Αλήθειες και μύθοι για την «πράσινη» οδήγηση

Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε όμως την έννοια της οικολογικής αυτοκίνησης, χωρίς να γνωρίζουμε την πραγματικότητα και υιοθετώντας απλά κάποιες φήμες, που μας τις πλασάρουν σαν απόλυτες αλήθειες. Έτσι, "μάθαμε" ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα και άλλους ρύπους, ότι φουσκώνοντας τα ελαστικά του Ι.Χ. μας με άζωτο πετυχαίνουμε χαμηλότερη κατανάλωση, ότι είναι προτιμότερο να ανοίγεις τα παράθυρα του αυτοκινήτου σου παρά να βάζεις σε λειτουργία το αιρ-κοντίσιον, κλπ. Αλήθειες ή μύθοι; Δείτε τις απαντήσεις σε 16 σημαντικά ερωτήματα, που έχουν σχέση με την "πράσινη" οδήγηση και θα εκπλαγείτε!

1. Φουσκώνοντας με άζωτο τα ελαστικά εξοικονομούμε βενζίνη, επειδή το συγκεκριμένο αέριο δεν διαρρέει εύκολα και παραμένει σταθερή η πίεση.

Ψέμματα. Είναι αλήθεια, ότι με τη σωστή πίεση των ελαστικών πετυχαίνουμε χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου. Όταν μιλούν οι ειδικοί για ιδανική πίεση ελαστικών, εννοούν ότι πρέπει να βρίσκεται μισό bar υψηλότερα από εκείνη, που συνιστά ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου και αναγράφεται σε πλακέτα συνήθως στο εσωτερικό της τάπας του ρεζερβουάρ. Σε συγκριτική δοκιμή του αμερικανικού περιοδικού Consumer Reports αποδείχθηκε, ότι ακόμη και τα ελαστικά με άζωτο εμφανίζουν διαρροή και μειωμένη πίεση, ενώ σε αντίστοιχα συμπεράσματα έχουν καταλήξει και άλλες λέσχες αυτοκινήτου στο εξωτερικό, όπως η ελβετική. Το αποτέλεσμα δεν πρέπει να εκπλήσσει, αφού ο κανονικός ατμοσφαιρικός αέρας αποτελείται κατά 78% από άζωτο, κάτι που δεν τον εμποδίζει να διαφεύγει από τα λάστιχα.

2. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν προκαλούν ρύπους.

Λάθος. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες κολλούν στα ηλεκτροκίνητα μοντέλα τους την ετικέτα Zero Emission, δηλαδή "μηδενικοί ρύποι", επειδή δεν εκπέμπουν ούτε καυσαέρια ούτε θόρυβο και ήχο. Όμως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπαίνουν συνήθως νύχτα στην πρίζα για να φορτιστούν οι μπαταρίες τους, οπότε προέρχεται το ρεύμα κυρίως από μονάδες παραγωγής, που χρησιμοποιούν λιγνίτη, φυσικό αέριο ή ατομική ενέργεια. Ενα ηλεκτρικό μίνι με κατανάλωση 15 Κιλοβατώρες ανά 100 χλμ. εκπέμπει έμμεσα στην ατμόσφαιρα 164 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα για κάθε χιλιόμετρο διαδρομής, εφόσον καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια προερχόμενη από άνθρακα. Σε αυτή την περίπτωση επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ΄ ότι ένα συμβατικό μοντέλο με μοντέρνο βενζινοκινητήρα ή ντιζελοκινητήρα. Στην περίπτωση που προέρχεται η ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (ανεμογεννήτριες, ηλιακά πάρκα, κλπ.), τότε βελτιώνεται θεαματικά το ενεργειακό ισοζύγιο του ηλεκτρικού αυτοκινήτου και εκπέμπει στην ατμόσφαιρα μόνον 11 γρ. CO2 ανά 100 χλμ.

3 Η λειτουργία του κινητήρα στο μεσαίο πεδίο στροφών συμβάλλει σε χαμηλότερη κατανάλωση.

