Αν ο καθρέπτης στην πορεία κάθε ανθρώπου είναι το βιογραφικό του, τότε ο Γκέινον Μπέικερ έχει λόγους να αποδεχθεί τους τίτλους που του έχουν αποδώσει στην (τουλάχιστον) 20ετή παρουσίας του στο μπάσκετ με τον ρόλο του ειδικού trainer στην εξέλιξη των παικτών. Είναι ο άνθρωπος που προσλαμβάνουν οι superstar του ΝΒΑ γιατί ξέρουν ότι θα τους διδάξει τον πιο σύγχρονο τρόπο προπόνησης, θα τους εντάξει στον δικό του διαφορετικό τρόπο εξέλιξης των αγωνιστικών χαρακτηριστικών τους μέσα από μια καινοτόμο μεθοδολογία και κυρίως, θα τους βοηθήσει στην εξέλιξή τους. Η συνάντηση με τον Γκέινον Μπέικερ έγινε στην Άφυτο Χαλκιδικής, με τη βοήθεια του Έλληνα προπονητή και φίλου, Δημήτρη Γαλάνη, καθώς ο Αμερικανός προπονητής συμμετείχε στο καμπ που διοργάνωσαν, ο Αλέξης Παναγιωτόπουλος και ο Δημήτρης Γαλάνης στα Μουδανιά Χαλκιδικής.

Απαραίτητη σημείωση: Η σχέση Μπέικερ-Γαλάνη ξεκίνησε (πριν από περίπου τρία χρόνια) στην Κίνα και η αλήθεια είναι ότι δεν άρχισε με τις καλύτερες προϋποθέσεις. «Την πρώτη μέρα… σκοτωθήκαμε γιατί ήθελε να κάνει μόνο τα δικά του στο skill development.Εγώ ήμουν υπεύθυνος στο κομμάτι της τακτικής και είχαμε διαφωνίες. Την επομένη, μου τηλεφώνησε, μου είπε να πάμε για φαγητό και στον δρόμο μου είπε ‘δεν είσαι κότα, είσαι κανονικός προπονητής και σε συμπάθησα. Σταδιακά χτίστηκε μια προσωπική και οικογενειακή σχέση, αλλά η βάση αυτής είναι ο επαγγελματισμός και η ευσυνειδησία. Αυτός είναι ο τρόπος λειτουργίας στο ΝΒΑ. Προσωπικά έχω περισσότερα contact στο ΝΒΑ παρά στην Ελλάδα. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει σεβασμός, επαγγελματισμός και όλα είναι πάνω στο τραπέζι. Είναι σχέσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από ποιότητα, ειλικρίνεια και ιδέες. Είτε πρόκειται για τον Γκέινον Μπέικερ, τον Σέρτζιο Σκαριόλο, τον Ντοκ Ρίβερς και άλλοι. Είναι άνθρωποι οι οποίοι σέβονται την προσπάθειά σου, δεν διστάζουν να έρθουν σε επικοινωνία μαζί σου και σου δίνουν τη δυνατότητα να ανταλλάξεις ιδέες. Η επικοινωνία είναι στον ψυχισμό τους», σημείωσε ο Δημήτρης Γαλάνης ο οποίος εξήγησε… τι εστί Μπέικερ.

«Ο Μπέικερ είναι φαινόμενο σ’ αυτό που κάνει. Δεν είναι απλά ο Νο1. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος μπορεί να προπονήσει τον 10χρονο ανηψιό μου έως και τον Λεμπρον Τζέιμς. Η τακτική του βασίζεται στον πιο εξελιγμένο τρόπο προπόνησης ο οποίος είναι προσαρμοσμένος στις σύγχρονες τακτικές του ΝΒΑ. Μπορεί να του τηλεφωνήσει ο Πόποβιτς και την ίδια ώρα να προπονεί παιδάκια στην Κίνα. Είναι επαγγελματίας και πρεσβεύει κάτι διαφορετικό σε σχέση με τα κριτήρια που υπάρχουν για τον Έλληνα προπονητή. Αποτέλεσε μεγάλη τιμή για μας η παρουσία του στο καμπ σΤα Μουδανιά το οποίο ήταν άλλη μία ιδέα, σ’ έναν τόπο ιδιαίτερο για μένα καθώς η καταγωγή μου είναι από την Άφυτο (σ. σ. Χαλκιδική). Είναι μια παρθένα περιοχή, διψασμένη να μάθει πράγματα. Ο Αλέξανδρος Παναγιωτόπουλος έστειλε ένα πολύ όμορφο camp σε συνεργασία με το Πευκοχώρι. Το τρέξαμε μαζί με τον Αλέξανδρο, επιλέξαμε να σταματήσουμε στα 120 παιδιά ούτως ώστε να έχουμε καλές συνθήκες και οργάνωση για τα παιδιά αλλά και τους προπονητές».

