Έρευνα: Οι Έλληνες ατζέντηδες «αποκαλύπτουν» τα λάθη του ευρωπαϊκού μπάσκετ!
Οι ηχηρές μεταγραφές του καλοκαιριού επιβεβαιώνουν την άποψη που θέλει το ευρωπαϊκό μπάσκετ να δέχεται ολομέτωπη επίθεση από… Δύση και Ανατολή. Η απόφαση των top range παικτών της Euroleague να εγκαταλείψουν τη Γηραιά Ήπειρο για τα εκατομμύρια δολάρια του παραμυθένιου κόσμου του ΝΒΑ, δεν είναι παροδικό πρόβλημα και πιθανότατα θα επιβάλλει νέους κανόνες στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Γι' αυτό το λόγο, το gazzetta.gr ζήτησε την άποψη των ειδικών, των ανθρώπων δηλαδή που κινούνται μεταξύ τριών αγορών, του ΝΒΑ, της Ευρώπης αλλά και της Κίνας, η οποία ξεφύτρωσε σαν… γαϊδουράγκαθο.
Στον χορό των εκατομμυρίων που εξελίσσεται από την έναρξη του καλοκαιριού, οι ευρωπαϊκές ομάδες δείχνουν να έχουν συμβιβαστεί με τον ρόλο του… φτωχού συγγενή. Οι εποχές που πρόσφεραν πλουσιοπάροχα συμβόλαια και κέρδισαν την «εμπιστοσύνη» των κορυφαίων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Το ΝΒΑ, άλλωστε, αποτελούσε ανέκαθεν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, αλλά φρόντισε να θωρακιστεί «κρατώντας» εντός Αμερικής ακόμη και τους mid-range παίκτες, ενώ η Κίνα βασιζόμενη στους εντυπωσιακούς ρυθμούς της οικονομικής της ανάπτυξής, «βάφτισε» το μπάσκετ ως δημοφιλέστερο ομαδικό άθλημα και προσφέρει ηγεμονικά συμβόλαια «κλέβοντας» - κατ’ αυτόν τον τρόπο – παίκτες που θα μπορούσαν να έρθουν στην Ευρώπη.
Διαβάστε παρακατώ λοιπόν, τι πιστεύουν ο Νίκος Λότσος (μεταξύ άλλων εκπρόσωπος του Μίλος Τεόντοσιτς), ο Κώστας Παπαδάκης (εκπρόσωπος του Γιάννη Μπουρούση), ο Ισίδωρος Κούνουπας (εκπρόσωπος του Μάλκολμ Ντιλέϊνι), ο Γιώργος Δημητρόπουλος (εκπρόσωπος του Γιώργου Πρίντεζη), ο Παναγιώτης Καπάζογλου (εκπρόσωπος του Νικ Καλάθη) και ο Μάριος Ολύμπιος (εκπρόσωπος του Γιώργου Παπαγιάννη), σχετικά με τις συνέπειες των νέων δεδομένων που «πλήττουν» το ευρωπαϊκό μπάσκετ, για τα άλματα επιβεβαίωσης της κυριαρχίας του ΝΒΑ, την πρόοδο των Κινέζων αλλά και για τις εξετάσεις που πρέπει να ξαναδώσουν οι... μετεξεταστέοι Ευρωπαίοι...
1. Αυτή τη στιγμή η Euroleague και συνολικά το ευρωπαϊκό μπάσκετ αποτελεί την 3η επιλογή για παίκτες ιδιαίτερης ποιότητας; Υπό την έννοια ότι, έχουν αποκτήσει ισχυρό προβάδισμα το ΝΒΑ και η Κίνα;
Κώστας Παπαδάκης: «Η Euroleague παραμένει η δεύτερη δύναμη γιατί στην παρούσα φάση η Κίνα δεν απασχολεί περισσότερους από 40 ξένους παίκτες. Θέλω να πω ότι ακόμη δεν έχει μεγάλη αγορά. Το δε σύνολο των παικτών που θα επιλέξουν μεταξύ Euroleague και Κίνας δεν είναι περισσότεροι από 15. Δίχως να μπορέσω να το προσδιορίσω χρονικά, μελλοντικά θεωρώ ότι θα προκύψει μεγάλο θέμα γιατί η αγορά της Κίνας, αναπτύσσεται ραγδαία ενώ πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι το μπάσκετ είναι το δημοφιλέστερο άθλημα. Αυτή τη στιγμή η Κίνα έχει δύο πρωταθλήματα, το CBA που είναι επαγγελματικό και το NBL που είναι κάτι σαν τη δική μας Α2. Πρόσφατα δημιουργήθηκε όμως μια Ένωση – σαν την ULEB – ένας οργανισμός δηλαδή με σκοπό να φτιάξει μια πανασιατική διοργάνωση που στη δομή της δεν θα διαφέρει από την Euroleague. Σε πρώτη φάση, φέτος τον Σεπτέμβριο, θα συγκεντρωθούν στο Μακάου τρεις κινέζικες ομάδες, μια κορεάτικη, μια από τις Φιλιππίνες και κάποιες άλλες για ένα τουρνουά. Δεν γνωρίζω πότε θα δημιουργηθεί η πανασιατική διοργάνωση που ανέφερα, οι Ασιάτες όμως, εκτιμούν ότι σε βάθος δύο χρόνων θα είναι έτοιμοι. Επειδή οι αγορές στην Κίνα είναι τεράστιες, αντιλαμβάνεστε το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί. Το καλό για μας τους Έλληνες είναι ότι ήδη οι συμπατριώτες μας προπονητές έχουν δημιουργήσει μια σχολή και μπορούν να απορροφηθούν στο όλο σύστημα της περαιτέρω ανάπτυξης του αθλήματος».
