Η αιτία που η IAAF δεν έκανε σε άρση της τιμωρίας, που επέβαλλε στην εθνική ομάδα στίβου της Ρωσίας στις 14 Νοεμβρίου, ήταν τα απανωτά θετικά δείγματα σε ελέγχους ντόπινγκ. Αφορμή δε, στάθηκε η έκθεση του Παγκοσμίου Οργανισμού Αντιντόπινγκ (WADA), η οποία έκανε λόγο για συστηματικό ντόπινγκ στη χώρα και πραγματοποιήθηκε μετά από δημοσιογραφική έρευνα που πραγματοποίησε το γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD/WDR, με τίτλο «Ο μυστικός φάκελος ντόπινγκ: Πως η Ρωσία παράγει νικητές», το οποίο δημοσιοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2014.

Στις 8 Ιουνίου ακολούθησε το δεύτερο μέρος με τίτλο: «Μυστικά του ντόπινγκ: Αναμέτρηση για τη Ρωσία», το οποίος περιελάμβανε στιγμιότυπα και μαρτυρίες, που αποδείκνυαν ότι ο αρχιπροπονητής δρόμων και βάδην, Βίκτορι Τσέγκιν, εξακολουθούσε να εμπλέκεται προπονώντας αθλητές.

Σε πρώτη φάση ο αποκλεισμός ήταν προσωρινός, με την προϋπόθεση ότι οι Ρώσοι θα έκαναν κινήσεις προκειμένου να αποκατασταθεί το κύρος στης χώρας και η ακεραιότητα των αθλητών της. Αυτό πρακτικά σήμαινε να εναρμονιστούν με τον κώδικα αντιντόπινγκ της IAAF.

H εξοντωτική ποινή αφορούσε 4.027 Ρώσους αθλητές του στίβου, οι οποίοι τους τελευταίους επτά μήνες δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής σε διεθνείς διοργανώσεις.

Είναι σαφές ότι οι Ρώσοι δεν έλαβαν σοβαρά υπόψιν τις συνέπειες του μη εναρμονισμού, σφυρίζοντας αδιάφορα, την ώρα που είχαν αρκετό χρόνο για να λάβουν μέτρα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Βιτάλι Μούτκο, Υπουργού Αθλητισμού της Ρωσίας, μέλους της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA και επικεφαλής της οργανωτικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του 2018, ο οποίος επέμενε: «Το πρόβλημα ντόπινγκ στη Ρωσία δεν είναι χειρότερο απ' ότι σε άλλες χώρες. Ό,τι και να κάνουμε είναι πάντα κακό».

Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να έκανε προσωπικά παρέμβαση προκειμένου να γίνει άρση της τιμωρίας, χωρίς ωστόσο να εισακουστεί.

Η μοναδική περίπτωση να επιτραπεί σε «καθαρούς» αθλητές του στίβου, των οποίων το όνομα ουδέποτε ενεπλάκη με ντόπινγκ είναι με απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, η οποία συγκαλεί εκτάκτως ολομέλεια για τις 21 Ιουνίου.

Η απόφαση είναι πρωτοφανής στα ιστορικά χρονικά και αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις.

Σε άρθρο της στους New York Times, η Ρωσίδα επικοντίστρια, Γελένα Ισινμπάγεβα τονίζει: «Καταλαβαίνω ότι η IAAF πρέπει να λάβει αυστηρά μέτρα για την εξάλειψη του ντόπινγκ, αλλά νομίζω ότι δεν είναι δίκαιο να απαγορεύσουν σε εμένα και στους άλλους «καθαρούς» αθλητές να αγωνιστούν».

Στην συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε από την IAAF, επικεφαλής του προέδρου, Σεμπάστιαν Κόε, σημειώθηκε ότι στο φάκελο της Ρωσίας, θα προστεθεί στις 15 Ιουλίου το πόρισμα έρευνας που πραγματοποιήθηκε κατόπιν καταγγελιών των NYT περί συστηματικού ντοπινγκ.

Ερωτηθείς ο πρόεδρος Κόε, τυχούσα προσφυγή της Ρωσικής Ομοσπονδίας Στίβου στο CAS είπε: «Δεν είναι φόβος, είναι αναμενόμενο και έχουν δικαίωμα να το κάνουν».

Για το αν φοβάται ότι απούσης της ρωσικής ομάδας θα υποβαθμιστεί το επίπεδο των Αγώνων, ο Κόε απάντησε: «Στους Αγώνες θέλω να βλέπω όσο το δυνατόν περισσότερους αθλητές, όμως εκείνο που αποτελεί προτεραιότητα μου ως προέδρου της IAAF είναι να βλέπω όσο το δυνατόν περισσότερους «καθαρούς» αθλητές».

Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων δικαιωμάτων η Ισινμπάγεβα

Η κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ, Γελένα Ισινμπάγεβα, σε δήλωση της τόνισε ότι η απόφαση της IAAF, συνιστά καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι σκοπεύει να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: «Θα πάω στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα αποδείξω ότι η IAAF και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ έλαβαν λανθασμένη απόφαση... Η Ρωσία δεν θα σιωπήσει».

Ο αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Τζον Κοέιτς σημείωσε ότι ο οργανισμός αντιντόπινγκ της Ρωσίας «ήταν σάπιος μέχρι το μεδούλι».

Ωστόσο, με την ιδιότητα του ως προέδρου στο Ανώτατο Αθλητικό Διαιτητικό Δικαστήριο, τόνισε ότι «υπάρχουν πιθανότητες δικαίωσης για κάποιον που θα προσφύγει και να αποδείξει την ατομική του ακεραιότητα. Υποθέτω ότι αυτοί οι αθλητές θα πρέπει να παρουσιάσουν στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ελέγχονταν συχνά εκτός Ρωσίας, από ανεξάρτητη αρχή και τα δείγματα τους αναλύθηκαν εκτός Ρωσίας σε τακτική βάση».