Η απαγορευμένη περιοχή του Χότζα

Το Ish Blloku στα Τίρανα αποτελεί τον τόπο συνάντησης των Αλβανών φιλάθλων για να παρακολουθήσουν τα κατορθώματα του Τζιάνι Ντε Μπιάζι και των παικτών του στα γήπεδα της Γαλλίας.

Η συγκεκριμένη γειτονιά μπορεί να είναι πλέον μία από τις πιο πολυσύχναστες της χώρας, αλλά πριν από τρεις δεκαετίες, περίπου, δεν υπήρχε καν στο χάρτη. Ήταν η περιοχή του ηγέτη του κομμουνιστικού κόμματος και δικτάτορα της Αλβανίας, Ενβέρ Χότζα, η οποία ήταν αποκομμένη από τους απλούς πολίτες της χώρας. Το κέντρο της αλβανικής πρωτεύουσας- γεμάτη από μπαράκια και εστιατόρια-έχει γίνει το σύμβολο για την μετάβαση μιας ολόκληρης χώρας από τον απομονωτισμό και το πνεύμα του Χότζα σε ένα σύγχρονο και ευρωπαϊκό κράτος.

Η Αλβανία διένυσε μεγάλο δρόμο από τα τέλη της δεκαετίας του 80' όταν-κάτω από το ολοκληρωτικό καθεστώς του Χότζα-αποτελούσε ένα από τα πιο απομονωμένα κράτη του κόσμου.

Κανείς δεν επιτρεπόταν να ταξιδέψει εκτός χώρας, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που κρατήθηκαν στα γνωστά μας γκουλάγκ. Δεν επιτρεπόταν να έχει γένια, ενώ οι θρησκείες είχαν απαγορευτεί, αφού πίστη έπρεπε να υπάρχει μόνο στο Κόμμα και στον μεγάλο ηγέτη, με την εικόνα της να θυμίζει πολύ την σημερινή Βόρεια Κορέα.

Τρεις δεκαετίες μετά περίπου 20.000 περίπου Αλβανοί οπαδοί έστηναν το δικό τους πάρτι χαράς στη Λιόν όταν ο Αρμάντο (προς τιμή του Μαραντόνα) Σαντίκου, πετύχαινε το νικητήριο γκολ κόντρα στην Ρουμανία. Η νίκη αυτή ήταν η πρώτη στην ιστορία της χώρας των Αετών σε τελική φάση Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος προκαλώντας ξέφρενους πανηγυρισμούς όχι μόνο στις εξέδρες της γαλλικής πόλης αλλά και στα Τίρανα, την Πρίστινα, το Κόσοβο αλλά και σε όλη την αλβανική διασπορά.

Η πτώση του κομμουνισμού και η νέα γενιά

Πανηγυρισμοί που έστειλαν ένα μήνυμα στον κόσμο ότι πλέον έχουν καταρριφθεί με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τα όποια στερεότυπα είχαν δημιουργηθεί από όλους αυτούς που ακόμα θυμούνται το καθεστώς Χότζα.

Σε αυτό βοήθησε ξεκάθαρα η πτώση του κομμουνισμού στις αρχές της δεκαετίας του 90', αφού το άνοιγμα των συνόρων οδήγησε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να εγκαταλείψει την χώρα με προορισμό την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ελβετία, την Γερμανία, αλλά και να περάσει τον Ατλαντικό για τον Καναδά και τις ΗΠΑ.

Μια νέα γενιά ή οποία πλέον είχε αφήσει οριστικά πίσω της τις φιλονικίες και το μίσος έδειχνε τον δρόμο που θα έπρεπε να ακολουθήσει τόσο η χώρα όσο και η ποδοσφαιρική ομάδα. Όπως και σχεδόν όλες οι πρώην κομμουνιστικές χώρες του ανατολικού μπλοκ χρειάστηκαν μια εικοσαετία περίπου να αφήσουν πίσω τους τα κατάλοιπα του σκληρού κομμουνισμού, έτσι και οι Kuq e Zinjtë (οι κοκκινόμαυροι) με την πάροδο του χρόνου κατάφερε να κάνει σταθερά βήματα προόδου, πριν έρθει η κίνηση ματ να τα αλλάξει όλα.