Ο Μπέικερ είναι ευχάριστος άνθρωπος. Δεν χρειάζονται παρά μόνο λίγα λεπτά συνύπαρξής μαζί του για να καταλάβεις ότι είναι… 24/7 με το μπάσκετ. Είναι η έκφραση που χρησιμοποιούν οι προπονητές. 24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα συγκεντρωμένος σ’ αυτό που κάνει. Πριν έρθει στην Ελλάδα, ήταν στο Βερολίνο μαζί με τον Δημήτρη Γαλάνη, σ’ ένα άλλο εξίσου όμορφο εγχείρημα. «Με τον Δημήτρη δουλέψαμε μαζί σ’ ένα σπουδαίο event του μπάσκετ στην Κίνα, το JUMP 10, με τη συμμετοχή παικτών από 32 χώρες. Ήμασταν μαζί με τον Όντι Νόρις και για δύο εβδομάδες μέσα από τις προπονήσεις κάναμε τις τελικές επιλογές για τη δημιουργία δύο ομάδων. Κάναμε προπόνηση μαζί, αλλάζαμε ρόλους, προσωπικά δραστηριοποιήθηκα στην ανάπτυξη των παικτών και ο Δημήτρης στο κοουτσάρισμα. Εκεί γνωριστήκαμε και μοιραστήκαμε τις εμπειρίες μας. Είναι επαγγελματίας και πραγματικά είναι όμορφη η συνεργασία μαζί του. Γενικώς μου αρέσει να συναναστρέφομαι με ανθρώπους που έχουν πάθος και αγάπη για το άθλημα, με επαγγελματίες όπως ο Δημήτρης. Ήμασταν μαζί και στη Γερμανία, εξετάσαμε προοπτικές και για τη Νότια Αφρική με σκοπό να εκπαιδεύσουμε προπονητές και παίκτες».

Stop και… βίντεο

Αυτή ήταν μια στιγμή στη διάρκεια της συζήτησης, από τις πιο ενδεικτικές του τρόπου λειτουργίας και σκέψης του Μπέικερ και αντιπροσωπευτική του πάθους και της αφοσίωσής του σ’ αυτό που κάνει. Για την ακρίβεια, θυμήθηκε τακτικές που θα εξελίξουν τις pickn’ roll κινήσεις. Η δημοσιογραφική περιέργεια ήταν λογικό να κάνει την εμφάνισή της και μαζί με τον Δημήτρη Γαλάνη, μια αναπαράσταση μάλλον ήταν απαραίτητη.

«Η Ελλάδα έχει αναξιοποίητη δύναμη»

Ένα από τα στοιχεία που εντυπωσίασαν τον Γκέινον Μπέικερ στο διάστημα του καμπ στα Μουδανιά ήταν το επίπεδο των Ελλήνων νεαρών παικτών. «Το επίπεδο του Έλληνα παίκτη είναι υψηλό. Δουλέψαμε με περίπου 100 παιδιά. Για παράδειγμα, ο ανηψιός του Δημήτρη είναι 10-11 χρονών αλλά έχει φοβερά στοιχεία. Αυτοί οι παίκτες μπορούν να παίξουν στα κολεγιακά Πρωταθλήματα. Έχω επισκεφτεί 47 χώρες και μπορώ να σας πω με βεβαιότητα ότι το ελληνικό έμφυτο ταλέντο είναι από τα σπουδαιότερα. Θα έλεγα ότι η Ελλάδα έχει μια αναξιοποίητη δυναμική. Τα παιδιά αυτά θα πρέπει να συνεχίσουν να καλλιεργούν το ταλέντο τους αλλά το κλειδί είναι η παρουσία σε υψηλότερο ανταγωνισμό γιατί εκεί μαθαίνεις τον εαυτό σου».

