Ο Λεάλι και οι τουρκικές πάνες! (pics)

Καλώς τη φιλενάδα μας τη Γαλατασαράι: όχι μονάχα του Ολυμπιακού που αποτελεί το “ad hoc” (όπως μαθαίναμε και στα λατινικά) της περίστασης, αλλά γενικότερα του ελληνικού μπάσκετ...

Το εννοώ αυτό, διότι έτυχε τους τελευταίους δέκα επτά μήνες να τη φάμε στη μάπα εννέα φορές: δυο ο Παναθηναϊκός στην εφετινή σεζόν, τρεις η ΑΕΚ 9στο περυσινό Εurocup και σε έναν καλοκαιρινό φιλικό αγώνα) και τέσσερις ο Ολυμπιακός, ο οποίος εκτός από τους δυο αγώνες της τρέχουσας περιόδου, την αντιμετώπισε και σε δυο φιλικά ματς της pre season ,παλιννοστώντας μάλιστα στη Γλυφάδα.

Από τα οκτώ ματς που έχουν διεξαχθεί μέχρι τώρα και εν αναμονή του αποψινού, η “Τσιμ Μπομ” έχει αναδειχθεί νικήτρια στα τρία (δυο με την ΑΕΚ και ένα με τον Ολυμπιακό) και προφανώς οι “ερυθρόλευκοι” δεν θα ήθελαν να της προσφέρουν τη χαρά μιας τέταρτης επιτυχίας, που θα έστελνε κιόλας τον Εργκίν Αταμάν σούμπιτο στα μπουζούκια!

Αυτό δεν το γράφω για πλάκα ή στο ξεκούδουνο, αλλά επειδή συνέβη στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου όταν ανάμεσα στα δυο φιλικά ματς με τον Ολυμπιακό ο Τούρκος προπονητής πήρε μαζί του μερικά μέλη του επιτελείου του και έκαναν μια βόλτα μέχρι το “Romeo”!

Η Γαλατασαράι δεν είναι απλώς γνωστή από παλιά με τον Ολυμπιακό: για την ιστορική ακρίβεια του πράγματος είναι η πρώτη και η παλαιότερη φιλενάδα με την οποία βγήκε το παρθενικό ραντεβού στην ευρωπαϊκή ιστορία του και μάλιστα το ίδιο ισχύει και για τους Τούρκους.

Πέρασαν λοιπόν πενήντα επτά χρόνια από τότε που έλαχε ο κλήρος στις δυο ομάδες να μπουσουλήσουν αντάμα εις τας Ευρώπας, καθώς η σεζόν 1960-61 επιφύλαξε το βάπτισμα του πυρός αμφοτέρων στο Κύπελλο Πρωταθλητριών και γενικώς στις διασυλλογικές διοργανώσεις: ένα βάπτισμα του πυρός των μεν στα νερά του Βοσπόρου, των δε σε εκείνα του Σαρωνικού!

Πριν από τον Ολυμπιακό, στη σκηνή του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης είχαν περπατήσει ο Πανελλήνιος , η ΑΕΚ και ο ΠΑΟΚ, αλλά κανένας από αυτούς τους τρεις πρεσβευτές του ελληνικού μπάσκετ δεν είχε καταφέρει να κάνει σεφτέ στις νίκες και το ίδιο έμελλε να συμβεί με τον Ολυμπιακό, αλλά και με τον Παναθηναϊκό, που πήρε τη σκυτάλη.

Παρεμπιπτόντως, από την παρθενική εμφάνιση του ελληνικού μπάσκετ στα Κύπελλα Ευρώπης μέχρι την πρώτη νίκη, χρειάστηκε να περάσουν έξι χρόνια και 12 αγώνες, μέχρι τη στιγμή, που τη σεζόν 1963-64 έσπασε το ρόδι η ΑΕΚ, η οποία πήρε πίσω και το αίμα του Ολυμπιακού, νικώντας τη Γαλατασαράι με 73-66!

Αυτή η νίκη όντως ήταν σαν να παίρνει και σάρκα και οστά η μυθική εντολή του συχωρεμένου του Αντρέα Παπανδρέου, στην ελληνοτουρκική κρίση του Αυγούστου του 1976, το «βυθίσατε το Χόρα»!!!

