Ο “τίτλος” του Ουζουνίδη και ο “τραυματισμός” του Ιβιτς

Θεωρητικά η συζήτηση για την απονομή του “ο προπονητής της σεζόν” τίτλου, τώρα που ολοκληρώθηκε η Superleague 2017, θα έπρεπε να ξεκινά και να αναδεικνύει τον Βλάνταν Μιλόγεβιτς. Εκείνος είναι που κατάφερε να κολλήσει την ομάδα του πίσω από τις τέσσερις μεγαλύτερες δυνάμεις του ελληνικού πρωταθλήματος, και μάλιστα το έκανε με ρόστερ χαμηλότερης χρηματιστηριακής αξίας συγκριτικά με αυτά ομάδων τις οποίες κατάφερε να βάλει από κάτω. Η πορεία του με τον Πανιώνιο μέχρι τα playoffs και το Europa League είναι ένα παράσημο στην καριέρα του Σέρβου προπονητή και μάλιστα βαρύ. Δεν είναι όμως αυτός ο προπονητής της χρονιάς. Ο τίτλος ανήκει απολύτως δικαιωματικά στον Μαρίνο Ουζουνίδη, ο οποίος μέσα σε διάστημα έξι μηνών μεταμόρφωσε έναν αποτυχημένο και κακοφτιαγμένο Παναθηναϊκό, τον οποίο παρέλαβε στα μισά της σεζόν, σε μια ανταγωνιστική ομάδα, η οποία κατάφερε να τερματίσει 3η στην κανονική σεζόν και στα play offs.

Δεν είναι της παρούσης μια βαθύτερη ανάλυση σχετικά με τα “πώς” και τα “γιατί” για την απώλεια του Κυπέλλου και την στέρηση της ευκαιρίας να διεκδικήσει την 1η θέση στα play offs ο Παναθηναϊκός. Αυτό το κομμάτι της κουβέντας άλλωστε δεν σχετίζεται με τη δουλειά του προπονητή. Σε αυτό το σημείωμα εστιάζω στη δουλειά των προπονητών και την επιρροή τους στο παιχνίδι της ομάδας τους. Ο Ουζουνίδης παρέλαβε έναν Παναθηναϊκό που είχε φτάσει να είναι κακοποιημένος από τον Αντρέα Στραματσόνι. Ηταν υποχρεωμένος σε ένα διάστημα χρόνου μικρότερο των 40 ημερών να κάνει έναν κύκλο δουλειάς για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης των ποδοσφαιριστών, προκειμένου να δημιουργήσει μια βάση που θα στηρίξει το αγωνιστικό σχέδιό του, το οποίο ήταν διαφορετικό από εκείνο του προκατόχου του. Και το κατάφερε. Επιχείρησε την ανάπλαση μιας ομάδας που δεν λειτουργούσε αποτελεσματικά σε καμία από τις δύο φάσεις του παιχνιδιού, ξεκίνησε με την βελτίωση της συμπεριφοράς της ομάδας του στην φάση της άμυνας και κατά την πάροδο του χρόνου, με την ψυχολογική στήριξη που του έδωσαν κάποια θετικά αποτελέσματα άρχισε να παίρνει και να δίνει θάρρος στην ομάδα του για να δημιουργήσει και να επιτεθεί. Αν κανείς αναλογιστεί ότι η αναμόρφωση του Παναθηναϊκού έγινε με τα ίδια ή και λιγότερα υλικά συγκριτικά με αυτά που είχε ο προκάτοχός του, με μικρή ενίσχυση στην μεταγραφική περίοδο του Ιανουαρίου, χωρίς προεδρικό μπράτσο για να τον υποστηρίξει, με τον εκνευρισμό της ασυνέπειας της διοίκησης στην καταβολή των αμοιβών προς ποδοσφαιριστές και εργαζόμενους, φτάνει στο συμπέρασμα ότι αυτό που κατάφερε να παρουσιάσει ο Ουζουνίδης στο εξάμηνο είναι μια εικόνα μεγάλης υπέρβασης των λογικών ορίων που είχε ο Παναθηναϊκός την ημέρα που τον παρέλαβε. Το έχω σημειώσει ξανά, αντιλαμβάνομαι τον Ουζουνίδη ως πολύ τυχερό, επειδή απέκτησε το προνόμιο να γίνει προπονητής του Παναθηναϊκού, αλλά και πολύ άτυχο για τη στιγμή που τον παρέλαβε. Οσα έχει δείξει στην πορεία του 6μηνου ο 48χρονος προπονητής οδηγούν στην εκτίμηση ότι αν είχε αυτό το καλοκαίρι την ευχέρεια να σχεδιάσει έναν Παναθηναϊκό που θα κόστιζε όσο κόστιζε το πράσινο ρόστερ τον περασμένο Σεπτέμβριο, θα έβαζε στην ομάδα του προδιαγραφές για πραγματικό πρωταθλητισμό, των πράξεων και όχι μόνο των λόγων. Οσα έδειξε ο Ουζουνίδης με τον Παναθηναϊκό επιβεβαίωσαν την εκτίμηση που είχαν για αυτόν στελέχη της διοίκησης του Ολυμπιακού, που σήμερα αντιλαμβάνονται ως μεγάλο λάθος το “βήμα προς τα πίσω” που έκαναν το περασμένο καλοκαίρι και δεν ολοκλήρωσαν την πρόσληψή του. Θα μπορέσει να κάνει πρωταθλητισμό με τον Παναθηναϊκό την ερχόμενη σεζόν; Μόνο με θαύματα, μεταγραφικά λαχεία, ανάδειξη νεαρών ποδοσφαιριστών. Και κυρίως μόνο αν έχει τη βεβαιότητα ότι το έργο του θα κριθεί μετά από χρόνια και όχι στο τέλος της ερχόμενης σεζόν. Διότι όταν ένας μεγάλος σύλλογος ζητεί από έναν προπονητή να δημιουργήσει μια νέα ομάδα με πολύ χαμηλότερο κόστος συγκριτικά με πέρσι και – κυρίως αυτό – συγκριτικά με τους βασικούς ανταγωνιστές, δεν έχει δικαίωμα να κρίνει τον προπονητή με βάση την θέση που θα καταλάβει η ομάδα στο επόμενο πρωτάθλημα. Το ορθό είναι να τον κρίνει σε διαφορετικούς τομείς: την εξέλιξη νέων ποδοσφαιριστών, την ανάδειξη ποδοσφαιριστών, την βελτίωση των υπεραξιών ή και την δημιουργία νέων, και φυσικά την βελτίωση της ομαδικής τεχνικής και του αγωνιστικού πλάνου. Διαφορετικά θα είναι πολύ άδικο για τον Ουζουνίδη και τη δουλειά που βάζει μαζί με τον Νίκο Λυμπερόπουλο υπό τόσο αντίξοες, οικονομικά και διοικητικά, συνθήκες.

