Πρώην διαιτητής, ο πιο αναγνωρίσιμος των τελευταίων χρόνων και κατά πολλούς η κορυφαία «σφυρίχτρα» του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Με εμπειρίες σε διεθνές επίπεδο απ’ το 1998 και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Παίδων U-16 στη Σκωτία κι επισήμως καταχωρημένος ως διεθνής της FIFA απ’ το 1997 έως το 2009, ο Κύρος Βασσάρας είναι ο κατάλληλος για να «φωτίσει» την πλευρά των διαιτητών στη «γιορτή» του ποδοσφαίρου που ξεκινά.

Οι σημαντικότερες στιγμές στην καριέρα του ήταν η παρουσία του στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας το 2002 και στον αγώνα Κίνα - Κόστα Ρίκα και αυτή στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας μεταξύ Αργεντινής και Παραγουάης.

Παράλληλα είχε συνεχείς συμμετοχές σε διοργανώσεις όπως το Τσάμπιονς Λιγκ (σ.σ παρουσία στους ημιτελικούς των σεζόν 2004-05 και 2006-07), στον ημιτελικό του Κυπέλλου UEFA 2007-08, καθώς και τα προκριματικά Μουντιάλ και EURO. Τελευταία του διεθνής συμμετοχή ήταν στον αγώνα Πολωνίας και Κροατίας, στο EURO 2008, ενώ νωρίτερα είχε διαιτητεύσει και το Πορτογαλία - Τσεχία, αποσπώντας άριστη βαθμολογία απ’ τον παρατηρητή.

Απ’ το 2009, ο Βασσάρας έχει αφήσει πίσω του την ενεργό δράση και τα γήπεδα, όμως συμμετέχει στις εξελίξεις στο χώρο της διαιτησίας από επιτελικό πλέον πόστο.

Λίγο πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στη Γαλλία, ο αρχιδιαιτητής της ρουμανικής Λίγκας και μέλος της Επιτροπής Διαιτησίας της UEFA μιλάει στο gazzetta.gr για τις απαιτήσεις της διοργάνωσης, τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης που περιλαμβάνει μια φάση παραπάνω, την οργάνωση και την προετοιμασία των «αρχόντων» που θα συμμετέχουν σ’ αυτή. Τέλος, εκφράζει την άποψη του για τη νέα τεχνολογία και το ρόλο του διαιτητή στα νέα δεδομένα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «όσους διαιτητές και να βάλουμε σ’ έναν αγώνα, πάντα μπορεί να ξεφύγει, αυτό δεν γίνεται να το αποφύγουμε…».

- Ποιές είναι οι ιδιαιτερότητες ενός τουρνουά με γρήγορη εξέλιξη και συνεχόμενους καθημερινούς αγώνες;

Το διαφορετικό απ’ τις άλλες χρονιές στο EURO είναι ότι ακολουθείται ένα μοντέλο με 24 ομάδες που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ξανά σε τελική φάση EURO. Απ’ αυτό προκύπτουν αρκετά παιχνίδια, αν και πάντα υπάρχει έγκαιρη ενημέρωση των διαιτητών για τις υποχρεώσεις τους. Το πρόγραμμα «τρέχει», εμείς το ακολουθούμε, οι φάσεις προχωρούν και αντιμετωπίζουμε ό,τι προκύπτει στην πορεία.

Το πρόγραμμα είναι περίπου ίδιο με αυτό μιας ομάδας, υπάρχουν έως και επικεφαλής σε ζητήματα φυσικής κατάστασης. Στο κέντρο των διαιτητών υπάρχουν όλα τα μέσα, όπως μεταφορικά οχήματα για να τους μεταφέρουν στους χώρους εκπαίδευσης και προπόνησης, υπάρχει χώρος αναψυχής, όπου μπορούν να ξεκουράζονται και να περνούν τον ελεύθερο τους χρόνο.

Ιδιαιτερότητα αποτελεί επίσης το γεγονός πως το τουρνουά γίνεται σε πάρα πολλές πόλεις και συχνά χρειάζεται εμείς σαν παρατηρητές να ταξιδεύουμε απ’ το ένα μέρος στο άλλο και να μη γίνεται να επιστρέψουν στη βάση τους. Βέβαια, η ανάλυση γίνεται μέσω τηλεσυνδιάσκεψης, υπάρχουν γενικές αναλύσεις που βγαίνουν στο κέντρο, όπου καταγράφονται τα παιχνίδια και μοιράζονται ηλεκτρονικά κάποιες οδηγίες.