Έχοντας λίγα 24ώρα στη διάθεσή του, ο Μπέικερ γνωρίζει ότι είναι αδύνατο να προκαλέσει κοσμογονία. Γι’ αυτόν τον λόγο δουλεύει επί συγκεκριμένων κατευθύνσεων. «Σε τρεις ημέρες προσπαθείς να τους δείξεις συγκεκριμένα πράγματα. Πρώτος στόχος είναι να τους εμπνεύσω. Να προσπαθήσουν να γίνουν οι καλύτεροι στη ζωή και στο μπάσκετ. Ο Θεός τους πρόσφερε κάτι σπουδαίο, στόχος μου είναι να τους πείσω να δουλέψουν πολύ. Έχουν εικόνες μέσα από σπουδαίους αθλητές και θέλω να τους δείξω τον δρόμο. Το δεύτερο είναι η μετάδοση των γνώσεών μου, των σκέψεών μου. Να μάθουν κάτι που δεν ξέρουν, να δώσουν έμφαση στο καινούργιο. Το τρίτο είναι να τους πιέσω για να καταλάβουν πόσο σκληρά πρέπει να δουλέψουν αν θέλουν να πετύχουν. Να αντιληφθούν ότι πέρα από το σώμα, θα πρέπει και το μυαλό τους να είναι δυνατό. Να σκέφτονται θετικά και να θυμούνται αυτά που έμαθαν. Να είναι ήρεμοι, με σωστή διαχείριση συναισθημάτων, να βλέπουν την επίθεση και την άμυνα με την ίδια συγκέντρωση για να καταλάβουν ότι το μπάσκετ είναι ένας συνδυασμός πολλών πραγμάτων. Να είναι οργανωτικοί στον τρόπο δουλειάς τους και στη ζωή τους. Αυτό είναι το πρόβλημα που υπάρχει κυρίως στα κολέγια».

«Ο Φιλ Τζάκσον είναι ο σπουδαιότερος»

Ο Γκέινον Μπέικερ είχε την ευλογία να συνεργαστεί με αρκετούς All Star παίκτες. Δεν έχει τον παραμικρό ενδοιασμό να βρίσκεται στο πλευρό ενός παίκτη παγκόσμιας εμβέλειας και λίγες ώρες μετά να συνυπάρχει με μικρά παιδιά που θέλουν να κάνουν τα πρώτα βήματά τους στο μπάσκετ. «Στα παιδιά, δε νομίζω ότι η πίεση είναι σημαντικότερη από τον έλεγχο συναισθημάτων. Ο προπονητής βοηθάει έναν αθλητή να ξεκινήσει αλλά και να ξεκολλήσει από ένα σημείο. Πρέπει να του δείχνει το δίδαγμα μιας ήττας αλλά και τη διαχείριση μιας νίκης. Να μιλάει για τη ζωή, να εμπνέει τους αθλητές και φυσικά να δίνει κίνητρο», είπε.

Με την ίδια ευκολία αναφέρθηκε και στον τρόπο διαχείρισης των All Star παικτών όπου χρησιμοποίησε το παράδειγμα του Φιλ Τζάκσον. «Προπόνησα πολλούς παίκτες του ΦιλΤζάκσον. Ήμουν με τον Κόμπι Μπράιαντ πέντε ημέρες, κάποια στιγμή συνεργάστηκα με τον Ντέβιν Γκριν… Ο Τζάκσον είναι ο σπουδαιότερος γιατί μιλάει στο μυαλό του αθλητή. Τον πείθει να έχει θετική σκέψη, συμβάλλει στη συγκέντρωσή του, στην ελεύθερη σκέψη και στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης. Φτάνει στο σημείο να νιώθει τη βεβαιότητα ότι ο παίκτης θα εκτελέσει σωστά αυτό που του ζητάει. Λατρεύω αυτούς τους προπονητές. Η λειτουργία του Τζάκσον θα μπορούσε να γίνει ταινία. Δίνει βιβλία στους παίκτες, οι τελευταίοι κάνουν διαλογισμό πριν το παιχνίδι… Είναι τρομερό το παράδειγμα του Μάικλ Τζόρνταν. Έλεγχος της ανάσας, κλειστά μάτια και απόλυτη συγκέντρωση».

«Έχω αφήσει παίκτες που δεν ήθελαν να δουλέψουν»