Θεωρητικώς τα όσα πέτυχε ο Μανόλο Χιμένεθ με την ΑΕΚ είναι μεγαλύτερα από αυτά που πέτυχε ο Ουζουνίδης με τον Παναθηναϊκό. Οπως ο Ουζουνίδης, ο Ισπανός παρέλαβε μια πολύ κακοποιημένη, από τους προκατόχους του, ομάδα, η οποία δεν συμπεριφερόταν σαν ομάδα και δεν είχε απολύτως καμία ικανότητα, ειδικά στη φάση της δημιουργίας. Σε διάστημα μικρότερο του 6μήνου ο Χιμένεθ κατάφερε να οδηγήσει την ΑΕΚ στον τελικό του Κυπέλλου και στην 4η θέση της βαθμολογίας της κανονικής περιόδου στη Superleague. Ο Χιμένεθ κατάφερε να εκμεταλλευτεί και τις συνθήκες και τα νέα δεδομένα κατά τη διάρκεια των playoffs με συνέπεια να φτάσει την ΑΕΚ στα προκριματικά του Champions League. Ειδικά για το τελευταίο του επίτευγμα η ΑΕΚ του οφείλει του Χιμένεθ ένα “ευχαριστώ”, διότι καμία άλλη θέση δεν θα δημιουργούσε για την ΑΕΚ την πραγματική προοπτική να έχει κάποιες ρεαλιστικές πιθανότητες να φτάσει μέχρι τους ομίλους του Europa League προκειμένου να μαζέψει βαθμούς και να φύγει από το πάτωμα της ευρωπαϊκής βαθμολογίας. Ο Ισπανός συνδύασε τα αποτελέσματα με την μεγάλη βελτίωση της αγωνιστικής εικόνας της ΑΕΚ και κατάφερε να τεκμηριώσει τον βασικό ισχυρισμό όσων είχαν την αίσθηση ότι το ρόστερ της ήταν για πολύ καλύτερα πράγματα από αυτά που έδειχνε μέχρι τον Ιανουάριο. Επειδή όμως παρέλαβε ένα ρόστερ με περισσότερες ποιοτικές επιλογές συγκριτικά με αυτό που παρέλαβε ο Ουζουνίδης, αλλά και επειδή ο Χιμένεθ είχε τον προνόμιο των μεταγραφών και έλαβε το δώρο Αραούχο, η δική του δουλειά, χάρη φυσικά και στο διοικητικό μπράτσο που είχε για να τον υποστηρίξει, είχε ελαφρώς χαμηλότερο συντελεστή δυσκολίας από αυτή του Ελληνα συναδέλφου του, ο οποίος τον νικά στα σημεία για να πάρει, στο δικό μου μυαλό, τον τίτλο του προπονητή της σεζόν. Αν είχε παρουσιάσει μια καλύτερη ΑΕΚ στον τελικό του Κυπέλλου, ακόμη και αν το έχανε, ο Χιμένεθ θα είχε νικήσει στα σημεία τον Ουζουνίδη.