- Τι απαιτήσεις έχει μια διοργάνωση σαν το EURO απ' τους διαιτητές;

Οι διαιτητές που βρίσκονται στο EURO συμπεριφέρονται ακριβώς όπως μια ποδοσφαιρική ομάδα. Οι απαιτήσεις είναι οι ίδιες με μια επαγγελματική ομάδα παικτών, στην προετοιμασία και στην ανάλυση στη συνέχεια.

Όσον αφορά την προετοιμασία, διαφορές υπάρχουν μόνο στην τεχνική κατάρτιση. Σε όλα τα υπόλοιπα θέματα, φυσικής κατάστασης, κατάρτισης, σε ζητήματα «έκρηξης» στην ταχύτητα τους, υποστήριξης από φυσιοθεραπευτές, ιατρούς, ειδικούς, η UEFA παρέχει μια πλήρη επαγγελματική ομάδα. Γι’ αυτό στη βάση των διαιτητών, που βρίσκεται στο Παρίσι, υπάρχουν όλα όσα είναι απαραίτητα για τους διαιτητές και την προετοιμασία τους.

Όσον αφορά την τεχνική ανάλυση, αυτή γίνεται με ασκήσεις, αναλύσεις. Όλα τα παιδιά παρακολουθούνται και την επόμενη μέρα των αγώνων γίνεται ανάλυση απ’ τους παρατηρητές, που είναι όλοι μέλη της Επιτροπής Διαιτησίας. Στη συνέχεια, όταν επιστρέψουν στη βάση τους οι διαιτητές, γίνεται extra ανάλυση βίντεο προς όλους πλέον τους διαιτητές. Κάθε νέος αγώνας λοιπόν αποτελεί ένα νέο εκπαιδευτικό υλικό, όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για όποιον πρόκειται στο μέλλον να έχει παιχνίδια.

- Στο EURO δεν υπάρχει ελληνική εκπροσώπηση στους πρώτους διαιτητές, όμως Έλληνες διαιτητές θα δώσουν το «παρών» ως 4οι ή αναπληρωματικοί.

Υπάρχουν στους 4ους διαιτητές ο Τάσος Σιδηρόπουλος και ο Δαμιανός Ευθυμιάδης, που είναι 4οι και αναπληρωματικοί διαιτητές (reserve). Αυτοί καλύπτουν τα κενά των πρώτων, όταν προκύπτουν, σε περίπτωση τραυματισμού διαιτητή. Ο αναπληρωματικός δεν κάνει άλλη ενέργεια κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ενώ αντίθετα ο 4ος είναι πλήρως απασχολημένος για να βοηθάει στον έλεγχο του αγώνα τον διαιτητή. Οι εκπρόσωποι των ομάδων αναλαμβάνουν τα διαδικαστικά των αλλαγών κλπ.

- Ποιόν ξεχωρίζετε απ' όσους θα δώσουν το «παρών» στα γήπεδα της Γαλλίας;

Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον. Όλοι οι διαιτητές ανήκουν στην elite κατηγορία, είναι έμπειροι, έχουν παραστάσεις από μεγάλες διοργανώσεις και σπουδαία παιχνίδια. Παράλληλα, υπάρχουν νεότεροι σε ηλικία διαιτητές, με καλή απόδοση ως τώρα και με μέλλον. Είναι σπουδαίο για κάθε διαιτητή να συμμετέχει σ’ αυτό το τουρνουά, σε όποιον ρόλο κι αν του αναθετεί. Μαθαίνει πάρα πολλά.

- Τι παίζει ρόλο, όσο προχωράει η διοργάνωση, στην αξιολόγηση των διαιτητών και την επιλογή τους για τα κρίσιμα τελευταία παιχνίδια;

Η απόδοση των διαιτητών κρίνει την ετοιμότητα του, ψυχολογικά και αθλητικά, ώστε να αναλάβουν τα σπουδαία παιχνίδια. Είναι το ίδιο που συμβαίνει και με τους ποδοσφαιριστές. Οι απαιτήσεις σε μια τέτοια διοργάνωση είναι η ψυχραιμία στις αποφάσεις, άρα η εμπειρία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο. Μην ξεχνάμε πάντως πως μιλάμε για ομάδες πέντε ατόμων, όλοι απ’ την ίδια χώρα, που πρέπει να συνεργάζονται, να είναι προετοιμασμένοι και να δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό. Ανάλογα με την απόδοση τους και την εμπειρία που έχουν, ορίζονται απ’ την Επιτροπή Διαιτησίας για τα επόμενα παιχνίδια. Το μαθαίνουν περίπου δυο μέρες πριν τον αγώνα.

