Περασμένα μεγαλεία, διηγώντας τα να... κλαις!

H αλήθεια είναι ότι η γενιά των σημερινών 40άρηδων (και βάλε), μεγαλώσαμε, συνηθισμένοι στις συχνές επιτυχίες των μικρών Εθνικών ομάδων, που οφείλονταν σε μία πρωτοποριακή παραγωγική διαδικασία της ΕΟΚ, την οποία – τις δεκαετίες του '80 και του '90 – «αντέγραφαν» αρκετές μπασκετικές δυνάμεις της Ευρώπης.

Από τα τέσσερα μετάλλια της 6ετίας 1989-1995 (2 χρυσά, 1 αργυρό & 1 χάλκινο) και τα συνολικά επτά στην ιστορία της Εθνικής παίδων και ισάριθμα της Εθνικής εφήβων σε Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα, μέχρι τα τρία που κατέκτησε η Ελλάδα σε Παγκόσμιο πρωτάθλημα κάτω των 19 ετών (χρυσό το 1995, αργυρό το 2009 και χάλκινο το 2003), όμως, κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι!

Για την ακρίβεια συμπληρώθηκε μία δεκαετία στην διάρκεια της οποίας η μία και μοναδική επιτυχία (χρυσό μετάλλιο στο Eurobasket εφήβων του 2015) και το χάλκινο μετάλλιο του 2013 (Εθνική παίδων), αποτέλεσαν εξαιρέσεις στον κανόνα των διαδοχικών αποτυχιών, που όσο πληθαίνουν, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν συμπτωματικές. Σ' αυτές δεν συμπεριλαμβάνουμε το προπέρσινο χρυσό μετάλλιο (2017) της Εθνικής νέων στην Κρήτη, γιατί η συγκεκριμένη επιτυχία αποτέλεσε συνέχεια της φουρνιάς των 96άρηδων και των 97άρηδων και επίσης οι νέοι, θεωρητικά πάντα (ίσως όχι στην Ελλάδα) είναι πλέον έτοιμοι παίκτες.

Για την ακρίβεια, η 6η θέση των παίδων στο περυσινό Πανευρωπαϊκό της Σερβίας είναι η καλύτερη που έχουμε να επιδείξουμε από το 2013 και μετά, ενώ η 7η των εφήβων πρόπερσι στην Σλοβακία είναι η υψηλότερη που έχει καταλάβει το αντίστοιχο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα από το 2015 κι εντεύθεν.

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι εδώ και καιρό κάτι κάνουμε λάθος με αποτέλεσμα το περίφημο αναπτυξιακό πρόγραμμα της πάλαι ποτέ άκρως πρωτοποριακής ελληνικής ομοσπονδίας, να έχει πάει... περίπατο! Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το μπάσκετ της χώρας μας δεν παράγει πλέον ταλέντα.

Ίσα-ίσα, που αν ρωτήσετε τους προπονητές που ασχολούνται με τις μικρές ηλικίες, θα διαπιστώσετε ότι η Ελλάδα βρίθει από ταλαντούχους νεαρούς που έχουν όλα τα προσόντα να ακολουθήσουν τον δρόμο που χάραξαν ο Παπαλουκάς, ο Διαμαντίδης, ο Σπανούλης, ο Ζήσης και τα υπόλοιπα παιδιά (Μπουρούσης, Φώτσης, Λάζος, Τσαρτσαρής κ.α.) των πιο πρόσφατων γενιών, στα χνάρια των οποίων βαδίζουν ο Σλούκας, ο Παπανικολάου, ο Παππάς, ο Παπαπέτρου και όσοι άλλοι Έλληνες έχουν φτάσει στο επίπεδο να παίζουν στην Euroleague.

Τι συμβαίνει επομένως και οι μικρές Εθνικές ομάδες πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο και γιατί δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε παιδιά που και τα σωματικά προσόντα αλλά και τις μπασκετικές ικανότητες διαθέτουν για να εξελιχθούν σε ποιοτικούς παίκτες; Ποιον βαραίνει η ευθύνη της παρακμής που χαρακτηρίζει πλέον την παραγωγική διαδικασία της ΕΟΚ και η οποία τόσο πολύ «καθρεφτίστηκε» στην εικόνα που παρουσίασε συνολικά η Εθνική εφήβων που παρατάχθηκε στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα της Κρήτης;

