Tα αληθινά μνημόσυνα δεν γίνονται με κόλυβα και επισημότητες, αλλά με ανθρώπους που σε αγάπησαν και εξακολουθούν πεισματικά να σε κρατούν «αθάνατο» μέσα από τις διηγήσεις τους για τα όσα σας ένωσαν.

Ήταν 12.30 της Πέμπτης 22 Ιουνίου του 1996 όταν κόπηκε η ανάσα και το νήμα της ζωής του Νώντα μέσα στο νερό...
Είχε πάει για ψαροντούφεκο στην Παλαιά Επίδαυρο με ένα φίλο του και τη σύζυγο του και διεθνή πολίστρια επίσης του Εθνικού, Ντίνα Μαυρίδου.
Εκείνη την ώρα θα έπρεπε κανονικά να βρίσκεται στην Αθήνα, για τις υποχρεώσεις του με την εθνική ομάδα, η οποία σε λίγες μέρες θα ταξίδευε στην Ατλάντα για το ολυμπιακό τουρνουά. Ωστόσο, ο Νώντας είχε «κοπεί» με απόφαση του τότε και νυν προέδρου της ομοσπονδίας, Δημήτρη Διαθεσόπουλου.

Ο λόγος ήταν ότι λίγους μήνες νωρίτερα στην διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος της Βιέννης (1995), ο συμπαίκτης και κολλητός του, Θοδωρής Καλακώνας αρρώστησε και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Ο Σαμαρτζίδης ζήτησε άδεια από τον αρχηγό της αποστολής, Δημήτρη Καρακατσάνη να επισκεφτεί το φίλο του στο νοσοκομείο, με τον τελευταίο να του το απαγορεύει.

Η ιεράρχηση των αξιών του και η ηθική του Νώντα του υπαγόρευαν ένα πράγμα: να μην υπακούσει στην εντολή, αφού ήταν αδιανόητο να αφήσει μόνο τον φίλο του. Το αποτέλεσμα ήταν να τεθεί άμεσα εκτός εθνικής. Ήταν τότε που για πρώτη φορά ένιωσε να του κόβεται η ανάσα... Λίγους μήνες αργότερα όταν το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα ετοιμάζονταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, ο Νώντας έβρισκε παρηγοριά μέσα στη θάλασσα, η οποία έμελλε να τον κρατήσει για πάντα.

Ο κολλητός του, Κώστας Λούδης, νυν προπονητής του Παναθηναϊκού θυμάται: «Για τον Νώντα δεν έχω έχω εκφραστεί δημόσια ποτέ μέχρι σήμερα. Μπορεί να ήμασταν αντίπαλοι στις ομάδες αλλά ήμασταν αχώριστοι φίλοι. Ξεκινήσαμε μαζί από την Θεσσαλονίκη. Ο Νώντας είχε κατέβει ένα χρόνο νωρίτερα στον Εθνικό και εγώ πήγα στον Ολυμπιακό. Δεν ήμασταν μόνο φίλοι, ήμασταν συνέταιροι, ήμασταν συγκάτοικοι στην εθνική ομάδα, παρουσιαστήκαμε μαζί στο ναυτικό. Δεν ξέρω τι να πρωτοθυμηθώ για εκείνον.

Στα ντέρμπι μεταξύ Ολυμπιακού και Εθνικού τότε, με βάζανε να τον μαρκάρω επειδή γνώριζαν πόσο αδυναμία μου είχε και ήξεραν ότι δεν θα έφτανε στο σημείο να με παίξει σκληρά. Σκληρά, ποτέ αντιαθλητικά! Είχε τεράστια φυσική δύναμη και έδινε πάντα το 100% στους αγώνες, ειδικά όταν έπαιζε κόντρα στον Ολυμπιακό πορωνόταν.

Μαζί κάναμε την πρώτη μου επιχειρηματική προσπάθεια, ένα καφέ μπαρ στην περιοχή της Ζέας...
Συγκάτοικοι στην εθνική ήμασταν τα τελευταία δύο χρόνια πριν φύγει. Ήμασταν συγκάτοικοι και στο τελευταίο του ταξίδι με την εθνική ομάδα, όταν του ανακοινώθηκε ότι τίθεται εκτός εθνικής, επειδή πήγε στο νοσοκομείο να δει τον Καλακώνα. Εκείνο το βράδυ δεν τον έβαζε το τόπος, ήμασταν στο δωμάτιο και μιλούσαμε. Κάποια στιγμή γύρω στις 4 πήγε να με πάρει ο ύπνος και μου λέει: «Τι πας να κοιμηθείς ρε, κάτσε να μου κάνεις παρέα». Είχε στεναχωρηθεί πάρα πολύ και ήθελε έναν άνθρωπο να μιλάει. Αν θυμάμαι καλά την επομένη θα επέστρεφε μόνος του στην Αθήνα, ενώ εμείς θα μέναμε να συνεχίσουμε τις υποχρεώσεις μας με την εθνική ομάδα.