Νίκος Λότσος: «Σίγουρα οι αυξήσεις μισθών στην Αμερική και η επένδυση μεγαλύτερων ποσών δημιουργούν πρόβλημα, γιατί κάθε Αμερικανός έχει πάθος για να αγωνιστεί στο ΝΒΑ. Θεωρώ τρανά παραδείγματα τις περιπτώσεις των Τζέιμς και Γιούντο. Κυρίως οι Αμερικανοί αφήνουν μεγαλύτερα συμβόλαια στην Ευρώπη για να πάρουν λιγότερα στο ΝΒΑ. Η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει τη δύναμη και τη φήμη του ΝΒΑ και τα αποτελέσματα φαίνονται από την εξέλιξη των υποθέσεων των Μπογκντάνοβιτς και Τεόντοσιτς. Τώρα ξεφύτρωσε και το πρόβλημα της Κίνας. Η όλη κατάσταση στοιχειοθετεί τρομερή επίθεση στην Ευρώπη και μάλιστα σε μια εποχή, όπου η ίδια βρίσκεται σε κρίση. Η Ευρώπη μειώνει και οι άλλοι αυξάνουν με συνέπεια οι ευρωπαϊκές ομάδες να δείχνουν αποδυναμωμένες. Για παράδειγμα στην Ευρώπη δεν υπάρχει η δυναμική που υπήρχε παλιότερα. Βλέπουμε, φερ' ειπείν, την περίπτωση του ιδιοκτήτη των Μπρούκλιν Νετς, του Μιχαήλ Προκχόροφ. Η χρηματιστηριακή αξία των Νετς εκτιμάται στα 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Η ΤΣΣΚΑ Μόσχας αντλεί οικονομική δύναμη από μία εταιρία του Προκχόροφ η οποία ουσιαστικά δίνει ένα ποσό 35-40 εκατομμυρίων κι αυτό είναι. Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη βρίσκεται στην πιο αδύνατη στιγμή της και οι ανταγωνιστές της την χτυπάνε με περισσότερα όπλα, περισσότερα χρήματα, έξτρα συμβόλαια, το πρεστίζ του ΝΒΑ και με την Κίνα να διεκδικεί και να δίνει περισσότερα χρήματα στους top range παίκτες. Θεωρώ, λοιπόν, ότι η Euroleague πιάστηκε στον ύπνο. Δεν είναι δυνατόν να έφτιαξε ένα τόσο καλό προϊόν και να μην φρόντισε να το προστατεύσει. Η Euroleague θα έπρεπε να είχε βρει τον τρόπο, σε συνεργασία με τις ομάδες, ούτως ώστε να μην έχουν τη δυνατότητα 15-20 παίκτες να φεύγουν έτσι απλά από το πρωτάθλημα. Αυτά όμως τα έκανε μόνο ο Ντέιβιντ Στερν στο ΝΒΑ γι’ αυτό και το ΝΒΑ έφτασε σε τόσο υψηλό επίπεδο».
Γιώργος Δημητρόπουλος: «Η Euroleague παραμένει η δεύτερη επιλογή εκτός από 5-10 παίκτες οι οποίοι για οικονομικούς λόγους προτιμούν την Κίνα. Δεν βάζω το ΝΒΑ στην εξίσωση, γιατί εκεί μιλάμε γι’ άλλα μεγέθη».