Η απάντηση στα παραπάνω ρητορικά ερωτήματα βρίσκεται κατά την ταπεινή μου άποψη στους εξής τέσσερις πυλώνες:

• Η ερασιτεχνική λειτουργία της ομοσπονδίας και η περιθωριοποίηση του Βασιλακόπουλου

​

Αν η οργάνωση και ο τρόπος λειτουργίας της Εθνικής ανδρών απέχει παρασάγγες από το πως δουλεύουν σήμερα οι προηγμένες μπασκετικά χώρες της Ευρώπης, αντιλαμβάνεστε τον ερασιτεχνισμό που διακρίνει την ΕΟΚ στο σχεδιασμό των μικρών Εθνικών ομάδων, ο οποίος πραγματικά γίνεται στο πόδι και χωρίς κανέναν ουσιαστικό προγραμματισμό. Η προετοιμασία των ομάδων που μας αντιπροσωπεύουν είναι υποτυπώδης και συνήθως γίνεται σε χρόνο ρεκόρ, ενώ για όλα τα παραπάνω, οι ευθύνες δεν βαραίνουν απαραίτητα μόνο τον επικεφαλής του αναπτυξιακού προγράμματος, Κώστα Μίσσα, που μαζί με τον γενικό γραμματέα Τάκη Τσαγκρώνη λύνουν, δένουν και λαμβάνουν όλες τις αποφάσεις, αλλά και την απουσία ενός διοικητικού επιτελείου (με καταρτισμένα στελέχη) που θα ασχολείται μόνο με τα οργανωτικά θέματα ενός τόσο νευραλγικού τομέα.

Αν αναρωτιέστε ποιος είναι πλέον ο ρόλος του «ισχυρού άνδρα» του ελληνικού μπάσκετ, έγκυρες πηγές με αδιαμφισβήτητη γνώση γύρω από τα τεκταινόμενα στα γραφεία της ΕΟΚ, γνωρίζουν ότι πλέον δεν είναι τόσο ενεργοποιημένος όσο στο παρελθόν, όχι μόνο λόγω της προχωρημένης ηλικίας του (80 ετών), αλλά και λόγω άλλων προσωπικών θεμάτων και προβλημάτων υγείας που τον απασχολούν. Όσοι βρίσκονται κοντά στην ομοσπονδία ξέρουν καλά ότι ο Γιώργος Βασιλακόπουλος ασχολείται κατά κύριο λόγο την μεγάλη του αγάπη, την Εθνική ανδρών για την οποία του αρέσει να συζητά καθημερινά, ενώ ολοένα και πιο συχνά δίνει σιωπηρά τη συναίνεσή του στις αποφάσεις των τριών ανθρώπων που διοικούν (!!) το ελληνικό μπάσκετ (Τσαγκρώνης, Μίσσας και Μπακογιώργος), χωρίς καν να μπαίνει στην ουσία αρκετών θεμάτων. Χαρακτηριστική άλλωστε ήταν και η ηχηρή απουσία του από την έκτακτη σύσκεψη που συγκάλεσε ο πρώην υφυπουργός αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης τον περασμένο Μάρτιο, με θέμα τις εξελίξεις στο ελληνικό μπάσκετ.

Η παραπάνω τριανδρία δεν μπήκε ποτέ στην διαδικασία να στελεχώσει τα γραφεία με ανθρώπους του μπάσκετ που διαθέτουν τεχνοκρατική αντίληψη, με αποτέλεσμα όλα τα διαδικαστικά θέματα να τα τρέχει η παλαίμαχη μπασκετμπολίστρια και πολύ εργατική (κάνει τη δουλειά 10 υπαλλήλων), Βάσω Μπεσκάκη, η οποία τυγχάνει της απόλυτης εμπιστοσύνης του γενικού γραμματέα (θέλει να γίνει και πρόεδρος χωρίς ξέρει ούτε λέξη από αγγλικά) και γι' αυτό τα περισσότερα ζητήματα διεθνούς περιεχομένου (που αφορούν σε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή επικοινωνία με την Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ομοσπονδία ή το BCL), περνούν αποκλειστικά από τα χέρια της. Ο βασικός λόγος που δεν γίνονται προσλήψεις δεν είναι οικονομικός (έστω κι αν αυτή είναι η επίσημη εκδοχή), αλλά ο φόβος απώλειας των κεκτημένων μία 30ετίας, από ικανότερους, μορφωμένους και πιο καταρτισμένους νεότερους ανθρώπους.