Την περίοδο 1959-60 ο Ολυμπιακός στέφθηκε πρωταθλητής Ελλάδος για δεύτερη φορά στην ιστορία του, μετά τον πρώτο τίτλο, που κατέκτησε το 1949. Οι Πειραιώτες είχαν επικρατήσει στην τελική φάση του πανελληνίου πρωταθλήματος που διεξήχθη στο ανοικτό γήπεδο της Χ.Α.Ν.Θ, με επτά νίκες σε ισάριθμα ματς με αντιπάλους τον ΠΑΟΚ, τον Πανελλήνιο, τον Αρη, την ΑΕΚ, τον Σπόρτιγκ, τον Ηρακλή και τον εξ... Αντίς Αμπέμπα συνώνυμο του!

Ανήμερα του αγώνα στην Πόλη η αποστολή του Ολυμπιακού επισκέφθηκε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, η ευλογία του οποίου δεν απέβη αρκετή για να του προσπορίσει ένα καλό αποτέλεσμα. Η Γαλατασαράι η οποία τότε κυριαρχούσε στο τουρκικό μπάσκετ και μάλιστα από το 1947 έως το 1968 κατέκτησε έντεκα τίτλους, ήταν εξ ορισμού το φαβορί στο ζευγάρι και δεν διέψευσε αυτή την αίσθηση.

Στον ιστορικό πρώτο αγώνα, στις 23 Νοεμβρίου του 1960, στο «Παλέ ντε Σπορ» της Κωνσταντινούπολης, με διαιτητές τον Γιουγκοσλάβο Πέτροβιτς και τον Ρουμάνο Χούντα, η Γαλατασαράι επικράτησε με 72-41 (ημίχρονο 41-18).

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΓΑΛΑΤΑΣΑΡΑΪ: Εργάν 9, Γιαβούς 10, Χαμίλ 2, Κοζλουτσλάρ 5, Οϊκτσέλ, Ουνέρ 10, Ορζέρ 7, Αλί 16, Ντογρούλ 1, Ονάλ 7, Σαβάν 5.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Γ. Σπανουδάκης 17, Δουράτσος, Πολυχρονίου, Αλ. Σπανουδάκης 11, Βαμβακούσης 5, Μεϊμάρης 4, Φασιλής, Καλούδης 2.

Μια εβδομάδα αργότερα, στο ανοικτό γήπεδο το οποίο βρισκόταν μπροστά από τη λέσχη του Ολυμπιακού στο Πασαλιμάνι, οι Τούρκοι νίκησαν και πάλι με 65-55 τον Ολυμπιακό (Γ. Σπανουδάκης 20, Βαμβακούσης 11, Αλ. Σπανουδάκης 13, Δουράτσος 2, Φασιλής 3, Μεϊμάρης, Καλούδης 4, Νικολαϊδης 2) και προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης, όπου αποκλείσθηκαν από τη Χάποελ Τελ Αβίβ (40-39, 39-54).

Και στους δυο αγώνες, οι «ερυθρόλευκοι» παρουσιάσθηκαν κατώτεροι και των απαιτήσεων και των προσδοκιών, όπως συνάγεται από τον τίτλο που είχε το «Φως των Σπορ» στο φύλλο της επόμενης ημέρας: «Ο Ολυμπιακός υστερήσας καταφανώς ηττήθη εκ νέου από τη Γ. Σεράι με 65-55 και δεν κατόρθωσε να λάβη την ρεβάνς»!

Προπονητής, αρχηγός και κορυφαίος παίκτης των “ερυθρολεύκων” ήταν ο Αλέκος Σπανουδάκης, ο οποίος στις 28 Φεβρουαρίου του 2015 στο περιθώριο του αγώνα με την Ουνικάχα Μάλαγα τιμήθηκε από την ΚΑΕ Ολυμπιακός μαζί με τους συμπαίκτες του σε εκείνη την ομάδα (Θοδωρής Βαμβακούσης, Βασίλης Φασιλής, Μανώλης Καζανίδης, Γιάννης Μεϊμάρης, Θύμιος Φιλίππου) με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 500 αγώνων στα Κύπελλα Ευρώπης.

