Ο Σόκρατες και η ποδοσφαιρική επανάσταση (vids+pics)

Θάνος Σαρρής
Ο Σόκρατες και η ποδοσφαιρική επανάσταση (vids+pics)

bet365

Ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών άφησε την τελευταία του πνοή πριν ακριβώς πέντε χρόνια. Το gazzetta.gr θυμάται τον μεγάλο Σόκρατες, που έλαμψε τόσο εντός, όσο και εκτός γηπέδων.

Το Μουντιάλ του Σόκρατες

Η Εθνική Βραζιλίας της οποίας αποτέλεσε αρχηγό, ήταν ίσως η μεγαλύτερη ομάδα που δεν κατάκτησε τον τίτλο στην ιστορία του Μουντιάλ. Μετά το τελευταίο τρόπαιο του Πελέ το 1970, η Σελεσάο πέρασε μία δεκαετία... πειραματισμών μέχρι το σύνολο των Φαλκάο, Ζίκο και Σόκρατες να επαναφέρει την σάμπα στο προσκήνιο το 1982. Ηγήθηκε της γένεσης του περίφημου 4-2-2-2, το οποίο αποτέλεσε τη βάση της ομάδας στις διοργανώσεις που ακολούθησαν. Το πρώτο γκολ της ομάδας στο Μουντιάλ σημειώθηκε από τον Σόκρατες και... έμεινε στην ιστορία. Πήρε την μπάλα μακριά από την περιοχή, πέρασε δύο αμυντικούς και εξαπέλυσε έναν «κεραυνό», ο οποίος άνοιξε το δρόμο για την μετέπειτα πορεία της ομάδας. Απέκλεισε Σκωτία, Νέα Ζηλανδία και Αργεντινή, πριν πέσει πάνω στην Ιταλία του Ρόσι, ο οποίος με χατ-τρικ σταμάτησε την Βραζιλία.

Το 1986 έχασε την αρχηγία, με την ομάδα να μένει εκτός από την Γαλλία στα προημιτελικά. «Οι τίτλοι είναι εφήμεροι. Αυτό που μετράει στο ποδόσφαιρο είναι το πάθος, ανεξάρτητα από τις κατακτήσεις», συνήθιζε να λέει. Η περιγραφή του ίδιου του Ρόσι, ο οποίος τον αντιμετώπισε είναι ίσως ιδανική: «Ο Σόκρατες έδειχνε σαν παίκτης από άλλη εποχή. Δεν μπορούσες να τον τοποθετήσεις σε κάποια κατηγορία, τόσο στον αγωνιστικό χώρο, όσο και περισσότερο έξω από αυτόν. Ήταν μοναδικός από κάθε άποψη. Ήταν ένας πολύ δυναμικό παίκτης με εξαιρετικό ταλέντο, αλλά πάνω από όλα σπουδαία ευφυΐα.».

Τεχνική και ευφυΐα

Η τρομερή ευφυΐα του μέσα στο γήπεδο τον βοηθούσε να ελέγχει τις δυνάμεις του και να καταφέρνει να ανταπεξέρχεται παρά τις καταχρήσεις. Ξεκίνησε την καριέρα του ως επιθετικός, έλαμψε σε θέση «8αριού». Παλαιάς κοπής. Όχι από τους ποδοσφαιριστές-αθλητές, που κερδίζουν το ψωμί τους καταπίνοντας χιλιόμετρα. Αλλά ενσαρκώνοντας την ιδέα του «Beautifull game», της υποχρέωσης να προσφέρει θέαμα. «Το ποδόσφαιρο έγινε δημοφιλές επειδή θεωρούταν τέχνη,αλλά τώρα οι αγωνιστικοί χώροι έχουν γίνει πεδία μάχης», δήλωνε χαρακτηριστικά. Αρκετοί τον χαρακτήρισαν τεμπέλη, ενώ παρασυρόταν από την ροή του παιχνιδιού και ξεχνούσε... τακτικές και αλληλοκαλύψεις. Αρκετά ψηλός για τη θέση του, χρησιμοποιούσε και τα δύο πόδια ενώ ήταν εκπληκτικός στο τελείωμα των φάσεων.

Η ασύγκριτη εξυπνάδα, σε συνδυασμό με την τεχνική του, όχι μόνο τον βοηθούσε να χορεύει στο χορτάρι, είτε σάμπα είτε ροκ, αφού η ιδιοσυγκρασία του ταίριαζε και με τα δύο, αλλά και να πραγματοποιεί τα περίφημα «τυφλά» τακουνάκια, τα οποία και αποτέλεσαν το σημείο κατατεθέν του. Ο Πελέ, ο οποίος τον ενέταξε στη λίστα με τους 125 καλύτερους παίκτες του κόσμου, είχε πει ότι «μπορεί να παίξει καλύτερο ποδόσφαιρο προς τα πίσω, από πολλούς που παίζουν προς τα μπρος». Η σχέση του με τα δίχτυα ήταν... ερωτική. Σημείωσε περισσότερα από 200 γκολ στην καριέρα του, εκ των οποίων τα 22 σε 60 συμμετοχές με την Εθνική.