Ξεπερασμένο. Στους σύγχρονους κινητήρες αυτοκινήτων πετυχαίνουμε την ιδανική κατανάλωση καυσίμου μεταξύ 1.300 και 2.000 σ.α.λ., οδηγώντας δηλαδή "ταξιτζίδικα", χωρίς να χτυπούν πιράκια ή να κάνει διακοπές (σκορτσάρισμα) το μοτέρ. Πρόκειται για φαινόμενα, τα οποία ισχύουν για μοντέλα παλαιότερων τεχνολογιών, όπου πράγματι πρέπει να κινείσαι μεταξύ 2.500 και 3.500 σ.α.λ. για χαμηλότερη κατανάλωση.

4. Όλα τα υβριδικά μοντέλα είναι οικολογικών προδιαγραφών.

Δεν ισχύει. Το γεγονός, ότι δίπλα στον βενζινοκινητήρα λειτουργεί επικουρικά και ένας ηλεκτροκινητήρας, δεν κάνει αυτόματα όλα τα υβριδικά μοντέλα "σωτήρες του πλανήτη Γη". Ο ηλεκτροκινητήρας αντέχει μόνον λίγα χιλιόμετρα μόνος του και από εκεί και μετά χρειάζεται τη συνδρομή του βενζινοκινητήρα, γιαυτό και το μεγαλύτερο όφελος σε καύσιμα καταγράφεται στις διαδρομές εντός πόλης και όχι στο υπεραστικό οδικό δίκτυο. Για παράδειγμα η νέα BMW Active Hybrid X6 καταναλώνει πάνω από 10 λίτρα βενζίνη στα 100 χλμ. και εκπέμπει 230 γρ. διοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο. Αντίθετα ένα ντιζελοκίνητο μοντέλο της μεσαίας κατηγορίας αρκείται σε λιγότερα από 5 λίτρα καύσιμο στα 100 χλμ. και επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με 105 έως 135 γρ. CO2 ανά χιλιόμετρο. Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι κάθε μοντέλο, που εκπέμπει πάνω από 130 γρ. διοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο, δηλαδή πάνω από το όριο που έχει θέσει ως στόχο η Ε.Ε., δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται οικολογικό, ανεξάρτητα από την τεχνολογία του.

5. Δεν συμφέρει να σβήνεις τον κινητήρα στα φανάρια.

Και όμως. Στο παρελθόν υπήρχε η άποψη, ότι σβήνοντας τον κινητήρα σε ένα κόκκινο φανάρι και γυρνώντας τη μίζα για να τον βάλεις πάλι εμπρός, κατανάλωνες περισσότερα καύσιμα σε σχέση με τον ίδιο κινητήρα σε συνεχή λετουργία. Το 55% των στάσεων, που κάνουμε στα φανάρια, ξεπερνά τα 20 δευτερόλεπτα, τη στιγμή που η οικονομία σε καύσιμα ξεκινά ήδη από τα 10 δευτερόλεπτα. Με άλλα λόγια, συμφέρει να σβήνεις τον κινητήρα του αυτοκινήτου σου σε κάθε κόκκινο φανάρι, ενώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την αντοχή της μίζας. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το γεγονός, ότι έχει πολλαπλασιαστεί ο αριθμός των μοντέλων με σύστημα Start and Stop, στο οποίο σβήνει και ενεργοποιείται αυτόματα ο κινητήρας σε κάθε στάση του αυτοκινήτου.

6 Η μείωση της ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους δεν ανακουφίζει το περιβάλλον.

Προφανώς ισχύει το αντίθετο. Όσο γρηγορότερα κινούμαστε, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αντίσταση του αέρα, τον οποίο πρέπει να εκτοπίσει από τον δρόμο του το αυτοκίνητο, οπότε αυξάνονται η κατανάλωση καυσίμου, ο θόρυβος και οι εκπομπές CO2. Η κατανάλωση ενός μέσου οχήματος με ταχύτητα 120 χλμ./ώρα είναι περίπου 10% υψηλότερη από εκείνη με ταχύτητα 100 χλμ./ώρα, ενώ η διαφορά γίνεται ακόμη μεγαλύτερη στα ογκώδη μοντέλα.