Ο Μπέικερ δεν ξεχώρισε αθλητές, μέσα από τη μεγάλη λίστα αυτών με τους οποίους συνεργάστηκε. Για τον Αμερικανό υπάρχουν μόνο δύο είδη. «Υπάρχουν αυτοί που θέλουν κι αυτοί που δεν θέλουν να δουλέψουν. Η εμπειρία μου με όλους τους σούπερσταρ είναι ότι δεν αντιμετωπίζεις πρόβλημα στην παροχή κινήτρου γιατί το έχουν. Έχω δουλέψει με πολλούς, τελευταία φορά με τον Μανού Τζινόμπιλι. Έχουν προσωπικό κίνητρο και ξέρουν ότι για να γίνεις σπουδαίος, πρέπει να είσαι ώριμος. Οι προπονητές δίνουν προκλήσεις για να παίρνουν το καλύτερο από αυτούς. Εγώ βάζω επιπλέον βενζίνη στο ντεπόζιτο τους. Για παράδειγμα, ο ΛεΜπρον που είναι τρομερός επαγγελματίας ξέρει τι πρέπει να κάνει. Δούλεψα και με παίκτες οι οποίοι δεν κατάφεραν να γίνουν σπουδαίοι. Είναι 9-10 παίκτες του ΝΒΑ όπου έφτασα στο σημείο να πω στον ατζέντη ότι ο αθλητής δεν ήθελε να δουλέψει όπως θέλω. Βέβαια, η απάντηση που πήρα ήταν ‘ γι’ αυτό σε προσλάβαμε για να σε ακούσουν και να δουλέψουν’. Δεν μπορώ να ελέγξω στο απόλυτο τα συναισθήματα ενός αθλητή και κυρίως το επίπεδο προσπάθειάς του. Η δύσκολη δουλειά είναι αυτή μ’ έναν παίκτη ο οποίος δεν θέλει να ακούσει και να δουλέψει. Η εύκολη δουλειά είναι μ’ αυτόν που θέλει να φτάσει στο υψηλό επίπεδο και είναι διατεθειμένος να ματώσει. Ο Αντετοκούνμπο είναι τρομερός στη συμπεριφορά του. Είναι τόσο επαγγελματίας. Όποιον κι αν ρωτήσεις από τους Μπακς θα σου πει πόσο πολύ τον αγαπούν. Συμπεριφέρεται σε όλους με σεβασμό. Δεν κοροϊδεύει κανέναν και δεν κοιτάει αφ’ υψηλού τον οποιονδήποτε, τώρα που έγινε σπουδαίος. Αυτό έχει αξία γιατί διαχωρίζει τον σπουδαίο από τον μέτριο. Όλοι είναι ΝΒΑ παίκτες αλλά όχι σούπερσταρ. Για να γίνεις, πρέπει να διαθέτεις τα στοιχεία που προανέφερα. Έχω δουλέψει και με τον Ρέι Άλεν, τον Στιβ Νας… Με τον Στούνταμαϊρ ο οποίος πέτυχε πολλά την τετραετία 2008-12. Του έλεγα, πάμε έναν ακόμη γύρο και ήταν το ίδιο παραγωγικός».

«Το ΝΒΑ είναι σαν το Χόλιγουντ»

Για τους… old school θεατές του ΝΒΑ, η τωρινή αγωνιστική φιλοσοφία είναι θέμα συζήτησης. Η επικέντρωση στα πρόσωπα. «Το ΝΒΑ είναι μια τεράστια επιχείρηση, ένα πολύ ισχυρό brand. Κάποτε ήταν ο Όσκαρ Ρόμπερτσον, τώρα είναι ο Γιάννης. Αυτό που θα πουλήσει το ΝΒΑ είναι… ‘ελάτε να δείτε τον ΛεΜπρον απέναντι στον Αντετοκούνμπο’, όχι το Λέικερς-Μπακς. Σε όλα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία υπάρχουν φωτογραφίες των παικτών. Αυτή είναι η πινακίδα. Το ΝΒΑ είναι σαν το Χόλιγουντ. Μια τεράστια επιχείρηση. Στα τελευταία εννιά χρόνια, πηγαίνω στην Κίνα για έξι μήνες. Έχουν αποκτήσει τα εμπορικά δικαιώματα εκμετάλλευσης του ΝΒΑ και σε όλα τα γήπεδα βλέπεις παντού τεράστιες αφίσες. Κανείς δεν θέλει να δει μια φωτογραφία ομάδας, αλλά τον σούπερσταρ. Πρέπει να καταλάβουμε την αλλαγή της φύσης», σημείωσε ο Μπέικερ και στάθηκε σ’ αυτούς που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα.

«Είναι οι προπονητές. Κυρίως αυτοί που έχουν να διαχειριστούν 3-4-5 ισχυρά brand names. Γιατί θα πρέπει όλοι να λειτουργήσουν προς όφελος της ομάδας σε όλα τα επίπεδα. Η δουλειά του προπονητή είναι επιστήμη. Οφείλει να πάρει το μέγιστο από τον καθένα, λειτουργώντας στο πλαίσιο ομαδικού συστήματος. Λατρεύω τα ατομικά επιτεύγματα όταν όμως αναδεικνύονται μέσα από την ομαδική λειτουργία. Με πληγώνει το γεγονός ότι κάποιες φορές αναδεικνύεται ο ατομισμός, με πολλά σουτ που είναι κακές επιλογές και δεν μου αρέσει να βλέπω τεμπελιά στην άμυνα».