Πως αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί η εδώ και πολλά χρόνια πρωτοφανής έλλειψη στρατηγικής και ενός μακροχρόνιου σχεδίου λειτουργίας στην ομοσπονδία και η εμφανής απουσία ενός τεχνοκράτη του μπάσκετ στην διοίκησή της, την ίδια στιγμή που ο επικεφαλής του παγκόσμιου μπάσκετ και γενικός γραμματέας της FIBA είναι ένας Έλληνας δικηγόρος (Ανδρέας Zαγκλής);

• Η αδυναμία στελέχωσης με καταρτισμένους προπονητές και αξιοποίησης των «θρύλων» του ελληνικού μπάσκετ

​

Εδώ και αρκετά χρόνια, οι περισσότεροι προπονητές που ανήκουν στο δυναμικό της ΕΟΚ είναι σχεδόν «συνταξιούχοι» και με την βούλα δημόσιοι υπάλληλοι (αλλά και φίλοι συγγενών του προέδρου), οι οποίοι πληρώνονται 12 μήνες τον χρόνο και εργάζονται ως βοηθοί (κυρίως) στις μικρές Εθνικές ομάδες το καλοκαίρι. Την τεχνική ηγεσία των αντιπροσωπευτικών ομάδων συνήθως αναλαμβάνουν καταξιωμένοι προπονητές (Μανουσέλης, Παπαθεοδώρου, Καστρίτης, Λημνιάτης κ.α.), οι οποίοι μπαίνουν στην διαδικασία να δουλέψουν με παιδιά που δεν έχουν παρακολουθήσει και συνήθως δεν γνωρίζουν πολύ καλά και τα οποία έχουν επιλεγεί από τον Κώστα Μίσσα.

Ένα χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο επελέγη ο νέος προπονητής της Εθνικής γυναικών. Δώστε βάση: Ποιος ξέρει πως και γιατί οι κ.κ. Τσαγκρώνης και Μίσσας επέλεξαν να εκπαραθυρώσουν τον Κώστα Κεραμιδά και να παραδώσουν τα ηνία στον Βασίλη Μασλαρινό (διετέλεσε προπονητής στις γυναίκες του ΠΑΟΚ). Μάλιστα, όταν το ανακοίνωσαν στον πρόεδρο της ΕΟΚ, ο Γιώργος Βασιλακόπουλος χαιρέτησε την επιλογή του, εκθειάζοντας την καριέρα του μπασκετμπολίστα (Γιώργος Μασλαρινός) που έπαιξε στον Άρη, τον ΒΑΟ, τον ΠΑΟΚ, το Μαρούσι, τον Παναθηναϊκό και τον Πανελλήνιο!!! Κι όμως κανείς δεν μπήκε σε θέση να του εξηγήσει ότι μπερδεύτηκε, πολύ απλά γιατί δεν υπήρχε κανένας λόγος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ στο επιτελείο είχε ανακοινωθεί η συμμετοχή της Αναστασίας Κωστάκη (της πρώτης Ελληνίδας παίκτριας που έπαιξε στο WNBA), η παλαίμαχη διεθνής παίκτρια δεν θα συμμετάσχει τελικά (παραιτήθηκε χωρίς να ανοίξει μύτη), επειδή προφανώς η ίδια έκρινε ότι το περιβάλλον δεν ήταν αυτό που αξίζει στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα. Και προς τιμήν της...

Όπως γίνεται αντιληπτό, η πολιτική βάσει της οποίας λαμβάνονται οι αποφάσεις αλλά και χαράσσεται η αγωνιστική στρατηγική, φυσικά δεν ευνοεί καθόλου την παρουσία ενός Παπαλουκά, ενός Διαμαντίδη, ενός Ρεντζιά, ενός Κακιούζη (Τσαρτσαρή, Παπαδόπουλου, δόξα τω Θεό έχουμε πάρα πολλούς) δίπλα στα νέα παιδιά για έμπνευση και καθοδήγηση, δηλαδή μπασκετανθρώπων που έχουν γράψει την δική ιστορία και έχουν μία τεράστια προσωπικότητα, για να ανεχθούν τέτοιου είδους πρακτικές. Εδώ οι άνθρωποι της ομοσπονδίας έχουν διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις τους με τα «ιερά τοτέμ» του ελληνικού μπάσκετ, τον Γκάλη και τον Γιαννάκη, ενώ εντελώς «απενεργοποιημένοι» παραμένουν τόσο ο Παναγιώτης Φασούλας όσο και ο Νίκος Φιλίππου, που οργανικά ανήκουν στην ΕΟΚ.