Ισίδωρος Κούνουπας: «Το πρόβλημα είναι εντονότερο λόγω της αύξησης του salary cap αλλά και γιατί στο ΝΒΑ, πλέον, επιλέγουν περισσότερους παίκτες από τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα σε σχέση με αυτούς που βγαίνουν από τα κολέγια. Ένα δεύτερο πρόβλημα που δεν αφορά τόσο τις ομάδες της Euroleague είναι ότι τριπλασιάστηκαν οι αποδοχές των παικτών που αγωνίζονται στο NBDL και υπό αυτές τις συνθήκες αποφασίσουν να παραμείνουν στην Αμερική ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα τους κάτσει το λαχείο του ΝΒΑ. Αυτό σημαίνει ότι ομάδες, όπως ο Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός θα πρέπει να κάνουν πιο γρήγορα τις κινήσεις τους, να προσφέρουν συμβόλαια long term και να διαπραγματεύονται το nba out. Γενικά, δεν μπορούν να πείσουν έναν παίκτη να μην πάει στο ΝΒΑ αν αυτός έχει πράγματι αυτήν την προοπτική. Αυτή τη στιγμή οι ουσιαστικοί αντίπαλοι των Ολυμπιακού, Παναθηναϊκού είναι οι τούρκικες ομάδες, οι ρώσικες και 4-5 ισπανικές. Αν μπουν στη διαπραγμάτευση και ομάδες από την Κίνα, τότε ο παίκτης είναι δύσκολο να επιλέξει την Ελλάδα».
Παναγιώτης Καπάζογλου: «Δεν είναι τόσο κατηγοριοποιημένο γιατί πολύ απλά η ίδια η Euroleague χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες. Υπάρχουν οι ΤΣΣΚΑ, Φενέρμπαχτσε και Ρεάλ Μαδρίτης που δίνουν με ευκολία επταψήφια νούμερα για έναν χρόνο, μια δεύτερη κατηγορία εξίσου μεγάλων ομάδων είναι ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός, η Εφές, η Μπασκόνια και η Μακάμπι και στην τρίτη είναι η Ζαλγκίρις, η Μπάμπεργκ κλπ. Νομίζω ότι σε γενικές γραμμές οι ομάδες που έχουν επηρεαστεί τρομερά είναι οι μεσαίες ομάδες γιατί δεν μπορούν να βρουν εύκολα έναν καλό παίκτη στα χρήματα που θέλουν. Η περίπτωση του Γιούντο δεν είναι ενδεικτική, διότι μιλάμε για έναν παίκτη που έχει πάρει τα πάντα, πήγε στο ΝΒΑ δίχως να εξασφαλίσει πολλά περισσότερα χρήματα, απλά γιατί βαρέθηκε στην Ευρωλίγκα. Η περίπτωση του Μπογκντάνοβιτς είναι διαφορετική γιατί πήρε πολύ μεγαλύτερο συμβόλαιο στο ΝΒΑ. Σε ότι αφορά την Κίνα, πλην του Άαρον Τζάκσον την επέλεξαν παίκτες που βρίσκονται στη δύση της καριέρας τους. Με όλο τον σεβασμό προς τον Γιάννη Μπουρούση, είναι σ’ αυτή την κατηγορία όπως το ίδιο ισχύει και για τον Λάνγκφορντ. Θέλω να καταλήξω στο ότι πλέον έχουν μειωθεί πολύ οι πιθανότητες για Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό στο να βρουν έναν Χάινς με 320.000 δολάρια ή έναν Χάντερ με 500.000 δολάρια. Αναγκαστικά πρέπει να δώσουν περισσότερα κυρίως όταν μιλάμε για ψηλό».
Μάριος Ολύμπιος: «Το ΝΒΑ πάντα θα αποτελεί τη βασική επιλογή, ας μην κοροϊδευόμαστε. Σε ότι αφορά την Κίνα, για μένα κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, πρόσφατα ο Γιάννης Μπουρούσης αποφάσισε να πάει στην Κίνα έχοντας ζήσει τα πάντα στην Ευρώπη και θεωρώ ότι η επιλογή του ήταν σοφή. Σε ότι αφορά τον Λάνγκφορντ, αν ήμουν στη θέση του δεν θα πήγαινα τώρα στην Κίνα».
2. Υπό ποιες συνθήκες επιλέγουν οι παίκτες την Κίνα;
Κ.Π.: «Όλα παίζουν ρόλο και εξαρτάται από το πώς το βλέπει ο καθένας. Κάθε περίπτωση διαφέρει υπό την έννοια ότι είναι άλλο να πηγαίνει στην Κίνα, ο 37χρονος Λούις Σκόλα, από τον 30χρονο Άαρον Τζάκσον, ο οποίος είχε τη δυνατότητα συνεργασίας με ομάδες όπως οι Μπαρτσελόνα, Ολυμπιακός και Μακάμπι, οι οποίες του κατέθεσαν προτάσεις. Για έναν Αμερικανό, δεν είναι τόσο δύσκολη η απόφαση μετάβασης στην Κίνα. Εξαρτάται από τα χρήματα. Συν τοις άλλοις θα πάει στο Πεκίνο για να πάρει τη θέση του Μάρμπερι, ο οποίος και για τους Αμερικανούς είναι ένα "θρύλος". Ο Σκόλα επέλεξε να πάει σ’ ένα απομακρυσμένο μέρος και εικάζω ότι πρέπει να είναι πάρα πολλά τα λεφτά».