Πολιτικός φιλόσοφος και ακτιβιστής

Από το ξεκίνημα της καριέρας του φάνηκε ότι δεν θα είναι ένας ποδοσφαιριστής σαν όλους τους άλλους. Οι... περίφημες σπουδές ιατρικής, του έφεραν το παρατσούκλι «ο γιατρός», ενώ σύμφωνα με τις φήμες, παίζοντας στην Μποταφόγκο, επέμενε να κάνει πρακτική στην ιατρική ως φοιτητής! To 1978 πήγε από το Ρίο ντε Τζανέιρο στο Σάο Πάουλο και την Κορίνθιανς, την ομάδα με την οποία συνδέθηκε περισσότερο και εκείνη δεν τον ξέχασε στην χθεσινή κατάκτηση του τίτλου, η οποία αφιερώθηκε στον αγαπημένο «Doutor». Πέραν των τριών τίτλων που κατάκτησε με την Τιμάο και την ανάδειξή του ως καλύτερος παίκτης της Λατινικής Αμερικής, ο Σόκρατες αποδείκνυε και γιατί όλοι στέκονται παράλληλα στην πορεία του εκτός αγωνιστικών χώρων.

Πάλεψε για τα δικαιώματα των παικτών, κέρδισε αρκετά προνόμια για αυτούς, καθώς οι ποδοσφαιριστές απέκτησαν και φωνή στην πολιτική του συλλόγου, γεγονός που ερχόταν σε απόλυτη κόντρα με την ευρύτερη κοινωνική ζωή των Βραζιλιανών. Μαζί με τους συμπαίκτες του στην Κορίνθιανς είχε ιδρύσει ένα αντιδικτατορικό κίνημα, το «Corinthians Democracy», με την ομάδα να αποφασίζει με ψήφο για κάθε που την αφορά. Το πότε θα προπονηθεί, το τι θα φάνε οι παίκτες και τι τακτικές θα ακολουθήσουν! Χρησιμοποιούσε μηνύματα υπέρ της δημοκρατίας σε μπλουζάκια και την χαρακτηριστική κορδέλα που φορούσε στο κεφάλι, πρωτοστατούσε στην δημιουργία πανό και το 1984 προσχώρησε στην οργάνωση Diretas Ja campaign οποία απαιτούσε την δημοκρατική επιλογή του προέδρου χώρα.

Όλα αυτά φυσικά ενείχαν ρίσκο, σε μία εποχή όπου η χώρα κυβερνούταν από αυταρχικά καθεστώτα, τα οποία δεν αντέχουν την κριτική. Αργότερα ο ίδιος δήλωνε ότι το να κατακτήσει το Πρωτάθλημα της Βραζιλίας φορώντας ένα μπλουζάκι που με την λέξη Δημοκρατία τυπωμένη πάνω του, ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμά του. «Το ποδόσφαιρο δεν αφορά μόνο το παιχνίδι. Πριν από όλα αυτά, το ποδόσφαιρο είναι μια ψυχολογική μάχη. Ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει σημαντικό ρόλο», είχε δηλώσει όταν του ζητήθηκε να αναλύσει το τελευταίο Κόπα Αμέρικα.

Πέραν της Κορίνθιανς, στην οποία έπαιξε από το 1978 μέχρι το `84, αγωνίστηκε στις Μποταφόγκο (1974-78), Φλαμένγκο (1986-87) και Σάντος, (1988-89). Για έναν χρόνο, έπαιξε και στην Φιορεντίνα, ενώ παρότι σταμάτησε την μπάλα το 1989, έπαιξε το 2004 για ένα ματς με την ερασιτεχνική Γκάρφοθ Τάουν! Αφού σταμάτησε το ποδόσφαιρο αποτέλεσε...αιρετικό αρθρογράφο σε εφημερίδες. Οι παιδικοί του ήρωες, Φιντέλ Κάστρο, Τσε Γκεβάρα και Τζον Λένον θα ήταν περήφανοι... Ο Σόκρατες αποτελούσε λάτρη και της κλασσικής Ελλάδας, με χαρακτηριστικά τα ονόματα Σωκράτης, Σωσθένης και Σοφοκλής που έδωσε στα παιδιά του.