• Ο συνδυασμός ατζέντηδων-γονέων

​

Ο τρίτος πυλώνας έχει να κάνει με την πολύ αρνητική επιρροή που έχει πάνω σε 14χρονους και 15χρονους αθλητές (και ακόμη μικρότερους), η αλληλεπίδραση γονέων και ατζέντηδων. Από την μία πλευρά είναι τα εκατομμύρια που «ζαλίζουν» τους μέσους γονείς που μέσω του παιδιού τους, ονειρεύονται είτε να λύσουν το οικονομικό τους πρόβλημα, είτε αυτό να κάνει την καριέρα που δεν έκαναν εκείνοι! Από την άλλη, είναι οι πολυάριθμοι νεόκοποι ατζέντηδες που έχουν εισχωρήσει στον χώρο και έχουν «φουσκώσει» τα μυαλά των παιδιών (που δεν είναι καν ακόμη παίκτες για να εκπροσωπούνται) και των γονέων τους, παραποιώντας πολλές φορές την πραγματικότητα και καλλιεργώντας τις περισσότερες φορές μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Αν ρωτήσετε έναν προπονητή που ασχολείται με τις μικρές ηλικίες για το ποια είναι η γάγγραινα που συνήθως «χαλάει» ακόμη και παιδιά με ξεχωριστό ταλέντο, νομίζω ότι η απάντηση "γονείς" θα πάρει «σπάνια» αυτοδυναμία!

Για να καταλάβετε για πόσο ελληνικό φαινόμενο μιλάμε, στο πρόσφατο σεμινάριο που διοργάνωσε η FIBA στην Κρήτη με θέμα το σωστό timing για τη συνεργασία των νέων αθλητών με ατζέντηδες (μετά τα 18 κι από τη στιγμή που υπάρχει επαγγελματική προοπτική), αποδείχτηκε ότι η Ελλάδα ήταν η μοναδική Εθνική ομάδα στην οποία και οι 12 διεθνείς έχουν manager! Πλην της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Αμερικής της οποίας οι παίκτες θεωρητικά απαγορεύεται να έχουν οικονομικές συναλλαγές (πολλώ δε μάλλον εκπρόσωπο), από τους υπόλοιπους 168 παίκτες των 14 ομάδων (δηλαδή εκτός Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών), μόλις 4 μπασκετμπολίστες δήλωσαν ότι έχουν ατζέντη στην ηλικία των 18 ετών!

• Η λανθασμένη νοοτροπία των περισσότερων νεαρών παικτών

​

Ο τέταρτος πυλώνας της ανάλυσης έρχεται ως φυσικό επακόλουθο της σχέσης που αναπτύσσουν τα νέα παιδιά με ατζέντηδες σε πολύ νεαρή ηλικία και φυσικά της επιρροής που έχει πάνω τους η πίεση από το σπίτι. Ωστόσο, εδώ έρχεται να προστεθεί η ανυπαρξία της ομοσπονδίας που δεν σκέφτεται το καλό των παικτών, παρά ενδιαφέρεται μόνο για την εφήμερη αγωνιστική επιτυχία των ομάδων για να διαφημίσει την «δουλειά» που γίνεται στο πάλαι ποτέ περιβόητο αναπτυξιακό πρόγραμμα. Αρνείται - για λόγους που αναλύσαμε πιο πάνω - να μεριμνήσει για την σωστή καθοδήγηση των 16χρονων και 18 χρονών παικτών, προσλαμβάνοντας και τοποθετώντας δίπλα τους «ιερά τέρατα» του ελληνικού μπάσκετ, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαχειριστούν την τεράστια πίεση που τους ασκούν οι ίδιοι οι παράγοντες της ΕΟΚ για ένα μετάλλιο.

Κάπως έτσι εξηγούνται τα νεύρα (όχι τίποτε άλλο, αλλά παρ' ολίγο να την «πλήρωσαν» οι φανέλες του Σπανούλη και τον Διαμαντίδη) και το ξέσπασμα του Γιώργου Βασιλακόπουλου κατά την διάρκεια της πρόσφατης ήττας (46-77) της Εθνικής εφήβων από την Γαλλία, που σήμανε και τον αποκλεισμό της από την οκτάδα του Παγκοσμίου πρωταθλήματος. Άλλωστε, η ανάληψη της συγκεκριμένης διοργάνωσης από την χώρα μας, έγινε με αποκλειστικό σκοπό να πανηγυρίσουμε άλλο ένα μετάλλιο για να διαφημίσουμε την θαυμαστή μας παραγωγική διαδικασία.