Ν.Λ.: «Το κίνητρο είναι οικονομικό. Εκεί που η Ευρώπη θα προτείνει 500.000 δολάρια σ’ έναν παίκτη, έρχονται οι ομάδες της Κίνας και προτείνουν τα διπλάσια. Τρανό παράδειγμα ήταν ο ΜακΚόλουμ. Μάλιστα, μέχρι πρότινος το πρωτάθλημα διαρκούσε τέσσερις μήνες, τώρα θα μεγαλώσει το διάστημα αλλά και πάλι αρκετοί παίκτες θα έχουν τη δυνατότητα διεκδίκησης συμβολαίου, είτε στην Ευρώπη, είτε στο ΝΒΑ τον Φλεβάρη ή τον Μάρτη, όταν θα έχουν ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του στην Κίνα. Βέβαια στην Κίνα, υπάρχει τεράστια οικονομική ανισορροπία στις απολαβές των παικτών. Δύο Αμερικανοί εισπράττουν πάνω κάτω από 1,5 εκατομμύρια δολάρια και οι υπόλοιποι πολύ μικρότερα ποσά. Η ουσία είναι ότι οι top range παίκτες μπορούν να εισπράξουν περισσότερα χρήματα σε μικρότερο διάστημα και την άνοιξη να βρουν δουλειά είτε στην Ευρώπη είτε στο ΝΒΑ».
Γ.Δ.: «Επιλέγουν την Κίνα με γνώμονα τον οικονομικό παράγοντα, συν ότι σε πέντε μήνες, θα βγάλουν περισσότερα χρήματα απ’ ότι σε εννέα στην Euroleague. Αυτό είναι το κίνητρο γιατί σε άλλους τομείς όπως είναι το επίπεδο του πρωταθλήματος ασφαλώς και να είναι χαμηλότερο σε σχέση με την Euroleague. Επίσης θεωρώ ότι δεν παίζει ρόλο ο αριθμός των αγώνων που θα δώσουν στην Euroleague».
Ι.Κ.: «Οι παίκτες αποφασίζουν με βάση το δολάριο. Δεν υπάρχει άλλο κριτήριο. Ο Αμερικανός που αποφασίζει να πάει στην Κίνα ούτε που ξέρει πού θα πάει, δεν τον ενδιαφέρει, παρά μόνο να μπαίνουν τα χρήματα στον λογαριασμό. Ο καλός παίκτης αν δεν βρει συμβόλαιο στο ΝΒΑ, θα πάει εκεί που θα του δώσουν περισσότερα. Η Euroleague δεν έχει πλεονέκτημα έναντι της Κίνας, βάσει και των παικτών που κοιτούν οι Κινέζοι. Η Κίνα είναι πιο ελκυστική γιατί δίνει πολλά λεφτά για τέσσερις μήνες και ο παίκτης σκέφτεται ότι μπορεί να εξασφαλίσει… μεροκάματο και την άνοιξη σε κάποια ευρωπαϊκή ομάδα».
Π.Κ.: «Δε νομίζω ότι παίκτες που βρίσκονται στο pick της καριέρας τους θα επιλέξουν την Κίνα κι ας δίνει περισσότερα λεφτά, για εργασία τεσσάρων μηνών. Οι παίκτες που είναι από 25 έως 31 ετών δεν θα πάνε στην Κίνα για να πάρουν 3 εκατομμύρια δολάρια αν στην Euroleague παίρνουν 2 εκατομμύρια δολάρια. Πήγε ο Λάνγκφορντ επειδή η καλύτερη πρόταση που είχε από την Ευρώπη ήταν τα 1,4 εκατομμύρια από τη Βαλένθια».
Μ.Ο.: «Θεωρώ ότι η Κίνα είναι η δεύτερη σκέψη που κάνει ένας αθλητής και εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ηλικία του. Δηλαδή, ένας παίκτης που διανύει τα πιο παραγωγικά χρόνια του και μπορεί να εξασφαλίσει καλό συμβόλαιο στην Euroleague, δεν θα επιλέξει την Κίνα. Ηλικιακά το προσεγγίζω από 25 έως 29-30 ετών. Αργότερα, ναι η Κίνα μπαίνει ως επιλογή».
3. Η αύξηση του salary-cap στο ΝΒΑ σε συνδυασμό με το επίπεδο των επενδύσεων που κάνουν στην Κίνα θα επηρεάσουν αρνητικά την Euroleague στα επόμενα χρόνια;
Κ.Π.: «Αυτό είναι σίγουρο. Βέβαια, με την αύξηση του salary cap δεν σημαίνει ότι αλλάζει ο αριθμός των παικτών που θα παίζουν στο ΝΒΑ. Αυτή τη στιγμή στο ΝΒΑ είναι περίπου 460 παίκτες, εκ των οποίων οι 300 είναι σταθεροί και οι υπόλοιποι είναι rookies αλλά και αυτοί που μπαινοβγαίνουν από την D-League. Περίπου 300 είναι και της Euroleague υπολογίζοντας πάντα αυτούς που έχουν ουσιαστικό ρόλο, ενώ στην Κίνα είναι 40 οι ξένοι. Σήμερα οι ομάδες της Euroleague ψωνίζουν από μια υποθετική αγορά 1000 παικτών. Πριν εμφανιστεί η Κίνα, η Euroleague ψώνιζε από τους 300 και κάτω. Με την αύξηση του salary-cap και την είσοδο της Κίνας στην αγορά, οι ομάδες της Euroleague ψωνίζουν από το 400 και κάτω. Είναι μια σημαντική αλλαγή, η οποία ενδέχεται να γίνει ακόμη μεγαλύτερη στα επόμενα χρόνια».