Τις περισσότερες φορές που μιλώ για τον Νώντα δεν είναι σε παρελθοντικό χρόνο. Μπορεί να έχουν περάσει τόσα χρόνια, αλλά πραγματικά δεν έχω συνειδητοποιήσει ότι έφυγε από τη ζωή.
Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που αφιέρωσα την κατάκτηση της 4ης θέσης στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004. Το έκανα γιατί γνώριζα πόσο πολύ αγαπούσε αυτήν την ομάδα, για την οποία ονειρευόταν ότι κάποια μέρα θα φτάσει ψηλά...

Ο Νώντας ήταν αληθινός μάγκας, με την καλή έννοια της λέξης, άνθρωπος ντόμπρος και πραγματικός φίλος. Γενικώς δεν φοβόταν να τα βάλει με έναν ολόκληρο στρατό. Δεν φοβόταν τίποτα, προκειμένου να υπερασπιστεί τους φίλους και το δίκιο του. Δεν μπορούσε να κάνει συμβιβασμούς. Το δίκιο γι αυτόν ήταν αυτονόητο και το διεκδικούσε μέχρι τελικής πτώσης, όσο ακριβά και να πλήρωνε το τίμημα των επιλογών του. Και το να μείνει εκτός εθνικής ήταν τεράστιο πλήγμα για τον ίδιο.

Για χρόνια έβλεπα μηχανές ίδια μάρκα με τη δική του και περίμενα ότι θα τον δω. Είναι από τις δυνατές προσωπικότητες, από τις φυσιογνωμίες που δεν ξεχνιούνται. Το χειρότερο είναι ότι αυτό που συνέβη έγινε σε μία περίοδο που ο Νώντας είχε ηρεμήσει, γιατί μέχρι και λίγα χρόνια νωρίτερα ζούσε τη ζωή στα άκρα.

Ο Νώντας ήταν γνήσιος, ήταν ακριβός!

Να τώρα μου ήρθε στο μυαλό το ταξίδι μας στις ΗΠΑ το 1993, στο τουρνουά Άλαμο Καπ του Λος Άντζελες. Δεν θα ξεχάσω που σαν να ήξερε κάτι, πριν φύγουμε μου είχε πει: «Δεν ξέρω αν θα ξανακάνουμε αυτό το ταξίδι, γι αυτό πρέπει να περάσουμε όσο καλύτερα γίνεται». Τότε λοιπόν, η ομάδα είχε νοικιάσει τέσσερα αυτοκίνητα και εγώ ήμουν οδηγός σε έναν από αυτά. Παίρναμε λοιπόν το αυτοκίνητο στα κρυφά και πηγαίναμε Μπέβερλι Χιλς, Χόλιγουντ, κάναμε βόλτες, τρώγαμε...

Ένα απόγευμα μετά από ένα παιχνίδι με τη Ρωσία, στο οποίο είχαμε έρθει ισοπαλία και εγώ είχα κάνει ράμματα πάνω από το μάτι, η ομάδα θα πήγαινε σε ένα εμπορικό κέντρο. Εγώ κι ο Νώντας βαριόμασταν να πάμε, οπότε πιάσαμε τον συγχωρεμένο τον φυσιοθεραπευτή της ομάδας, Πέτρο Πεταλάκη, ο οποίος έπεισε τον αρχηγό να με αφήσει στο ξενοδοχείο για να ξεκουραστώ. Τότε, προσφέρθηκε και ο Νώντας να μου κάνει παρέα και όταν οι άλλοι έφυγαν, εμείς την κοπανήσαμε. Για κακή μας τύχη μας πήρε χαμπάρι ο προπονητής μας, Μίλε Νάκιτς, ήταν η μέρα που είχε σκοτωθεί ο Ντράζεν Πέτροβιτς, είχαν γυρίσει στο ξενοδοχείο μέτρησε τα αυτοκίνητα και είχε ότι έλειπε ένα. Μας περίμενε στην ρεσεψιόν. Μόλις τον είδε ο Νώντας, μου λέει: «Αναλαμβάνω εγώ» και έτσι μπήκε μπροστά, μιας και ήμουν και πιο μικρός. Έγινε χαμός, μας κατσάδιασε και μας είπε ότι θα πληρώσουμε χρηματικό πρόστιμο. Αυτό είναι κάτι που δεν το έχω ξαναπεί ποτέ!»