Έλα μου ντε, όμως, που οι «φωστήρες» του αναπτυξιακού δεν διέγνωσαν ότι αυτή η φουρνιά έχει ελάχιστο μπάσκετ μέσα της (σαν τη μύγα μέσα στο γάλα είναι ο Ρογκαβόπουλος που είχε μ.ο. 13,4π., 4,6ρ. & 2,4ασ.), ενώ ξεχωρίζουν οι Αρσενόπουλος (μ.ο. 15,0π. & 3,3ασ.), Καράμπελας (μ.ο. 8,8π. & 3,7ασ.), Σωτηρίου (μ.ο. 9,1π. & 6,4ρ.) και Χουγκάζ (μ.ο. 5,7π. & 2,9ρ.), με αποτέλεσμα να εκτεθεί ανεπανόρθωτα για μία ακόμη φορά ο πρόεδρος (έκανε "ντου" στην γραμματεία κι έφυγε πριν τελειώσει ο διασυρμός), επειδή νόμιζε (ή του είπαν) ότι θα πάμε φουλ για διάκριση.

Κατώτερος των περιστάσεων για την θέση αποδείχτηκε και ο Γιάννης Καστρίτης, που πέραν του ότι δεν εκμεταλλεύτηκε τα πλεονεκτήματα των λίγων καλών παικτών που είχε στην διάθεσή του (είναι δυνατόν να μην οδηγεί ένα «πουλί» σαν τον Ρογκαβόπουλο στην διείσδυση και να τον αφήνει να σουτάρει 14 τρίποντα σε ένα ματς;) και φάνηκε ότι δεν έχει και την προσωπικότητα για να εξασφαλίσει την πειθαρχία και να διαχειριστεί αποτελεσματικά 18χρονα παιδιά με τα χαρακτηριστικά που αναφέραμε πιο πάνω.

Όταν λοιπόν οι νεαροί αθλητές γίνονται δέκτες τόσο μεγάλης πίεσης για το αποτέλεσμα και βιώνουν τέτοιες συμπεριφορές στο εσωτερικό αλλά και δίπλα στην ομάδα, είναι πολύ λογικό να αποκτήσουν βλαβερές - για το μέλλον τους - συνήθειες. Αγωνιστικές και μη (το περιστατικό της αποβολής με ντισκαλιφιέ του Καράμπελα που τιμωρήθηκε με μία αγωνιστική, τα λέει όλα για την ξεροκεφαλιά του παίκτη αλλά και την έλλειψη ενός ανθρώπου να τον καθοδηγήσει ή να τον συμβουλέψει).

Θα κλείσω με ένα περιστατικό που συνέβη το 2014 στο Ικόνιο, στο πλαίσιο του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος εφήβων στο οποίο η Εθνική, με προπονητή τον Ηλία Παπαθεοδώρου, κατέλαβε την 4η θέση. Οι αποστολές όλων των ομάδων βρίσκονταν στο εστιατόριο για φαγητό, όταν ξαφνικά στην αίθουσα μπαίνει ο Ντίβατς, ο Τάρλατς και ο Ρακόσεβιτς, που επισκέφτηκαν την σερβική αποστολή για να μιλήσουν στα παιδιά. Είπατε τίποτε;

Υγ.1: Όλα αυτά τα πανέμορφα συμβαίνουν στην εποχή που το ελληνικό μπάσκετ έχει την τύχη και την ευλογία να διαθέτει έναν από τους κορυφαίους παίκτες (Αντετοκούνμπο) σε όλο τον κόσμο και να βρίσκεται συνεχώς στο επίκεντρο της δημοσιότητας, χάρη σ' αυτόν. Κι εις ανώτερα...

Υγ.2: Με αυτή τη φουρνιά παικτών που είχαμε, το αποτέλεσμα και η 10η θέση που καταλάβαμε, δεν συνιστά απαραίτητα και καμία μνημειώδη αποτυχία (το αντίθετο μάλιστα), αλλά το θέμα του blog δεν βρίσκεται στο αν πετύχαμε ή αποτύχαμε... Αλλά στο ποιοι είμαστε, πως δουλεύουμε και τι μηνύματα στέλνουμε...