Χωρίς «κόφτη» το 2016, η απειλή μετατοπίζεται τώρα για το 2017

Με τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού να εμφανίζουν στο 9μηνο υπέρβαση της τάξεως του 1 δις. ευρώ –σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών- η κυβέρνηση αισθάνεται πλέον αρκετά «ασφαλής» ότι ο κίνδυνος ενεργοποίησης του δημοσιονομικού κόφτη τουλάχιστον για τον Μάιο του 2017 –οπότε και κρίνεται οριστικά το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016- έχει παρέλθει.

Η εξέλιξη εξασφαλίζει πολιτικό χρόνο τουλάχιστον 9 μηνών στην κυβέρνηση καθώς από τον Ιούνιο του 2017 και μετά θα αρχίσει και πάλι η αγωνία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2017, ενός προϋπολογισμού που θα είναι ο πιο δύσκολος των τελευταίων ετών καθώς πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% -ή 1,8% που προβλέπει το προσχέδιο- η χώρα δεν έχει δει εδώ και πολλά χρόνια.

Οι οικονομικές επιδόσεις στο σκέλος των εσόδων κατά τον μήνα Σεπτέμβριο, έφεραν ανακούφιση στο οικονομικό επιτελείο και έδωσαν τη δυνατότητα για πανηγυρικές δηλώσεις ακόμη και από τον πρωθυπουργό. Με τον στόχο για τον Σεπτέμβριο να βρίσκεται αρκετά ψηλά (στα 4,703 δις. ευρώ σε επίπεδο εσόδων προ επιστροφών και στα 4,345 δις. ευρώ σε επίπεδο καθαρών εσόδων τακτικού προϋπολογισμού) οι εισπράξεις έφτασαν στα 5,512 δις. ευρώ σε επίπεδο εσόδων προ επιστροφών (περίπου 800 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο) και στα 5,185 δις. ευρώ σε επίπεδο καθαρών εσόδων.

Τα αναλυτικά στοιχεία θα δείξουν από πού προήλθε αυτή η υπέρβαση και να δικαιολογεί τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης. Σημαντική αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ (δεδομένου ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις απέδωσαν τον φόρο που αντιστοιχεί στις συναλλαγές του Αυγούστου) και αύξηση της εισπραξιμότητας του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (σ.σ τον Σεπτέμβριο έληγε η προθεσμία καταβολής της δεύτερης δόσης), εφόσον αποτυπωθούν, θα αποτελούν εξαιρετικά αισιόδοξα στοιχεία για την πορεία του προϋπολογισμού μέχρι το τέλος του χρόνου. Επίσης, σημαντικό στοιχείο αποτελεί ο συντελεστής εισπραξιμότητας του ΕΝΦΙΑ. Από την άλλη, αν η υπέρβαση προέρχεται από εφάπαξ καταβολή του ΕΝΦΙΑ από εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες (π.χ μέσω πιστωτικών καρτών) ή από άλλες αιτίες (π.χ εγγραφή εσόδων από την πώληση των μετοχών του ΟΛΠ στο κονδύλι των αποκρατικοποιήσεων) τότε η αύξηση θα είναι σε μεγάλο βαθμό συγκυριακή κάτι που θα αποδειχθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.

Σε κάθε περίπτωση, η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού εντός των στόχων θεωρείται πλέον εξαιρετικά πιθανή έως βέβαιη. Από τα 49,107 δις. ευρώ που είναι ο φετινός στόχος, έχουν ήδη μπει στα ταμεία 34,826 δις. ευρώ σε επίπεδο καθαρών εσόδων. Υπολείπονται τρεις μήνες γεμάτοι από φόρους αλλά και έσοδα από άλλους κωδικούς (π.χ από αποκρατικοποιήσεις) μέσα στους οποίους θα πρέπει να μαζευτούν επιπλέον 14 δις. ευρώ. Αν οι εισπράξεις του Σεπτέμβρη δεν αποδειχθούν συγκυριακές, τόσο ο στόχος είναι εφικτός. Μάλιστα, στο οικονομικό επιτελείο εκφράζονται ήδη εκτιμήσεις ότι το ποσοστό του πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξεως του 0,6% που εγγράφηκε ως στόχος μπορεί να αποδειχθεί και συγκρατημένος με το ποσοστό να κλείνει τελικώς ακόμη και στο 0,8%.

Ο προϋπολογισμός του 2017, είναι γεμάτος παγίδες και στηρίζεται σε έναν αισιόδοξο στόχο, αυτόν της ανάπτυξης. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι προϋπολογισμοί που εκτελεί η Ελλάδα είναι οπισθοβαρείς, τα πρώτα δείγματα για το αν θα υπάρξουν από το νέο έτος αποκλίσεις, θα αρχίσουν να φαίνονται μετά την άνοιξη.

Από τον Γενάρη, θα ενεργοποιηθούν και οι αυξήσεις στους έμμεσους φόρους οι οποίοι θα φέρουν ζεστό χρήμα στα κρατικά ταμεία τουλάχιστον μέχρι να αρχίσει να προσαρμόζεται η κατανάλωση στα νέα δεδομένα. Ουσιαστικά, για το 2017 το ζητούμενο είναι να αυξηθεί το πλεόνασμα από τα 900 εκατ. ευρώ (ή και πάνω από ένα δις. ευρώ εφόσον υπάρξει υπεραπόδοση) σε τουλάχιστον 3,2 δις. ευρώ. Αυτή η διαφορά, για να καλυφθεί προϋποθέτει και ανάπτυξη αλλά και απόδοση των νέων εισπρακτικών μέτρων. Το αν θα συνυπάρξουν δύο αντιφατικές πολιτικές –συνήθως τα μέτρα φέρνουν συρρίκνωση του εισοδήματος- θα αρχίσει να φαίνεται μετά το πρώτο τετράμηνο της νέας χρονιάς.

Πηγή: thetoc.gr