Εύκολα καταλαβαίνει κανείς μια έδρα που «βράζει». Συνθήματα, φωνές, εφέ παντός είδους, πάντα μέσα στα επιτρεπτά πλαίσια και μακριά απ’ αυτό που ονομάζεται «έδρα» στην Ελλάδα γεννούν συναισθήματα αποθέωσης για τους γηπεδούχους κι αντίστοιχα «τρόμου» για τους φιλοξενούμενους. Τον τόνο δίνει συνήθως το πέταλο, όπου πολλοί, οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, είναι όρθιοι και χοροπηδούν στον σκοπό του «πολέμου». Εκατοντάδες, χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες, τα μεγέθη διαφέρουν, αλλά η ένταση και ο στόχος να καθηλώσουν το αντίπαλο κοινό και την ομάδα που επισκέπτεται το «σπίτι» τους είναι ο ίδιος.

Αν κανείς έχει συνηθίσει την εικόνα ενός γηπέδου, στο οποίο το πέταλο των οργανωμένων, των φανατικών, δίνει το σύνθημα, μπορεί να φανταστεί πως θα ήταν ένα γήπεδο γεμάτο θέσεις ορθίων. Για την ακρίβεια, έστω κατά τα 3/4 με θέσεις ορθίων. Έτσι είναι το γήπεδο της Ουνιόν Βερολίου, το «Stadion an der Alten Försterei». Πριν περίπου δυο εβδομάδες, στις 31 Ιανουαρίου, η ομάδα της πρωτεύουσας” επικρατούσε με 2-0 της Κολωνίας, την άφηνε πίσω της στη διεκδίκηση της ανόδου στη Μπουντεσλίγκα και οι εξέδρες… πήραν φωτιά! «Καθώς πλησιάζει το ξημέρωμα, παλεύουμε κόντρα στον άνεμο και θα βιώσουμε τα πάντα, μέχρι να στεφθούμε τελικά γερμανικοί πρωταθλητές», έλεγε το σύνθημα και η συντριπτική πλειοψηφία των 22.012 θεατών το τραγουδούσε χοροπηδώντας στη θέση του, που δεν περιλάμβανε καθίσματα.

Συνολικά τρεις από τις τέσσερις πλευρές του γηπέδου, συνολικά άνω του 80% της χωρητικότητάς του αποτελείται από θέσεις ορθίων. Στα άμεσα σχέδια της διοίκησης, ως το 2020, είναι η αύξηση της χωρητικότητας σε 30.000 και τότε οι όρθιοι θα είναι περισσότεροι απ’ αυτούς που καταλαμβάνουν τη Nordkurve της Σάλκε, ακόμα και το «Gelbe Wand» της Ντόρτμουντ!

Είναι η κουλτούρα των γηπέδων στη Γερμανία τέτοια, με τα αιτήματα των οπαδών να διεκδικούνται δυναμικά, που τάξεις οπαδών όπως αυτή της Ουνιόν προσελκύουν και ξένους επισκέπτες. Συγκεκριμένα είναι 43 Βρετανοί καταγεγραμμένοι ως ενεργά μέλη του συλλόγου κι αυτό γιατί εκεί βρίσκουν όσα τους λείπουν από τα γήπεδα της Premier League, την ατμόσφαιρα που υπήρχε κάποτε στην Αγγλία, για την ακρίβεια τα θετικά μιας εποχής που έχει παρέλθει, πριν την εμπορευματοποίηση της λίγκας και του πρωταθλήματος στο Νησί.

Αυτό προσπαθούν να ξαναφέρουν στο προσκήνιο οι Άγγλοι, με την κουβέντα περί της επαναφοράς των κερκίδων των ορθίων να εντείνεται τα τελευταία χρόνια. Στην Premier League απαγορεύεται ρητά, όμως οι φωνές πληθαίνουν και ολοένα και περισσότεροι θέλουν να ξαναζήσουν την εμπειρία ενός γηπέδου, όπως τα γερμανικά, που δηλαδή να χωρούν και τους παραδοσιακούς. Μετά από χρόνια γεμάτα καμπάνιες, online ψηφοφορίες, ως και συζητήσεις στο Κοινοβούλιο, η εποχή αυτή φαίνεται να πλησιάζει.

Τον Ιανουάριο η Γουλβς έκανε ένα δυναμικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, εγκαθιστώντας σε ένα αχρησιμοποίητο τμήμα της εξέδρας στο Μολινό, δοκιμαστικά, ώστε να αρχίζουν προοδευτικά άπαντες να συνηθίζουν στη σχετική εικόνα και ιδέα. Το πρότυπο της Γερμανίας γίνεται ολοένα και πιο ποθητό και κουβέντες όπως αυτές εκπροσώπου της Σάλκε στη Deutsche Welle κάνουν τους Βρετανούς να… ξερογλείφονται.

«Πιστεύουμε πως οι θέσεις ορθίων είναι μέρος της γηπεδικής και ποδοσφαιρικής μας κουλτούρας. Οι οπαδοί αυτοί είναι εκείνοι που φωνάζουν για την ομάδα τους επί 90’ και συμπαρασύρουν και τους υπόλοιπους, με αποτέλεσμα στο τέλος να δημιουργείται αυτή η υπέροχη ατμόσφαιρα υποστήριξης‘. Στη Veltins Arena των «βασιλικών μπλε» υπάρχουν 16.309 θέσεις ορθίων και ο έλεγχος τον οποίο υφίσταται καθένας εξ αυτών, προκειμένου να πάρει θέση στη συγκεκριμένη κερκίδα είναι εξονυχιστικός. Στο εισιτήριό του υπάρχουν δυο barcodes, ένα για να μπουν στο γήπεδο και ξεχωριστό για να εισέλθει σε αυτή, προκειμένου να ελέγχεται το πλήθος και να αποφευχθεί η υπερσυγκέντρωση, πάντα για λόγους ασφαλείας.