Ν.Λ.: «Αν δεν υπάρχει αντίδραση, ναι. Δεν νομίζω ότι μπαίνει εύκολα ένας κανονισμός απαγόρευσης μετακίνησης αυτών των 15-20 παικτών, αλλά οι ομάδες που έχουν συμφέροντα θα έπρεπε να θωρακιστούν. Παραδείγματος χάρη, να διεκδικήσουν περισσότερα από αυτά που παίρνουν από την κεντρική χορηγία για να αποκτήσουν τη δυνατότητα διατήρησης παικτών όπως οι Τεόντοσιτς και Μπογκντάνοβιτς. Αν τώρα μπλέξουμε στο τι αναφέρουν οι κανονισμοί, άκρη δεν θα βγάλουμε. Οι business δεν γίνονται έτσι. Η Euroleague δεν έχει την ηγετική μορφή κι έτσι το κόστος είναι μεγάλο. Αν δούμε το μέλλον, πρωταγωνίστριες θα είναι οι Φενέρμπαχτσε και η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, γιατί έχουν περισσότερα χρήματα και θα είναι πιο συχνό το… φαινόμενο της έκπληξης. Και λογικά εκεί θα δομηθεί η Euroleague των επόμενων χρόνων, στο απρόβλεπτο πρωτάθλημα. Όταν όμως εσύ θα πηγαίνεις στο γήπεδο και δεν θα βλέπεις παίκτες όπως ο Τεόντοσιτς, ο Μπογκτνάνοβιτς ή ο Γιούντο, θα έχει σημασία αν η Μπασκόνια θα κερδίσει την ΤΣΣΚΑ Μόσχας; Μέσα στην τρέλα του καλοκαιριού, διαπιστώνω ότι οι ομάδες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα μοιρολατρικά. Και είναι κρίμα γιατί το σωστό μπάσκετ παίζεται στην Ευρώπη. Στην Αμερική υπάρχει ταλέντο αλλά δεν παίζεται το μπάσκετ που βλέπουμε στην Euroleague, γι’ αυτόν τον λόγο εξάλλου οι Αμερικανοί αποδέχονται αυτό το πρωτάθλημα. Στην Αμερική γίνεται show. Η Ευρώπη πληρώνει την ορθοδοξία της, να παίξει το μπάσκετ έτσι όπως αυτό βγήκε και μανατζάρει το αντίστοιχο προϊόν. Στην Ευρώπη υπάρχουν οι 12 παίκτες στην ομάδα δίχως μεγάλες οικονομικές αποκλίσεις μεταξύ των παικτών. Στην Αμερική υπάρχουν οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Ο Τεόντοσιτς πήγε στους Κλίπερς με το έκτο συμβόλαιο. Οι Κλίπερς έχουν payroll 120 εκατομμυρίων δολαρίων. Τρεις παίκτες θα εισπράξουν τα 75 εκατομμύρια και οι υπόλοιποι τα 45 εκατομμύρια. Είναι απίστευτη η δυσαναλογία κι αυτό συμβαίνει σε όλες τις ομάδες. Στην Ευρώπη δεν υπάρχει αυτή η οικονομική ανισορροπία. Ακόμη και στους χρόνους συμμετοχής των παικτών, στο ΝΒΑ πέντε παίκτες παίζουν από 40 λεπτά ο καθένας και ο υπόλοιπος χρόνος μοιράζεται, ενώ στην Ευρώπη δέκα παίκτες έχουν ενεργό ρόλο στο παιχνίδι. Στο ΝΒΑ δίνουν μεγάλη έμφαση στα ατομικά στατιστικά κι αν δεν έχεις 20 πόντους και 10 ασίστ ή ισάριθμα ριμπάουντ, δύσκολα θα αναγνωριστεί η αξία σου, ενώ στην Ευρώπη μπορεί να αναδείξουμε πολυτιμότερο έναν παίκτη που έχει μ.ο. 7,7 πόντους».