7. Ο κρύος κινητήρας χρειάζεται προθέρμανση για να λειτουργήσει ομαλά.

Εγκληματική θεωρία. Ένας κρύος κινητήρας, που προθερμαίνεται σε στάση, εκπέμπει πολύ περισσότερα καυσαέρια, επειδή αργεί να φτάσει ο καταλύτης του σε θερμοκρασία λειτουργίας. Αντίθετα, όταν κινείται το όχημα, ζεσταίνονται γρηγορότερα το μοτέρ και ο καταλύτης, οπότε πετυχαίνουμε χαμηλότερη κατανάλωση και λιγότερους ρύπους.

8. Το αυτοκίνητο του μέλλοντος θα χρησιμοποιεί υδρογόνο.

Όνειρα θερινής νυκτός. Για να παράγουμε υδρογόνο, πρέπει να γίνει διάσπαση του νερού στα συστατικά του υδρογόνο και οξυγόνο ή του φυσικού αερίου σε υδρογόνο και μονοξείδιο του άνθρακα. Πρόκειται για μία διαδικασία, που απαιτεί μεγάλη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία παράγεται στο αυτοκίνητο από ενεργειακές κυψέλες. Δυστυχώς όμως το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας πηγαίνει χαμένο, καθώς από τις 100 Κιλοβατώρες που παράγονται, φτάνουν μόνον οι 25 έως τον ηλεκτροκινητήρα. Με τις σημερινές συνθήκες είναι προτιμότερο να τροφοδοτούμε άμεσα με ηλεκτρική ενέργεια το μοτέρ, αφού έτσι χάνεται μόνον το 10%.

9. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα προσφέρουν χαμηλή αυτονομία.

Όχι, αν μιλάμε για τις καθημερινές μετακινήσεις μας. Είναι αλήθεια, ότι η μέση αυτονομία ενός ηλεκτρικού μοντέλου κυμαίνεται γύρω στα 100 χλμ. και είναι περιορισμένη σε σχέση με την αντίστοιχη ενός βενζινοκίνητου ή πετρελαιοκίνητου. Αν όμως εξετάσουμε την αυτονομία με βάση τις καθημερινές μετακινήσεις μας, που δεν ξεπερνούν κατά μέσο όρο τα 40 χλμ., τότε θα διαπιστώσουμε ότι επαρκούν απόλυτα οι προδιαγραφές των σημερινών ηλεκτροκίνητων μοντέλων. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για το ένα τρίτο των καθημερινών διαδρομών, που δεν υπερβαίνουν τα 3 χλμ.

10. Καλύτερα ανοιχτά παράθυρα παρά αιρ-κοντίσιον.

Αυτό ισχύει για διαδρομές στην πόλη, όπου το σύστημα κλιματισμού αυξάνει δραστικά την κατανάλωση καυσίμου. Στις υψηλότερες ταχύτητες προκαλούν τα ανοιχτά παράθυρα υψηλότερη αεροδυναμική αντίσταση, άρα και αυξημένη κατανάλωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε το αιρ-κοντίσιον, ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία μεταξύ 22 και 24 βαθμών για ευχάριστη ατμόσφαιρα και για μεγαλύτερη ασφάλεια, καθώς η ζέστη επηρεάζει αρνητικά την αυτοσυγκέντρωση του οδηγού.

11. Τα πετρελαιοκίνητα Ι.Χ. είναι αργά και ρυπαίνουν.

Εκτός πραγματικότητας πλέον. Το θέμα αφορά μόνον ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα του παρελθόντος, που έκαναν αισθητή την παρουσία τους με σύννεφα μαύρου καπνού από τις εξατμίσεις τους και επιταχύνσεις χελώνας. Οι μοντέρνοι πετρελαιοκινητήρες είναι υπερτροφοδοτούμενοι (τούρμπο), επιταχύνουν σαν...διαβολάκια και τσιγκουνεύονται να καταναλώσουν καύσιμα. Επίσης έχει λυθεί το πρόβλημα με τα σωματίδια κάπνας, χάρη στην τοποθέτηση ειδικών φίλτρων-παγίδων, ενώ τα αυξημένα οξείδια του αζώτου φιλτράρονται από καταλύτες τύπου DeNOx.