Ο Αλέκος Σπανουδάκης, που είχε το παρατσούκλι «Ατομιστής» είναι ένας από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών στο ελληνικό μπάσκετ, μάλιστα ακόμη και τώρα στα 89 χρόνια του, κυρτωμένος πια από τον χρόνο, αλλά διαυγέστατος και πάντοτε υπερήφανος, δεν χάνει κανένα ματς του Ολυμπιακού στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας! «Κάποτε νικούσα μόνος μου τον Παναθηναϊκό» συνηθίζει να λέει στους νεότερους, μάλιστα στην τσέπη του σακακιού του έχει πάντοτε μια παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία στην οποία εικονίζεται να σκοράρει με λέι απ, εναντίον ολόκληρης της πεντάδας των αντιπάλων του!

Η φήμη του Αλέκου Σπανουδάκη, ο οποίος διετέλεσε προπονητής των ακαδημιών του Ολυμπιακού στις δεκαετίες του '70 και του '80 και μάλιστα είναι αυτός που ανακάλυψε τον Γιώργο Σιγάλα, ξεπέρασε κατά πολύ τα ελληνικά σύνορα. Στο Ευρωμπάσκετ του 1949 στο Κάιρο, όπου η Εθνική κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο, ο παίκτης του Ολυμπιακού λανσάρισε για πρώτη φορά στα χρονικά της Γηραιάς Ηπείρου το «jump shoot». Παράλληλα ο συχωρεμένος (από τον Ιούνιο του 2010) αδερφός του και επίσης αρχηγός του Ολυμπιακού, Γιάννης Σπανουδάκης, ο οποίος στα μέσα της δεκαετίας του '50 αγωνίστηκε στο ιταλικό πρωτάθλημα με τη Μοτομορίνι Μπολόνια ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που έκανε screen στην άμυνα.

Σε εκείνη την ιστορική ομάδα του Ολυμπιακού αγωνιζόταν άλλος ένας σπουδαίος παίκτης, ο αριστερός ελ και δεινός σκόρερ Θοδωρής Βαμβακούσης. Το ερυθρόλευκο ρόστερ συμπλήρωναν ο δεξιός ελ Βασίλης Φασιλής ή «Σωλήνας», ο Μάρκος Καλούδης, ο μετέπειτα γιατρός του Ολυμπιακού και των εθνικών ομάδων, Μίμης Δουράτσος, ο εκ Μικράς Ασίας ορμώμενος (εξ ου και το παρατσούκλι «Μεμέτης»), Νίκος Νικολαϊδης, ο Γιάννης Μεϊμάρης, ο Νίκος Καμπουρόπουλος, ο Τάσος Περδικάρης, ο Γιάννης Πολυχρονίου, ο Τάκης Αργυρόπουλος, Μανώλης Καζανίδης, ο Γιώργος Σορώτος και ο Τάκης Μπύσιλας και κάποιος... Τώνης Μαρούδας. Εφορος της ομάδας και αρχηγός της αποστολής στην Πόλη ήταν ο αυστηρός Μανώλης Κουτσουλέντης, ο οποίος κάποτε, όταν ο Γιάννης Σπανουδάκης του ζήτησε λεφτά για να αγοράσει παπούτσια, επειδή αυτά που φορούσε του είχαν σκιστεί, του έδωσε μια τρομερή απάντηση...

«Θα σου δώσω Γιάννη, αλλά να φροντίσεις να αγοράσεις σιδερένια παπούτσια για να μη σου ξανασκιστούν»!

Μετά τις δυο ήττες στην παρθενική εμφάνιση του με τη Γαλατασαράι, ο Ολυμπιακός χρειάστηκε να περιμένει δώδεκα χρόνια για να σημειώσει την πρώτη από τις 307 νίκες του (έναντι 192 ηττών) στα Κύπελλα Ευρώπης : την πέτυχε, με ηγέτη τον άρτι αφιχθέντα Στιβ Γιατζόγλου, τη σεζόν 1972-73 στο Κύπελλο Κυπελλούχων με 107-77 επί της ολλανδικής Ράακ Παντς Ντελφτ, σταρ της οποίας ήταν ο νυν προπονητής των «οράνιε» (αντιπάλων της Εθνικής στην πρώτη φάση του Ευρωμπάσκετ του 2015, στο Ζάγκρεμπ) Τουν φαν Χέλφτερεν. Οι ερυθρόλευκοι" κατέκτησαν αήττητοι (22-0) τον τίτλο της σεζόν 1975-76 και επέστρεψαν στο Κύπελλο Πρωταθλητριών , όπου συμμετείχαν σε όμιλο, με απολογισμό μία νίκη, επί της Βίρτους Μπολόνια, με 81-79, και πέντε ήττες.