Πολύ μεγάλη αξία έχει, όπως σημείωσα στην εισαγωγή, η δουλειά του Μιλόγεβιτς στον Πανιώνιο. Βρήκε μια καλά δουλεμένη ομάδα, αλλά την εξέλιξε, της άλλαξε τον τρόπο και στις δύο φάσεις παιχνιδιού, της άλλαξε πρόσωπα, κατάφερε να την παρουσιάζει ανεπηρέαστη από σημαντικότατες αποχωρήσεις ποδοσφαιριστών. Και στα playoffs ο Σέρβος προπονητής έδειξε ικανότητα και στην διαχείριση ειδικών καταστάσεων. Κατάφερε να παρακινήσει τους ποδοσφαιριστές του προκειμένου αυτοί να επιστρέψουν στις καλές εμφανίσεις που είχαν δείξει στο μεγαλύτερο διάστημα της κανονικής περιόδου, και επειδή αυτό το πέτυχε σε μια στιγμή που οι παίκτες γνώριζαν ότι εκείνος πρόκειται να αποχωρήσει, η εικόνα του Πανιωνίου στα playoffs είναι ένα επιπλέον παράσημο στην προπονητική στολή του Μιλόγεβιτς.

Σε αντίθεση με τους προαναφερθέντες, τους οποίους ανταγωνίστηκε στα playoffs, και είτε κέρδισαν είτε δεν έχασαν από τη διαδικασία, ο Βλάνταν Ιβιτς είναι ο μεγάλος ηττημένος των playoffs. Και αυτή η ήττα του κατάφερε έναν βαρύ τραυματισμό, που μένει να διαπιστώσουμε αν είναι τόσο σοβαρός που να του κοστίσει τη θέση του. Με τον ΠΑΟΚ του Ιβιτς δεν συνέβη κάτι αφύσικο. Ενας πρωτόπειρος προπονητής, που δεν έχει ξαναδιαχειριστεί μια επιτυχία σαν την κατάκτηση ενός τροπαίου, δυσκολεύτηκε πολύ και τελικώς δεν κατάφερε να δημιουργήσει νέους παράγοντες παρακίνησης στους ποδοσφαιριστές μιας ομάδας που δεν είχε κατακτήσει τρόπαιο τα τελευταία 14 χρόνια, με συνέπεια ο ΠΑΟΚ να εμφανιστεί άδειος, ψυχικά και πνευματικά, στα playoffs. Το γεγονός ότι ο ΠΑΟΚ που βλέπαμε στο μεγαλύτερο διάστημα της κανονικής περιόδου δεν εμφανίστηκε ποτέ στα playoffs οδηγεί στη διαπίστωση ότι ο προπονητής του ήταν αναποτελεσματικός. Η διαφορά θα ήταν περισσότερο εμφανής στα αποτελέσματα αν ο φυσικός τραυματισμός του Ιβιτς δεν έδινε στον ΠΑΟΚ τους βαθμούς που έχανε στο τερέν της Λεωφόρου από τον Παναθηναϊκό. Οσο και αν προσπάθησε, ότι κι αν δοκίμασε ο Ιβιτς, ήταν αποτυχία.

Ο Ιβιτς έπαθε, επειδή δεν ήξερε πώς να διαχειριστεί την κατάσταση προκειμένου να μη μείνουν οι ποδοσφαιριστές του στα πανηγύρια και τα μπουζούκια για την κατάκτηση του κυπέλλου. Θεωρητικώς το πάθημα του προσφέρει ένα πολύ χρήσιμο μάθημα, προκειμένου να είναι διαβασμένος την επόμενη φορά που θα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο του εφησυχασμού η ομάδα του. Και αυτό λέγεται εμπειρία. Και κάπως έτσι, μέσα από δοκιμασίες, σφαλιάρες και αποτυχίες, σφυρηλατείται ο χαρακτήρας προπονητή συμβατού με τις απαιτήσεις μιας μεγάλης ομάδας. Οσα έδειξε, στο τερέν, στους αγώνες, στη διάρκεια της σεζόν ο Ιβιτς του δίνουν επιχειρήματα για να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό ότι η πρώτη ολόκληρη χρονιά του στον ΠΑΟΚ ήταν μια καλή χρονιά. Το τρόπαιο του Κυπέλλου της δίνει μια επιπλέον λάμψη. Ο τραυματισμός του στα playoffs έχει φυσιολογική εξήγηση. Και μένει να δούμε αν θα την δεχθεί ο ΠΑΟΚ, για να συνεχίσει μαζί του, ή αν θα τον οδηγήσει στην επιλογή να τον αντικαταστήσει, δηλαδή αν αυτός ο τραυματισμός θα αποδειχθεί σοβαρότερος από τον φυσικό τραυματισμό που του προκάλεσε η μπύρα του ηλίθιου στη Λεωφόρο.