Αν ο Αρμστρονγκ ήταν πρωταθλητής Ελλάδας, ακόμη θα έπαιρνε τίτλους

Σε μια πολύ επίκαιρη στιγμή, μ’ όλα αυτά που συμβαίνουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο, έτυχε να καταφέρω να δω μια ταινία που περίμενα καιρό, το “The Program”, που είναι η περίληψη της ιστορίας της προσπάθειας που έκανε ένας Ιρλανδός αθλητικός δημοσιογράφος να αποδείξει ότι ο Λανς Αρμστρονγκ έκανε χρήση αναβολικών ουσιών από την πρώτη του απόπειρα να κερδίσει τον “Γύρο Γαλλίας” μέχρι την τελευταία. Σχολιάζω το αυτονόητο, δηλαδή ότι η ταινία είναι πιθανότατα κάτι λιγότερο και από περίληψη αυτής της ιστορίας που είναι φάρος και πυξίδα για την αθλητική δημοσιογραφία και έχει νόημα να την αναζητήσει κανείς για να διδαχθεί από αυτήν και συνεχίζω.

Ο David Walsh, που λειτουργούσε στην ερευνητική δημοσιογραφία, προσπαθούσε για αρκετά χρόνια να συλλέξει αρκετά στοιχεία προκειμένου να “δέσει” το ρεπορτάζ του για τους Sunday Times. Και χρειάστηκε να περιμένει περίπου 13 χρόνια για να δει την αποκάλυψη του σκανδάλου και την αποκαθήλωση του Αρμστρονγκ, η οποία έφερε ως συνέπεια την δική του πανηγυρική δικαίωση και την καθολική αναγνώριση. Μέχρι τότε, δηλαδή από το 2001 μέχρι το 2012 ο Ιρλανδός δημοσιογράφος τράβηξε τα πάνδεινα. Δεν είναι όμως κυρίως αυτό η κεντρική ιδέα αυτού του σημειώματος.

Ο David Walsh κατάφερε να βρει αποδείξεις επειδή στην διαδρομή υπήρξαν πολλοί αυτόπτες μάρτυρες των πράξεων του Αρμστρονγκ που τον προσέγγισαν για να του δώσουν στοιχεία και συνεντεύξεις προκειμένου να τον βοηθήσουν να “δέσει” την ιστορία του. Ακόμη και αυτές οι καταθέσεις και οι μαρτυρίες δεν αποδείχθηκαν αρχικώς αρκετές για να υπερασπίσουν τα κείμενά του στην εκδίκαση της μήνυσης του Αρμοστρονγκ σε βάρος της εφημερίδας του, ούτε φυσικά για να αποδείξουν την ενοχή του Αμερικανού σούπερ σταρ της ποδηλασίας με τους 7 τίτλους στον Γύρο Γαλλίας. Χρειάστηκε να εμφανιστεί ένας ποδηλάτης - συνεργός του Αρμστρονγκ, o Φλόιντ Λάντις, ο οποίος με καθυστέρηση τεσσάρων ετών αποφάσισε αφενός να ομολογήσει ότι ήταν και ο ίδιος ντοπαρισμένος και αφετέρου να αποκαλύψει τις πράξεις του - συναθλητή του - Αρμστρονγκ.

Τι σχέση έχουν όλα τα παραπάνω με τον ελληνικό αθλητισμό και το ελληνικό ποδόσφαιρο; Απολύτως καμία. Ομως όχι επειδή δεν υπήρξαν ή δεν υπάρχουν αθλητικοί δημοσιογράφοι που επιχείρησαν ή επιχειρούν να ερευνήσουν υποθέσεις διαφθοράς, αλλά κυρίως επειδή δεν υπήρξαν αυτόπτες/αυτήκοοι μάρτυρες με διάθεση και κότσια για να προχωρήσουν σε αποκαλύψεις, ή να επιβεβαιώσουν στοιχεία, ή να ομολογήσουν παράνομες πράξεις. Στην ιστορία του Αρμστρονγκ, οι περισσότερες εκ των πηγών του δημοσιογράφου ήταν άνθρωποι που πήραν την πρωτοβουλία να τον προσεγγίσουν επειδή διάβαζαν τα γεμάτα από αμφιβολία σχόλιά του για τις υπεράνθρωπες επιδόσεις του Αμερικανού ποδηλάτη. Στις ελληνικές ιστορίες όσοι δημοσιογράφοι επιχειρούν να σκαλίσουν, συναντούν τρομαγμένα πρόσωπα και σφραγισμένα χείλη. Διαχρονικά.

Το μόνο κοινό της αμερικάνικης ιστορίας που περιγράφω με τις ελληνικές είναι αυτό της συμπεριφοράς του “συστήματος” αλλά και της δημοσιογραφικής κοινωνίας προς τον δημοσιογράφο που τόλμησε να κακολογήσει “την γούρνα από την οποία πίνουμε όλοι νερό”.

Δεν ήλπιζα ποτέ ότι τα στόματα θα ανοίξουν στην Ελλάδα. Εδώ ανοίγουν μόνο κεφάλια. Η ταινία όμως λειτούργησε ως υπενθύμιση μιας ιστορίας που με είχε εντυπωσιάσει προ 3ετίας, όταν άρχισα να διαβάζω για το βιβλίο και την εμπειρία ενός αυθεντικού ερευνητή της αθλητικής δημοσιογραφίας. Και αυτό το σημείωμα έχει κυρίως το νόημα να απαντήσει σε μια συχνή απορία που διατυπώνει ο μέσος αναγνώστης στα σχόλιά του, το “γιατί δεν τα γράφετε, αφού τα ξέρετε”.

Αν ο Αρμστρονγκ ήταν πρωταθλητής Ελλάδας τον καιρό που βρώμιζε τον αθλητισμό, το πιθανότερο είναι ότι θα παρέμενε πρωταθλητής μέχρι την ημέρα που θα αποφάσιζε ο ίδιος να αποσυρθεί. Διότι δεν θα εμφανιζόταν ποτέ κανείς για να μαρτυρήσει. Στην Ελλάδα οι μάρτυρες κρύβονται από ανακριτές, εισαγγελείς και δικαστές, θα αποκαλύπτονταν σε δημοσιογράφο;