία Μπράιτον έβαλε τέλος στο νέο αήττητο σερί που χτιζόταν. Περισσότερο πανικό στον κόσμο όμως έφερε η μεταγραφή του Τόνι Γούντκοκ στην Κολωνία, έναντι 650.000 λιρών. Ο Κλαφ απέκτησε τον Σταν Μπόουλς από την ΚΠΡ και δανεικό από την Σαουθάμπτον τον πρώην σταρ της Άρσεναλ Τσάρλι Τζορτζ. Αμφότεροι δεν κατάφεραν σε καμία περίπτωση να τον δικαιώσουν.

Η Φόρεστ, πάντως, τον Ιανουάριο κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ με μία νίκη και μια ισοπαλία επί της Μπαρτσελονα και στα προημιτελικά του Πρωταθλητριών πέρασε το εμπόδιο της Ντιναμό Βερολίνου. Στη ρεβάνς της Γερμανίας, ο Μπερτλς και ο Ρόμπερτσον έκαναν όργια για το τελικό 3-1 που χάρισε την πρόκριση, μετά το 1-1 του πρώτου ματς. Επόμενος αντίπαλος ο Άγιαξ. Οι Reds νίκησαν 2-0 στο City Ground και ηττήθηκαν 1-0 στο Άμστερνταμ, αφού πρώτα ο Κλαφ τους έβγαλε βόλτα στα κόκκινα φανάρια! Η παρουσία στον τελικό ήταν ξανά γεγονός, με αντίπαλο αυτή τη φορά το Αμβούργο. Στο Πρωτάθλημα, όμως, δεν είχαν τη σταθερότητα των δύο προηγούμενων ετών. Στο League Cup έφτασαν μέχρι τον τελικό, χάνοντας από τη Γουλβς και έχοντας αποκλείσει τη Λίβερπουλ, η οποία πήρε εκδίκηση πετώντας εκτός FA Cup την ομάδα του Κλαφ. Πλέον, μοναδικός στόχος ήταν η σερί ευρωπαϊκή κούπα. Στις 3 Μαΐου, απέναντι στην Πάλας, δέχθηκαν ένα ακόμα σημαντικό πλήγμα, καθώς ο Τρέβορ Φράνσις υπέστη ρήξη αχίλλειου.

Ουσιαστικά, στον τελικό της Μαδρίτης ο Κλαφ είχε μόνο έναν καθαρό επιθετικό στην διάθεσή του, τον Γκάρι Μπερτλς. Έτσι, επέλεξε σύνθεση με πέντε άτομα στο κέντρο και έριξε στη μάχη τον 17χρονο Γκάρι Μιλς (παραμένει ο νεότερος που έχει αγωνιστεί σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών), αρχικά για να προσφέρει στηρίγματα στον φορ και στη συνέχεια να καλύπτει χώρους. Οι πολλοί τραυματισμοί συνέθεσαν πάγκο με τέσσερα άτομα αντί για πέντε, λόγω των απουσιών. Το Αμβούργο των Κέβιν Κίγκαν, Φέλιξ Μάγκατ, Μάνι Καλτζ ήταν φαβορί και πίεσε αρκετά την εστία του Σίλτον. Στο 20' όμως, μετά από ωραία κίνηση που ξεκίνησε από κλέψιμο του ΜακΓκόβερν, ο Ρόμπερτσον βρήκε δίχτυα με το δεξί. Η Φόρεστ οχυρώθηκε, το Αμβούργο πίεσε και όταν οι κλειστοί χώροι άρχισαν να το αγχώνουν, έψαξε το γκολ με μακρινές μπαλιές - βούτυρο στο ψωμί των Λόιντ και Μπερνς. Η υπέρβαση όλων κράτησε το προβάδισμα και το σφύριγμα της λήξης βρήκε τους «κόκκινους» να κάνουν τον γύρο του θριάμβου για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά!

«Απέναντι σε όλες τις πιθανότητες, η μικρή παλιά Νότιγχαμ Φόρεστ έφτασε και ξεπέρασε τα επιτεύγματα γιγάντων του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου», έλεγε ο ΜακΓκόβερν, συνοψίζοντας τη μαγική πορεία μέχρι την κορυφή της ομάδας του. Μια πορεία, που στο σύγχρονο ποδόσφαιρο φαντάζει αδιανόητη και συνοψίζει καλύτερα από οτιδήποτε άλλο την φράση «ποδοσφαιρικό θαύμα».

image