Γιούλιαν Νάγκελσμαν: Το «παιδί-θαύμα» των πάγκων

Η μέρα του Γιούλιαν Νάγκελσμαν ξεκινάει πολύ απλά. Ξυπνητήρι, καφές, πρωινό, τίποτα το ιδιαίτερο. Στη συνέχεια, όμως, γίνεται ξαφνικά περίπλοκη και άκρως ενδιαφέρουσα. Η επίσκεψή του στο μπάνιο συνδυάζεται από επαναστατικές ιδέες. Πώς μπορεί η ομάδα του να βελτιωθεί επιθετικά, πώς μπορούν οι παίκτες του να συνδυάσουν το πρέσινγκ με τις γρήγορες αντεπιθέσεις; Δεν υπάρχει laptop ή tablet, παρά μόνο ένα σημειωματάριο, στο οποίο καταγράφονται απλές σκέψεις, που αργότερα μπορούν να εξελιχθούν σε ιδιοφυείς τακτικές.

«Αργότερα εξετάζω αν η ιδέα μπορεί να εφαρμοστεί ή όχι», αποκάλυψε ο 29χρονος τεχνικός στην FAZ, που μόλις την περασμένη Δευτέρα (20/03) κέρδισε το βραβείο της Ομοσπονδίας για τα «εξαιρετικά του επιτεύγματα» στο 2016. Μέσα σε 13 μήνες, άλλωστε, έχει μεταφέρει την ομάδα του από την μάχη για την παραμονή σε εκείνη για το Champions League! Αυτή η πρωινή ιεροτελεστία έχει κάνει θαύματα.

Ο Νάγκελσμαν κλείνει σε λίγες εβδομάδες τα 30 και ήδη έχει ξεπεράσει την ταμπέλα του «παιδιού-θαύματος». Στα 20 έχασε τον πατέρα του, ενώ μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το όνειρο του να γίνει προπονητής. Ένας τραυματισμός στο γόνατο ήταν το τελειωτικό χτύπημα. «Δεν είχα πολύ χρόνο για να είμαι νέος», λέει ο ίδιος, που αναγκάστηκε να στηρίξει την οικογένειά του και να ωριμάσει πολύ γρήγορα. Μέχρι και από εκπαίδευση για να γίνει πυροσβέστης πέρασε! «Δεν είμαι παιδί-θαύμα. Δούλεψα σκληρά για να μάθω να κάνω αυτή τη δουλειά», εξομολογείται.

Πλέον, είναι ο νεότερος προπονητής στην ιστορία της Bundelsiga και νεότερος από 88 παίκτες στην κατηγορία φέτος! Με τον Βάγκνερ, μάλιστα, που υπό τις οδηγίες του έχει βάλει στόχο μέχρι και την εθνική, είχαν παίξει στο ντέρμπι της δεύτερης ομάδας της Μόναχο 1860 με την αντίστοιχη της Μπάγερν ως αντίπαλοι... «Με φωνάζουν κύριο μόνο οι παίκτες που με είχαν προπονητή στις μικρές ομάδες της Χόφενχαϊμ», αποκάλυψε ο Νάγκελσμαν, που σε αντίθεση με τους περισσότερους συναδέλφους του έχει αποφασίσει να βρίσκεται στο ίδιο γραφείο με τους συνεργάτες του και να έχει στενή επαφή με τους παίκτες του.

​

«Το 35-40% είναι τακτική. Το υπόλοιπο είναι επικοινωνία». Αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός προπονητή σύμφωνα με τον τεχνικό της Χόφενχαϊμ. Κανένα από τα δύο δεν φτάνει μόνο του, ενώ αν η παραπάνω ισορροπία διαταραχθεί, τότε η επιτυχία δεν θα έρθει. Αυτό το ποσοστό της τακτικής, όμως, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο Νάγκελσμαν δεν είναι δογματικός. Έχει πάρει στοιχεία του πρέσινγκ του Κλοπ και της κατοχής από τους Γκουαρδιόλα και Τούχελ. Έτσι για παράδειγμα, η ομάδα του χρειάστηκε μόλις 13 δευτερόλεπτα να σκοράρει στα ματς με την Σάλκε και την Ίνγκολσταντ από τη στιγμή που κέρδισε την μπάλα.