Γ.Δ.: «Το βασικό πρόβλημα της Euroleague εδώ και περίπου 20 χρόνια είναι ότι υπάρχουν εθνικά πρωταθλήματα κι ενώ η Euroleague θα έπρεπε να είναι αποκομμένη. Αυτή τη στιγμή ο καταναλωτής έχει να παρακολουθήσει τρεις και τέσσερις διαφορετικές διοργανώσεις, ενώ στο ΝΒΑ υπάρχει μόλις μία και δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι είναι βλάκες που διατηρούν την εξής μία. Είναι παράλογο το γεγονός ότι δεν υπάρχει μια κεντρική γλώσσα, μια κεντρική χώρα και μια αγορά ουσιαστικά χωρίζεται. Δεν υπάρχει λόγος να μένουμε στις παλιές λογικές των εθνικών πρωταθλημάτων. Αν θέλεις να ανεβάσεις την Euroleague, θα πρέπει να την κλείσεις με έναν συγκεκριμένο αριθμό ομάδων. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποκτήσεις τα γήπεδα που υπάρχουν στο ΝΒΑ ή να πλησιάσεις τους οικονομικούς κανόνες της Αμερικής, αλλά πρέπει να βρεις τρόπους να προσεγγίσεις την αγορά προς μία διοργάνωση. Για να γίνει αυτό όμως, θα πρέπει να δώσεις κλειστά πολυετή συμβόλαια και να προσπαθήσεις να πιάσεις όλες τις χώρες της Ευρώπης. Δεν καταλαβαίνω, δηλαδή, γιατί παραμένουν δύο οι ελληνικές ομάδες, γιατί δεν υπάρχουν γαλλικές ή γιατί απουσιάζει και δεύτερη γερμανική ομάδα. Αν δούμε την πραγματικότητα, οι αλλαγές που έγιναν στην Euroleague ωφέλησαν τον θεατή και τον τηλεθεατή, ίσως και τα ταμεία των συλλόγων, αλλά ήδη βλέπουμε τους παίκτες να φεύγουν από την Euroleague».
Ι.Κ.: «Το πρόβλημα θα αυξάνεται αριθμητικά. Όσο θα αυξάνεται το salary cap και θα υπάρχει αυτός ο χορός εκατομμυρίων. Αυτή τη στιγμή ένας Αll-Star παίκτης του ΝΒΑ, θέλει να παίρνει περισσότερα από τον άλλον, να έχει το πιο ακριβό συμβόλαιο. Με την αύξηση του salary-cap ένας μέτριος παίκτης βρίσκει στο ΝΒΑ μεγάλο συμβόλαιο το οποίο, στην Euroleague, μπορούν να του το δώσουν μάξιμουμ τρεις ομάδες. Επιμένω και για το NBDL, διότι πλέον ένας παίκτης παίρνει ετησίως 90.000 δολάρια και υπάρχουν πολλές περιπτώσεις παικτών που επιλέγουν να μείνουν στην Αμερική με αυτά τα λεφτά με τη λογική ότι κάποια στιγμή θα υπογράψουν ένα minimum συμβόλαιο σε ομάδα του ΝΒΑ».
Π.Κ.: «Σε γενικές γραμμές εκτιμώ ότι μέσα στην επόμενη τριετία θα γίνουν ανακατατάξεις στον χάρτη τόσο επί του αναβρασμού μεταξύ Euroleague - FIBA αλλά και στο ζήτημα των επιλογών μεταξύ ΝΒΑ, Κίνας και Euroleague. Γιατί αν δούμε την πραγματικότητα, δεν αυξήθηκαν οι θέσεις εργασίας. Κάθε Ευρωπαίος που πηγαίνει στο ΝΒΑ, ένας επιστρέφει. Υπό την έννοια ότι πήγε ο Ντατόμε και γύρισε πίσω, ομοίως και ο ΝτεΚολό, προηγήθηκε και ο Άντιτς. Οι ομάδες του ΝΒΑ παραμένουν 30 και τα συμβόλαια δεν αυξήθηκαν από τα 450. Στη δε Κίνα, 60 ξένοι ήταν, 60 παραμένουν και από αυτούς μόνο οι 10-15 υπογράφουν συμβόλαια δύο εκατομμυρίων».
Μ.Ο.: «Καταρχάς το ΝΒΑ ήταν και θα είναι για πάντα η βασική προτεραιότητα ενός παίκτη. Δεν θεωρώ ότι αλλάζει κάτι με την αύξηση του salary-cap, γιατί τα ποσά αυξάνονται αφού πας στο ΝΒΑ, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Για μένα ο Αμερικάνος, πάντα θα έχει στο μυαλό του τη σκέψη της εξασφάλισης συμβολαίου στο ΝΒΑ. Δεν είναι τόσο το οικονομικό χάσμα. Θεωρώ ότι ο Μπογκντάνοβιτς θα πήγαινε στο ΝΒΑ, είτε είχε πρόταση 30 εκατομμυρίων, είτε 17 εκατομμυρίων. Είναι μια άλλη κατάσταση και ο παίκτης δεν μπορεί να ρισκάρει, λέγοντας ότι θα περιμένει έναν ακόμη χρόνο. Όταν σου παρουσιάζεται η ευκαιρία πρέπει να την πάρεις».