12. Σούπερ αμόλυβδη αντί βενζίνης 95 οκτανίων για οικονομικότερη κατανάλωση και καλύτερη απόδοση.

Παραμύθι. Οι περισσότεροι κινητήρες έχουν εξελιχθεί για να χρησιμοποιούν βενζίνη 95 οκτανίων, η σούπερ αμόλυβδη δεν βλάπτει ούτε προσφέρει όμως τίποτα περισσότερο και κοστίζει ακριβότερα, γιαυτό και η επιλογή της αποτελεί μόνον σπατάλη.

13. Η χρήση των φώτων και την ημέρα αυξάνει την κατανάλωση.

Μισή αλήθεια. Όντως, η χρήση των φώτων στη μεσαία σκάλα αυξάνει την κατανάλωση από 1% έως 2%, όμως με τα μοντέρνα φωτιστικά σώματα τύπου LED χρειαζόμαστε μόλις 0,1% έως 0,3% περισσότερη βενζίνη, δηλαδή μία αμελητέα ποσότητα. Αντίθετα, τα φώτα ημέρας συμβάλλουν σύμφωνα με ορισμένες έρευνες στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων κατά 3%, αν και τα συγκεκριμένα αποτελέσματα έχουν αμφισβητηθεί από άλλους επιστήμονες-ερευνητές.

14. Τα μοντέρνα αυτοκίνητα δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Πολύ ωραίο, για να είναι πραγματικό. Σίγουρα εκπέμπουν τα σύγχρονα αυτοκίνητα πολύ λιγότερους ρύπους χάρη στους καταλύτες, στους αποδοτικότερους κινητήρες τους και στα ποιοτικότερα καύσιμα. Παραμένει όμως το πρόβλημα της κίνησης με κρύο κινητήρα, αφού τα πρώτα 400 έως 500 μέτρα δεν λειτουργεί ο καταλύτης και εκπέμπονται πολλά καυσαέρια. Άλυτο παραμένει ακόμη το πρόβλημα της ηχορύπανσης, που δεν αποτελεί απλά ένα ενοχλητικό φαινόμενο, αλλά απειλεί ευθέως την ίδια τη ζωή μας. Υπολογίζεται ότι μόνον στην Ελβετία πεθαίνουν κάθε χρόνο περίπου 70 άτομα από εμφράγματα καρδιάς εξαιτίας της ηχορύπανσης!

15. Στις κατηφόρες βάζουμε νεκρά, για να γλιτώνουμε βενζίνη.

Εκτός πραγματικότητας. Ο κινητήρας συνεχίζει και λειτουργεί ακόμη και στη νεκρά, οπότε απαιτεί περίπου μισό έως ένα λίτρο για κάθε ώρα. Αντίθετα, στις κατηφόρες μηδενίζεται η κατανάλωση καυσίμου αν έχουμε βάλει ταχύτητα στο σαζμάν, ενώ κυκλοφορούμε και με περισσότερη ασφάλεια, καθώς το αυτοκίνητο επιβραδύνει αποτελεσματικότερα και μπορούμε να επιταχύνουμε οποιαδήποτε στιγμή.

16. Τα πράσινα αυτοκίνητα κοστίζουν ακριβά.

Ναι και όχι, εξαρτάται πώς ερμηνεύουμε τον όρο "πράσινα αυτοκίνητα." Είναι γεγονός, ότι ένα ηλεκτρικό μοντέλο κοστίζει πολύ ακριβότερα από ένα αντίστοιχο συμβατικής τεχνολογίας, υπάρχουν όμως και προσιτά αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης υψηλότατων προδιαγραφών και χαμηλής κατανάλωσης. Επίσης, αρχίζουν και μειώνονται αισθητά οι τιμές των υβριδικών μοντέλων, όπως επιβεβαιώνει το παράδειγμα του Honda Jazz Hybrid (από 17.890 ευρώ).