«Αν χρειαστεί περισσότερο, ο αντίπαλος θα έχει προλάβει να οργανωθεί». Αντιθέτως, αν χρειαστεί οι παίκτες του να παίξουν παιχνίδι κατοχής μπορούν να το κάνουν εξαιρετικά. «Η αρχή της διπλής επαφής. Κοντρόλ και πάσα», είναι αυτή που κάνει τη διαφορά σε αυτή την περίπτωση. Ο Νάγκελσμαν έχει πίσω του μία επιστημονική ομάδα, που το περασμένο καλοκαίρι επιφορτίστηκε με το να βρει τρόπους, ώστε να βελτιωθεί η επιθετική λειτουργία. Κατέληξαν σε αυτό που ονομάστηκε «Deckungsschatten», στη «σκιά του μάρκινγκ». Είναι η περίπτωση που οι παίκτες του δεν μπορούν να δεχθούν την μπάλα, επειδή ο αντίπαλος έχει κλείσει τους διαδρόμους.

Hoffenheim - constant movement without the ball, constant looking for progression - pure football pic.twitter.com/HGtrWJ482Y

— Krzysztof Sierocki (@OurFootballorg) February 27, 2017

Η λύση βρέθηκε στους τέσσερις παίκτες της επίθεσης. Δύο φορ και δύο μέσοι, αλλά όχι ακραίοι. Κανένας δεν σταματάει να κινείται και πάντα οι επιλογές είναι πάντα περισσότερες της μίας. Είναι κάτι δύσκολο να δουλέψεις, καθώς οι λεπτομέρειες είναι πολύ μικρές, ενώ οι συνθήκες ποτέ οι ίδιες. «Δουλεύουμε πάνω στις αρχές. Οι περισσότερες είναι απλές», θα πει ο Γερμανός τεχνικός. Τα λάθη των παικτών του θα πρέπει να έχουν τις λιγότερες δυνατές συνέπειες. Γι’ αυτό και τους προτρέπει να μην μπαίνουν δυνατά στις μονομαχίες, καθώς οι πιθανότητες να τις χάσουν είναι 50-50. Καθόλου ικανοποιητικό αν θες να είσαι επιτυχημένος.

Πάντα το δίλημμα για τους προπονητές της Bundesliga ήταν απλό, αλλά θεμελιώδες: κατοχή ή αντεπίθεση; Η νέα γενιά, όμως, κατάφερε να παρουσιάσει ένα εντυπωσιακό μείγμα. Ο Νάγκελσμαν είναι εκείνος που το εκφράζει στον μεγαλύτερο βαθμό και έχει το καλύτερο ποσοστό νικών στην ιστορία της Χόφενχαϊμ. Η προσαρμοστικότητα της ομάδας του είναι εντυπωσιακή. «Είναι θέμα 10 μέτρων αν παίζεις με 4-4-2 ή με 4-2-3-1», λέει, χωρίς κανένα από τα δύο να είναι το αγαπημένο του. Τη σταθερότητα φέρνουν οι πέντε αμυντικοί (5-3-2), που μπορούν πολύ εύκολα να αλλάξουν σε 4-2-4. «Μπορείς να δεις μέσα στα πρώτα δέκα λεπτά αν το πλάνο σου είναι το κατάλληλο. Και οι παίκτες θα πρέπει να μπορούν να προσαρμοστούν γρήγορα σε κάτι διαφορετικό. Αυτό είναι κάτι που δουλεύουμε συνέχεια».