Ο Θοδωρής Καλακώνας ο άνθρωπος που στάθηκε η αφορμή που έψαχναν από καιρό στην ομοσπονδία να «φάνε» τον επαναστάτη Νώντα που δεν κώλωνε ποτέ να μπει μπροστάρης λέει: «Επρόκειτο για έναν αδαμάντινο χαρακτήρα, πράος άνθρωπος, κάποιοι τον χαρακτήριζαν παιδί. Από εκείνον μάθαμε τι θα πει πρωταθλητισμός, πως πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε έναν κοινωνικό σύνολο. Διακριτικότητα και επαγγελματισμός τον χαρακτήριζαν. Είχα την τύχη να είμαι ένα από τα άτομα που είχε γαλουχήσει.
Ποια ειναι η πρώτη ανάμνηση που μου έρχεται στο μυαλό; Η πρώτη μέρα μου στην εθνική ομάδα των ανδρών. Είχα γυρίσει από ένα πρωτάθλημα νέων

και πήγα ψιλοχαλαρός στην πισίνα 5 λεπτά πριν ξεκινήσει η προπόνηση. Εκείνος πάντα πήγαινε τουλάχιστον μισή ώρα και έκανε γυμναστική. Με πλησιάσε λοιπόν και μου τράβηξε ένα χαστούκι. Από εκείνη τη στιγμή κατάλαβα τι σημαίνει σεβασμός και ταπεινότητα και πως πρέπει να είμαστε μέσα και έξω από τον αγωνιστικό χώρο.

Ο Νώντας δεν είχε να κρύψει τίποτα, είχε δυναμικό χαρακτήρα, όπως ήταν και το παιχνίδι του. Είχε τρομερή αυτοπεποίθηση, το έδειχνε και δεν χρειαζόταν αποδείξεις για την ντομπροσύνη του.

Στο τελευταίο του ταξίδι στη Βιέννη ήμουν στο νοσοκομείο και ήρθε να με δει αυτό έγινε και η αφορμή που ζητούσαν κάποιοι για να τον κόψουν από την εθνική ομάδα. Δεν ξέρω τι παιζόταν και τι είχε ειπωθεί στο ξενοδοχείο γιατί ήμουν στο νοσοκομείο, νομίζω όμως ότι ήταν μία ανεξήγητη κίνηση από πλευράς ομοσπονδίας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι πίσω από τον Νώντα κρύβονταν πολλοί, γιατί έλεγε τις αλήθειες όπως ήταν, οπότε ήθελαν να τον τελειώσουν για να ηρεμήσουν και οι υπόλοιποι...

Στεναχωριέμαι γιατί ακούω κατά καιρούς διάφορα από ορισμένους, που σίγουρα απαγορεύεται να μιλούν. Για να κλείσω ο Νώντας ήταν αυθόρμητος και ακέραιος άνθρωπος, τον οποίο χρησιμοποίησαν για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα τους αθλητές και παράγοντες και όταν δεν μπορούσαν να τον δαμάσουν, μιας και δεν συμβιβαζόταν με το ψέμα και ήταν δίκαιος αρχηγός, έβαλαν τέλος στην καριέρα του.
Φέτος έφυγε και ο πατέρα του...»

Ο συμπαίκτης του, τότε, Γιώργος Μαυρωτάς ανακαλεί από τη μνήμη του την εικόνα του Νώντα εναντίον όλων... «Η ιστορία που δεν θα ξεχάσω είναι ότι το 1988 στην Σεούλ, είχε γίνει μία συμπλοκή και είχαν περιτριγυρίσει έναν παίκτη. Ε, τότε βγήκε έξω ο Νώντας και την έκαναν όλοι οι Κορεάτες ένας – ένας όταν τον είδαν αγριεμένο.
Δεν φοβόταν να τα βάλει με κανέναν μέσα κι έξω από το νερό. Δεν δίσταζε να τα βάλει με 10, ακόμη και με φιλάθλους στα ματς του Εθνικού με τον Ολυμπιακό».

Ο Νώντας ξεκίνησε την καριέρα του σαν κολυμβητής του Άρη με τον οποίο κατέκτησε 5 χρυσά μετάλλια στο ελεύθερο. Στο πόλο έγραψε ιστορία με το σκουφάκι του Εθνικού, καθώς κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Ελλάδας το 1988 και το 1994, αλλά και δύο Κύπελλα το 1989 και το 1991. Με την Εθνική μέτρησε 319 συμμετοχές, μεταξύ αυτών δύο παρουσίες σε Παγκόσμια πρωταθλήματα το 1991 στο Περθ και το 1994 στη Ρώμη και ισάριθμες συμμετοχές σε Ολυμπιακούς αγώνες το 1988 στη Σεούλ και το 1992 στη Βαρκελώνη. Επίσης, συμμετείχε 4 φορές σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα το 1987 στο Στρασβούργο, το 1991 στην Αθήνα, το 1993 στο Σέφιλντ και το 1995 στη Βιέννη και άλλες δύο σε Φίνα Καπ το 1987 και το 1993. Ήταν πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος το 1988 και το 1989.

Ως συνήθως στην Ελλάδα οι μεγάλοι άνδρες αναγνωρίζονται μετά θάνατον και εξαίρεση δεν θα μπορούσε να αποτελέσει ο Νώντας, γι αυτό και ο Δημήτρης Διαθεσόπουλος και το διοικητικό συμβούλιο για να τιμήσουν την μνήμη του διοργάνωσαν το «Σαμαρτζίδης Cup»...