4. Πολλοί Αμερικανοί επιλέγουν να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο εξασφάλισης συμβολαίου στο ΝΒΑ μέσω της D-League, απορρίπτοντας την ευρωπαϊκή προοπτική. Υπάρχει εξήγηση;
Κ.Π.: «Αυτό ίσχυε πάντα αλλά με την αύξηση του salary-cap έγινε ακόμη εντονότερο. Νομίζω ότι το σημαντικότερο πρόβλημα σχετίζεται με την αναπροσαρμογή των χρημάτων των παικτών που παίζουν στην D-League. Από τα 30-40 χιλιάδες δολάρια ετησίως που εισέπρατταν κάποτε, τώρα παίρνουν 90 χιλιάδες δολάρια, ενώ στην περίπτωση που υπογράψουν ένα δεκαήμερο συμβόλαιο στο ΝΒΑ, θα πάρουν ακόμη 100. Αν υπογράψουν και δεύτερο δεκαήμερο πάνε στα 200. Αν σήμερα η Euroleague έχει 50 stars και της φύγουν οι 20, η απώλεια είναι μεγάλη και δύσκολα καλύπτεται. Για παράδειγμα, έφυγε ο Τζάκσον και η ΤΣΣΚΑ Μόσχας απέκτησε τον Κλάιμπερν, για τον οποίον αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να ξέρουμε αν θα φτάσει στο επίπεδο του Τζάκσον. Συν τοις άλλοις, αν υποθέσουμε ότι ο Ντόντσιτς είναι ο επόμενος Τεόντοσιτς, πιστεύω ότι μετά από έναν χρόνο θα φύγει από τη Ρεάλ για να πάει στο ΝΒΑ, πολύ νωρίτερα δηλαδή σε σχέση με τον Τεόντοσιτς. Το θέμα της αναπροσαρμογής των χρημάτων στην D-League είναι σημαντικό. Για παράδειγμα, αν ο Οκάρο Ουάιτ έπαιρνε 90 χιλιάδες από την D-League και μπορούσε να υπογράψει έστω ένα δεκαήμερο συμβόλαιο στο ΝΒΑ, δεν θα ερχόταν ποτέ στον Άρη. Θα προτιμούσε να καθίσει στο σπίτι του εισπράττοντας περισσότερα χρήματα απ’ ότι πήρε από τον Άρη».
Ν.Λ.: «Πλέον υπάρχει και το λεγόμενο two-way contract. Στο ΝΒΑ οι ομάδες έχουν το δικαίωμα των 15 συμβολαίων συν εκείνα που αμείβονται με τον μίνιμουμ μισθό, αναλόγως των χρόνων εμπειρίας στο πρωτάθλημα. Το ποσό κυμαίνεται από περίπου 600.000 δολάρια μικτά έως 1,5 εκατομμύρια δολάρια. Μετά υπάρχουν τα κανονικά συμβόλαια. Φέτος πρόσθεσαν τα two-way contracts, διότι πλέον κάθε οργανισμός του ΝΒΑ έχει κι από μία ομάδα και στην D-League. Υπογράφουν δύο παίκτες με την εξής ιδιομορφία. Παίρνουν γκαραντί 75.000 δολάρια μικτά και με αυτό το ποσό ανήκουν ουσιαστικά σε δύο ομάδες. Παράλληλα δεσμεύονται για 45 ημερολογιακές ημέρες για το ΝΒΑ και για κάθε μέρα που θα τους καλούν είτε για προπόνηση είτε για αγώνα σε καμπ οι ομάδες του ΝΒΑ, εισπράττουν 1.000 ή 2.000 δολάρια μικτά. Αν λοιπόν, προσθέσεις τα 75.000 δολάρια εγγυημένα, συν το ποσό που θα εισπράξουν από την ενεργοποίησή τους αυτές τις 45 ημερολογιακές ημέρες, καταλήγεις σ’ ένα ποσό 275.000 δολαρίων μικτά. Και σκέφτονται οι παίκτες ότι "από το να πάω στην Ευρώπη με 200-250 χιλιάδες δολάρια, είναι προτιμότερο να μείνω στην Αμερική με 180.000 δολάρια μήπως και παίξω στο ΝΒΑ". Οι δε ομάδες του ΝΒΑ, έχουν τρεις επιλογές. Ή να υπογράψουν εγγυημένο συμβόλαιο ή να αφήσουν τον παίκτη στην D-League ή να τον αποδεσμεύσουν. Επί της ουσίας όμως, με αυτό το σχέδιο των ημι-θέσεων, συνολικά, οι ομάδες του ΝΒΑ διατηρούν στην Αμερική έναν σεβαστό αριθμό παικτών. Και λόγω του πάθους των Αμερικανών να κυνηγήσουν την προοπτική του ΝΒΑ, ουσιαστικά δέχονται χαμηλότερους όρους σε σχέση με αυτούς που θα δεχόντουσαν στην Ευρώπη κι αυτό δημιουργεί πρόβλημα».