Δουλεύοντας δίπλα στον Τούχελ στην Άουγκσμπουργκ είδε με πόση ένταση δούλευε στις προπονήσεις ο νυν τεχνικός της Ντόρτμουντ. Έτσι, κάνει κάτι ανάλογο, δίνοντας πολλές πληροφορίες τους παίκτες του. «Αν μάθουν τέσσερα από τα δέκα πράγματα που τους δείχνω, τότε θα είμαι πολύ ικανοποιημένος. Το προτιμώ από το να τους δίνω πέντε και να μαθαίνουν τα δύο». Αυτή η «υπερφόρτωση» είναι εσκεμμένη. Μετά τα παιχνίδια, όμως, είναι ελεύθεροι, ενώ μία φορά την εβδομάδα η προπόνηση περιλαμβάνει μόνο μπάλα, προκειμένου το μυαλό τους να αδειάσει και να γίνει πιο δεκτικό στις επόμενες πληροφορίες. Κάπως έτσι ήρθε και η προσθήκη ενός drone στην προπόνηση, που πάντα θα πρέπει να παραμένει και διασκεδαστική.

«Μπορείς να είσαι επιτυχημένος μόνο αν δεν έχεις άγχος και το διασκεδάζεις», είναι το μότο του. Δίπλα του ένας... κρυφός επιστημονικός συνεργάτης, το όνομα του οποίου κρατάει ως επτασφράγιστο μυστικό. «Με ενημερώνει για οτιδήποτε νέο στο επιστημονικό τοπίο και με βοηθάει στον τομέα της ψυχολογίας», είναι το μόνο που μπορεί να πει. Στην πρώτη του γεμάτη σεζόν υπάρχει ακόμη ένας παράγοντας που τον οδηγεί στην επιτυχία. Απλά δεν φοβάται την αποτυχία ή την απόλυση. «Δεν χρειάζομαι την Bundesliga για να είμαι ευτυχισμένος. Μπορώ πάντα να επιστρέψω στο να προπονώ μικρές ηλικίες και να είμαι ικανοποιημένος».

Όταν ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Χόφεχναϊμ, είχε χρησιμοποιηθεί ευρέως μία λέξη για να περιγράψει την απόφαση του τεχνικού διευθυντή Ρόζεν και του ιδιοκτήτη Χοπ. «Schnapsidee», είναι η ιδέα όταν μιλάει το αλκοόλ... Έναν χρόνο και κάτι αργότερα, όλοι στη Χόφενχαϊμ νιώθουν δικαιωμένοι. «Θέλω να μείνει για πολλά χρόνια μαζί μας», ήταν το βιντεοσκοπημένο μήνυμα του Χοπ στην τελετή βράβευσης του Νάγκελσμαν από την Ομοσπονδία. «Κάποια μέρα θα είναι προπονητής μίας μεγάλης ομάδας», ολοκλήρωσε ο Γερμανός δισεκατομμυριούχος.

Προς το παρόν αυτό δεν απασχολεί τον 29χρονο τεχνικό, που έχει συμβόλαιο μέχρι το 2019 με τους blau. «Κέρδισα το πρωτάθλημα με την U19 και είχα τέτοια συναισθήματα που έβαλα τα κλάματα. Θέλω να το ζήσω ξανά. Μπορώ μόνο να φανταστώ πώς θα νιώσω αν κερδίσω έναν τίτλο ξανά», είχε αποκαλύψει πριν λίγους μήνες και φαίνεται ότι σύντομα θα κάνει το βήμα, που θα του επιτρέψει να διεκδικήσει την κορυφή. Μέχρι τότε, στο λεωφορείο της αποστολής θα κυριαρχούν οι ήχοι των Red Hot Chili Peppers, που ο ίδιος έχει επιλέξει, και η ομάδα του θα διασκεδάζει την Bundesliga, όπως έκανε κάποτε ο Κλοπ με το rock 'n' roll ποδόσφαιρό του. Τώρα, σε βελτιωμένη έκδοση…