Η Γαλατασαράι και ο Ολυμπιακός συνδέονται με κάμποσα γεγονότα η πρόσωπα, τελευταίο εκ των οποίων είναι ο Αμερικανός σέντερ Πάτρικ Γιανγκ, ο οποίος αγωνίσθηκε στην τουρκική ομάδα, προτού μετακομίσει στον Πειραιά. Στο αμέσως επόμενο κλικ βρίσκεται ο αρχηγός της Γαλατασαράι Σινάν Γκιουλέρ (γιος του παλαίμαχου βασικού παίκτη της εθνικής Τουρκίας, Νετσατί Γκιουλέρ), ο οποίος το περασμένο καλοκαίρι αποδέχθηκε ασμένως την πρόσκληση του Γιώργου Πρίντεζη και έδωσε παρών στο Τουρνουά 3 on 3 στη Σύρο!

Τα προηγούμενα χρόνια οι σημαντικότερες σκηνές στο έργο των αγώνων των δυο ομάδων υπήρξαν στην μεν Κωνσταντινούπολη το τρίποντο που εξαπέλυσε ο Κώστας Σλούκας από το κέντρο, ισοφάρισε και έστειλε το ματς στην παράταση (σεζόν 2011-12, 69-69, τελικό σκορ 78-77), στο δε Νέο Φάληρο την επόμενη χρονιά η κλοτσοπατινάδα του (παρ' ολίγον παίκτης του Ολυμπιακού και μετέπειτα παίκτη της ΑΕΚ ) Ποπς Μενσά Μπονσού με τον Μίρσα Μπέγκιτς και με τον Γιώργο Πρίντεζη.

Πρόπερσι η Γαλατασαράι νίκησε τον Ολυμπιακό σε έναν αγώνα που διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών, λόγω της τιμωρίας της τουρκικής ομάδας (με αφορμή το θανατηφόρο μαχαίρωμα του οπαδού του Ερυθρού Αστέρα Μάρκο Ιβκοβιτς) και αυτό το έργο επαναλήφθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 2016 όταν η “Τσιμ Μπομ” (με 13/22 τρίποντα) επιβλήθηκε με 89-87.

Αυτή ήταν η πρώτη νίκη της Γαλατασαράι στην εφετινή διοργάνωση μετά από πέντε απανωτές ήττες, αλλά έκτοτε εμαγκεψάμην! Πέντε βάρια αργότερα οι Τούρκοι τερμάτισαν το αήττητο σερί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας (6-0), ενώ μετά από 25 αγώνες, έχουν να επιδείξουν 8 νίκες και 17 ήττες.

Ο αποψινός αγώνας έρχεται και κολλάει γάντι στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα και στο τουρκικό timing, στο οποίο κινείται γενικώς ο Ολυμπιακός. Πλάκα πλάκα την τελευταία εβδομάδα έτυχε να δώσει τέσσερις αγώνες κόντρα σε ομάδες της γείτονος χώρας, ενώ μέσα σε έναν μήνα φτάνουν τους επτά: τέσσερις στο Europa League με την Οσμάνλισπορ και με την Μπεσίκτας και άλλους τρεις στην Eυρωλίγκα με τη Φενέρμπαχτσε, με τη Νταρουσάφακα και με τη Γαλατασαράι, ε νώ ακολουθεί στις 30 Μαρτίου το ματς με την Αναντολού Εφές στην Κωνσταντινούπολη...

Στην Κωνσταντινούπολη όπου το 2012 αναγορεύθηκε Σουλτάνος της Ευρώπης και φιλοδοξεί να επιστρέψει σε δυο μήνες από τώρα για να ανακτήσει τα σκήπτρα...

Στο ποδόσφαιρο ο Ολυμπιακός πλήρωσε (και) την ατζαμοσύνη του Λεάλι και αποχαιρέτησε την Ευρώπη, αλλά στο μπάσκετ διαθέτει πολύ καλύτερους κατά συνθήκην τερματοφύλακες (όπως ο Μπιρτς λόγω θέσης και ο Σπανούλης χάρη στο καινούργιο χόμπι του να βουτάει στο παρκέ για να σώσει τις μπάλες) και προελαύνει ακάθεκτος!