- Ποιά είναι η γνώμη σας για τις αλλαγές στους κανονισμούς, που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά στο EURO, όπως πχ η κόκκινη κάρτα πριν τη σέντρα, τα διαλείμματα για νερό, το γεγονός πως η μπάλα μπορεί να κατευθυνθεί προς οποιαδήποτε κατεύθυνση στη σέντρα;

Το καθένα αφορά κάτι ξεχωριστό. Η διακοπή για νερό στους ποδοσφαιριστές προγραμματίζεται για το 25ο λεπτό της αναμέτρησης, όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή σύμφωνα με κάποια κριτήρια και ο διαιτητής δίνει οδηγία σχετικά. Όσον αφορά τους άλλους κανονισμούς, γίνονται ενημερώσεις σε ομάδες στα κέντρα προετοιμασίας τους, τόσο στη Γαλλία, όσο και σ’ όλη την Ευρώπη και κάθε μέλος της Επιτροπής Διαιτησίας επιφορτίζεται με ένα κομμάτι αυτής της ενημέρωσης. Εκεί οι ομάδες ενημερώνονται για ό,τι πρόκειται να συναντήσουν, αλλά και πως μπορούν και οι ίδιοι να βοηθήσουν για ένα καλύτερο θέαμα.

- Όσον αφορά τη χρήση τεχνολογίας στους αγώνες, αρχής γενομένης κι απ΄τη διοργάνωση που ξεκινά, πως αξιολογείτε την εφαρμογή της;

Στο EURO θα εφαρμοστεί το goal-line technology με το σύστημα του «hawk eye», ένα σύστημα που σαφώς δίνει πλέον μεγαλύτερη ευχέρεια στον επιπρόσθετο διαιτητή να είναι πιο προσεκτικός στην περιοχή του πέναλτι, αφού η τεχνολογία με το «goal» και το no-goal ως ένδειξη δεν αλλάζει, είναι καθοριστική. Ο διαιτητής και οι συνάδελφοι του έχουν ρολόγια, που με δόνηση τους ειδοποιούν, ενώ υπάρχει και ακουστική παρέμβαση όπου ενημερώνονται για την ένδειξη του «hawk eye».

- Προωθείται τα τελευταία χρόνια η ανεπτυγμένη εμπλοκή της τεχνολογίας στο ποδόσφαιρο, με τη χρήση για παράδειγμα του instant replay. Συνολικά, κρίνετε πως αυτές οι αλλαγές «παίρνουν» το παιχνίδι απ’ τα «χέρια» του διαιτητή;

Το instant replay και η χρήση βίντεο βρίσκεται ακόμα σε πειραματική φάση επεξεργασίας. Τα αποτελέσματα θα τα δούμε στο μέλλον, δεν μπορούμε να πούμε κάτι τώρα. Πάντως αυτό που είναι σίγουρο στο διεθνές ποδόσφαιρο είναι πως τίποτα δεν εφαρμόζεται και δεν παίρνει έγκριση αν πρώτα δεν δοκιμαστεί.

Σίγουρα ο ανθρώπινος παράγοντας δεν πρέπει να εκλείψει, αλλά από κει και πέρα είναι ολόκληρη συζήτηση για το πως μπορεί να εφαρμοστεί το instant replay.

Πάντως ο ίδιος ο διαιτητής κάνει τη χρήση και επιλέγει πότε θα χρειαστεί να το κάνει. Η τεχνολογία δεν παίρνει το παιχνίδι απ’ τα χέρια του, αυτή είναι η βάση της προϋπόθεσης χρήσης της νέας τεχνολογίας. Επίσης, δεν είναι για όλες τις περιπτώσεις, αλλά για παράδειγμα για κρίσιμες περιπτώσεις, την επικύρωση ενός γκολ, για βίαιη διαγωγή πίσω απ’ το οπτικό πεδίο του διαιτητή, για περιπτώσεις οφσάιντ και όποτε το ζητήσει ο ίδιος ο διαιτητής για να δει κάτι.

- Μήπως μειώνονται οι απαιτήσεις απ’ τον διαιτητή, που πλέον δεν εξαρτώνται όλα απ΄αυτόν, όπως παλαιότερα; Ενδεχομένως η τεχνολογία είναι εκεί για να καλύψει τις αστοχίες του…

Δεν αλλάζει τίποτα στην προετοιμασία και τον ρόλο του στο παιχνίδι. Μπορεί να δώσει ένδειξη σε μια φάση που δεν είναι ξεκάθαρη για τον διαιτητή απ’ τη θέση στην οποία βρίσκεται. Στο ποδόσφαιρο, δυστυχώς, όσους διαιτητές και να βάλουμε, όταν παίζουν 22 παίκτες, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες κάποια φάση να χαθεί. Αυτό όμως είναι μέρος του παιχνιδιού…