Η διαφορετικότητα στη Φιορεντίνα

Η μόνη φορά που βγήκε από την Βραζιλία ήταν το 1984-85, για να δοκιμάσει την τύχη του στην Ιταλία και την Φιορεντίνα. Eκεί όπου η χρονιά που πέρασε κρίθηκε αποτυχημένη όσον αφορά την αγωνιστική του προσφορά, αλλά η παρουσία του μόνο απαρατήρητη δεν πέρασε. Κανείς άλλος παίκτης ο οποίος πέρασε για μόνο μία αγωνιστική περίοδο από τους Βιόλα δεν έμεινε για πάντα χαραγμένος στον τιφόζι της ομάδας. Το πρώτο του παιχνίδι συνδυάστηκε με την ήττα-αποκλεισμό από την Άντερλεχτ στην Ευρώπη, μετά την ντροπιαστική ήττα με 6-2, στην οποία ωστόσο σκόραρε με πέναλτι. Τελείωσε την χρονιά με έξι γκολ σε 25 παιχνίδια και όπως γράφουν οι Ιταλοί, μπορεί να περπατούσε μέσα στο γήπεδο, αλλά ήξερε πριν του έρθει η μπάλα τι θα την κάνει.

Έξω από τα γήπεδα, σπάνια κοιμόταν πριν την αυγή, με το προσωπικό στις παμπ, τα μπαρ και τα εστιατόρια να τον ξέρει... προσωπικά, ενώ συμμετείχε σε πολιτικές συζητήσεις, μιλούσε με όποιον του άνοιγε σχετικό θέμα. Μάλιστα, δεν είχε αρνηθεί και πρόσκληση σε σπίτι για συζήτηση για ποδόσφαιρο και πολιτική! Πάντα άλλωστε του έδιναν μεγαλύτερη ικανοποίηση οι πολιτικές συζητήσεις, παρά οι αθλητικές. «Ο τρόπος ζωής είναι τόσο σωστός και καλά οργανωμένος στην Ευρώπη. Δεν είναι σαν την Βραζιλία,όπου τα πράγματα γίνονται πιο αυθόρμητα. Έμεινα στην Φλωρεντία για έναν χρόνο και μερικές φορές δεν ήθελα να προπονούμαι, ήθελα να βγαίνω με φίλους, να διασκεδάζω ή να καπνίζω. Υπάρχουν περισσότερα στη ζωή παρά στο ποδόσφαιρο», δήλωσε το 2010.

Old habits die hard...

Ο παλαίμαχος παίκτης της Σκωτίας, Άλαν Ραφ, θυμάται τον Σόκρατες από το Μουντιάλ του 1982: «Ήμασταν στη φυσσούνα και περιμέναμε να βγούμε για το παιχνίδι. Η Βραζιλία, με τις παραδοσιακές κίτρινες φανέλες και αυτά τα μικροσκοπικά μπλε σορτσάκια. Ο Σόκρατες καθόταν εκεί και στεκόταν σαν Έλληνας Θεός. Κλήθηκε για αντι-ντόπινγκ κοντρόλ μετά το ματς και εμφανίστηκε με δύο μπουκάλια μπύρας στο ένα χέρι και ένα πούρο στο άλλο. Υπερβολικά για την ιδέα που είχαμε ότι οι Βραζιλιάνοι ήταν πρότυπα επαγγελματιών. Είχε όλα τα στοιχεία να παίξει για την Σκωτία!»

Το ιατρικό του μπακγκράουντ δεν τον εμπόδισε από το να ενδώσει στο ποτό και το κάπνισμα. Ο ίδιος δήλωνε ότι το αλκοόλ είναι... φίλος του και όχι εθισμός, αλλά η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Τον Αύγουστο του 2011 ο οργανισμός του...χτύπησε κόκκινο, καθώς μπήκε στο νοσοκομείο με εσωτερική αιμορραγία, η οποία προκλήθηκε από υψηλή πίεση στην φλέβα η οποία μεταφέρει το αίμα από πεπτικό σύστημα στο συκώτι. Το ίδιος πρόβλημα τον «χτύπησε» ξανά τον Σεπτέμβρη, όταν και ξαναμπήκε στο νοσοκομείο, περνώντας στη λίστα για μεταμόσχευση συκωτιού. Η είσοδος την τελευταία μέρα του Νοέμβρη ήταν η τελευταία του. «Το νοσοκομείο Άλμπερτ Αϊνστάιντ ενημερώνει με βαθιά θλίψη τον θάνατο του πρώην ποδοσφαιριστή Σόκρατες στις 4.30 τα ξημερώματα από σηψαιμικό σοκ», ανέφερε το ιατρικό ανακοινωθέν στις 4 Δεκεμβρίου του 2011. Πίσω του άφησε έξι παιδιά και την μοναδική γυναίκα της ζωής του. Η αγαπημένη του Κορίνθιανς τον αποχαιρέτησε αφιερώνοντάς του το πρωτάθλημα και οι παίκτες της σηκώνοντας ψηλά τη γροθιά τους...

Μποέμ τύποι σαν τον Σόκρατες, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί και αντί-αθλητής, ίσως δεν έχουν θέση στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Η ιστορία και οι καρδιές του κόσμου όμως, θα τους χωρoύν πάντα.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

 

Τελευταία Νέα