Το Δεκέμβριο του 2011 η Ομοσπονδία της χώρας ψάχνει τον αντικαταστάτη του Γιόζιπ Κούζε και καταλήγει στον Ιταλό Τζιάνι Ντε Μπιάζι. Μετά από περίπου δύο χρόνια χωρίς ομάδα ο Ντε Μπιάζι αποφασίζει να δεχτεί μια νέα πρόκληση στην καριέρα του. «Πολλοί συνάδελφοι με ρώτησαν αν ήμουν σίγουρος για την απόφασή μου να αναλάβω την εθνική Αλβανίας. Κάποιοι μάλιστα με προέτρεψαν να μην απαντήσω αμέσως καταφατικά αλλά να εκτιμήσω πρώτα όλα τα δεδομένα. Δεν το πολυσκέφτηκα όμως. Για μένα ήταν ένα είδος περιπέτειας. Η απογοήτευση με είχε κυριεύσει μετά την εμπειρία μου στην Ουντινέζε όταν απολύθηκα μετά από μόλις δύο μήνες δουλειάς».

Το παιδομάζωμα και το κίνητρο

Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Ντε Μπιάζι ήταν να περάσει το πνεύμα του νικητή στην ομάδα που θα ματώνουν για το εθνόσημο. Πως το έκανε αυτό; Στους πρώτους μήνες της θητείας του πρώτο μέλημα ήταν να πείσει ποδοσφαιριστές που είχαν αρνηθεί στο παρελθόν την πρόσκληση της εθνικής, συμπεριλαμβανομένου και των Αλβανών της διασποράς. Τους υποσχέθηκε ένα νέο τρόπο προπόνησης, ενώ έπεισε και έμπειρους παίκτες να ενταχθούν στο νέο πρότζεκτ, ενσωματώνοντας παράλληλα μια νέα φουρνιά ταλαντούχων ποδοσφαιριστών.

«Τα δύο πρώτα χρόνια η βασική μου δουλειά ήταν να βρω νέους παίκτες. Σιγά σιγά άρχισα να καταλαβαίνω την αλβανική νοοτροπία που δεν συνάδει με την δική μου αν σκεφτεί κανείς ότι εγώ προέρχομαι από το Βορρά της Ιταλίας όπου κάναμε τα πάντα με συνέπεια και ακρίβεια. Τα προκριματικά του Μουντιάλ του 2014 ήταν η τέλεια ευκαιρία να γνωριστούμε και να δοκιμάσουμε πράγματα βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το αποτέλεσμα ώστε να είμαστε έτοιμοι για τα επόμενα προκριματικά», ανέφερε σε παλιότερη συνέντευξή του ο Ιταλός.

Και το αποτέλεσμα των προκριματικών τον δικαίωσε απόλυτα. Σε όμιλο με Πορτογαλία, Δανία, αλλά και την «εχθρό» της Σερβία κανείς δεν πίστευε-με εξαίρεση τον Ντε Μπιάσι και τους παίκτες του- ότι θα μπορούσε να κάνει την έκπληξη. Και όμως η παρουσία της στον όμιλο ήταν άκρως αποτελεσματική.

Εκτός έδρας νίκη στην Πορτογαλία, δύο ισοπαλίες με την Δανία, δύο νίκες με την Αρμενία, αλλά και η νίκη στο επεισοδιακό παιχνίδι με την Σερβία στο Βελιγράδι όπου το ματς είχε σημαδευτεί από το περιστατικό με το ντρόουν. Ο Ντε Μπιάσι είχε καταφέρει να παρουσιάσει μια καλά οργανωμένη αμυντική ομάδα με παίκτες που έφερναν εις πέρας τους ρόλους τους οποίους είχαν επωμιστεί,κάτι που φάνηκε και από το γεγονός ότι η ομάδα είχε έξι παίκτες οι οποίοι σκόραραν από μία φορά στον όμιλο.