«Με αυτόν τον τρόπο όποιος βρίσκεται στην εξέδρα είναι απολύτως ασφαλής. Εξάλλου οι stewards είναι περισσότεροι σε σχέση με κάθε άλλο σημείο του γηπέδου, ενώ οι έξοδοι και οι διάδρομοι ελέγχονται αυστηρά, ώστε να είναι πάντα ελεύθεροι. Σημασία έχει πάνω απ’ όλα η αποφυγή δραματικών απροόπτων και όλοι να μπορούν να απολαύσουν το παιχνίδι χωρίς δεύτερες σκέψεις και αμφιβολίες», συνεχίζει ο εκπρόσωπος της Σάλκε.

Με τη σειρά της λοιπόν η Γουλβς δεν αρκείται στο να… θαυμάζει την κατασταση που επικρατεί στη Γερμανία, αλλά το πηγαίνει ένα βήμα παρακάτω, προσπαθώντας να εντάξει στο Μολινό αντίστοιχη κατάσταση. Βέβαια η συγκεκριμένη κερκίδα δεν είναι ακριβώς ίδια με αυτή που υπάρχει στο «Signal Iduna Park» της Ντόρτμουντ ή στα γήπεδα της Σάλκε και της Ουνιόν. Σε κάθε σειρά υπάρχει μια μεταλλική μπάρα, που προστατεύει τους οπαδούς και πάνω στην οποία μπορούν να στηρίζονται. Στη Γερμανία αντίστοιχες συναντώνται στα γήπεδα της Λεβερκούζεν, του Ανόβερου, της Στουτγκάρδης, της Βέρντερ, της Νυρεμβέργης, της Χόφενχάιμ και της Βόλφσμπουργκ και κάθε φορά που αυτές παίζουν στο Champions ή στο Europa League, αναγκάζονται να τις αναπροσαρμόσουν στις αυστηρές προδιαγραφές της UEFA, που δεν παρεκλίνει ούτε χιλιοστό από τη θέση πως τα γήπεδα πρέπει να περιλαμβάνουν αποκλειστικά θέσεις καθούμενων.

​

Τίποτα όμως δεν είναι τόσο απλό, ούτε η κατάσταση ήταν ανέκαθεν όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Μόλις το 2016 είδε το φως της δημοσιότητας η απόφαση του δικαστηρίου, που αποφάνθηκε σχετικά με τις ευθύνες της αστυνομίας στην τραγωδία του Χίλσμπορο, διαλύοντας τον μύθο περί των χούλιγκαν που οδήγησαν στο πολύνεκρο δυστύχημα με τους 96 νεκρούς. Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις έφεραν αμφισβήτηση για ένα σωρό δεδομένα, που διαμόρφωσαν το ποδόσφαιρο μαζί με την έκθεση του Λόρδου Τέιλορ στο αγγλικό ποδόσφαιρο. Μια απ΄αυτές είναι η άποψη πως ένα γήπεδο με καθίσματα σε κάθε σημείο του είναι ασφαλέστερο από ένα με θέσεις ορθίων. Αυτό παρέμενε αναντίρρητο, μέχρι σήμερα. Πλέον κι αυτό τίθεται στην κρίση του κοινού και πάντως σε σχετική διαβούλευση μεταξύ των αρχών, της τηλεοπτικής εξουσίας και των νοσταλγών μιας εποχής που φάνηκε να έχει παρέλθει ολοκληρωτικά.

Οι επιπτώσεις άλλωστε της κυριαρχίας του μάρκετινγκ στην Premier League έχει «γεννήσει» τέρατα, άσχετα εν πολλοίς με το ζήτημα των ορθίων. Όταν όμως ξεκινήσει η κουβέντα, ανοίγει και συμπαρασέρνει πολλά μαζί. Ένα απ’ αυτά, το γεγονός πως για να επισκεφτεί κανείς το Ολντ Τράφορντ, το Άνφιλντ, το Έμιρεϊτς ή το Στάμφορντ Μπριτζ πρέπει να διαθέτει συγκεκριμένο βαλάντιο. Αντίστοιχα στη Bundesliga μπορεί κανείς να βρει εισιτήριο διαρκείας με 185 ευρώ, δηλαδή περίπου 10 ευρώ για κάθε αγώνα, τιμή που στο Νησί προκαλεί θλιβερά γέλια.

«Στη Σάλκε θέλουμε να ικανοποιούμε τις ανάγκες της κοινωνίας του Ρουρ, θέλουμε κόσμο από κάθε οικονομικό στρώμα να μπορεί να έρθει να δει την ομάδα». (Και) γι’ αυτό τον λόγο διατηρούν κερκίδες ορθίων στη Veltins Arena και οι Άγγλοι φυσιολογικά ζηλεύουν, ενώ ανυπομονούν βλέποντας πως αυτό είναι το -ίσως όχι και τόσο μακρινό- μέλλον τους, αν όχι από άποψη οικονομικής αντιστοιχίας, σίγουρα αναφορικά με τη γηπεδική κουλτούρα, μέρος της οποίας νιώθουν πως έχουν χάσει.