Ο Μπέικερ στάθηκε και στο προσωποκεντρικό στιλ παιχνιδιού, εκτιμώντας ότι οι ομάδες που αναδεικνύουν πρόσωπα μέσα από συγκεκριμένη φιλοσοφία, φτάνουν και στο τέλος του δρόμου. «Η πλειοψηφία των ομάδων που παίζουν στα Playoffs έχουν συγκεκριμένο στιλ παιχνιδιού. Προχωρούν αυτές που ανταποκρίνονται και στις δύο πλευρές του παρκέ και χτίζουν συγκεκριμένη φιλοσοφία μέσα από την οποία αναδεικνύονται και τα πρόσωπα. Ο λόγος που φαίνεται ότι το παιχνίδι είναι ατομικό και προσωποκεντρικό είναι το marketing. Και τα media δεν πουλάνε την ομάδα αλλά τα πρόσωπα. Έτσι βγαίνουν τα λεφτά. Για παράδειγμα, οι φίλαθλοι δεν θα πάνε να δούνε το Μιλγουόκι αλλά τον Αντετοκούνμπο. Ομοίως και τον ΛεΜπρον. Δε νομίζω ότι το παιχνίδι υπήρξε ποτέ τόσο σπουδαίο όπως τώρα. Οι παίκτες είναι το ίδιο εξαιρετικοί μ’ αυτούς της δικής μου γενιάς. Μπορώ να πω πάρα πολλά ονόματα. Ποιος περίμενε ότι θα γινόταν MVP ο Γιάννης; Δεν του τον δώρισε κανείς αλλά κέρδισε τον σεβασμό όλων. Είναι θαύμα. Συμβαίνουν πολύ όμορφα πράγματα. Ο Τζέιμς Χάρντεν βάζει 50 πόντους σε διαδοχικά παιχνίδια, ο Ουέστμπρουκ έχει συνεχόμενα triple double. Το παιχνίδι δεν είναι έτοιμο, αλλά είναι σε καλή φάση. Και δεν έφτασε τυχαία σ’ αυτήν την εξέλιξη. Ο Δημήτρης (Γαλάνης) βρέθηκε στους Λος Άντζελες Κλίπερς για τρεις εβδομάδες. Ξεκινούσαμε στις επτά το πρωί και την ημέρα των αγώνων δεν τελειώναμε πριν τις 11 το βράδυ».

«Πιο γρήγοροι και εκρηκτικοί οι τωρινοί παίκτες»

Από τη συζήτηση δεν θα μπορούσε να λείψει η σύγκριση της παλιάς φρουράς με την αντίστοιχη νέα. Η λογική λέει ότι οι τωρινοί παίκτες πλεονεκτούν σε πολλά επίπεδα λόγω ασφαλώς και της τεχνολογικής εξέλιξης του αθλήματος. «Δεν ξέρω αν οι τωρινοί είναι καλύτεροι σίγουρα όμως είναι πιο γρήγοροι και εκρηκτικοί. Δε νομίζω ότι είναι πιο δυνατοί ή πιο έξυπνοι σε σχέση με αυτούς προ 20ετίας. Άλλο παιχνίδι τότε. Ο Κόμπι ήταν περισσότερο εκπρόσωπος του old school γιατί μεγάλωσε στην Ευρώπη και επηρεάστηκε ο τρόπος παιχνιδιού του. Για μένα, οι καλύτεροι προπονητές είναι στην Ευρώπη. Γιατί θα διδάξουν σωστά το παιχνίδι. Εντυπωσιάστηκα επίσης από τον τρόπο δουλειάς στην Αυστραλία. Η μεγαλύτερη βιομηχανία είναι αυτή της Αμερικής γιατί εκεί είναι τα λεφτά, συν τοις άλλοις είμαστε 50 Πολιτείες. Όσο είναι η Ελλάδα, είναι το Κεντάκι. Η Κροατία έχει τρομερή δομή στο μπάσκετ, η Ελλάδα επίσης», κατέληξε.

«Είναι απίστευτο αυτό που πέτυχε ο Γιάννης»

Ο Γκέινον Μπέικερ αναφέρθηκε και στον Γιάννη Αντετοκούνμπο, εκφράζοντας τον θαυμασμό του γι’ αυτό που πέτυχε ο Έλληνα φόργουορντ. «Δεν θα μπορούσα να το φανταστώ. Χωρίς μάλιστα να έχει παίξει σε επαγγελματικό επίπεδο, πήγε στο ΝΒΑ. Είναι απίστευτη η ιστορία του», είπε. Δείτε τις απόψεις του για το «θαύμα Αντετοκούνμπο».