Λορίκ Τσάνα, ο ορισμός του αρχηγού

Κανείς δεν περίμενε ότι η Αλβανία θα μπορούσε να περάσει από τον όμιλο και μάλιστα κερδίζοντας αυτόματα το εισιτήριο για τα γήπεδα της Γαλλίας. Αλλά με ποδοσφαιριστές όπως ο Λορίκ Τσάνα ο οποίος παρά το γεγονός ότι κουβαλούσε μια σπουδαία καριέρα σε διασυλλογικό επίπεδο (Παρί Σεν Ζερμέν, Μαρσέιγ, Λάτσιο, Σάντερλαντ, Ναντ), στην εθνική ήταν η ψυχή και ο καθοδηγητής της Αλβανίας. «Ποτέ δεν είχα ονειρευτεί κάτι τέτοιο. Αμέσως μετά τον αγώνα στην Αρμενία πήρα τον πατέρα μου τηλέφωνο και δεν σταματήσαμε να κλαίμε. Είμαστε χαρούμενοι για τους ανθρώπους αυτής της χώρας γιατί ξέρουμε καλά τι έχουν περάσει. Έχω αγωνιστεί σε Γαλλία, Ιταλία και Αγγλία αλλά η εθνική είναι κάτι το ξεχωριστό. Κουβαλάς πάνω σου τις ελπίδες ενός ολόκληρου έθνους και όταν πετυχαίνεις κάτι τόσο το σπουδαίο μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα (πρόκριση και νίκη στα τελικά του Euro) δεν μπορείς παρά να γεμίζεις υπερηφάνεια. Ειδικά για εμάς που δεν έχουμε γεννηθεί στην Αλβανία».

Great shooting!!!We are the land of the Eagle

Illyrians, Jemi Një pic.twitter.com/4CokVpILeZ

— Lorik Cana (@lorikcana) 22 June 2015

Μόνο υπερηφάνεια

Από υπερηφάνεια γέμισε όλη η χώρα με τον πρωθυπουργό Έντι Ράμα να υποδέχεται τον Ντε Μπιάζι και τα παιδιά του με τιμές ηρώων δίνοντάς τους μάλιστα και διπλωματικά διαβατήρια δείχνοντας το πραγματικό μέγεθος της επιτυχίας αυτής της ομάδας. «Είναι πρεσβευτές της Αλβανίας. Ο τρόπος που εκπροσώπησαν την χώρα είναι απλά μοναδικός. Αυτή η ομάδα ένωσε όλους τους Αλβανούς μέσα κι έξω από την χώρα και μέσω των αγώνων στο Euro έδειξαν για το τι είναι ικανοί να πετύχουν τα παιδιά αυτά», δήλωνε ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού κόμματος και πρωθυπουργός της χώρας, ο οποίος ελπίζει ότι όπως η εθνική ομάδα έγινε πλέον ισότιμο μέλος της ποδοσφαιρικής Ευρώπης, έτσι θα γίνει και η χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

The Prime Minister of Albania, Edi Rama hosting the Albanian National Team#EURO2016 pic.twitter.com/BaCLISAlt8

— Ramadan (@Ramadan_Besim) 13 October 2015

Μπορεί η ένταξη στην Ε.Ε να έχει ακόμα δρόμο (δεν αναμένεται πριν το 2020), έχοντας πάντως μπει σε καθεστώς υποψήφιας χώρας από το 2014, ο Έντι Ράμα πιστεύει ότι οι απανωτές επιτυχίες των ποδοσφαιριστών βοηθά στην αναμόρφωση της άποψης των ανθρώπων για το αλβανικό έθνος. «Μπορεί να μην υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των δύο θεμάτων αλλά σίγουρα μπορεί να αποτελέσει ένα είδος δείγματος στο πόσο έχει αλλάξει η χώρα. Οι παίκτες και οι φίλαθλοι που βρέθηκαν στις εξέδρες της Γαλλίας βοήθησαν να αναδείξουν το νέο πρόσωπο της χώρας, γιατί ακόμα και τώρα πολλοί έχουν μια ζοφερή αντίληψη για την πατρίδα μας».

Το σίγουρο είναι ότι η πρόοδος στην γείτονα χώρα έχει φτάσει και όπως η ποδοσφαιρική ομάδα συνεχίζει στον ίδιο ακριβώς πετυχημένο δρόμο-ξεκίνησε με νίκη κόντρα στο FYROM τις υποχρεώσεις της στον προκριματικό όμιλο του Παγκοσμίου Κύπελλο-έτσι και το κράτος δείχνει να έχει ξεφύγει οριστικά από τον σκοταδισμό του καθεστώτος Ενβέρ Χότζα ανοίγοντας τα φτερά της για την μετατροπή της σε ένα σύγχρονο ανοικτό ευρωπαϊκό κράτος.

​