Γ.Δ.: «Δε νομίζω ότι οι αλλαγές στην D-League επηρεάζουν την Euroleague, αλλά τις υπόλοιπες διεθνείς διοργανώσεις. Για παράδειγμα, ο Ντιλέινι δεν θα άφηνε την Euroleague για να πάει στην D-League. Επίσης, δεν πρέπει να συγκρίνουμε το μοντέλο του μπάσκετ με το αντίστοιχο του ποδοσφαίρου, διότι πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι η FIFA έχει το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη, ενώ το μπάσκετ είναι στην Αμερική. Αν δεν αλλάξει κάτι η Euroleague θα χάσει κι άλλο και ήδη από τις 24 ομάδες βρεθήκαμε στις 16. Η Κίνα έχει πληθυσμό που ξεπερνάει το ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, άρα μιλάμε για πολύ μεγαλύτερη αγορά και με τους ρυθμούς ανάπτυξης της, είναι σαφές ότι στο άμεσο μέλλον θα αυξηθεί η χρηματοδότηση στον αθλητισμό. Κάποια στιγμή επίσης, θα αρχίσει να παράγει γηγενείς παίκτες. Κάποτε λέγαμε ότι οι Γερμανοί δεν έχουν μπάσκετ κι αυτή τη στιγμή διαθέτουν ένα από τα πιο ανταγωνιστικά πρωταθλήματα της Ευρώπης. Μπορεί αύριο-μεθαύριο να θέλει να δημιουργήσει ομάδα μπάσκετ η Λίβερπουλ ή η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, να αγκαλιαστεί η προσπάθεια από τον κόσμο και ξαφνικά να προκύψει η Αγγλία. Για να καταλήξω, το ζήτημα είναι η ίδια η Euroleague».
Ι.Κ.: «Είναι αδύνατο να βγάλεις από το μυαλό του παίκτη την ιδέα ότι ο άλλος είναι καλύτερος από αυτόν. Όταν βλέπει ότι ένας συνομήλικος του παίρνει 3-4 εκατομμύρια δολάρια, θέλει κι αυτός να κυνηγήσει αυτό το ποσό. Είναι θέμα μυαλού, νοοτροπίας αλλά και της αύξησης των ετήσιων αποδοχών των παικτών στο NBDL».
Π.Κ.: «Η απόφαση ενός Αμερικανού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Δηλαδή, από το πόσο αμερικανοθρεμμένος είναι αλλά κι από το επίπεδο αναγκαιότητας άμεσης εξασφάλισης χρημάτων. Στο μυαλό κάποιων παικτών, η Ευρώπη μπορεί να έχει την έννοια της εξορίας γιατί η πρώτη δουλειά του δεν θα είναι η Φενέρμπαχτσέ, αλλά ομάδες όπως η Πουατιέ, η Ζιέλονα Γκόρα, η Γκαζιαντέπ. Υπάρχουν παιδιά που αποφασίζουν να παίξουν για 50-60 χιλιάρικα στην Αμερική από το να πάρουν τα 400 χιλιάρικα της Γκαζιαντέπ. Υπάρχει και η περίπτωση του Άντονι Γκιλ. Παρότι βγήκε από καλό πανεπιστήμιο επέλεξε να μην ταλαιπωρηθεί στα summer league και να περιμένει μήπως και του δώσει μια ομάδα συμβόλαιο. Έβαλε στην εξίσωση το ότι προέρχεται από πολύτεκνη οικογένεια, είχε ανάγκη τα χρήματα, ήρθε στην Ευρώπη, έπαιξε για 90 χιλιάρικα και τώρα υπέγραψε στην Χίμκι με 600. Κάθε παίκτης έχει τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του ανάγκες κι αναλόγως αποφασίζει».
Μ.Ο.: «Αυτό είναι επίσης αμφιλεγόμενο γιατί εξαρτάται από τις προδιαγραφές του κάθε παιδιού και από το feedback που παίρνουν από τις ομάδες του ΝΒΑ. Αν η πορεία του είναι ως ένα βαθμό προδιαγεγραμμένη και νιώσει τη βεβαιότητα ότι θα εξασφαλίσει συμβόλαιο στο ΝΒΑ, είναι λογικό να μείνει στην D-League για ένα διάστημα. Πολλά παιδιά όμως κάνουν λάθος, γιατί επιλέγουν να μείνουν στην Αμερική διότι υποτιμούν τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και την Euroleague κι αυτό γιατί δεν γνωρίζουν το επίπεδο της συγκεκριμένης διοργάνωσης. Και αναφέρομαι κυρίως σε παιδιά τα οποία δεν έχουν την προοπτική του ΝΒΑ, γιατί έτσι χάνουν χρόνο. Συνολικά θεωρώ ότι η κάθε περίπτωση παίκτη είναι ξεχωριστή».
Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.